Eski zamanlarda tüneller genellikle el aletleri ve basit makineler kullanılarak kazılırdı.
Bazı yöntemler:
Mısırlılar, su için tüneller kazarken testere ve matkap gibi aletler kullanırlardı 2.
Romalılar, tünellerde ateş yakma yöntemini ve patlayıcı maddeleri kullanırlardı 24.
1600'lerde, tünel kazımında barut yerine dinamit kullanılmaya başlandı 2.
Ayrıca, sert kayaların oyulması gereken durumlarda, kayanın yüzeyi önce hava basınçlı kompresörlerle delinir ve ardından dinamit konularak patlatılırdı 14.
Karız tünelleri, kurak bölgelerde su kaynaklarını toplamak ve yerleşim yerlerine su taşımak amacıyla yapılmıştır. Bu tünellerin yapım nedenleri arasında: - Büyük akarsuların eksikliği ve yerleşim yerlerinin yakınlarında yağışı bol olan dağ veya sıradağların olmaması; - Yüksek buharlaşma oranı olan kurak iklimde yüzey tatlı su kaynaklarının çabuk kuruması; - Çığ ve kar birikmesi gibi olumsuz hava koşullarının yol açtığı ulaşım zorluklarını aşmak.
{"m47j0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"isBirthdayUserId":true,"className":"PortalHeader-User"},"userIdProps":{"flag":"skin","lang":"tr","host":"yandex.com.tr","project":"neurolib","queryParams":{"utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Feski-zamanlarda-tuneller-nasil-kazilirdi-3799095481%3Flr%3D213%26ncrnd%3D36422","tld":"com.tr"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"3545359851755267927","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1755267996365581-2254580268627383781-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-61-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"m47jw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"m47j1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"m47jw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"m47j2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"Eski zamanlarda tüneller genellikle **el aletleri ve basit makineler** kullanılarak kazılırdı. \n\n**Bazı yöntemler**:\n- **Mısırlılar**, su için tüneller kazarken **testere ve matkap** gibi aletler kullanırlardı [```2```](https://kimbuldunebuldu.blogspot.com/2013/10/tunelin-tarihi-ilk-kim-buldu-mucidi.html).\n- **Romalılar**, tünellerde **ateş yakma** yöntemini ve **patlayıcı maddeler**i kullanırlardı [```2```](https://kimbuldunebuldu.blogspot.com/2013/10/tunelin-tarihi-ilk-kim-buldu-mucidi.html)[```4```](https://forumdas.com.tr/konular/tunel-yapimi-ve-gelisimi.1297333/).\n- **1600'lerde**, tünel kazımında **barut** yerine **dinamit** kullanılmaya başlandı [```2```](https://kimbuldunebuldu.blogspot.com/2013/10/tunelin-tarihi-ilk-kim-buldu-mucidi.html).\n\nAyrıca, **sert kayaların oyulması** gereken durumlarda, kayanın yüzeyi önce **hava basınçlı kompresörlerle delinir** ve ardından **dinamit** konularak patlatılırdı [```1```](https://www.bilgiustam.com/tunel-yapimi-ve-gelisimi/)[```4```](https://forumdas.com.tr/konular/tunel-yapimi-ve-gelisimi.1297333/).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.bilgiustam.com/tunel-yapimi-ve-gelisimi/","title":"Tünel Yapımı ve Gelişimi » Bilgiustam","shownUrl":"https://www.bilgiustam.com/tunel-yapimi-ve-gelisimi/"},{"sourceId":2,"url":"https://kimbuldunebuldu.blogspot.com/2013/10/tunelin-tarihi-ilk-kim-buldu-mucidi.html","title":"Tünelin Tarihi İlk Kim Buldu Mucidi Kimdir Kim İcat Etmiş...","shownUrl":"https://kimbuldunebuldu.blogspot.com/2013/10/tunelin-tarihi-ilk-kim-buldu-mucidi.html"},{"sourceId":3,"url":"https://www.webtekno.com/su-alti-tunelleri-nasil-insa-edilir-h151864.html","title":"Su Altı Tünelleri Nasıl İnşa Edilir? - Webtekno","shownUrl":"https://www.webtekno.com/su-alti-tunelleri-nasil-insa-edilir-h151864.html"},{"sourceId":4,"url":"https://forumdas.com.tr/konular/tunel-yapimi-ve-gelisimi.1297333/","title":"Tünel Yapımı ve Gelişimi | Forumdas Güncel İçerik Forumu","shownUrl":"https://forumdas.com.tr/konular/tunel-yapimi-ve-gelisimi.1297333/"},{"sourceId":5,"url":"https://www.okuhaber.com/eupalinos-tuneli-nasil-insa-edildi/","title":"Eupalinos Tüneli Nasıl İnşa Edildi? | Antik... | OKU Haber Dergi","shownUrl":"https://www.okuhaber.com/eupalinos-tuneli-nasil-insa-edildi/"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Eski zamanlarda tüneller nasıl kazılırdı?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"tags":[{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/teknoloji","text":"#Teknoloji"},{"href":"/yacevap/t/insaat","text":"#İnşaat"},{"href":"/yacevap/t/madencilik","text":"#Madencilik"}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Hava basınçlı kompresörler nasıl çalışır?","url":"/search?text=Hava+bas%C4%B1n%C3%A7l%C4%B1+kompres%C3%B6r+nas%C4%B1l+%C3%A7al%C4%B1%C5%9F%C4%B1r&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"Mısırlıların tünel kazma teknikleri nelerdir?","url":"/search?text=Eski+M%C4%B1s%C4%B1r+t%C3%BCnel+kazma+teknikleri&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"1600'lerde dinamitin tünel yapımında kullanımı nasıldı?","url":"/search?text=1600%27lerde+dinamitin+t%C3%BCnel+yap%C4%B1m%C4%B1nda+kullan%C4%B1m%C4%B1&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=Eski+zamanlarda+t%C3%BCneller+nas%C4%B1l+kaz%C4%B1l%C4%B1rd%C4%B1%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"3545359851755267927","reqid":"1755267996365581-2254580268627383781-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-61-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1755267996365581-2254580268627383781-balancer-l7leveler-kubr-yp-sas-61-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"m47jw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"m47j3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eksisozluk.com/kar-tuneli--6354679?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/Kehriz?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.belgeseltarih.com/turfan-karizlari-yer-alti-su-kanallari/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ilsabeton.com.tr/tr/blog/turkiye-nin-ilk-prefabrik-tuneli-karabet-kar-tuneli-yapildi/34?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://arsiv.turkiyegazetesi.com.tr/yasam/kar-kalinligi-is-makinelerinin-boyunu-asti-kardan-tuneller-olustu-765288?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/kariz-tunelleri-neden-yapildi-1960806204","header":"Karız tünelleri neden yapıldı?","teaser":"Karız tünelleri, kurak bölgelerde su kaynaklarını toplamak ve yerleşim yerlerine su taşımak amacıyla yapılmıştır. Bu tünellerin yapım nedenleri arasında: - Büyük akarsuların eksikliği ve yerleşim yerlerinin yakınlarında yağışı bol olan dağ veya sıradağların olmaması; - Yüksek buharlaşma oranı olan kurak iklimde yüzey tatlı su kaynaklarının çabuk kuruması; - Çığ ve kar birikmesi gibi olumsuz hava koşullarının yol açtığı ulaşım zorluklarını aşmak.","tags":[{"href":"/yacevap/t/sukaynaklari","text":"#SuKaynakları"},{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"#Tarih"},{"href":"/yacevap/t/insaat","text":"#İnşaat"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"m47jw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"m47j4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"m47jw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"m47j5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"m47jw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}