Kıvırcık kelimesi, Türkçe "kıvrış-" (kırışmak, buruşmak) fiilinden +Ik sonekiyle türetilmiştir. "Kıvırcık" kelimesinin Zonguldak'ın yerli halkı için kullanılması, kömürün bulunmasından sonra, dışarıdan göç alan insanları yerli halktan ayırt etmek amacıyla ortaya çıkmış olabilir. Ayrıca, bir başka söylenti ise padişahın, Zonguldaklıları tembel olarak nitelendirmek için "kıvırcık koyunu" benzetmesini kullanmasıdır. "Kıvırcık" kelimesinin Atatürk ile ilişkilendirilen bir kökeni ise bulunmamaktadır.