Lenin'in ulusal sorun üzerine tezleri şunlardır: 1. Ulusların Kendi Kaderini Tayin Hakkı: Lenin'e göre, her ulusun kendi kaderini tayin etme hakkı vardır ve bu hak, ayrılma ve bağımsız bir devlet kurma hakkını da içerir. 2. Ulusal Barış ve Sosyalizm: Kapitalist devletlerde ulusal barışı yalnızca radikal-demokratik reformların sağlayabileceğini ve sosyalizmin ulusal çekişmeleri sona erdirebileceğini savunmuştur. 3. Dil Birliği ve Kapitalizm: Farklı ulusların aynı siyasi çatı altında, aynı ekonomik alanı paylaşırken aynı dili konuşabilmelerinin önemine değinmiş, dil birliğinin modern kapitalizmin gerektirdiği bir zorunluluk olduğunu ifade etmiştir. 4. Burjuva Milliyetçiliğine Karşı: Büyük Rus milliyetçiliğini ve diğer burjuva milliyetçiliği türlerini eleştirmiş, bu tür milliyetçiliğin proleter sınıfa bulaşmasını önlemek gerektiğini vurgulamıştır. 5. Enternasyonalizm: Ulusal hissiyatla ilgili hassasiyetin yerini enternasyonal bir zemin inşa etmenin alması gerektiğini savunmuştur.