• Buradasın

    Osmanlıca bağlaçlar nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Osmanlı Türkçesinde kullanılan bazı bağlaçlar:
    • Menşei Türkçe olan bağlaçlar: daḫı, bile, ise, ḳaçan 2.
    • Menşei yabancı olan bağlaçlar: ve, lākin, zīrā ki, mādām ki, hemān ki, eger 2.
    • Terkibinde hem Türkçe hem de yabancı menşeli unsurlar barındıran bağlaçlar: çūn kim, hemān kim, anuŋiçün ki, nite ki, ne vaḳtın kim 2.
    Bazı örnekler:
    • çūnki (ki): "çūnki (tekür yėtişdi ‘osmān ġāzīyle bulışdı) ve (bu ‘avrat ṣūretine giren dilāverler daḫı ardın kesdiler)" 1.
    • mādām ki: "mādām ki (pīr aḥmed istiḳlāl buldı) (ḳuyruġın bulamaġa başladı)" 1.
    • eger: "eger: -(y)sA" 1.
    • ḳaçan: "ḳaçan: -(y)sA" 1.
    Osmanlı Türkçesi bağlaçları hakkında daha fazla bilgi için şu kaynaklara başvurulabilir:
    • "On Prepositive Conjunctions of Ottoman Turkish" makalesi 1.
    • "Osmanlı Türkçesindeki Cümle Bağlaçlarının Tasnifine Dair Bazı Öneriler" makalesi 2.
    • Vikisözlük'teki "Kategori:Osmanlı Türkçesi bağlaçlar" sayfası 4.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Bağlaçlar ve edatlar nelerdir?

    Edatlar (ilgeçler), tek başlarına anlamı olmayan, kendisinden önceki sözcüklerle ilgi kurarak cümle içinde anlam kazanan sözcüklerdir. Bazı edat örnekleri: gibi; için; ile; yalnız; ancak; sadece; tek; bir; üzere; denli. Bağlaçlar, tek başlarına bir anlamı olmayan, cümle içerisinde eş görevli sözcükleri veya cümleleri birbirine bağlayan sözcüklerdir. Bazı bağlaç örnekleri: ve; veya; ya da; ama; fakat; lakin; ancak; oysa; halbuki; ne var ki.

    Bağlaç ve geçiş kelimeleri nelerdir?

    Bağlaçlar ve geçiş kelimeleri cümlelerin anlamını pekiştirmek ve akışı sağlamak için kullanılır. Bağlaçlar iki cümle veya cümle içindeki kelimeleri birbirine bağlar. İşte bazı bağlaç örnekleri: - Ve: İki veya daha fazla şeyi birbirine bağlar (örneğin: "Elma ve armut yedim"). - Ama: İki zıt durumu birbirine bağlar (örneğin: "Ders çalıştım ama yoruldum"). - Çünkü: Bir sebep belirtir (örneğin: "Dışarı çıkmadım çünkü hava yağmurluydu"). Geçiş kelimeleri ise cümleler arasında bağlantı kurarak yazının daha akıcı olmasını sağlar. İşte bazı geçiş kelimeleri: - Öncelikle: İlk olarak yapılacak şeyi belirtir (örneğin: "Öncelikle ödevimi yapmalıyım"). - Sonra: Bir şeyden sonra yapılacak şeyi belirtir (örneğin: "Ödevimi bitirdim, sonra oyun oynadım"). - Bu nedenle: Bir sebep-sonuç ilişkisi kurar (örneğin: "Hava çok soğuktu, bu nedenle dışarı çıkmadım").

    Kalıplaşmış bağlaçlar nelerdir?

    Kalıplaşmış bağlaçlar, ayrı ayrı kelimelerin bir arada kullanılmasıyla veya iki bağlacın yan yana kullanılmasıyla ortaya çıkar. Bazı kalıplaşmış bağlaçlar: Ya … ya …. Hem … hem …. Ne … ne …. Ama … ama …. İster … ister …. Ayrıca, "gel gelelim", "ne bileyim", "zorla değil ya" gibi bazı kısa cümleler de kalıplaşarak bağlaç niteliği kazanabilir.

    Bağlaçlar nasıl ayırt edilir?

    Bağlaçları ayırt etmek için şu yöntemler kullanılabilir: Bağlaç olan “ki” ve ek olan “-ki” ayrımı: Bağlaç olan “ki” her zaman ayrı yazılırken, ek olan “-ki” bitişik yazılır. Bağlaçların yazımı: Bağlaçlar (“ile” hariç) önceki ve sonraki kelimeden ayrı yazılır. Bağlaçların işlevi: Bağlaçlar, cümleleri, cümle ögelerini ve kelimeleri birbirine bağlar. Bağlaç türleri: Eşdeğerlik bağlaçları: “ya da, veya, yahut, veyahut” gibi bağlaçlar, aynı değerde olup da birinin tercih edilmesi gereken iki seçenek arasında kullanılır. Karşılaştırma bağlaçları: “ya…ya”, “hem…hem (de)” ve “ne…ne (de)” gibi bağlaçlar, cümleler veya ögeler arasında karşılaştırma yapar. Gerekçe bağlaçları: “çünkü”, “madem(ki)” ve “zira” gibi bağlaçlar, bir eylemin nedenini belirtir. Başlama bağlaçları: “ama, fakat, lâkin, yalnız, ancak, ne var ki, oysa” gibi bağlaçlar, aralarında zıtlık bulunan iki ayrı ifadeyi veya cümleyi birbirine bağlar.

    Hangi bağlaçlar istisnadır?

    İstisna belirten bağlaçlar şunlardır: 1. Except (hariç). 2. Unless (olmazsa, -medikçe). 3. Apart from (başka, dışında). 4. Besides (bunun dışında).

    Her edat mı bağlaç mı?

    Her edat bağlaç değildir, ancak bazı edatlar bağlaç olarak da kullanılabilir. Edat ve bağlaç arasındaki fark: Edatlar, cümle içinde sözcükler veya söz öbekleri arasında çeşitli anlam ilgisi kurar ve cümleden çıkarılınca cümlenin anlamında bir eksiklik, daralma veya bozulma olur. Bağlaçlar, eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlar ve cümleden çıkarılınca cümlenin anlamı daralsa da cümle anlamsızlaşmaz. Hem edat hem bağlaç olarak kullanılabilen kelimeler: İle: "Annesi ile babası geldi" cümlesinde "ile" bağlaç, "Çocuk arkadaşı ile geldi" cümlesinde ise edat olarak kullanılmıştır. Yalnız, ancak, sadece: "Ben ancak onunla görüşürüm" cümlesinde "ancak" edat, "Giderim ancak senin de gelmeni istiyorum" cümlesinde ise bağlaç olarak kullanılmıştır. Cümlede bir kelimenin edat mı, bağlaç mı olduğunu anlamak için "ile" yerine "ve" getirilebilir: Eğer getirilebiliyorsa bağlaç, getirilemiyorsa edat olarak değerlendirilir.

    Edatlar ve bağlaçlar kaça ayrılır?

    Edatlar ve bağlaçlar farklı kategorilere ayrılır: 1. Edatlar: - Yer edatları (örneğin, "içinde", "yanında"). - Yön edatları (örneğin, "doğru", "geri"). - Zaman edatları (örneğin, "şimdi", "gece"). - Miktar edatları (örneğin, "çok", "az"). - Sebep edatları (örneğin, "nedeniyle", "dolayı"). - Amaç edatları (örneğin, "amacıyla", "niyetiyle"). 2. Bağlaçlar: - Birleştirici bağlaçlar (örneğin, "ve", "ile", "de"). - Karşılaştırma bağlaçları (örneğin, "gibi", "kadar"). - Zıtlık bağlaçları (örneğin, "ama", "fakat"). - Neden-sonuç bağlaçları (örneğin, "çünkü", "bu yüzden"). - Koşul bağlaçları (örneğin, "eğer", "şartıyla").