Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Maypus ve Mike Usta'nın sunuculuğunu yaptığı bir gezi programıdır. Programda arkeolog İsmail Subari, dalış eğitmeni Mahmut İde ve Yamaç Paraşütü Kulübü'nün bir üyesi yer almaktadır.
- Video, Samandağ'daki Selevkiya (Seleucia Pieria) antik şehrinin tarihi ve doğal güzelliklerini keşfetmeyi konu almaktadır. Program, Tito tüneli ve Beşik Mağarası gibi antik yapıların ziyaretinden başlayarak, Seleukos'un M.Ö. 300 yılında kurduğu şehrin tarihini, mimarisini ve stratejik önemini anlatmaktadır. Ayrıca Samandağ sahilinin doğal güzellikleri, Caretta Caretta deniz kaplumbağalarının üreme alanları ve bölgedeki spor imkanları (paraşüt, dalış, tekne turu) da tanıtılmaktadır.
- Programın sonraki bölümlerinde Manastır, Üçağızlı Mağara, Vakıfı Musa ve Ağacık Kilisesi gibi yerlerin ziyaret edileceği belirtilmektedir. Video boyunca yerel kültür, tarih ve doğal yaşam hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
- 00:15Programın Tanıtımı
- Maypus ve Mike usta üçüncü bölümle birlikte izleyicilerle buluşuyor.
- İlk iki bölümde harika şeyler paylaşıldığı ve bu yolculuğun daha iyi yerlere doğru devam edeceği belirtiliyor.
- Programın Samandağ'da, Selevkiya'da gerçekleştiğinden bahsediliyor.
- 01:29Selevkiya'nın Özellikleri
- Selevkiya sadece bir deniz olarak değil, her santimetre karesinde tarihi değer taşıyan önemli bir yerdir.
- Samandağ'da paraşüt, tekne turları, dalış gibi çeşitli aktiviteler yapılabilmektedir.
- Bölgedeki balıkların çok lezzetli olduğu belirtiliyor.
- 03:56Bölgeyi Tarama
- Bölgeyi taramak için yerel gazetecilikle uğraşan ve tarihe aşık olan İsmail Subari ile birlikte gezi yapılacak.
- İsmail Subari'nin Samandağ'da doğduğu ve burayı çok sevdiği, Hataylıların Hatay'dan ayrıldıktan sonra geri dönmek istedikleri belirtiliyor.
- İsmail'in tarihe olan ilgisinin, ilkokul üçüncü sınıfında öğretmeninin verdiği bir dersden kaynaklandığı anlatılıyor.
- 08:15Titus Tüneli Hikayesi
- Antik zamanlardaki şehirleşme anlayışının ve şehri koruma dürtüsünün insanların olağanüstü işler yapmasına neden olduğu belirtiliyor.
- Roma döneminde Vespasianus oğlu Titus tarafından açılan tünel, sel sularını limana boşalmasını önlemek için yapılmıştır.
- Bu proje sayesinde yaklaşık 450 sene daha limanın kullanılabilir halde tutulması sağlanmıştır.
- 12:27Tünelin Özellikleri
- Tünelin dış etkilerden korunduğu için, 2000 yıl öncesinde yapılan çekiç ve keski izleri hala görülebilmektedir.
- Romalıların bu inşaatın önemine çok büyük önem vermişleri, kendi askerlerini bile burada çalıştırma kayıtları vardır.
- Tünelin sadece suyu drene etmek için değil, yerleşim yeri arasında geçiş sağlamak ve savunma amacıyla da kullanıldığı düşünülmektedir.
- 13:55Titus Tüneli
- Sezon ve arkadaşları Titus Tüneli'ni gezerken turistlerle karşılaşıyor ve onlarla tanışıyorlar.
- Tünelin sonunda Roma yazısıyla "Tanrı Vespasianus ve Tanrı Titus adına" yazısı bulunuyor, çünkü bu imparatorlar öldükten sonra tanrılaştırılmışlar.
- Tünelin uzunluğu 950 metredir (220 metri kapalı, 730 metri açık kanal şeklinde), ancak medyada sürekli 1380 metre olarak yanlış bilgi veriliyor.
- 16:22Tünelin Amacı
- Tünel, Musa Dağı'ndan gelen suyun şehri sellemeyecek şekilde yönlendirilmesi için Romalılar tarafından inşa edilmiş.
- Suyun Titus Tüneli'ne doğru yönlendirilmesi sağlanarak liman tehlikelerden korunmuş.
- Tünel, 450 sene daha kullanılabilir halde tutmayı başardı, ancak 526 ve 528 yıllarındaki büyük depremlerle yıkıldıktan sonra tanrıların onlara burada kalmalarını istemediklerine inanarak terk edildi.
- 19:48Beşikli Mağara
- Beşikli Mağara, kaya mezarlarından oluşuyor ve içeriği iki mezarın beşiye benzetilen süslemelerinden dolayı halk arasında bu isimle biliniyor.
- İçeride iki bölümde 93 adet kaya mezarı var, çevresindeki mağaralarla birlikte yüzlerce mezar bulunuyor.
- Bu alan şehrin nekropolu (mezarlığı) değil, elit kesimin, yönetici ve ileri gelenlerin gömüldüğü özel bir mezarlık külliyesi olarak kullanılmış.
- 21:12Mezarların Özellikleri
- Mezarların çoğu üstleri kapalı olmasına rağmen, içinde ne bulunduğuna dair bilgi yok, çünkü antik çağda mezarlıklar depremlerde, yangınlarda ve savaşlarda ilk talan edilen yerlerdi.
- Mezarların üstünde kapağı koymak için çıkıntılar yapılmış, ancak içinden ne çıktığına dair bilgi yok.
- 526 yılına kadar süren tarihte hristiyanlığa ait çok aziz bulunuyor, ancak sonlara doğru (Seleukeia Piyara'nın son yıllarında) hristiyanlığın hakimiyetini kurmaya başladığı anlaşılıyor.
- 22:56Mezarlığın Yeri
- Yazılı belge bulunmamakla birlikte, mezarların yapılışı itibariyle şehir ileri gelenlerinin gömüldüğü bir alan olduğu düşünülüyor.
- Antik şehirlerde mezarlıklar (nekropol) hiçbir zaman surların içinde yapılmaz, her zaman surların dışındadır.
- Seleukeia Piyara'da bulunan bu mezarlık surların içinde bulunuyor ve bu da şehir ileri gelenlerinin gömüldüğü bir alan olduğunu gösteriyor.
- 24:01Ziyaretçilerle Tanışma
- Zonguldak Ereğli'den gelen bir tayfa, GAP turu iptal olunca kendi imkanlarıyla buraya gelmiş.
- Ziyaretçiler Titus Tüneli'ni gezdikten sonra Beşikli Mağara'ya geldiğini ve mezarların kayaç yapısından dolayı yapıldığını bildiklerini belirtiyorlar.
- Ziyaretçiler Hatay'ı ve Güneydoğu'yu keşfetmek için geldiklerini, burada olmanın iyi hissettirdiğini söylüyorlar.
- 26:44Seleukia'nın Tarihi ve Kuruluşu
- Seleukia, Seleukos'un adından gelir ve Seleukos, Büyük İskender'in komutanlarından biriydi.
- Seleukos, şehri M.Ö. 300 yılında başkent olarak kurdu ancak deniz saldırılarına karşı savunmasız olduğu için Antakya'yı başkent olarak seçti.
- Seleukia, ticari liman olarak gelişti ve Antik Çağ'ın en zengin şehirlerinden biri haline geldi.
- 27:40Seleukia'nın Yapısı ve Kapıları
- Şehir 12,5 kilometre uzunluğunda büyük surlarla çevriliydi ve üç kapısı vardı: Pazar Kapısı, Bilgili Kapısı ve deniz girişi.
- Pazar Kapısı, şehrin merkezine ve ticari alana giden ana kapıydı.
- Seleukos, Büyük İskender'in ölümünden sonra imparatorluğu bölündüğünde kendi imparatorluğunu kurdu ve bu bölgede yerleşti.
- 30:38Seleukia'nın Pazar Alanı
- Pazar alanının altında depolar ve marketler bulunuyordu, bakkallar burada malzemelerini saklıyorlardı.
- Bahçenin hayvan pazarı olarak kullanılan bir bölümü vardı.
- Seleukia'nın kalbi Agora (halk pazarı) olarak bilinen çarşı merkeziydi, burada toplantılar, siyasi görüşmeler ve ticaret yapıldı.
- 32:42Şehrin Eğlence Merkezi
- Şehir zengin ve ticari olunca, tüccarlar için yemek, içmek ve yatmak için tesisler gerekliydi.
- Limana en yakın bölgede pazar yeri vardı, arkasında eğlence yerleri, lokantalar, hanlar ve hamamlar sıralanmıştı.
- Bu bölgede tüccarlar vakitlerini geçirirken parasını harcıyorlardı.
- 34:00Liman ve Şehrin Yapısı
- Şehir iki bölümden oluşuyordu: aşağı bölüm liman ve ticari alanları, üst bölüm ise imalathaneler ve yerleşim yeriydi.
- Liman doğal bir körfezdi ve denize bir kanalla bağlıydı.
- Şehirde antik merdivenler vardı, insanlar dağın yamacını oyarak yüzlerce basamak yaparak üst ve alt bölümler arasında hareket ediyorlardı.
- 36:50Seleukia'nın Kuruluş Mitolojisi ve Sonu
- Seleukos, şehri kurmak için tanrılardan yardım dileyerek Kel Dağı'ndaki Zeus tapınağına gitti ve bir kurban kesdi.
- Bir kartal kurban etinden bir parça alarak Seleukia'ya uçtu ve et parçasını bırakarak şehrin burada kurulacağına dair bir işaret oluşturdu.
- Seleukia, hem deniz hem de karayolu ticareti açısından stratejik bir noktadaydı, ancak 526 yılında şiddetli bir deprem ve 528'de ikinci bir deprem sonucu terk edildi.
- 40:50Samandağ Sahili ve Deniz Kaplumbağaları
- Samandağ sahili dünyanın en uzun on saniye arasında gösterilen yerlerden biri olup yaklaşık 14 kilometre uzunluğundadır.
- Sahilde Caretta caretta deniz kaplumbağalarının en çok uğradığı bölgelerden biridir.
- Samandağ sahili, yeşil deniz kaplumbağası (Caretta midas) için Türkiye'de en önemli üreme alanlarından biridir.
- 41:53Deniz Kaplumbağalarının Yaşam Tarzı
- Deniz kaplumbağaları denizde yaşar, sadece yumurtlamak için sahile çıkar ve kuma gömdükten sonra geri döner.
- Yumurtalar Mayıs ayından itibaren bırakılır ve 55-60 gün kuluçka dönemini geçirir, sonra çatlar ve denize doğru açılır.
- Bilim adamlarına göre deniz kaplumbağaları doğdukları sahile erginliğe ulaştıktan sonra geri dönerler.
- 43:15Samandağ'ın Adının Kökeni
- "Çevlik" kelimesi Latince'de sulak alan, bol sulu alan veya çamurlu alan anlamına gelir.
- "Süveydye" ise koyu gölge, siyahımsı bir anlamı taşır.
- Samandağ'ın geçmişte sedir veya çam ormanlarıyla dolu, gölgesi olan bir yer olduğu tahmin edilmektedir.
- 44:42Hatay'ın Tarihi Önemi
- Hatay, Türkiye'nin en kuzey noktasında yer alan medeniyetlerin beşiği bir şehirdir.
- Bölgede Pierre Kilisesi ve Simon Manastırı gibi önemli tarihi yerler bulunmaktadır.
- Hatay ve Antakya'nın yöresel lezzetleri benzerdir.
- 45:41Samandağ'daki Sosyo-Kültürel Etkinlikler
- Samandağ'da inanılmaz sporlar yapılabilmektedir; yamaç paraşütü, bisiklet yolu ve dalış gibi aktiviteler mevcuttur.
- Bölgede dünyanın en uzun ve kesintisiz devam eden bisiklet yolu bulunmaktadır.
- Samandağ, dünyanın en güzel dalış merkezlerinden biri olarak tanınmaktadır.
- 46:55Çevlik Bölgesinde Bisiklet Yolu
- Çevlik bölgesinde kesintisiz devam eden dünyanın en uzun bisiklet yolu bulunmaktadır.
- Bisiklet yolu yaklaşık 25 km uzunluğundadır.
- Bisiklet kiralayarak yol boyunca gezilerek manzaraların tadını çıkarabilirsiniz.
- 48:34Yamaç Paraşütü
- Samandağ'da 550 metre zirveden kalkış yapıp sahile iniş yapan yamaç paraşütü bulunmaktadır.
- Burası Türkiye'nin uçuş anlamında en gözde ve nadide yerlerden biridir.
- Yamaç paraşütü Samandağ'da yaklaşık üç yıldır profesyonel düzeyde uçuş gerçekleştirilmekte ve Samandağ Yamaç Paraşütü Kulübü'nün faaliyet gösterdiği bir spor olarak yaygınlaşmaktadır.
- 51:00Dalış ve Dalış Merkezi
- Mahmut İde, dalış eğitmeni ve Keldağ Dalış Merkezi'nin sahibidir.
- Bölgede yaklaşık 2005 yılından beri dalış yapılmakta ve 2020 yılında bir dalış okulu açılmıştır.
- Bölgede su sıcaklığı, uzun sezon (Nisan-Kasım/Aralık) ve zengin sualtı yapıları nedeniyle dalış merkezi olarak popülerdir.
- 53:25Sualtı Mağarası Keşfi
- Mağaranın bir kısmı daha önce keşfedilmiş ve sonu olduğu düşünülmüş, ancak 2007 Mayıs ayında tesadüfen mağaranın bitmediği fark edilmiş ve daha büyük bir sualtı mağarası keşfedilmiştir.
- Mağara yaklaşık 19-21 metre derinlikten giriş yapılıyor ve 120-150 metre mesafe kat ederek yüzeye doğru geliyor.
- Mağaranın içinde hava boşlukları, dikitler, sarkıtlar ve baca, balkon, derin duvarlar, kovuklar bulunuyor.
- 55:50Dalış Deneyimi
- Dalış merkezinde bir gün eğitici olan bir jandarma komutanı ile deneme dalışında havuz adı verilen bir noktada eğitim yapılmış.
- Eğitim sonrası adaptasyon turunda beklenmedik bir şekilde köpekbalığıyla yüz yüze gelmişler.
- Köpekbalıkları insanları yemiyor ve hiçbir deniz canlısı tehlikeli değildir, tehlikeli olan asıl insanlardır.
- 58:40Asi Nehri Hakkında Bilgi
- Asi Nehri Lübnan Beka Vadisi'nden doğuyor, Suriye'den geçerek Antakya Merkezi'nin kalbinden ilerleyip Meydan Köyü'nün sahiline ulaşarak eski limana denize dökülüyor.
- Nehrin uzunluğu 380 kilometre olup, adını ters aktığı için "asi" olarak almış.
- Aslında nehri güneyden kuzeye doğru akıyor gibi görünmesinin nedeni güneyden gelen sert rüzgarlar, fakat fizik kurallarına aykırı olmamakla birlikte aslında kuzeyden güneye doğru ilerliyor.
- 1:01:52Programın Sonu ve Gelecek Program
- Samandağ Havacılık ve Gençlik Spor Kulübü 21-23 Mayıs arasında uluslararası bir platformda yamaç paraşütü yarışması düzenleyecek.
- Programda sele, Küçükkale, Beşik Agora Pazarı, bisiklet yolu, yamaç paraşütü, dalış eğitimi ve tekne turları hakkında bilgi verilmiş.
- Bir sonraki programda Manasır Manastırı, Üçağızlı Mağara, Vakıfı Musa, Ağacık Kilisesi gibi yerler ziyaret edilecek.