Osmanlı İmparatorluğu'nda nüfus artışı, 19. yüzyılda nüfus sayımlarının yapılmaya başlanması ve nüfus hizmetlerine dair teşkilatların kurulması ile gerçekleşmiştir. Diğer faktörler ise şunlardır: - Ekonomik gelişmeler: Yerleşik hayata geçiş, tarımsal faaliyetlerin yoğunlaşması ve siyasal istikrarın varlığı nüfus artışını tetiklemiştir. - Fetih hareketleri: Yeni toprakların kazanılması ve bu bölgelerin imar edilmesi, nüfus artışının bir diğer nedenidir. - Göç hareketleri: Özellikle Kırım Savaşı'nın ardından Kafkaslardan ve Kırım'dan gelen göçmenler, Osmanlı nüfusunda önemli bir artışa yol açmıştır. Ancak, veba, kolera, tifüs gibi salgın hastalıklar ve savaşlar nüfus artışının önündeki en büyük engeller olmuştur.