• Buradasın

    Sınırda karbon düzenleme mekanizması (CBAM) nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM), Avrupa Birliği tarafından karbon kaçağını önlemek ve küresel ölçekte düşük karbonlu üretimi teşvik etmek amacıyla geliştirilmiş bir iklim politikası aracıdır 35.
    CBAM'ın temel amacı:
    • AB üreticileri ile ithalatçılar arasında adil rekabet koşulları oluşturmak 5;
    • Küresel ölçekte daha düşük karbonlu üretim yöntemlerini teşvik etmek 5;
    • AB’nin 2050 yılına kadar iklim nötr olma hedefini desteklemek 5.
    CBAM'ın kapsadığı ürünler:
    • Demir ve çelik 45;
    • Çimento 45;
    • Alüminyum 45;
    • Gübre 45;
    • Hidrojen 45;
    • Elektrik 45.
    CBAM'ın çalışma şekli:
    1. Geçiş dönemi (2023-2025) 5. Bu dönemde yalnızca emisyon raporlaması yapılması zorunludur 5.
    2. Tam uygulama (2026 itibarıyla) 5. 2026 yılından itibaren ithalatçılar, gömülü karbon emisyonları karşılığında CBAM sertifikası satın almakla yükümlü olacaklardır 5.
    CBAM, sadece üretim ve ihracat süreçlerini değil, aynı zamanda finansal ve çevresel riskleri de gündeme getirir 2. İşletmelerin karbon düzenlemelerine uyum sağlamak için yeşil teknolojilere yatırım yapması ve politika değişikliklerini takip etmesi gerekir 2.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Karbon nötr ve dekarbonizasyon aynı mı?

    Karbon nötr ve dekarbonizasyon aynı değildir, ancak birbiriyle bağlantılı kavramlardır. Dekarbonizasyon, karbon emisyonlarını azaltma veya tamamen ortadan kaldırma sürecini ifade eder. Karbon nötr ise, bir insan, şirket veya ülkenin atmosfere saldığı karbon miktarını, aynı miktarda karbon emisyonunu dengeleyecek şekilde azaltması veya telafi etmesi anlamına gelir. Dolayısıyla, dekarbonizasyon süreci karbon nötr olmayı içerebilir, ancak karbon nötr olmak her zaman dekarbonizasyon anlamına gelmez.

    Sınırda Karbon Düzenlemesi Türkiye'yi nasıl etkiler?

    Sınırda Karbon Düzenlemesi (SKDM) Türkiye'yi çeşitli şekillerde etkiler: 1. İhracat Maliyetlerinde Artış: SKDM, Türkiye'nin AB'ye ihraç ettiği karbon yoğun ürünler için ek maliyetler getirir. 2. Sektörel Etkiler: Demir-çelik, çimento, alüminyum gibi enerji yoğun sektörler daha fazla etkilenir. 3. Fırsatlar: SKDM, yeşil üretime geçiş yapan Türk işletmelerinin Avrupa pazarında daha güçlü bir konum elde etmelerini sağlayabilir. 4. Kamu ve Özel Sektör İş Birliği: Türkiye'de ilgili bakanlıklar, SKDM'nin etkilerine hazırlık kapsamında destek paketleri ve teşvikler üzerinde çalışmaktadır. Genel olarak, SKDM'nin Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri, hem zorluklar hem de fırsatlar barındırmaktadır.

    Karbon azaltım mekanizması nedir?

    Karbon azaltım mekanizması, karbon emisyonlarını azaltmak veya dengelemek amacıyla geliştirilmiş bir sistemdir. Başlıca karbon azaltım mekanizmaları: Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM). Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi (ETS). Karbon azaltım mekanizmaları, iklim değişikliğiyle mücadelede ve sürdürülebilir bir gelecek oluşturmada önemli bir araç olarak kabul edilir.

    Karbon salınımı artarsa ne olur?

    Karbon salınımı artarsa şu olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir: Küresel ısınma ve iklim değişikliği. Deniz seviyelerinin yükselmesi. Ekosistem bozulması. Sıcak hava dalgaları ve ekstrem hava koşulları. İnsan sağlığı riskleri. Karbon salınımını azaltmak için yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş, enerji tasarrufu ve toplu taşıma kullanımı gibi önlemler alınabilir.

    Karbon neden bu kadar önemli?

    Karbon, birçok nedenden dolayı önemlidir: Yaşamın temel yapı taşıdır. Çok yönlü kimyasal yapısı vardır. Geniş kullanım alanına sahiptir. Enerji üretiminde kullanılır. Ancak, karbonun hangi formunun ve hangi miktarda kullanıldığı önemlidir.

    Sınırda karbon düzenleme mekanizması ne zaman yürürlüğe girecek?

    Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), 1 Ekim 2023 tarihinde raporlama yükümlülüğü ile sınırlı olarak uygulamaya girmiş ve 31 Aralık 2025 tarihine kadar devam eden bir geçiş dönemi başlamıştır. Mali yükümlülüklerin devreye girdiği asıl uygulama dönemi ise 1 Ocak 2026 tarihinde başlayacaktır.