Mercekler, temel olarak iki ana çeşide ayrılır: 1. İnce Kenarlı (Yakınsak) Mercek: Kenarları ortasına göre incedir. 2. Kalın Kenarlı (Iraksak) Mercek: Kenarları ortasına göre kalındır. Ayrıca, mikrodalga lensler, elektron lensler, akustik lensler veya patlayıcı lensler gibi görünür ışık dışındaki dalgaları ve radyasyonu odaklayan veya dağıtan cihazlar da mercek olarak adlandırılır.