Büyük Satranç Tahtası Teorisi, jeopolitik stratejist Zbigniew Brzezinski tarafından 1997 yılında ortaya atılan bir teoridir 14.

Bu teoriye göre dünya, büyük bir satranç tahtasına benzetilir ve bu tahtanın en önemli noktası Avrasya'dır 14. Bu oyunu oynayan ülke ise Amerika Birleşik Devletleri'dir 1.

Brzezinski, Avrasya'da beş önemli güç olduğunu belirtir: Rusya, Almanya, Fransa, Hindistan ve Çin 4. Bu ülkeler, bölgede Amerika'dan sonra en etkin güçlerdir 1. Ayrıca, jeostratejik mihver devletler olarak adlandırdığı Türkiye, Ukrayna, Azerbaycan, Güney Kore ve İran da bu oyunda yer alır 14.

Teoriye göre, Amerika, bu bölgede istediği gibi hamleler yapabilir ve jeostratejik ortaklarıyla birlikte oyunu istediği zaman mat edebilir 1.