Nizamülmülk'ün Siyasetname adlı eseri, Selçuklu Devleti'nin ve genel olarak Türk-Fars siyaset anlayışının yanı sıra dönemin yaygın siyasi görüşlerine ışık tutması amacıyla yazılmıştır. Eserin yazılma sebeplerinden bazıları şunlardır: Sultan Melikşah'ın isteği: Sultan Melikşah, devlet ricalinden memleket işlerinin gidişatına dair kapsamlı bir rapor hazırlanmasını istemiştir. Deneyim ve bilgi aktarımı: Nizamülmülk, bilgisini, görgüsünü, tecrübesini ve üstatlarından öğrendiklerini bu eserde bir araya getirmiştir. Yöneticilere rehberlik: Eser, yöneticilerin halkın durumundan haberdar olmaları, adaleti ön planda tutmaları ve bürokrasiye halkı ezdirmemeleri gerektiğini öğütlemektedir. Hatırat niteliği: Siyasetname, aynı zamanda Nizamülmülk'ün devlet idaresiyle ilgili tüm tecrübesini ömrünün son yıllarında ortaya koyduğu bir tür hatırat eseridir.