Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi (9 Ocak 1778, İstanbul - 29 Kasım 1846, Mekke), Türk hânende, neyzen ve bestekârdır. Hayatı: - İlköğrenimi: Hekimoğlu Ali Paşa Camii bitişiğindeki Çamaşırcı Mektebi'nde tamamladı. - Müzik Eğitimi: Anadolu Kesedarı Uncuzâde Mehmed Emin Efendi'den ders aldı ve Yenikapı Mevlevîhânesi'nde kendini yetiştirdi. - Çileye Girişi: Ali Nutkî Dede'ye intisap ederek 3 Haziran 1798 tarihinde çileye soyundu. - Saray ile İlişkisi: II. Mahmud döneminde "musâhib-i şehriyârî" ve müezzinbaşı oldu. - Hacca Gidişi: 1842'de Sultan Abdülmecit'in izniyle hacca gitti ve orada koleraya yakalanarak vefat etti. Eserleri: - Besteleri: 500'ün üzerinde eser besteledi, ancak çoğunun güftesi günümüze ulaşamadı. - Başlıca Eserleri: "Zülfündedir benim baht-ı siyâhım", "Ey çeşm-i âhû hicr ile tenhâlara saldın beni", "Bir goncafemin yâresi vardır ciğerimde". - Tasavvufî Eserleri: Hüzzam, Saba ve Ferahfeza Mevlevî âyinleri.