Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Gözde Kuyumcu, Cüneyt Başaran ve Bloomberg muhabiri Joyston'un yer aldığı bir ekonomi ve spor haber programıdır. Programda Serhan Yenigün ve Çağlar Kuzukluoğlu gibi ekonomi uzmanları da konuşmacı olarak yer almaktadır.
- Program, ABD'deki tarım dışı istihdam verileri ve bunun Fed'in varlık alım programına etkisi ile başlayıp, Çin'in kömür politikaları ve maden ocağı artışları hakkında bilgiler sunmaktadır. Daha sonra Suudi Arabistan'ın Newcastle United futbol kulübünü satın alması ve Avrupa futbolunda yabancı sermayenin rolü ele alınmaktadır. Son bölümde ise İngiltere'nin ekonomik durumu, enflasyon uyarıları ve turizm politikaları incelenmektedir.
- Programda ayrıca gelişmekte olan ülkelerin yaşadığı ekonomik zorluklar, enerji fiyatları, cari açığı ve enflasyon baskısı gibi konular da tartışılmaktadır. İngiltere'de borçlu şirketlerin sayısı iki katına çıktığı ve İngiltere'nin kırmızı listedeki ülke sayısını yedi'ye düşürerek turizm politikalarını gevşettiği gibi detaylar da paylaşılmaktadır.
- 00:15Piyasa Durumu ve Önemli Veriler
- ABD'de Eylül ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisi beklentilerin çok altında kalmış, 500 binlik beklentiye karşılık 194 binlik bir artış gerçekleşmiş.
- Çin, 72 maden ocağından çıkarılan kömür miktarının %55 artırılmasını onaylamış ve bu hamleyle kömür fiyatlarında sert düşüşler yaşanmış.
- Borsa İstanbul'da sınırlı bir iyimserlik devam ederken, dolar/TL kuru yeni bir zirve olan 897'nin üzerinde görülmüş.
- 02:02Tarım Dışı İstihdam Verisinin Analizi
- ABD'de tarım dışı istihdam rakamı beklentilerin altında kalmış, ancak toplam işsiz sayısında 700 bin kişilik bir azalış ve işsizlik oranında %4,80'e gerileme gerçekleşmiş.
- Fed'in varlık alım programını sonlandırma konusunda ağır kalabileceği düşünülse de, işsiz sayısındaki azalma ve işsizlik oranındaki gerileme Fed'in istediği şekilde işlerin yolunda ilerlediğini gösteriyor.
- Borsa İstanbul'da 1400 civarında, 1393'ten geçen 200 günlük ortalama üzerinde tutulurken, yabancı işlemlerde dün güçlü bir para girişi yaşanmış.
- 04:00Enerji Fiyatları ve Piyasa Beklentileri
- Brent tipi ham petrol tekrar 83 dolara doğru tırmanıyor ve küresel talep devam ettiği sürece enerji maliyetleri yükselmeye devam edebilir.
- Borsa tarafında değerlemelerin düşük olması ve uzun vadeli baktığımızda cazip getiri potansiyelleri sunan şirketlerin çok sayıda olması, iyimserlik havası oluştuğunda para girişine ve yukarı yönlü piyasaya sebep oluyor.
- 04:43Kulüp Sahiplikleri ve Sermaye Akışları
- Amerikan, Körfez ve Çin sermayesinin Avrupa ve ada futboluna derin bir ilgisi bulunuyor, özellikle Çin'in futbola olan hikayesi 2010-2015 yılları arasında kendi altyapısını ve tesislerini inşa etmekle başlamış.
- İngiltere'de ada futbolunda Amerikan, Körfez ve Çin sermayesinin yanı sıra İtalya, İsviçre, Rusya, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gibi dünyanın farklı yerlerinden sermayenin ilgi odağı olduğu görülüyor.
- Çin, kendi liginde ve futbol dünyasında adımlar atmanın yanı sıra İtalya'ya da ilgi göstermiş, Inter kulübü Çin sermayesine geçmiş ve geçen yıl şampiyonluk elde etmiş.
- 09:17Suudi Arabistan'ın Newcastle United'ı Satın Alması
- Suudi Arabistan'ın varlık fonu Newcastle United'ı yüzde seksenini satın aldı ve bir konsorsiyum olarak en büyük hissedar oldu.
- İngiliz spor kulübü üçyüz milyon sterline satıldı ve anlaşmanın içinde milyarder kardeşler de yer aldı.
- Anlaşma neredeyse iki yıldır bekleniyordu, ancak geçen yıl yayın yayma hakları konusunda Katar ve Suudi arasında yaşanan sorun nedeniyle konuşmalar durmuştu.
- 10:56Anlaşmaya Tepkiler
- Newcastle destekleyicileri anlaşmanın gerçekleşmesinden çok mutlu oldu ve gecenin köründe bile bölgede kutlamalarda bulundular.
- Önceki sahip Ashley'den alınmasının iyi olduğu düşünülüyor çünkü hem oyuncuları hem de kulübe yatırım yapmamakla suçlanıyordu.
- İnsan hakları grupları ve uluslararası kuruluşlar, Suudi Arabistan'ın insan haklarıyla alakalı yaptığı ihlallerden ötürü bu anlaşmanın onları hayal kırıklığına uğrattığını söyledi.
- 12:35Futbol Kulüpleri ve Yatırımlar
- İngiltere'de Manchester City'nin büyük gruplar arasında satın alınmış olması ve Premier Lig'de başarının gelmiş olması, yabancı sahiplik tartışmalarını alevlendirmişti.
- Newcastle United, Premier Lig'in köklü kulüplerinden biri olmasına rağmen 2000'li yıllarından itibaren üst seviyelerden uzaklaşan bir kulüp.
- Bu yatırımın arkasından Manchester City, Liverpool, United, Chelsea arasında gidip gelen Şampiyonlar Ligi ve şampiyonluk yarışmasında Newcastle'ın ne kadar yer alacağını göreceğiz.
- 14:47Gelişmekte Olan Ülkeler ve Ekonomik Durum
- Gelişmekte olan ülkeler için iyi bir dönemden geçmediği aşikar, özellikle Hindistan ve Güney Afrika gibi cari açık veren, petrol ithalatçısı olan ülkeler kötü yakalanıyor.
- Enerji fiyatları yükseldiğinde cari açık açılıyor, enerji maliyeti artıyor ve enflasyon baskısı yapıyor.
- Türkiye'de iyi bir COVID performansı ve imalat sanayinin güçlü olması gibi avantajları olmasına rağmen para politikası çok eleştiriliyor.
- 16:33Türk Lirası ve Para Politikası
- Türk Lirası'nın dokuzlara giden seyrinde yüzde üçvirgülelli'lar civarındaki cari açığın baskı yaptığı görülüyor.
- Petrol maliyetlerinin artması cari açığı artıracak ve enflasyona baskı yapacak, ancak büyük oranda içeride kurumların erozyonu ve bağımsızlığı konusundaki yaşanan sorunlar etkili.
- Merkez Bankası'nın dediği kadar sıkı olup olmadığı tartışılır ve 19'ların üzerine çıkmış bir enflasyonla mücadele etmeye yeterli olup olmadığı konusunda net bir berraklık olmadığı gösteriliyor.
- 19:00Amerika'daki İstihdam Verileri ve Fed'in Stratejisi
- Son iki aydır üst üste tarım dışı istihdam verisinde düşüş görülüyor, ancak geçen ay ciddi bir revize yapılmış olsa da, bu rakam geçen beş-altı ay boyunca görülen 500 bin ve üzerindeki rakamların altında.
- Kasım ayında Fed'in tahvil alımını azaltmaya başlayacağı söylenirken, düşük istihdam verisi Fed'in stratejisini değiştirmeyecek gibi görünüyor.
- Veri düşük olsa da, seyahat acentaları, oteller ve restoranlar gibi sektörlerin iyi performans gösterdiği ve kamu tarafının az personel aldığı gözlemleniyor.
- 21:23Fed'in Gelecek Stratejisi
- Fed'in 2022'nin ortasında tahvil alımını (tapping) bitireceği ve 2022 yılında iki faiz artıracağı hikayesi hala geçerli görünüyor.
- Eğer Ekim, Kasım ve Aralık aylarında daha düşük istihdam verileri görülürse, Fed'in iki ay sonra ara verebileceği düşünülebilir.
- Fed'in enflasyon hedefi %5'in üzerinde (%5,30 civarında) ve deflatör oranı %2,50 civarında olduğu için, istihdamdaki düşüş Fed'i rahatsız ediyor.
- 22:54Enerji Maliyetleri ve Çin'in Rolü
- Çin'in hamlesiyle kömür fiyatları düşüyor, ancak bu durum yeşil enerji yatırımlarının kolay olmayacağını gösteriyor.
- Çin'in resmi büyüme rakamı %8 olan bir dönemden geçiyoruz, ancak üçüncü çeyrek için büyüme rakamları %5,50'dan %5'e revize edildi.
- Çin'de düzenli olarak haftada bir-iki gün, bazı sektörlere enerji veremediği durumlar yaşanıyor.
- 24:03Enerji Arz Sıkıntısı ve Nedenleri
- Enerji arz sıkıntısı Avrupa ve Çin'de de var, bunun bir kısmı Avrupa'nın "Fit for Climate" adlı emisyon azaltma politikasıyla tetiklendi.
- Avrupa, fosilden doğalgaza ve yenilenebilir enerjiye geçiş yaparken, Rusya'nın doğalgaz musluklarını kapatması arzda sıkıntı yarattı.
- Çin, Avrupa ve Asya ülkeleri pandemi sonrası talepleri karşılamak için LNG pazarına yüklemeye başladı, bu da arzda simetrik bir dağılım oluşturdu.
- 26:11Çin'in Enerji Politikası ve Enerji Savaşı
- Çin'de Şubat ayında Pekin'de Olimpiyatlar var ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in en büyük hayali, karbon emisyon hedeflerine ulaşmak.
- Çin, 75 kömür çıkarıcısına kömür çıkartma işlemlerini artırmaları ve bankalara destek vermeleri talimatı verdi.
- Şu anda ticaret savaşları ve kur savaşları yaşanmışken, şu anda enerji, özellikle doğalgaz üzerinden bir bilek güreşinin yaşandığı söylenebilir.
- 27:21İngiltere'nin Ekonomik Riskleri
- İngiltere Merkez Bankası, yükselen enflasyonun küresel piyasalarda satış dalgası getirebileceğini ve İngiltere'de şirketlerde iflas dalgası yaşanabileceğini uyarıyor.
- İngiltere Merkez Bankası'nın yeni şef ekonomisti, enflasyonun zannedildiği kadar hızlı geçmeyeceğini ve uzun süre etkileyeceğini belirtiyor.
- İngiltere Merkez Bankası, Aralık ayında ilk faiz artışı yapacağını ve önümüzdeki bir yıl içerisinde 0,10'dan 0,75'e kadar yaklaşık 65 baz puanlık bir faiz artışı yapacağını düşünüyor.
- 28:45İngiltere'deki Borç Problemi
- İngiltere Merkez Bankası'nın araştırmasına göre, COVID-19 öncesinde elindeki nakit miktarı ile borç oranı karşılaştırıldığında on kat ve üzerinde borçlu olan şirket sayısı sadece iki yıl içerisinde iki katına çıkmış.
- Faizlerin artması durumunda, konut piyasasındaki mortgage faizleri ve borç oranı iki katına çıkan küçük-orta ölçekli İngiliz şirketleri zor durumda kalacak.
- İngiltere, kırmızı listedeki ülke sayısını sadece yedi'ye düşürerek geri kalan herkese gidilebilir dedi.
- 29:52İngiltere'nin Turizm Politikası
- Daha önce İngiliz vatandaşları birçok ülkeye gidiyordu, ancak oradan gelenlerin aşıları kabul edilmiyordu ve ev karantinası isteniyordu.
- Şimdi Avrupa Birliği'nin tanıdığı dört aşı ile İngiltere'ye girenler ilk gün itibariyle sokağa çıkabilirler, ancak iki günde bir aşı olmaları ve PCR testi yapmaları gerekiyor.
- İngiltere ekonomisinden gelen alarm sesleri ve turizm açışından gelen baskı, bu kararın alınmasında etkili olmuş olabilir.
- 31:31Küresel Ekonomik Gelişmeler
- Brezilya'da enflasyon beş yıldan sonra ilk defa %10'un üzerine çıktı, Şili'de ise enflasyon 2009'dan bu yana en hızlı aylık yükselişi kaydetti.
- İrlanda, küresel vergi anlaşması konusunda pürüz oluşturan ülke olmasına rağmen %15'lik vergi ikna oldu ve %12,50 ile en cazip vergi oranını sunan ülke oldu.
- ABD'li Çap Signa, Türkiye ve Asya Pasifik'teki sağlık sigortası faaliyetlerini 575 milyar dolara satın almak için anlaştı.
- Almanya Federal İstatistik Ofisi'ne göre, dış ticaret fazlası Temmuz'da 17,90 milyar Euro seviyesinden 10,70 milyar Euro'ya geriledi.