Türkiye'de çöl varanı (Varanus griseus griseus), Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sınırlı bir alanda yaşar12.
Bu alanlar arasında Şanlıurfa'nın Birecik ilçesi, Şırnak'ın Silopi ilçesi ve Diyarbakır'ın Devegeçidi bölgesi bulunur 12. Ayrıca, deniz seviyesinden 1500 metre yüksekliğe kadar olan alanlarda da çöl varanlarına rastlanabilir 2.
Çöl varanları, taşlık ve çakıl alanlar, kum tepeleri, tuzlu bataklıklar ve tuzlu sular gibi çeşitli mikro habitatlarda yaşayabilir 2. Kayaların yarık, oyuk ve çatlaklarına gizlenebilir, ağaç ve çalılara tırmanabilir ve kazıcı özellikleri sayesinde toprağa girebilirler 2.
Türkiye'de tek çöl olarak Karapınar Çölü bulunmaktadır. Bunun dışında, Türkiye'nin güneydoğu kesiminde yer alan ve bilinen bazı çöller şunlardır: Harran Çölü; Çölhan Çölü; Kızıldağ Çölü. Türkiye'deki çöller genellikle iç Anadolu Bölgesi’nde bulunur ve yüksek rakımlı, kurak iklim koşullarına sahip bölgelerde yer alır.
Çöl varanı, insanlara doğrudan tehlikeli bir hayvan değildir. Ancak, çöl varanının ısırması durumunda enfeksiyon riski oluşabilir. Çöl varanlarıyla karşılaşıldığında, onlara yaklaşmamak ve rahatsız etmemek önemlidir.
{"dr900":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fhayvanlar-ve-doga%2Fq%2Fturkiye-de-col-varani-nerede-yasar-1749980806%3Flr%3D213%26ncrnd%3D65927","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"6575856071759379214","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1759379339650460-9262963929269245967-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-47-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dr90w01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"dr901":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"animals-and-nature","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dr90w02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"dr902":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Türkiye'de çöl varanı (Varanus griseus griseus), Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sınırlı bir alanda yaşar** [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/yeryuzu-turkiyenin-dev-kertenkelesi-col-varani)[```2```](https://www.turktarim.gov.tr/Haber/875/ulkemizdeki-dev-kertenkele-turu-col-varani). \n\nBu alanlar arasında Şanlıurfa'nın Birecik ilçesi, Şırnak'ın Silopi ilçesi ve Diyarbakır'ın Devegeçidi bölgesi bulunur [```1```](https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/yeryuzu-turkiyenin-dev-kertenkelesi-col-varani)[```2```](https://www.turktarim.gov.tr/Haber/875/ulkemizdeki-dev-kertenkele-turu-col-varani). Ayrıca, deniz seviyesinden 1500 metre yüksekliğe kadar olan alanlarda da çöl varanlarına rastlanabilir [```2```](https://www.turktarim.gov.tr/Haber/875/ulkemizdeki-dev-kertenkele-turu-col-varani).\n\nÇöl varanları, taşlık ve çakıl alanlar, kum tepeleri, tuzlu bataklıklar ve tuzlu sular gibi çeşitli mikro habitatlarda yaşayabilir [```2```](https://www.turktarim.gov.tr/Haber/875/ulkemizdeki-dev-kertenkele-turu-col-varani). Kayaların yarık, oyuk ve çatlaklarına gizlenebilir, ağaç ve çalılara tırmanabilir ve kazıcı özellikleri sayesinde toprağa girebilirler [```2```](https://www.turktarim.gov.tr/Haber/875/ulkemizdeki-dev-kertenkele-turu-col-varani).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/yeryuzu-turkiyenin-dev-kertenkelesi-col-varani?v=1.0.23","title":"Çöl Varanı Nedir? | Türkiye'de Nerelerde Görülür? | TÜBİTAK...","shownUrl":"https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/yeryuzu-turkiyenin-dev-kertenkelesi-col-varani?v=1.0.23","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://www.posta.com.tr/yasam/sirnak-cizrede-col-varani-bulundu-col-varani-nedir-1397292","title":"Şırnak Cizre'de Çöl Varanı Bulundu! Çöl Varanı Nedir?","shownUrl":"https://www.posta.com.tr/yasam/sirnak-cizrede-col-varani-bulundu-col-varani-nedir-1397292","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://www.istiklal.com.tr/haber/nesli-tukenmekte-olan-col-varani-sanliurfada-goruldu/547767","title":"Nesli Tükenmekte Olan Çöl Varanı Şanlıurfa'da Görüldü","shownUrl":"https://www.istiklal.com.tr/haber/nesli-tukenmekte-olan-col-varani-sanliurfada-goruldu/547767","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://www.urfamiz.com/urfa-col-varani.html","title":"Urfa Çöl Varanı | Urfa Haber | Urfa Rehber | Urfa Tarihi","shownUrl":"https://www.urfamiz.com/urfa-col-varani.html","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/sanliurfada-col-varani-bulundu/1281217","title":"Anadolu Ajansı: Şanlıurfa'da Çöl Varanı Bulundu","shownUrl":"https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/sanliurfada-col-varani-bulundu/1281217","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Türkiye'de çöl varanı nerede yaşar?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","categoryTitle":"Hayvanlar ve doğa","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/doga","text":"Doğa"},{"href":"/yacevap/t/hayvanlar","text":"Hayvanlar"},{"href":"/yacevap/t/turkiye","text":"Türkiye"},{"href":"/yacevap/t/guneydoguanadolu","text":"GüneydoğuAnadolu"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Ceylanpınar'da hangi sürüngen türleri bulunur?","url":"/search?text=Ceylanp%C4%B1nar%27da+bulunan+s%C3%BCr%C3%BCngen+t%C3%BCrleri&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Şanlıurfa'da çöl varanı popülasyonu nasıldır?","url":"/search?text=%C5%9Eanl%C4%B1urfa%27da+%C3%A7%C3%B6l+varan%C4%B1+pop%C3%BClasyonu&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Birecik'te çöl varanı gözlemlenebilir mi?","url":"/search?text=Birecik%27te+%C3%A7%C3%B6l+varan%C4%B1+g%C3%B6zlemlenebilir+mi%3F&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=T%C3%BCrkiye%27de+%C3%A7%C3%B6l+varan%C4%B1+nerede+ya%C5%9Far%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"6575856071759379214","reqid":"1759379339650460-9262963929269245967-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-47-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1759379339650460-9262963929269245967-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-47-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dr90w03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"dr903":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sonhaberler.com/turkiyede-col-var-mi-haber-828756?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://parweld.com.tr/turkiyede-col-var-mi-varsa-nerede/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ustayemektarifleri.com/soru-ve-cevaplar/turkiyede-kac-tane-col-var?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ozdenrentacar.com.tr/turkiyede-kac-tane-col-var/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://lippo.com.tr/turkiyenin-hangi-ilinde-col-vardir/?size=16&stub=1"],"header":"Türkiye'de hangi çöller var?","teaser":"Türkiye'de tek çöl olarak Karapınar Çölü bulunmaktadır. Bunun dışında, Türkiye'nin güneydoğu kesiminde yer alan ve bilinen bazı çöller şunlardır: Harran Çölü; Çölhan Çölü; Kızıldağ Çölü. Türkiye'deki çöller genellikle iç Anadolu Bölgesi’nde bulunur ve yüksek rakımlı, kurak iklim koşullarına sahip bölgelerde yer alır.","href":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga/q/turkiye-de-hangi-coller-var-1105214185","tags":[{"href":"/yacevap/t/cografya","text":"Coğrafya"},{"href":"/yacevap/t/turkiye","text":"Türkiye"},{"href":"/yacevap/t/coller","text":"Çöller"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.takvim.com.tr/galeri/yasam/sanliurfada-turkiyenin-en-buyuk-surungeni-yakalandi?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.tarimorman.gov.tr/DKMP/Belgeler/T%C3%9CR%20EYLEM%20PLANI/Nihai%20Rapor_Varan%20%281%29.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/yeryuzu-turkiyenin-dev-kertenkelesi-col-varani?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.mintik.com/en/col-varani-tehlikeli-midir.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.col.gen.tr/col-varani-zehirli-midir-ne-tur-bir-tehlike-tasir.html?size=16&stub=1"],"header":"Çöl varanı tehlikeli mi?","teaser":"Çöl varanı, insanlara doğrudan tehlikeli bir hayvan değildir. Ancak, çöl varanının ısırması durumunda enfeksiyon riski oluşabilir. Çöl varanlarıyla karşılaşıldığında, onlara yaklaşmamak ve rahatsız etmemek önemlidir.","href":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga/q/col-varani-tehlikeli-mi-3381688729","tags":[{"href":"/yacevap/t/hayvanlar","text":"Hayvanlar"},{"href":"/yacevap/t/saglikriskleri","text":"SağlıkRiskleri"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dr90w04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"dr904":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dr90w05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"dr905":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"dr90w06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}