Buradasın
Zero Land Launch (Zel) Teknolojisi Hakkında Bilgilendirici Video
youtube.com/watch?v=CHEc6p9ydfgYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının "Zero Land Launch" (Zel) teknolojisini kronolojik olarak anlattığı bilgilendirici bir içeriktir.
- Video, 1930'lardan başlayarak savaş uçaklarını hızlıca kaldırabilmek için roket motoru kullanma fikrinin gelişimini, Almanların 1943'te geliştirdiği Nater roket uçağı, Soğuk Savaş döneminde Amerika ve Rusya'nın bu teknolojiye olan ilgisini ve uygulamalarını anlatmaktadır. Teknolojinin artıları (uzun pistlere ihtiyaç duymama, savunma ve taarruz yapabilme, standart savaş uçaklarını kullanma imkanı) ve eksileri (yüksek maliyet, güvenlik sorunları) detaylı şekilde açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca teknolojinin neden günümüzde kullanılmadığı, gelişmiş hava savunma füzeleri ve balistik füzelerin bu tür teknolojilerin gelişimini engellediği belirtilmektedir.
- Zero Land Launch Fikri
- Bir savaş uçağını hızlıca kaldırabilmek için uçağı özel olarak tasarlamak veya normal bir uçağa roket motoru bağlamak ve havaya fırlatmak gibi iki yöntem vardır.
- Zero Land Launch (ZEL) fikri, 50'li ve 60'lı yıllarda Amerikalılar, Almanlar ve Ruslar tarafından ciddi şekilde çalışılmıştır.
- ZEL teknolojisi, uçakları roket motoru kullanarak fırlatma fikri havacılık tarihinde önemli bir yer edinmiştir.
- 01:23İkinci Dünya Savaşı Dönemi
- 1930'lu yıllarda savaş uçaklarının geleceği biliniyordu ve havacılığı ileride olan ülkeler çılgın projelere yeşil ışık yakıyordu.
- 1940'lı yılların başında İngilizler ve Amerikalılar jet ve roket motorlu kalkış denemeleri yapmış, ancak en ciddi çalışmalar Almanlardan gelmiştir.
- 1943 yılında Almanlar, herhangi bir piste ihtiyaç duymayan roket destekli motorlara sahip uçaklar üzerinde çalışmaya başlamış ve Bakem BA-349 Nater ortaya çıkmıştır.
- 03:01Soğuk Savaş Dönemi
- 1945 yılında savaş bitmiş, ancak Sovyetler ve Amerika arasındaki Soğuk Savaş başlamıştır.
- İki taraf doğrudan çatışmaktan kaçınmış, ancak üçüncü dünya savaşı için sürekli hazırlık yapmışlardır.
- Olası bir savaş sırasında ilk darbeyi vuracak tarafın hedeflerinin başında havaalanları ve hava üsleri gelecektir.
- 04:59Zero Land Launch'ın Doğuşu
- 1950'li yıllarda kapasiteleri sınırlı ve yüksek maliyetli VITOL uçaklar yerine normal savaş uçaklarına bu yetenek kazandırılacaktı.
- 1953 yılında Amerikalılar standart savaş uçaklarına roket motorları takarak onları uçurmayı denemeye karar vermişlerdir.
- Zero Land Launch (ZEL) kavramı, uçağın sadece pist kullanmadan havalanması değil, aynı zamanda pist kullanmadan da inebilmeliydi.
- 05:50Amerikalıların ZEL Çalışmaları
- Amerikalılar 1954 yılında Zero Land Launch'a ait ilk başarılı testleri yapmış, F-84G savaş uçaklarını launcher'lere yerleştirmişlerdir.
- Uçakların arka taraflarına katı yakıt roket motoru eklenmiş, ana motor çalıştırılıp maksimum gücü getirildikten sonra roket motoru ateşlenmiştir.
- 1958 yılının başında F-100D'lerle ilk başarılı uçuşlar yapılmış, ancak bir sonraki uçuşta roket podu ayrılmadığı için uçak düşmüştür.
- 07:45ZEL'in Kullanımı ve Rusların Çalışmaları
- Amerikalılar F-100'lerle yaptıkları testler sırasında uçakların kalkışta nükleer bomba da taşıyabileceğini fark etmiş ve ZEL konseptini savunma için değil, saldırı için kullanmaya karar vermişlerdir.
- 1958 yılının sonunda Amerikan Hava Kuvvetleri 148 tane F-100'ü özel olarak ZEL'e çevirmiş, Pentagon'un amacı Sovyetlere karşı ani bir nükleer taarruz gerçekleştirmekti.
- Ruslar da Soğuk Savaşın başından beri NATO'ya dek olamayacaklarını fark ederek 1950'li yılların ortasında roket destekli uçaklarla ilgili çalışmalar yapmaya başlamışlardır.
- 09:12Zero Land Launch Teknolojisinin Gelişimi
- Sovyetler, Amerikalılarla benzer bir yol izleyerek Mig-19 savaş uçaklarına özel lançerler koydu ve uçakların altlarına P-30 adı verilen katı yakıtlı roket motoru eklediler.
- Amerika ve Sovyetler dışında Almanya da Zero Land Launch teknolojisine ilgi gösterdi ve 1963 yılında F-104'ler kullanılmaya başlandı.
- Almanlar, Amerikalıların testlerini kendi topraklarında da yapmak istedi ve 1966 yılında Mayıs ve Temmuz ayları arasında F-104 savaş uçaklarıyla yedi başarılı test icra edildi.
- 10:37Zero Land Launch'ın Avantajları ve Dezavantajları
- Zero Land Launch'ın en ciddi avantajı uçakların uzun pistlere ihtiyaç duymaması ve hava baskınlarına karşı etkili bir önleme kabiliyeti sağlamasıdır.
- Roket destekli kalkış yapan uçaklar hem etkili savunma hem de baskın taarruz yapabilirler.
- Bu teknoloji sayesinde standart savaş uçakları dikey iniş-kalkış yeteneği kazanabilir ve pratik avantaj sağlar.
- 11:51Zero Land Launch'ın Dezavantajları ve Teknolojinin Sonu
- Zero Land Launch'ın ciddi dezavantajları arasında yüksek maliyetler ve roket destekli kalkışın güvenli olmaması bulunmaktadır.
- 1950'lerin sonlarında ve 1960'larda yeni bir teknoloji olan SAM füzeleri doğunca bu teknolojiye gerek kalmamıştır.
- Sovyetler ve Amerikalılar modern hava savunma füzeleri kullanabildiği için bu projelerden vazgeçtiler, Almanlar da Amerikalıların vazgeçmesiyle birlikte bu teknolojiyi terk ettiler.
- 13:00Sonuç
- Zero Land Launch teknolojisi tamamıyla ortadan kalkmadı, roket destekli kalkış ve iniş farklı şekillerde, uçaklarda ve konseptlerde denendi.
- Soğuk savaş yıllarında iki taraf da birbirlerine karşı üstün gelebilmek adına her türlü çılgınlığa prim verdi.
- Bazı projeler başarılı oldu, bazıları ise tarihin tozlu raflarında kayboldu.