• Buradasın

    Kalınlık ve incelik uyumuna aykırılık nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kalınlık ve incelik uyumuna aykırılık, Türkçede bir kelimenin hecelerindeki ünlülerin kalınlık veya incelik bakımından uyumsuz olması durumudur 123.
    Kalınlık uyumuna aykırı durumlar:
    • Tek heceli kelimeler 13. Tek heceli kelimelerde ünlü uyumu aranmaz 13.
    • Birleşik kelimeler 13. Bitişik yazılan birleşik kelimelerde ünlü uyumuna dikkat edilmez 13.
    • Yabancı kökenli kelimeler 13. Türkçeye yabancı dillerden geçmiş kelimelerde ünlü uyumu aranmaz 13.
    • Belirli ekler 134. “-ki, -yor, -ken, -leyin, -mtırak, -gil, -daş” gibi ekler bu uyuma girmeyen ekler grubunu teşkil etmektedir 134.
    İncelik uyumuna aykırı durumlar:
    • Tarihi değişiklikler 3. Zaman içinde anlam veya yapı değişikliğine uğramış bazı kelimeler büyük ünlü uyumuna uymaz 3.
    • Belirli kelimeler 3. “Ana”, “elma”, “hangi”, “kardeş” gibi kelimeler, köken olarak Türkçe olduğu hâlde kalınlık-incelik uyumuna uymazlar 13.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. dilbilgisi.org
        1
      2. edebiyatfakultesi.com
        2
      3. 3
      4. tr.wikipedia.org
        4
      5. bilgiall.net
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Harezmi Türkçesinde kalınlık incelik uyumu tam mıdır?

    Hayır, Harezm Türkçesinde kalınlık-incelik uyumu tam değildir. Harezm Türkçesindeki Türkçe kelimeler genellikle kalınlık-incelik uyumuna uymakla birlikte uyum dışı kalan örnekler de bulunmaktadır. Örnekler: alnıge, anasıge, yalavaçıge, ogluñge; ademiga/ademige, acebrak/acebrek.
    5 kaynak

    Uyum ne demek?

    Uyum kelimesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşır: Genel anlam: Bir bütünün parçaları arasında bulunan uygunluk, ahenk. Toplumsal uyum: Toplumsal çevreye veya bir duruma uyma, uyum sağlama, intibak, entegrasyon. Biyoloji terimi: Bir cismin görüntüsünü tam ağ tabaka üzerine düşürebilmek için göz merceğinin dışbükeylik derecesini çoğaltıp azaltması olayı, mutabakat. Edebiyat terimi: Ortak özellikleri açısından sesler arasındaki uygunluk, harmoni.
    5 kaynak

    Kalın ve ince ünlü uyumu nasıl bulunur?

    Büyük ünlü uyumu, Türkçe bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü harf kalın ise (a, ı, o, u) diğer hecelerdeki ünlülerin de kalın, ince ise (e, i, ö, ü) diğer hecelerdeki ünlülerin de ince olması gerektiğini belirten bir kuraldır. Örnekler: Kalın ünlü uyumu: "adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, kırlangıç". İnce ünlü uyumu: "beşik, bilezik, gelincik, gözlük, üzengi, vergi, yüzük". Uyumsuz kelimeler: "anne", "dahi", "elma", "hangi", "hani", "inanç", "kardeş", "şişman". Uyumsuz ekler: "-ki", "-yor", "-ken", "-mtırak", "-gil", "-leyin". Uyumsuz kelimelerdeki ekler: "adalet-li", "anne-si", "kardeş-lik", "meslektaş-ımız", "şişman-lık". Tek heceli ve birleşik kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz.
    5 kaynak

    Kalın ince kavramı nasıl anlatılır?

    Kalın ve ince kavramı şu şekilde anlatılabilir: Harfler: Türkçede harfler, ses özelliklerine göre kalın (geniş) ve ince (dar) olarak iki gruba ayrılır. Telaffuz: Kalın harfler ağızda ve dilde daha geniş bir açıklıkla, ince harfler ise daha dar ve öne yakın bir yerde telaffuz edilir. Ünlü uyumu: Kelimelerde kalın veya ince ünlülerin birbiriyle uyumlu olması gerekir. Örnekler: Kalın ünlüler: a, ı, o, u (örneğin, "araba" kelimesinde a ve a). İnce ünlüler: e, i, ö, ü (örneğin, "etek" kelimesinde e, "gül" kelimesinde ü). Ayrıca, "kalın ince" kavramı, okul öncesi çocuklara eğitici videolarla da anlatılabilir.
    5 kaynak