Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, uzayın neden siyah göründüğünü açıklayan bilimsel bir anlatımdır. Videoda Henrich Wilhelm Olbers, Alexander Friedmann, George Lemaitre ve Edwin Hubble gibi gökbilimcilerin çalışmaları ele alınmaktadır.
- Video, uzayın siyah görünmesinin sebebini adım adım açıklamaktadır. Önce ışık eksikliği olarak yanlış anlaşılan sorunun, aslında evrenin genişlemesi ve Büyük Patlama teorisi ile açıklanabileceği anlatılır. Ardından, Büyük Patlama sırasında yayılan ışığın evrenin genişlemesiyle kırmızıya kaydığı ve bu nedenle bizim göremediğimiz, ancak özel araçlarla görülebilen mikrodalga boyutlarındaki ışınım olduğu açıklanır. Video, gökyüzünün aslında ışıl ışıl olduğunu ancak bizim göremediğimizi vurgulayarak sona erer.
- 00:03Uzayın Siyah Görünmesinin Sorusu
- Gece gökyüzünü izleyen herkes uzayın siyah göründüğünü rahatlıkla anlayabilir, ancak bu durumun sebebi ışık eksikliği değildir.
- Hubble uzay teleskobu tarafından yakalanan uzun pozlu görüntülere bakıldığında, evrende sayısız galaksi ve yıldız bulunur, bu da ışık kaynaklarının uzay boşluğunun her yanına dağıldığını gösterir.
- Uzayın siyah olmasının cevabı hem ışık eksikliğidir hem de değildir, bu sorunun cevabı karmaşıktır.
- 01:25Olbers Paradoksu
- Ünlü gökbilimci Henrich Wilhelm Olbers, 1823 yılında "Uzayda baktığımız her noktada bir ışık kaynağı varsa ve evren ebediyen var olmuş durağan bir yerse, o halde geceleri gökyüzü neden aydınlık değil?" sorusunu sormuştur.
- Olbers paradoksu 20. yüzyıla kadar bilim insanları tarafından tam olarak çözülememiş, birçok farklı açıklama öne sürülmüş ancak kısa süreliğine kabul görmüştü.
- Bazı açıklamalara göre yıldızlardan yayılan ışık, uzaydaki gaz ve toz bulutları tarafından yutuluyordu, ancak bu durumda cisimlerin sonsuz süre boyunca enerji depolamaları gerekirdi.
- 02:36Büyük Patlama Teorisi
- 1920'li yıllarda Rus fizikçi Alexander Friedmann ve Belçikalı fizikçi George Lemetrenin ilk atom hipotezi, evrenin sonsuz derecede eski ve durağan bir yer olmadığını, bir başlangıç noktasının olduğunu söylüyordu.
- 1929 yılında Edwin Hubble, evrendeki diğer galaksilerin bizden hızla uzaklaştığını keşfetti ve bu keşifle evrenin büyük bir hızla genişlediği anlaşıldı.
- Evrenin genişleme olayı yaklaşık 13,80 milyar yıl önce başlamış, bu da evrendeki her şeyin tekrar birbirine yaklaşacağını ve en sonunda sıfır hacim ile sonsuz yoğunlukta olan tek bir noktada sıkışacağını ortaya koyuyordu.
- 04:50Büyük Patlama ve Kırmızı Kayma
- Büyük patlama sırasında açığa çıkan ışığın nereye gittiği sorusu, büyük patlama teorisinin içinde gizliydi ve cevabı Edwin Hubble tarafından bulunmuştur.
- Hubble, uzaklaşan galaksilerin kırmızıya doğru kaydığını fark etti ve bu olayın Doppler etkisi nedeniyle kaynaklandığını anladı.
- Büyük patlama sırasında yayılan ışıklar, evrenin devamlı genişlemesinden dolayı kırmızıya kaymış, dalga boyları yaklaşık 1100 kat kırmızıya kayarak mikrodalga boyutlarına kadar düşmüştür.
- 06:38Gözlemlenebilir Evren
- Şu an baktığımız gökyüzü, evrenin ilk zamanlarındaki ışığın kalıntılarıyla dolu ve ışıl ışıl parlıyor, uzak galaksilerden gelen yıldızların ışığı bile gökyüzünde görünüyor.
- Bu ışıklar kırmızıya kaydığı için bizim gibi canlılar göremiyor, ancak özel araçlar sayesinde bu ışınımı görebiliyoruz.
- Gökyüzünü tarayıp büyük patlama anında ortaya çıkan ışığın tüm haritasını çıkarmış bulunuyoruz, ancak bu harita sadece gözlemlenebilir evreni içeriyor ve karanlık sandığımız gökyüzünün aslında ışıl ışıl olduğunu biliyoruz.