Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Dünyayı Geziyorum" programının bu bölümü, bir rehber eşliğinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin tarihi ve turistik yerlerini tanıtan bir gezi belgeselidir. Videoda rehber Engin Bey ve yerel bir rehber (babası yıllarca mücahit olarak savaşmış) yer almaktadır.
- Video, pasaportsuz ve vizesiz seyahat edilebilen Kuzey Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'dan başlayarak, şehrin tarihi ve turistik yerlerini geziyor. İlk olarak Lefkoşa surları, Selimiye Camii, Arasta Çarşısı, Lokmacı Sınır Kapısı ve Yeşil Hat gibi noktalar tanıtılıyor, ardından Hilalyon Kalesi'nin tarihi ve mimari özellikleri, son olarak Bellapais Manastırı'nın mimari özellikleri ve içindeki freskler gösteriliyor.
- Videoda Kıbrıs'ın Osmanlı hakimiyeti altındaki tarihi, 1974 Kıbrıs Barış Harekatı ve Türk askerlerinin adaya girişinin önemi vurgulanıyor. Ayrıca Hilalyon Kalesi'nin Romalılar, Bizanslılar, Lüzinyanlılar ve Osmanlılar tarafından kontrol edildiği, Bellapais Manastırı'nın 1198 yılında inşa edildiği gibi tarihi bilgiler de paylaşılıyor.
- 00:11Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Tanıtımı
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Akdeniz'in Sicilya ve Sardunya adalarından sonra en büyük üçüncü adası olup yaklaşık üçyüz yıl boyunca Osmanlı hakimiyetinde kalmıştır.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, pasaportsuz ve vizesiz seyahat edilebilen, pırıl pırıl Akdeniz suları ve bembeyaz plajlara sahip bir ülkedir.
- Program, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin turizm başkenti Girne'den başlayarak Lefkoşa'ya doğru ilerleyecek.
- 02:32Kıbrıs'a Uçuş ve Lefkoşa'ya Giriş
- Atatürk Havalimanı'ndan havalanan uçak, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'ya Ercan Havaalanı'na yaklaşık bir saatlik bir uçuşla ulaşıyor.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne sadece kimliklerle giriş yapılabiliyor.
- Kıbrıs'ta trafik sol taraftan akıyor ve direksiyonlar sağ tarafta bulunuyor, bu İngilizlerden kalma bir gelenektir.
- 03:43Lefkoşa'nın Tarihi ve Surları
- Lefkoşa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin en büyük ve en kalabalık kenti olup yaklaşık yüz bin kişiden oluşan bir nüfusa sahiptir.
- Şehrin tarihi yaklaşık dört bin yıl öncesine kadar gidiyor ve ilk zamanlarda Lidra olarak isimlendirilmiş, Bizanslılar zamanında ise Lefkoşa adını almıştır.
- Lefkoşa'nın surları Kral I. Henry tarafından 1211 yılında yapılmış olup, Venedikliler buraya sahip olduğunda şehri korumak için Osmanlı'ya karşı savaşmışlardır.
- 05:08Eski Lefkoşa ve Venedik Sütunu
- Lefkoşa'nın surları yaklaşık dört buçuk kilometre uzunluğunda olup on bir tane burcu bulunmaktadır.
- Surların içinde medeniyetler ve tarihler iç içe geçmiş durumda, sarı sarı taşlarla İngilizler zamanında inşa edilen tarihi binalar bulunmaktadır.
- Venedikliler Salamis'ten getirdikleri sütunu şehrin simgesi haline getirmiş, sütunun üzerinde o zaman ki Venedikli zengin ailelerin sembolleri ve armaları yer almaktadır.
- 06:50Büyük Han
- Büyük Han, Kıbrıs'ın en güzel eserlerinden biri olup, Osmanlı'nın buraya bırakmış olduğu en önemli miraslardan biridir.
- Büyük Han, Muzaffer Paşa tarafından 1575 yılında inşa edilmiş olup, o zamanlarda tüccarlar ve kervanlar için konaklama mekanı olarak kullanılmıştır.
- İngilizler zamanında hapishane olarak kullanılan Büyük Han, 1990'larda restoresi tamamlanarak Kıbrıs turizmine kazandırılmış ve bugün turistlerin muhakkak uğradığı bir mekan haline gelmiştir.
- 09:51Selimiye Camii
- Selimiye Camii, Kıbrıs'ın en büyük ibadethanesi olma özelliğine sahip olup, 1200'lü yıllarda Lüzinyanlar zamanında inşa edilmeye başlanmıştır.
- Cami, Lüzinyanlar için çok önemliydi çünkü krallar taş giyme törenlerini bu katedralin içerisinde gerçekleştiriyorlardı.
- Osmanlı hakimiyetine girdikten sonra ada Selimiye Camii adını almış, caminin içine girer girmez üç tane mihrap dikkat çekiyor çünkü ilk başta kilise formuna göre inşa edilmiş, sonra camiye dönüştürülmüştür.
- 12:27Lefkoşa'nın Arasta Çarşısı
- Lefkoşa'nın en kalabalık çarşılarından biri olan Arasta Çarşısı, her türlü ihtiyaca hizmet veren zanaatkarların toplandığı yerdir.
- Çarşıda hediyelik eşyalar, yiyecekler ve içecekler bulunabilir, hem turistler hem de Rum tarafına gelen turistler buraya uğrayarak Kıbrıs'a ait geleneksel el sanatlarının satıldığı dükkanlardan alışveriş yaparlar.
- Arasta Çarşısı, Lokmacı Sınır Kapısının hemen yanı başında yer alır ve alışverişe dair her şeyi içerir.
- 13:38Lokmacı Sınır Kapısı
- Lefkoşa'nın meşhur Lokmacı Sınır Kapısı, Yeşil Hat üzerinde yer alır ve 2008 yılında açılmıştır.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları kimlik kartlarıyla Rum tarafına, Rum tarafı vatandaşları da kimlik kartlarıyla Kuzey Kıbrıs'a geçiş yapabilirler.
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları bu kapıları kullanarak geçiş yapamazlar, önce Yunanistan'a gitmeleri ve vize almaları gerekmektedir.
- 14:25Yeşil Hat ve Kıbrıs'ın Sınırları
- Kıbrıs haritasında görülen Yeşil Hat, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Rum tarafını birbirinden ayıran hattır.
- Sınırlar 1963 yılında çizilmiş, adanın sınırları ise Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra 1974 yılında çizilmiştir.
- Yeşil Hat, sınırların çizilirken komutanın yeşil kalemle çizdiği için bu ismi almıştır.
- 15:52Yeşil Hat Bölgesindeki Rum Kesimi
- Yeşil Hat'ın arkasındaki Rum kesiminde tertemiz, uzun, geniş caddeler, Rum anıtları ve Yunan alfabesi ile yazılmış yazılar görülebilir.
- Rum kesiminde insanlar Yunan tarafında hayatlarına devam ederler ve bu hayat Kuzey Kıbrıs'taki hayatla aynıdır.
- Yeşil Hat bölgesi, Birleşmiş Milletler'e bağlı bir tampon bölgedir ve tarihi bir bölgede Osmanlı havası esmektedir.
- 17:07Arap Ahmet Mahallesi
- Yeşil Hat'ın hemen yanı başında bulunan Arap Ahmet Mahallesi, Osmanlı zamanında inşa edilmiş yapılarıyla Osmanlı'yı bugüne yansıtan bir mahalledir.
- Mahalle, 1570 yılında adanın fethinde görev alan komutanlardan ve beylerbeyi'nde görevde bulunan Arap Ahmet Paşa'nın adını almıştır.
- Osmanlı zamanında Rumlarla Türkler aynı mahallelerde huzur içerisinde, barış içerisinde kardeşçe yaşamlarını sürdürüyorlardı.
- 18:52Bandabunya Pazarı
- Lefkoşa'ya gelindiği zaman muhakkak görülmesi, gezilmesi ve alışveriş yapılması gereken yerler arasında meşhur Bandabunya Pazarı (Belediye Pazarı) yer alır.
- 1932 yılından beri pazar olarak işlev görmeye devam eden bu mekan, geleneksel Kıbrıs ürünlerinin, el işlerinin ve sebzelerin, meyvelerin satıldığı bir pazardır.
- Kıbrıs hanımları el işi şallar, yastıklar, danteller, yemeniler, masa örtüleri ve yöresel Kıbrıs çantaları gibi hediyelik eşyalar üretirler.
- 20:49Karaoğlanoğlu Şehitliği
- Lefkoşa gezisini tamamlayıp Girne'ye doğru giderken, Türkiye Cumhuriyeti'nin Kıbrıs'taki Türk askerlerini kurtarmak için 20 Temmuz 1974 tarihinde adaya ayak bastığı Karaoğlanoğlu Şehitliği ziyaret edilir.
- Türk Silahlı Kuvvetleri askerleri, soykırıma uğrayan Türkleri kurtarmak amacıyla adaya giriş yaptılar ve soykırımı durdurdular.
- Şehitlikte, askerlerin başında bulunan komutan Halil İbrahim Karaoğlanoğlu'nun şehitliği bulunmaktadır.
- 23:48Kıbrıs'ın Tarihi
- Kıbrıs üçyüz yıldan fazla Osmanlı hakimiyetinde kalmış, Osmanlı hakimiyetinden sonra İngilizler tarafından işgal edilmiştir.
- İngilizlerin kaldığı dönemde ada halkı bağımsızlık için çalışmalara başlamış, kısa süreliğine bağımsızlık ilan edilmiştir.
- Adada yaşayan Rumların en büyük isteği adayı Yunanistan'a bağlamaktı ve bu sebeple adada yaşayan Türklerden rahatsız oluyorlardı, bu durum soykırıma kadar gitti.
- 24:45Kıbrıs'ın Tarihi
- 1960 yılında Cumhuriyet kuruldu ve üç ülke garantör ülke olarak herhangi bir duruma karşılık müdahale etme hakkı vardı.
- 1963 yılının 21 Aralık aralığında Rumlar Makarios önderliğinde soykırıma başladılar, Türkiye bunları uyardı ve durduruldu.
- 1974 yılında Yunanistan'da askeri darbe sonrası General Grivas, Yunan askerlerini Türklerin üzerine tamamen yükledi ve Türkiye 20 Temmuz 1974'te Şanlı Türk Ordusu'nu gönderdi.
- 25:56Kıbrıs'ta Barış ve Yaşam
- 1974'ten bu yana iki taraf arasında birçok görüşme olmasına rağmen, o zamana kadar mücahitlerle Türk askerleri omuz omuza savaştılar.
- Konuşmacı, babasının yıllarca işten eve geldikten sonra hemen silahını alıp nöbet tutmaya gittiğini ve 1974'te savaşın içerisinde bir ay babasını görmediğini anlatıyor.
- Konuşmacı, şu anda özgür ve mutlu olduklarını, istedikleri yere gidebildiklerini ve yaşayabildiklerini belirtiyor.
- 26:58Hilalyon Kalesi'nin Tarihi
- Kıbrıs'ta dünyaca ünlü çizgi filmlere ilham kaynağı olan Hilalyon Kalesi, yerden 700 metre yükseklikte mükemmel bir Girne manzarasını gözler önüne seren, medeniyetlerin beşiği olmuş bir kaledir.
- Kale ilk olarak Bizanslılar zamanında yapılmış, 7. yüzyılda Lüzinyanlılar tarafından ihtişamlı haline kavuşmuştur.
- 7. yüzyılda Araplar burayı hakimiyetleri altına almak için akınlar düzenlerken, kral ada halkını korumak için kendisini korumak için sarp kayaların üzerine bir kale inşa etmiştir.
- 27:55Kaleden İsim Değişimi
- Kaleden 1190'lara kadar Didius olarak isimlendirilmiştir, ikiz tepelerin üzerine kurulduğundan dolayı ikiz anlamına gelen Dis ismi verilmiştir.
- 1190'lardan sonra kale Hilalyon Kalesi olarak isimlendirilmiştir.
- Selahattin Eyyubi Kudüs'ü fethettiğinde, Tapınak Şövalyeleri Kudüs'ü terk etmek zorunda kalmış ve Kıbrıs adasına gelmişlerdir.
- 28:37Kaleden İsim Kaynağı
- Tapınak Şövalyeleri Kıbrıs'ta yaşam sürmeye başladıkları yerlerden biri Hilalyon Kalesi olmuştur.
- O zamanlarda burada minik bir manastır var ve din adamları manastırın içerisinde yaşam sürmeye başlamışlardır.
- Manastırın içerisinde görev alan din adamlarından birinin adı Hilalyan olduğundan dolayı kalenin ismi de o din adamının adını almıştır.
- 29:03Kaleden Ziyaret
- Hilalyon Kalesi, Girne'nin Kıbrıs'ın en çok ziyaret edilen turistik noktalarından biridir ve Girne'ye yaklaşık 10 dakikalık mesafede bulunuyor.
- Kale, taşların surları oluşturduğu metrelerce yüksekten kendini gösteren, gören herkesi heybeti ve manzarası ile şaşırtan bir yapıdır.
- Kale birçok kısımdan meydana geliyor ve kapıdan girmiş olduğumuz yolla beraber artık kalenin ilk kısmındayız.
- 30:06Kaleden Tırmanış
- Kalede tarihte askerler yaşam sürmüş ve askerlerin birlikleri vardı.
- Kalenin zirvelerine doğru 480 tane basamak tırmanmak gerekiyor.
- Kalede yemyeşil bir doğa ve harika bir hava bulunuyor, tarihin içerisinde yol alınıyor.
- 31:33Kaleden Tarihi Bölümler
- Kale birçok bölümden meydana geliyor ve ikinci bölüme geçiş yapılıyor.
- İkinci bölümde kraliyet ailesine ait küçük bir apartman ve Bizanslıların son döneminde yapılmış Saint George kilisesi bulunmaktadır.
- Tarihte kraliyet ailesinin yaşam sürmüş olduğu bu bölüme kolay geçiş yapılmıyordu, özellikle akşam olduğunda ahşap bir köprü zincirlerle bağlanıp kapanıyordu.
- 32:58Kaleden Manzara ve Eserler
- Kaleden manzara mükemmel, Beşparmak Dağları ve kalenin surları görülebiliyor.
- Hilalyon Kalesi, Bizanslıların yaptığı kale olup, Bizans izlerini bugün hala barındırıyor.
- Kalenin adının bir dönemler Aşk Tanrıçası Kalesi, Kraliçe Kalesi ve Kraliçenin Yüzbir Evleri adını aldığını öğreniyoruz.
- 34:07Kaleden Komutan Odası
- Kalenin komutan odası Lüzinyanlılar zamanında yapılmış ve tarih boyunca nice olayların yaşandığı, hikayelerin anlatıldığı kale hiç sahipsiz kalmamıştır.
- İngilizler, Lüzinyanlar, Bizanslılar, Venedikliler derken Osmanlı dönemine kadar hep iskan görmüştür.
- Komutan odasının manzarası mükemmel Akdeniz manzarasını ve Girne manzarasını gösteriyor.
- 35:01Hilerion Kalesi'nin Üçüncü Kısmı
- Sarayın üçüncü kısmında kraliyet ailesinin yaşam sürdüğü bölüm yer alıyor ve bu bölüm yerden 732 metre yüksekte bulunuyor.
- Kral ve kraliçenin sarayı, 480 basamak tırmanıldıktan sonra bulutların arasında, sarp kayaların üzerinde ve yemyeşil doğanın içerisinde yer alıyor.
- Sarayın inşasında kraliçe Eleanordu tamamen görevliydi ve saraydan denize kadar gizli bir geçit yaptırmak istemiş, bu nedenle tarihte "Şeytan Eleanordu" lakabını almış.
- 37:10Bellapais Manastırı'na Giriş
- Hilerion Kalesi'ni keşfettikten sonra Girne'nin yamaçlarına kurulmuş ve Beşparmak Dağları'nın eteklerinde Bellapais Manastırı'na uğruyoruz.
- Bellapais Manastırı 1198 yılında inşa edilmiş ve bugün bir müze görevini görüyor.
- Manastır, Beşparmak Dağları'nın eteğinde yüksek bir kayalığa inşa edilmiş ve ilk olarak Fransızlar tarafından "Barış Manastırı" adıyla anılan bir yapı.
- 38:41Bellapais Manastırı'nın Tarihi
- Selahattin Eyyubi'nin Kudüs'ü fethetmesiyle beraber orada yaşayan Tapınak Şövalyeleri Kıbrıs'a gelmiş ve ilk olarak bu bölgede yaşamaya başlamışlar.
- Lüzinyanlar (Fransızlar) gelmesiyle beraber manastır bu bölgeden yükselmeye başlamış ve Gotik mimarisinin en güzel örneğini gösteriyor.
- Manastırın ilk inşası 1198-1205 yılları arasında yapılmış, bugünkü hali 1267-1284 yılları arasında gerçekleşmiş ve Osmanlı döneminde Ortodoks Kilisesi'ne dönüşmüş.
- 40:23Manastırın İç Mekanları
- Bellapais Manastırı'nın büyük ölçüde bugüne kadar her köşesinin sapasağlam geldiği görülüyor ve kapılardaki Venedikliler zamanından kalma freskler 15. yüzyılda tarihleniyor.
- Kilisenin içi farklı yüzyıllarda yapılmış ve farklı dönemlere ait izleri taşıyan antikalarla dolu bir yapı.
- Manastırın içerisinde Salamis'in çevresinde yapılan kazılarda ortaya çıkan Roma dönemi kral mezarları ve İngilizler zamanında dikilmiş dört selvi ağacı bulunuyor.
- 41:56Bellapais Manastırı'nın Önemi
- Bellapais (Beylerbeyi) Köyü'nün en ünlü tarihi eseri burası ve dünyanın dört bir yanından gelen turistler Kıbrıs'a geldiklerinde duraklarından biri de Bellapais Manastırı oluyor.
- Hong Kong'dan ve Londra'dan gelen turistler manastırı çok beğenmişler ve Kıbrıs'ın tarihine hayran kalmışlar.