Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Güntay Şimşek tarafından sunulan "Airport" adlı bir programdır. Programda İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu konuk olarak yer almaktadır. Prof. Karaosmanoğlu, 150'den fazla ülkeyi gezmiş, Türkiye Gezginler Kulübü'nün altın gezgin üyesi ve Sürdürülebilir Üretim Derneği'nin başkanıdır.
- Program, COVID-19 döneminde sağlıklı ve güvenli seyahat etmenin beş altın kuralını ele alarak başlıyor, ardından seyahat planlaması, farklı ülkelerdeki deneyimler ve seyahat stratejileri hakkında bilgiler sunuyor. Son bölümde ise uçaklarda yakıt tasarrufu için geliştirilen kıvrık kanat teknolojisi detaylı şekilde anlatılıyor.
- Videoda ayrıca uçak yakıtları, sürdürülebilir yakıt teknolojileri, biyoyakıtlar, havaalanlarındaki hizmetler, uçak içi hizmetler ve havacılık sektöründeki güncel gelişmeler (Turkish Cargo'nun ödül kazanması, Airbus'ın uçak teslimatları, Sierra Nevada Corporation'un uzay uçağı projesi) hakkında bilgiler de paylaşılıyor.
- 00:23Uçakla Seyahat ve Salgın Dönemi
- Küresel salgın nedeniyle uçakla seyahat azalsa da devam ediyor.
- Salgın döneminde sağlıklı ve güvenli seyahat için dikkat edilmesi gereken noktalar inceleniyor.
- Hava yolları yakıt tasarrufu için çeşitli teknolojilerden faydalanıyor, özellikle kıvrık kanatlar ilk ne zaman kullanıldığı ve Boeing ile Airbus'ın çalışmaları ele alınıyor.
- 02:13Salgın Döneminde Güvenli Uçmanın Altın Kuralları
- COVID-19 salgını her alanda alışkanlıkları değiştirdiği gibi seyahatlerde de yeni önlemler alınmasını zorunlu hale getirdi.
- Maske, temizlik ve sosyal mesafe normal yaşamda olduğu gibi sağlıklı yolculuğunda en önemli parçası olmaya devam ediyor.
- Salgın sürecinde sağlıklı seyahat etmenin beş yolu: seyahatlerin yoğunlaştığı gün ve saatlerden kaçınmak, kalabalık ortamlardan uzak durmak, havalimanlarında yolcuların fazla olmadığı alanlarda uçağı beklemek.
- 04:17Uçuş Tercihleri ve Sigorta
- Uzun uçuşlarda ara durakların olmasına özen göstermek ve uçuş planını buna göre yapmak önemlidir.
- Uçacağınız havayolunun hijyen ve sağlık konusunda ne kadar titiz olduğunu araştırıp hijyen sertifikası olanları tercih etmek gerekir.
- COVID-19 döneminde seyahat sigortası, sağlık sigortası, uçuşum güvende sigortası ve siber güvenlik sigortası daha önemli hale geldi.
- 06:03Uçuşlarda Su Tüketimi
- Uçuşlarda su tüketimi çok önemli, özellikle uzun uçuşlarda susuz kalınması jet lag etkisini artırıyor.
- COVID-19 salgını döneminde su tüketimi seyahatlerde iki kat daha önemli hale geldi, bağışıklık sisteminin bozulmaması için bedenin su kaybı yaşamaması gerekiyor.
- Uçaktaki nemin düşük olması, yolculuk esnasında yoğun hareketlilik ve stres su kaybı riski doğurabiliyor.
- 07:04Uçak Koltuk Tercihi ve Konuk Tanıtımı
- Mini ankette uçakla seyahatlerde hangi koltuğu tercih edersiniz sorusuna yüzde 74,30 gibi yüksek bir oranla pencere kenarı yanıtı geldi.
- Salgın döneminde pencere kenarını uzmanlar da tavsiye etmeye başladı çünkü araştırmalar pencere kenarının havadaki bakteri ve virüslere karşı daha korumalı olduğunu söylüyor.
- Programın konuğu İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, 150'den fazla ülkeyi gezmiş ve Türkiye Gezginler Kulübü'nün altın gezgin üyesi.
- 09:07Sürdürülebilir Havacılık Yakıtları
- Jet yakıtları petrol kökenlidir, ancak biyoyakıt teknolojisi ile alternatif yakıt seçenekleri geliştirilebilir.
- Biyoyakıtlar atıkları esas alır; odunsu biyokütleden, şekerli bitkilerden, alglerden ve kullanılmış kızartma yağlarından sürdürülebilir havacılık yakıtları üretilir.
- Uluslararası Enerji Ajansı'nın çalışmasına göre giderek önce yüzde 10 oranında daha sonra da yüzde 20 oranında havacılık yakıtlara biyoyakıtların katılması öngörülüyor.
- 12:11Gezgin Bir Akademisyenin Seyahat Deneyimleri
- Konuşmacı, havaalanı hizmetlerini ve uçak içi hizmetleri izleyerek biriktirdiğini, ilk kez Kuala Lumpur'da tren ve Münih havaalanında hidrojenli yolcu otobüsü gördüğünü belirtiyor.
- Uzun uçuşları (örneğin Okland'dan Singapur'a 33 saat) seyahatin bir parçası olarak görüyor ve tek başına, oğluyla, eşiyle ve kız arkadaşlarıyla farklı gruplarda gezdiğini anlatıyor.
- Myanmar ve Kuzey Tayland'ı yerel hizmet alarak gezdiğini, Kuzey Tayland'da fillerin atıklarından yapılmış selüloz elde edilerek yapılmış bir çerçeve satın aldığını ve bu ürünün biyo kökenli bir endüstriyel ürün olduğunu vurguluyor.
- 14:43Farklı Gezi Deneyimleri
- İnsan mizacına uygun gezi planlamayı ve hedeflerin güzel olması gerektiğini belirtiyor.
- Sibirya'yı keşfettiğini, Trans Sibirya'yı Türkiye'de ilk yapan sekiz kişiden biri olduğunu ve Eylül'de Kore Demokratik Cumhuriyeti'ni gezdiğini, 9 Eylül bağımsızlık gününde 155 bin kişilik bir Mayıs Stadyumu'nda gösteriyi izlediğini anlatıyor.
- Moldova'da Gagavuzya ve Transdinyester gibi kimsenin tanımadığı bölgeleri keşfettiğini, Çernobil'e teknik tur yaptığını ve nükleer teknolojinin gücü ile felaket arasındaki farkı hissettiğini belirtiyor.
- 16:44Gezgin Olmanın Zorlukları ve Ülke Seçimi
- Portekiz, İsviçre ve Fas'ı oğluyla gezdiğini, İsviçre'de şık şık gezebildiğini, Kongo Nehri'nde 10 saat kanoda gittiğini ve Virgo Sıra Dağlarında 7 saat 40 dakikada yürüyerek tepelere çıkıp yanardağ seyrettiğini anlatıyor.
- Gezgin olmanın okumak, gezmek ve tekrar okumak gerektiği, Darwin'in İspinozlarını biliyor olmasına rağmen Galapagos'ta iguanaları, kaplumbağaları ve sistemi gördüğünde farklı bir senteze ulaştığını belirtiyor.
- Ülke seçerken iklimin çok önemli olduğunu, hedef ülkeleri belirlediğini ve Antarktika'nın önceliğinde olduğunu, ayrıca Vietnam, Kamboçya ve Laos gibi ülkeleri görmek için zaman, bütçe ve sağlık durumunu ayarladığını vurguluyor.
- 18:49İkinci Kez Ziyaret Edilen Şehirler ve Gelecek Planları
- İkinci kez ziyaret etmek istediği şehirleri İstanbul, Chicago ve Almanya'daki Lübeck ve Heidelberg olarak belirtiyor.
- Kazakistan'da Ergenekon Yaylası'nı görmek istediğini ve bunu hedeflediğini söylüyor.
- Gelecek planlarını Antarktika, Korsika ve Borneo olarak belirtiyor.
- 21:28Hava Taşımacılığı İstatistikleri
- Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü'nün 2021 Ocak ayı istatistiklerine göre iç hat yolcu trafiği 3.366.034, dış hat yolcu trafiği 1.558.312 oldu ve toplam 5.227.452 yolcuya hizmet verildi.
- Ocak ayında iç hatlarda 40.055, dış hatlarda 19.772 uçak iniş-kalkış yaptı ve üst geçişlerle birlikte toplam 73.734 uçak trafiği gerçekleşti.
- Türkiye genelinde hizmet veren havalimanları yük trafiği iç hatlarda 36.715 ton, dış hatlarda 150.426 ton olmak üzere toplamda 187.141 ton olarak gerçekleşti.
- 22:34Hava Kargo ve Uçak Teslimatları
- Turkish Cargo, Singapur merkezli Payload Asia tarafından yılın hava kargo taşıyıcısı seçildi ve 96'sı direkt 300'den fazla destinasyona hizmet sunuyor.
- Airbus, 2021 yılının ilk ayında 15 müşteriye 21 uçak teslim ettiğini açıkladı; uçaklardan 3'ü A220, 16'sı A320 ailesi, birer adet de A330 Neo ve A359 oldu.
- Ocak ayında Türk Hava Yolları 3 A359'ü filosuna katarken, Uganda Airlines ise 2 A330 Neo'sunu teslim aldı.
- 23:45Uzay Uçağı Projesi
- ABD'de yaşayan Türk iş insanları Eren ve Fatih Özmen'in sahip olduğu Sierra Nevada Corporation CNC, dünyanın ilk ticari uzay uçağını ABD topraklarında indirmeye bir adım daha yaklaştı.
- Amerikan Federal Havacılık İdaresi (FAA) Ticari Uzay Taşımacılığı Ofisi, Florida'daki Cape Canaveral Spaceport Mekik İniş Tesisine yeniden giriş yeri lisansını verdi.
- Uzay uçağı Dream Chaser 2022'de bir NASA sözleşmesi kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonu'na hizmet verecek ve araç, NASA'nın uzay mekiği programı 2011'de sona erdikten sonra ilk kez özel olarak onay verilen piste iniş yapacak.
- 25:03Uçak Yakıt Tasarrufu Teknolojileri
- Hava yollarının en büyük gider kalemini yakıt oluşturuyor ve uçak üreticileri yakıt tasarrufu için yeni teknolojiler geliştiriyor.
- Yeni motor teknolojileri, kompozitten üretilen daha hafif gövde ve kıvrık kanatlar yakıt tasarrufu sağlıyor.
- Kıvrık kanat teknolojisi sürtünmeyi azaltarak yakıt tasarrufu sağlıyor ve uçağın menzilini artırıyor.
- 25:23Kıvrık Kanat Teknolojisinin Tarihi
- Kıvrık kanatların havacılıkta 1897'ye kadar izi sürülen, yaygın kullanımı 1970'lerde başlıyor.
- İlk olarak Airbus, yolcu uçaklarında kıvrık kanat teknolojisini kullanan üretici oldu.
- Airbus, A300, A310 ve A320 ailesinde geliştirilmemiş ufak kıvrık kanatları, A330 ve A340 ailesinde daha büyükleri kullandı.
- 26:00Airbus ve Boeing'in Kıvrık Kanat Teknolojileri
- Airbus, Sharklet olarak adlandırdığı kıvrık kanat teknolojisi ile uçaklarda %3,5 ila %5 yakıt tasarrufu sağlıyor.
- Boeing, Winglet adını verdiği kıvrık kanatlar için 1998'de çalışmaya başladı ve 737-400'lere büyük kıvrık kanatlar takıldı.
- Boeing'in geliştirdiği kıvrık kanat sistemi uçak başına yaklaşık 2 milyon dolara satılıyor ve kendini 4-5 yıl içinde amorti ediyor.
- 26:55Gelişmiş Uçak Modelleri ve Kıvrık Kanat Kullanımı
- Son teknolojiler kullanılarak üretilen Boeing 777 ve 787 Dreamliner ile Airbus A380 ve A350 XWB modellerinde kıvrık kanat kullanılmıyor.
- Bu modellerin kanat yapıları bir bütün olarak ele alındığında kanatların yapısındaki doğal kıvrıklık göze çarpıyor.
- Uçlardaki kıvrıklık bütün kanat yapısında yer alıyor.