Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Amerika'daki ırkçılık tarihi ve sporcuların bu konudaki direnişini ele alan bir sohbet formatındadır. Konuşmacılar, Amerika'daki ırkçılık tarihini ve sporcuların toplumsal sorunlara karşı gösterdikleri tepkileri tartışmaktadır.
- Video, Amerika'daki beyaz üstünlüğü ve ırkçılık tarihini anlatarak başlıyor, ardından Muhammed Ali'nin 1960'larda ırkçılıkla mücadelesini, 1968 Meksika Olimpiyatları'nda Tommy Smith ve John Carlos'un protestolarını ve 2016'da Colin Kaepernick'in diz çökme eylemini kronolojik olarak ele alıyor. Son bölümde ise NFL ve NBA'deki futbolcuların ulusal marşı çalınırken diz çökerek protesto etme eylemleri ve bunun toplumsal etkileri tartışılmaktadır.
- Konuşmacılar, sporun toplumsal sorunlara çözüm getirmedeki rolünü vurgulayarak, ırkçılığa karşı mücadelede spor organizasyonları ve devletin birlikte çalışması gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca, Donald Trump döneminde artan ırkçılığa karşı protesto hareketlerinin Avrupa'ya da yayılması da ele alınmaktadır.
- 00:48Amerika'daki Beyaz Üstünlüğü
- Amerika'daki beyaz üstünlüğü Amerikan tarihi kadar uzun bir geçmişe sahiptir.
- Kölelik 1865'te resmi olarak kaldırılsa da sosyal hayatta hiçbir karşılığı olmadı, sokaklarda Jim Crow yasaları hüküm sürüyordu.
- Siyahlar toplumun her alanından dışlanıyor, şiddete maruz kalıyor, aynı işte çalışsa bile aynı ücreti alamıyordu.
- 01:42Rosa Parks ve Malcolm X
- 1955'te Rosa Parks, beyazlara ait alanın dolması üzerine oturduğu orta kısmı boşaltarak yeni beyaz yolculara yer açması istenince tutuklanmış, bu olay otobüs boykotları ve oturma eylemleri gibi protestoların yaygınlaşmasının önünü açmıştır.
- Malcolm X, 20'li yaşlarda hapishanede Müslüman olmasından sonra siyah Müslüman Amerikan kimliğinin oluşmasında önemli rol oynamıştır.
- 03:37Günümüzdeki Amerika
- Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri kendisini demokrasinin beşiği ve eşitlikler ülkesi olarak lanse etse de bunun gerçek hayatta bir karşılığı yoktur.
- Huntington'ın ölümüne yakın teyruze ettiği ve VASP olarak adlandırılan beyaz Anglo-Sakson Protestanların üstün vatandaş olarak görüldüğü bugün artık bir sır değildir.
- Katolikler, siyahi ve Hispantik kökenli Amerikan vatandaşları yönetiminde kendilerine bugün dahi etkin yer bulamamaktadır.
- 04:26İrkçılığın Batı Toplumlarında Yeri
- İrkçılık Batı toplumlarında çok uzun bir geçmişe sahiptir, özellikle Amerika'nın uzak olmayan bir geçmişine baktığımızda.
- Kendinden farklı görünen kitlelere karşı antipati ve ırkçılık tanımlamasının içerisine oturan davranışlar görülmektedir.
- Sporda da ırkçılık yansımaları söz konusudur.
- 05:53İrkçılığın Etkileri
- İrkçılık meselesi Amerika'da bugün hala devam etmekte, hem sportif alanda, hem politik görüşlerde hem de sokakta.
- İrkçılık dünyadaki en acı olaylardan biridir, herkesi her an vurabilecek, üzebilecek, yaralayabilecek acı bir durumdur.
- İrkçılık tuş ediyor, nakavt ediyor, ancak bazı isimler sadece rakibini değil, bu tür acı davranışları da nakavt etmeyi başarabilmektedir.
- 06:58Amerika'nın Dünyadaki Rolü
- Amerika bugün dünyanın süper gücü, gücü bildiği için dünyanın her yerine demokrasi götürmeye çalışıyor.
- Amerika güçlü olunca parayı da, sen basınca da en çok sende olunca bu sefer dünyada istediğin gibi her türlü filmi çevirebiliyor.
- Amerika'da ikinci sınıf insan muamelesi hep yapılıyor, Amerika zulüm ediyor, en güçlü benim, benim dediğim olur diyerek hareket ediyor.
- 08:25Muhammed Ali'nin Direnişi
- Eşitsizliğin karşısında duracak kadar cesur olan bazı isimler tarihte yerini almıştır, bunların başında Muhammed Ali gelmektedir.
- 1960'da Roma'da düzenlenen Olimpiyatlarda kendi devleti olarak gördüğü Amerika adına altın madalya kazanan Muhammed Ali, ülkesine döndüğünde sıradan bir restorana bile alınmadı.
- Ali, bu düşünceyi besleyen ülke adına aldığı madalyasını Ohio nehrine attı ve daha sonra destansı direnişine başladı.
- 09:10Muhammed Ali'nin İnanç Değişimi ve Vietnam Savaşı
- İslam'la müşerref olması da haksızlıkla mücadele ettiği bu dönemde gerçekleşti.
- Vietnam Savaşı'na gitmeyi "Benim onlarla sorunum yok" diyerek reddetmesi beş yıl spordan uzaklaşmasına neden olsa da geri adım atmadı.
- Ali'nin yaşadıkları Amerika'daki ırkçılığın sadece bir boyutuydu.
- 10:07Muhammed Ali'nin Simgesi
- Muhammed Ali o zaman bir kişilik karakter göstererek tavır almıştı, madalyanın Ohio nehri'ne gitmesi onun sadece ringlerde değil, zihinde de, kalpte de, tutumda da ne kadar güçlü olduğunu gösterdi.
- Ali, Vietnam Savaşı'na gitmemeyi istedi, "Bu benim savaşım değil, ben insanları öldürmek istemiyorum" dedi ve beş yıl men cezası aldı.
- Muhammed Ali sadece bir boksörü değil, bir vicdanlı insanın arkasından gelmeyi bir onur mücadelesi haline getirdiler.
- 12:45Muhammed Ali'nin Mirası
- Muhammed Ali figürü dünya tarihinde önemli bir yer tutmaktadır.
- Muhammed Ali'nin Amerikan toplumu üzerindeki saygınlığı sadece ırkçılık üzerine değil, savaş karşılıklı üzerine de var.
- Muhammed Ali, sportif başarıları kazandıktan sonra muhalif olarak düzeltilmesi gerekenler hususunda seslerini çıkartan insanlardan biri olmuştur.
- 15:16İrkçılığa Tepki
- İrkçılık bir söylemde bulunduğu zaman karşınızda bir siyahi oyuncu veya başka dini veya dili farklı olan insanlar da olabilir.
- Bu insanlar ırkçılık maruz kalıyorsa, bunlara tepki yapmaması normal değildir.
- Eğer bir ülkenin bayrağını taşıyorsanız ve o ülkenin insanları size karşı ırkçılık yapıyorsa, verdiğiniz tepki de çok daha normaldir.
- 16:19Sporda İrkçılık ve Önemli Olaylar
- Spor alanında ırkçılık olayları toplumsal alanda çok fazla olmasına rağmen, uluslararası düzeyde daha fazla takip edildiği için daha ön plana çıkıyor.
- 1968 Olimpiyatları'nda Jesse Owens'ın ırkçılığa maruz kalması ve 1968 Mexico City Olimpiyatları'nda Tommy Smith ve John Carlos'ın ırkçılığa karşı yumruklarını havaya kaldırması önemli olaylar olarak anılıyor.
- Tommy Smith ve John Carlos, 1968 Meksika Olimpiyatları'nda 200 metrede birinci ve üçüncü olduktan sonra yumruklarını havaya kaldırarak ırkçılığa karşı tepki gösterdiler.
- 19:25Sporcuların İrkçılığa Karşı Tepkileri
- Tommy Smith ve John Carlos, başarılarına rağmen Amerika Birleşik Devletleri takımının içinde siyahi olmaları gerçeğini unutturamadılar.
- Sporcuların başarıları onlara mutluluk getirmedi, çünkü sporcu olarak bakılamadıkları için bu tepkilerini dünyaya göndermek istediler.
- Bu tür değerli sporcular, toplumun yaşadığı acıları medeni bir protestoyla insanlara vermesi önemli bir karakter gösterisi olarak değerlendiriliyor.
- 21:30Sporda İrkçılığın Diğer Örnekleri
- Bir başkanın sert açıklaması veya kulüp yöneticisinin manasız yorumu da ırkçılık olabiliyor ve bu dünyanın dört bir yanında var.
- 2013 yılında İsrail ligi ekiplerinden Beytar Kudüs'te iki Çeçen futbolcu forma giyince, Arap ve Müslüman karşıtı olarak bilinen Aile isimli taraftar grubu ciddi tepkiler gösterdi.
- Bu tür acı olaylarda spor tarihinin içerisinde hatırlamaktan keyif almasak da, bu yaşanmışlıklardan ders almamız gerektiğine dair önemli izler olarak hatırlatılmasında fayda var.
- 26:46Sporun Barış İçin Önemi
- O coğrafyada insanların gülebilmesi için karşılıklı olarak spora ve sanata ihtiyaçları var.
- Filistin milli takımı FIFA sıralamasında 80. sıraya yükseldi ve İsrail'i de solladı.
- Bir topraklarda bir çocuğun daha ölmemesi için, barış olabilmesi için en büyük araçlardan biri spor.
- 28:53Sporda İrkçılığın Cezası
- Taraftarlar ırkçı tezahüratlarda ceza alabiliyorlar; toplu halde yapılırsa maçın seyircisiz oynanmasına, kısmi olarak yapılırsa tribünün bölgesi olarak kapatılmasına hükmedilebiliyor.
- Bu uygulamalar çok fazla ırkçılık tanımı altında yapılmıyor, kötü ve çirkin tezahürat tanımı altına alınarak örtbas ediliyor.
- Çeşitli ırkçı grupların oluşturduğu taraftar grupları, karşıt gördükleri kültürden veya medeniyetten gelen gruplara karşı aşırı derece şiddet uyguluyorlar.
- 30:32Futbol Sahalarında İrkçılık
- Artık futbol sahaları veya spor sahaları aynı zamanda bir politik güç gösterisi alanları haline dönüşmüş durumda.
- Daniel ve Balotelli gibi futbolcular, ırkçı tezahüratlara karşı farklı tepkiler göstermişler.
- 2016'daki diz çökme eylemi, Amerikan Futbol Ligi'nde San Francisco 49'ta oynayan Colin Kopernik'in Amerikan polisinin siyahi vatandaşlara sert müdahalelerini protesto etmesi sonucu gerçekleşmiş ve Amerika geneline yayılmış.
- 33:54Amerikan Futbolcularının Protesto Eylemleri
- 2016 yılında bir Amerikan futbolcusu, Afrika kökenli Amerikalı vatandaşlara karşı sert muamelelerden dolayı ulusal marşı çalınırken diz çökerek protesto etti.
- Sporcuların verdiği tepki dünyada daha çok ses getiriyor çünkü spor evrensel ve popülaritesi yüksek bir alandır.
- NFL'de oyuncuların ulusal marşı çalınırken diz çökerek yere oturmaları bir protesto şeklidir ve ilk yapan kişi uzun süre sözleşmesiz kaldı.
- 35:45Protesto Eylemlerinin Yayılması
- Amerikan futbolu oyuncusu, siyah toplumun polis tarafından şiddete uğraması nedeniyle diz çökerek tepki gösterdi ve hiçbir takım onu almadı.
- İrkçılığa karşı yapılan protestolarda, ceza vermek yerine toplumsal bir cezalandırma süreci ve bilinç yaratma politikaları uygulanıyor.
- Ulusal beyzbol ligi maçında Okland Athletics oyuncusu Bruce Maxwell, milli marş çalınırken diz çökerek destek oldu.
- 37:25Dallas Kovboys ve Arizona Cardinals Maçı
- Dallas Kovboys ile Arizona Cardinals maçında iki takım oyuncuları beraber diz çöktü ve Dallas Kovboys kulübü sahibi Jerry Jones da onlarla birlikte diz çöktü.
- Amerika başkan yardımcısı Mike Pence maçı terk etti.
- Bu protesto eylemleri ilerleyen yıllarda Amerika'da devam etti ve en sıcak örneği Donald Trump'ın söylemlerine karşı oldu.
- 38:32Sporun Toplumsal Etkisi
- İrkçılık ve ayrımcılık konusu eğitimle düzelecek bir şey değil, toplumsal duyarlılık ve futbol üzerinden verilecek mesajlarla düzelebilecek bir konudur.
- Spor, halka hızlı bir şekilde ulaşabileceğimiz bir iletişim aracıdır ve büyük kulüpler milyonlara ulaşabiliyorlar.
- Kulüplerdeki futbolcular ve yöneticiler samimiyetle mesajlar vererek ve kampanyalar düzenleyerek bu konularda hızlı ilerleme sağlanabilir.
- 39:35Trump'ın Tepkisi ve NBA'daki Çatışma
- Donald Trump, NFL oyuncularının eylemlerini kınamasının ırkla ilgisi olmadığını söylese de tepkiler dinmedi.
- Ünlü basketbolcu Stephen Curry, NBA şampiyonu takımı Golden State Warriors'ın Beyaz Saray'dan yapılan davete katılmak istemediğini açıklaması sonrası Trump daveti geri çekti.
- Cleveland Cavaliers'ta forma giyen LeBron James, Trump'ı hedef alan açıklamalar yaptı ve Trump da bu açıklamalara karşı mitingde tepki gösterdi.
- 42:23Avrupa'ya Yayılan Protesto
- Protesto eylemleri Avrupa'ya da sıçradı ve Shalke Berlin takımında Filiz Sahil milli oyuncu, takım arkadaşlarıyla birlikte dört maç öncesi diz çöktüler.
- Trump'ın siyahlara yönelik polis şiddetini protesto eden oyuncuları hedef alan suçlamaları, spor tarihine geçen protesto eylemlerine yeni bir halka eklerken, Avrupa'ya kadar uzanan zincirleme tepkilerin doğmasına neden oldu.
- Bazı siyasi ve politik organizasyonlar, futbol ve spor sahalarından siyasi güç elde etmeye yönelik avantaj elde etmeye çalışıyor ve ırkçılığı kullanmaktan geri durmuyorlar.
- 44:05Çözüm Önerileri
- İrkçılıkla mücadele için sadece spor organizasyonlarının değil, devletin kamu yetkisine sahip kurumlarının da yakın ve irtibatlı çalışması gerekiyor.
- İrkçılık, ayrımcılık ve nefret söylemi gibi ifadeler sadece ırkçılığa değil, etnik temelli ağırlıklı olarak daha geniş bir kapsamdır.
- Nefret söyleminde bulunan kişiler, politikacı olsun olmasın, ilgili ceza kanunlarında gerekli yaptırımlara çarptırılabilirler.