Öz farkındalık

Öz farkındalık, bireyin kendi düşüncelerini, duygularını ve davranışlarını tanıma ve bu unsurların çevre üzerindeki etkilerini anlama yeteneğidir. Bu kavram, kişinin içsel dünyasını objektif bir şekilde gözlemlemesini ve kendini daha dengeli ilişkiler kuracak şekilde yönetmesini sağlar.

Temel bileşenleri arasında duygusal farkındalık (duyguları tanıma), düşünsel farkındalık (düşünceleri analiz etme) ve davranışsal farkındalık (eylemlerin etkisini anlama) yer alır. Bu süreç, stres yönetimi, empati gelişimi ve karar alma becerilerini destekler.

Nörolojik olarak prefrontal korteks ve anterior singulat korteks gibi beyin bölgeleri bu işlevde kritik rol oynar. Meditasyon ve mindfulness gibi pratikler, öz farkındalığı güçlendirerek zihinsel berraklık sağlar.