Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- TRT Spor ekranlarında yayınlanan bu programda, hakem eğitim ve performans birimi temsilcileri, uluslararası hakem eğitmenleri ve hakem uzmanları yer almaktadır. Program, futbolseverlerin en merak ettiği hakem konusunu ele almaktadır.
- Video, Türk futbolundaki hakemlik sisteminin durumunu, eğitim sistemini ve performans değerlendirmesi yöntemlerini incelemektedir. Programda, Futbol Federasyonu'nun 2025-2030 stratejik planı kapsamında kurulan ulusal eğitim-öğretim merkezi, üç eğitim düzeyi ve performans değerlendirmesi sistemi anlatılmaktadır. Ayrıca, çeşitli futbol maçlarından alınan örnekler üzerinden hakem kararları, VAR sisteminin kullanımı ve hakem pozisyonları detaylı olarak analiz edilmektedir.
- Programda ayrıca yabancı hakem kullanımının dezavantajları, Türkiye'nin UEFA ve FIFA sıralamalarındaki konumu, maçların oynanış hızını ve sakatlık sürelerini artırmak için gerekli stratejiler de tartışılmaktadır. Fenerbahçe-Trabzonspor, Galatasaray-Konyaspor, Beşiktaş-Beşiktaş, Beşiktaş-Eyüp, Göztepe-Fenerbahçe ve Kocaeli-Samsun gibi maçlardan alınan örnekler üzerinden hakem kararlarının doğruluğu ve VAR sisteminin kullanımı açıklanmaktadır.
- Hakem Eğitim ve Performans Birimi Tanıtımı
- TRT Spor ekranlarında hakem eğitim ve performans birimi özel bir programla izleyicilerle buluşuyor.
- Türkiye'de hakem konusu futbolseverlerin en merak ettiği konulardan biri olup, hakemlerin üzerinde inanılmaz bir baskı var.
- Programda Türkiye'de hakemlere eğitim veren iki uluslararası hakem eğitmeni ile konuşulacak ve tartışmalı pozisyonlar ele alınacak.
- 02:29Konukların Tanıtımı
- İlk konuk Portekizli hakem eğitmeni olup, eski hakem olarak Şampiyonlar Ligi'nde 23-25 maç, Dünya Kupası'nda ve Avrupa Şampiyonalarında UEFA düzeyinde üç final yönetmiş.
- İkinci konuk, VAR hakemliği üzerine uzman olan ve Futbol Federasyonu'nda Merkez Hakem Komitesi içerisinde görev yapan biri.
- Konuklar, hakemlerin eğitimlerine katılıyor ve performans değerlendirmeleri yapıyorlar.
- 05:50Hakem Eğitim Sistemi
- 2025-2030 arasında yapılan stratejik planlama kapsamında hakemler için ulusal bir eğitim-öğretim merkezi kurulması planlanmış.
- Eğitim ve performans alanında üç eğitim düzeyi bulunuyor: ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite gibi ayrımlar okullarda olduğu gibi hakemlerde de var.
- Performans değerlendirmesinde maçlardan önce hazırlanma süreçleri var ve maç esnasında ayrı bir odada hakemleri izleyip dinliyorlar.
- 08:33Performans Değerlendirmesi ve Zorluklar
- Maçtan sonra hakemlere geri bildirim yapılıyor ve haftalık online toplantılar düzenleniyor.
- Şu ana kadar 991 pozisyon incelenmiş ve %99'luk bir performans iyi performans olarak değerlendirilmiyor.
- Türkiye'de genç hakemlerin Süper Lig maçlarını yönetecek seviyeye gelmedikleri yönünde eleştiriler var.
- 11:02Hakem Yetiştirme Süreci
- Ulusal eğitim planı, sağlam bir eğitim temeli oluşturmak için yaratılmıştır.
- Hakemler önce en alt düzeyde, sonra bölgesel düzeyde hazırlanıp, kategori 2 ve 3 liglerde maç yönetebilmeli ve en sonunda Süper Lig'de maç yönetebilmelidir.
- Üçüncü kategoriden elit kategoriye gelmek dört sene sürüyor ve bu süre içerisinde hakemlerin kaliteleri ve bilgileri artırmaya çalışılıyor.
- 12:53Türkiye ve Diğer Ülkelerin Karşılaştırması
- Türkiye ile Portekiz arasındaki en büyük farklılık sabır konusunda olup, Portekiz'de hakemler daha fazla sabırlıdır.
- Her yerde hakemler iki çatışmanın ortasında kalır ve birinin kazanması gerekir.
- Yunanistan'da bir sezonda 39 maç, 360 maçın 39'u yabancı hakem tarafından yönetilmiştir.
- 14:38Yabancı Hakem Kullanımı ve Dezavantajları
- Sezonun sonunda Yunan hakemlerle yabancı hakemler benzer hatalar yapmış, verimlilik açısından önceki sezonlarla karşılaştırıldığında benzer sonuçlar elde edilmiştir.
- Yabancı hakem kullanmanın dezavantajı, Türk hakemlerin deneyim kazanabileceği maçlarda deneyim kazandıramamaktır.
- 15:48Şeffaflık ve Kulüp İlişkileri
- Tüm veriler toplanarak şeffaflık sağlanmakta, hakemlerin erişebildiği bir platform bulunmaktadır.
- Kulüpler de bu platforma erişebilmekte ve kritik pozisyonlarla ilgili görüşlerini sorabilmektedir.
- Kulüplerle iyi ilişkiler kurulmakta, çünkü onlar paydaşlardır.
- 17:08Hakemlik Sisteminin Önemi
- UEFA ve FIFA'nın kılavuzları hakemlik standartlarını belirlemektedir.
- Türkiye Ligi Avrupa içerisinde önemli bir lig olup, iyi bir organizasyon, yapı, hakemlik ve eğitim sistemi olursa Avrupa'nın ilk beş ligi arasına girebilir.
- Türkiye'nin UEFA ve FIFA sıralamasında Portekiz'in altında olması, çözümlerin bulunması gerektiğini göstermektedir.
- 18:19Maçların Oynanış Hızı
- Türkiye Ligi'ndeki maçlar çok sık kesiliyor, bu taraftarlar için olumsuz bir durumdur.
- Topun oyunda kaldığı süreyi %40'tan %50'ye, belki %60'a çıkarmak için tüm paydaşların (teknik direktörler, takımlar, oyuncular) hazır olması gerekmektedir.
- Sakatlanan oyuncunun uzun süre yatması taktiksel bir strateji olarak görülmekte ve bu durum ilave süre oynatmak zorunda kalınmasına neden olmaktadır.
- 20:45Sakatlık Durumları
- Sakatlık noktalarının daha kısa olması gerekmektedir.
- FIFA'nın tıbbi ekibinden alınan rapora göre sahaya giren sağlık görevlilerinin %97'si gereksiz giriş yapmaktadır.
- Bu oranın %50'ye indirilmesi bir adım olarak görülmektedir.
- 21:44VAR Protokolü
- VAR protokolü halka açık olup, 2019'dan itibaren en son döküman halka açıktı.
- VAR hakem değildir, çok açık ve yanlış bir karar verilmişse hakemi uyarır.
- VAR, hakemin yorumuna açık bir pozisyonda ve açık bir şekilde yanlış değilse müdahale etmez.
- 24:12Hakemlerle Toplantılar
- Her hafta, her ay hakemlerle ve Victor ile toplantılar yapılarak pozisyonlar tartışılmaktadır.
- Verilen karar tartışılabilir olsa bile, VAR açık ve net bir yanlış yoksa müdahale etmemelidir.
- Gri pozisyonlarda VAR müdahaleleri medyada ve kamuoyunda çok eleştirilmektedir.
- 25:19Gaziantep-Trabzonspor Maçı Pozisyonu
- Gaziantep-Trabzonspor maçında serbest vuruşun yeri doğru olmadığı gerekçesiyle oyun durdurulmuştur.
- Hakemin hatası vardır çünkü faulün yapıldığı yerle oyunun başlatıldığı yer arasındaki mesafe çok fazla değil ve açık gol pozisyonu vardır.
- Hakem önce oyunu oynatmış, sonra durdurmuştur.
- 27:57Fenerbahçe-Alanyaspor Maçı Pozisyonu
- Fenerbahçe-Alanyaspor maçında elle müdahale ve faul pozisyonu aynı karede gösterilmiştir.
- Pozisyon sahada çok zor görülebilecek bir durumdur, oyuncular topu almak için mücadele etmektedir.
- Savunma oyuncusu hücum oyuncusunun etrafına kollar sarılmış durumdadır, ancak bu açık ve bariz bir hata değildir.
- 31:03Hentbol'da El Pozisyonu Değerlendirmesi
- İki oyuncu yakın bir aksiyon içerisindeyken, beklenmedik şekilde gelen top savunma oyuncusunun vücudundan sekerek geliyor ve kol vücuda doğru hareket ediyor.
- Eski hakemler bu tip pozisyonları ele aldıklarında, kolunuzu açarsanız avantaj sağlayacak şekilde kolunuzu açarsanız savunma oyuncusu için risk alırsınız diyorlar.
- Bu pozisyonda kol vücuda doğru geliyor, vücuttan uzaklaşmıyor ve açık bir pozisyon değil, beyaza yakın bir pozisyon olduğu için VAR müdahalesi olmaması gerekiyor.
- 33:11VAR Müdahalesi ve Hakem Kararı
- Açık ve net kararlarda VAR müdahale etsin, ortada açık ve net bir şey yoksa VAR müdahale etmesin diyoruz.
- Gri bir pozisyonda hakem bir pozisyonda yorum yapıyor, VAR da "var" diyerek hakeme sorumluluğu veriyor.
- VAR hakemi çağırdığında genellikle %98'i doğru çıkıyor ama %2'si haksız da olabilir, haklı da olmayabilir.
- 34:56Taraftar Beklentileri ve Hakem Kararı
- Taraftarlar için "aynı pozisyon" diye bir pozisyon yoktur, benzer pozisyon vardır ve bazen küçücük farklar kararı değiştirir.
- Hakem bariz ve açık bir hata varsa VAR'ı çağırır, yeteri kadar açık bir durum yoksa müdahale etmez.
- Bu pozisyonda hakem hata yapmamış, sahada hakemin verdiği karar geçerli olmalı ve faulden dolayı penaltı verseydi de bir şey diyemezdik.
- 38:04Fenerbahçe-Trabzonspor Maçı Gol Pozisyonu
- Fenerbahçe-Trabzonspor maçında Trabzonspor'un attığı bir gol VAR müdahalesiyle iptal edilmişti.
- Bu pozisyonda yüze gelen teması görüyoruz ve açık ve net bir kanıt var, savunma oyuncusu topa dokundu diye atak bitmiş olmuyor.
- VAR'ın buradaki müdahalesi doğrudur, oyuncunun boyu önemli değil, olgular ve kanıtlar noktasından değerlendiriliyor.
- 41:47Galatasaray-Konyaspor Maçı Sarı Kart Pozisyonu
- Galatasaray-Konyaspor maçında beyazlı oyuncunun sol ayağı yerde, kırmızılı oyuncu ise tabanıyla beraber bileğe basıyor.
- Geleneksel olarak ayağa basma, sarı kart ve direk vuruş olarak değerlendiriliyor.
- Hakem doğru karar vermiş.
- 43:37Beşiktaş-Beşiktaş Maçı Kırmızı Kart Pozisyonu
- Orkun Kökçü'nün gördüğü kırmızı kart pozisyonunda, oyuncu ayağıyla beraber ekstra bir hareket yaparak rakibinin yüzüne vuruyor.
- UEFA ve FIFA için oyuncunun fiziksel bütünlüğünün korunması çok önemli, futbolda herhangi bir şiddet eylemine müsaade edilmiyor.
- Bu hareket normal değil, insan orada böyle bir hareket yapmaz ve açık bir şekilde müdahale edilmesi gereken bir şey.
- 46:10VAR Sistemi ve Penaltı Pozisyonları
- Beşiktaş-Eyüp maçında Halil Umut Meler'in yönettiği bir penaltı itirazı var, ancak öncesinde bir ofsayt durumu da mevcut.
- VAR sistemi, penaltı olup olmadığına bakar; penaltı yoksa ofsayt kontrolü yapmaz, ancak ofsayt varsa penaltıdan önce ofsayt kontrolü yapar.
- Halil Umut Meler ve VAR hem penaltı olmadığını belirtmiş, bu durumda karma bir VAR müdahalesi yapılmış.
- 50:02Göztepe-Fenerbahçe Maçındaki Şiddetli Hareket
- Göztepe-Fenerbahçe maçında John Duran'ın sarı kartı tartışmalı, fiziksel bütünlüğü korumak için bu tür müdahaleler futboldan kaldırılmalı.
- Duran, rakibin yüzüne dirsek atarak şiddetli bir hareket yapmış, hakemin sarı kartı doğru değil, kırmızı kart incelemesi yapması gerekirdi.
- Bu tür şiddetli hareketler sadece Türkiye'de değil, dünyanın dört bir yanında ve UEFA, FIFA tarafından da istenmiyor.
- 51:25Kocaeli-Samsun Maçındaki Hakem Kararı
- Kocaeli-Samsun maçında hakemin kendi kararının arkasında durması tartışmalı bir pozisyon.
- Çok kısa mesafeden gelen top durumunda hakemin hareket etme şansı yok, bu açık bir endbol değil.
- VAR'ın hakemi çağırması yanlış, hakem de kararının arkasında durmasıyla doğru iş yapmış.
- 52:48Programın Değerlendirmesi
- Bu tür programlar ve tartışmalar, konuyu daha iyi anlatabilmek ve anlaşılmasını sağlamak açısından faydalı.
- Programda tartışmalı pozisyonlar açık ve net bir şekilde anlatılmış, uluslararası hakemlerin bakış açısından değerlendirilmiş.
- Programda tüm pozisyonlar ekranlara getirilmeye çalışılmış, ancak süre ve kısıtlamalar nedeniyle her şeye izin verilmemiş.