• Buradasın

    Osmanlıca bağlaçlar nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Osmanlı Türkçesinde kullanılan bazı bağlaçlar:
    • Menşei Türkçe olan bağlaçlar: daḫı, bile, ise, ḳaçan 2.
    • Menşei yabancı olan bağlaçlar: ve, lākin, zīrā ki, mādām ki, hemān ki, eger 2.
    • Terkibinde hem Türkçe hem de yabancı menşeli unsurlar barındıran bağlaçlar: çūn kim, hemān kim, anuŋiçün ki, nite ki, ne vaḳtın kim 2.
    Bazı örnekler:
    • çūnki (ki): "çūnki (tekür yėtişdi ‘osmān ġāzīyle bulışdı) ve (bu ‘avrat ṣūretine giren dilāverler daḫı ardın kesdiler)" 1.
    • mādām ki: "mādām ki (pīr aḥmed istiḳlāl buldı) (ḳuyruġın bulamaġa başladı)" 1.
    • eger: "eger: -(y)sA" 1.
    • ḳaçan: "ḳaçan: -(y)sA" 1.
    Osmanlı Türkçesi bağlaçları hakkında daha fazla bilgi için şu kaynaklara başvurulabilir:
    • "On Prepositive Conjunctions of Ottoman Turkish" makalesi 1.
    • "Osmanlı Türkçesindeki Cümle Bağlaçlarının Tasnifine Dair Bazı Öneriler" makalesi 2.
    • Vikisözlük'teki "Kategori:Osmanlı Türkçesi bağlaçlar" sayfası 4.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Bağlaç ve geçiş kelimeleri nelerdir?

    Bağlaçlar ve geçiş kelimeleri şu şekilde açıklanabilir: Bağlaçlar: Cümleleri veya cümle içindeki kelimeleri birbirine bağlayan sözcüklerdir. Örnekler: Ve: İki veya daha fazla şeyi birbirine bağlar. Ama: İki zıt durumu birbirine bağlar. Çünkü: Bir sebep belirtir. Geçiş kelimeleri: Cümleler arasında bağlantı kurarak yazıların daha akıcı olmasını sağlar. Örnekler: Öncelikle: İlk olarak yapılacak şeyi belirtir. Sonra: Bir şeyden sonra yapılacak şeyi belirtir. Bu nedenle: Bir sebep-sonuç ilişkisi kurar. Ayrıca, "ancak", "fakat", "lakin", "ne var ki", "bununla birlikte", "ne yazık ki" gibi kelimeler de geçiş ifadeleri olarak kullanılabilir.

    Bağlaçlar ve edatlar nelerdir?

    Edatlar (ilgeçler), tek başlarına anlamı olmayan, kendisinden önceki sözcüklerle ilgi kurarak cümle içinde anlam kazanan sözcüklerdir. Bazı edat örnekleri: gibi; için; ile; yalnız; ancak; sadece; tek; bir; üzere; denli. Bağlaçlar, tek başlarına bir anlamı olmayan, cümle içerisinde eş görevli sözcükleri veya cümleleri birbirine bağlayan sözcüklerdir. Bazı bağlaç örnekleri: ve; veya; ya da; ama; fakat; lakin; ancak; oysa; halbuki; ne var ki.

    Kalıplaşmış bağlaçlar nelerdir?

    Kalıplaşmış bağlaçlar, ayrı ayrı kelimelerin bir arada kullanılmasıyla veya iki bağlacın yan yana kullanılmasıyla ortaya çıkar. Bazı kalıplaşmış bağlaçlar: Ya … ya …. Hem … hem …. Ne … ne …. Ama … ama …. İster … ister …. Ayrıca, "gel gelelim", "ne bileyim", "zorla değil ya" gibi bazı kısa cümleler de kalıplaşarak bağlaç niteliği kazanabilir.

    Edatlar ve bağlaçlar kaça ayrılır?

    Edatlar ve bağlaçlar farklı kategorilere ayrılır: 1. Edatlar: - Yer edatları (örneğin, "içinde", "yanında"). - Yön edatları (örneğin, "doğru", "geri"). - Zaman edatları (örneğin, "şimdi", "gece"). - Miktar edatları (örneğin, "çok", "az"). - Sebep edatları (örneğin, "nedeniyle", "dolayı"). - Amaç edatları (örneğin, "amacıyla", "niyetiyle"). 2. Bağlaçlar: - Birleştirici bağlaçlar (örneğin, "ve", "ile", "de"). - Karşılaştırma bağlaçları (örneğin, "gibi", "kadar"). - Zıtlık bağlaçları (örneğin, "ama", "fakat"). - Neden-sonuç bağlaçları (örneğin, "çünkü", "bu yüzden"). - Koşul bağlaçları (örneğin, "eğer", "şartıyla").

    Bağlaçlar nasıl ayırt edilir?

    Bağlaçları ayırt etmek için şu yöntemler kullanılabilir: Bağlaç olan “ki” ve ek olan “-ki” ayrımı: Bağlaç olan “ki” her zaman ayrı yazılırken, ek olan “-ki” bitişik yazılır. Bağlaçların yazımı: Bağlaçlar (“ile” hariç) önceki ve sonraki kelimeden ayrı yazılır. Bağlaçların işlevi: Bağlaçlar, cümleleri, cümle ögelerini ve kelimeleri birbirine bağlar. Bağlaç türleri: Eşdeğerlik bağlaçları: “ya da, veya, yahut, veyahut” gibi bağlaçlar, aynı değerde olup da birinin tercih edilmesi gereken iki seçenek arasında kullanılır. Karşılaştırma bağlaçları: “ya…ya”, “hem…hem (de)” ve “ne…ne (de)” gibi bağlaçlar, cümleler veya ögeler arasında karşılaştırma yapar. Gerekçe bağlaçları: “çünkü”, “madem(ki)” ve “zira” gibi bağlaçlar, bir eylemin nedenini belirtir. Başlama bağlaçları: “ama, fakat, lâkin, yalnız, ancak, ne var ki, oysa” gibi bağlaçlar, aralarında zıtlık bulunan iki ayrı ifadeyi veya cümleyi birbirine bağlar.

    Her edat mı bağlaç mı?

    Her edat bağlaç değildir, ancak bazı edatlar bağlaç olarak da kullanılabilir. Edat ve bağlaç arasındaki fark: Edatlar, cümle içinde sözcükler veya söz öbekleri arasında çeşitli anlam ilgisi kurar ve cümleden çıkarılınca cümlenin anlamında bir eksiklik, daralma veya bozulma olur. Bağlaçlar, eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlar ve cümleden çıkarılınca cümlenin anlamı daralsa da cümle anlamsızlaşmaz. Hem edat hem bağlaç olarak kullanılabilen kelimeler: İle: "Annesi ile babası geldi" cümlesinde "ile" bağlaç, "Çocuk arkadaşı ile geldi" cümlesinde ise edat olarak kullanılmıştır. Yalnız, ancak, sadece: "Ben ancak onunla görüşürüm" cümlesinde "ancak" edat, "Giderim ancak senin de gelmeni istiyorum" cümlesinde ise bağlaç olarak kullanılmıştır. Cümlede bir kelimenin edat mı, bağlaç mı olduğunu anlamak için "ile" yerine "ve" getirilebilir: Eğer getirilebiliyorsa bağlaç, getirilemiyorsa edat olarak değerlendirilir.

    Hangi bağlaçlar istisnadır?

    İstisna durumlarda kullanılan bazı bağlaçlar: Apart from (-dışında, -başka); Aside from (-den başka); Except that (haricinde, -dışında). Ayrıca, "ne... ne", "ya... ya", "hem... hem" gibi bağlaçlar da biçimce olumlu olup anlamca olumsuz bir ifade verebilir. Bağlaçlar, cümle içinde sözcük veya sözcük gruplarını birbirine bağlayan, tek başına anlamı olmayan kelimelerdir.