Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 1998 yılından beri dünyanın etrafında dönen Uluslararası Uzay İstasyonu'nun inşaat sürecini anlatan bilgilendirici bir içeriktir.
- Video, 150 milyar dolarlık bu mega yapıyı üç farklı bölümden (Rus kısmı, Amerikan kısmı ve iskelet yapısı) tanıtarak başlıyor ve 1998'den günümüze kadar olan inşaat sürecini kronolojik olarak anlatıyor. Her modülün ne zaman fırlatıldığı, hangi görevleri yerine getirdiği ve istasyonun gelişimindeki önemi detaylı şekilde açıklanıyor. Video, ISS'in 2031 yılında atmosfere sokularak ömrünü tamamlayacağını ve yerine özel şirketler tarafından kontrol edilecek yeni ticari uzay istasyonlarına bırakılacağını belirterek sona eriyor.
- Uluslararası Uzay İstasyonu'nun Tanıtımı
- 1998 yılından beri her 90 dakikada bir dünyanın etrafında dönen Uluslararası Uzay İstasyonu, insanlığın birlikte tek bir güç olduğunu gösteren bir mega yapıdır.
- 150 milyar dolarlık bu istasyonun inşasının başladığı 1998 yılından günümüze kadar uzanan etkileyici ve insanlığın mühendislik gücünü gösteren inşaat süreci incelenecektir.
- 00:53İstasyonun Bölümleri ve İlk Modüller
- Uluslararası Uzay İstasyonu üç farklı bölümden oluşur: Rus kısmı, Amerikan kısmı ve iskelet yapısı.
- 1998 yılında Rusya'nın ürettiği ve istasyonun ilk modülü olan Zarya modülü fırlatıldı ve inşaat sürecinin ilk aşamalarında istasyona elektrik depolama, itiş gücü ve yönlendirme sistemi sağlamıştır.
- İstasyonun Rus kısmının ilk modülü olan Zarya'nın ardından Amerikan kısmının ilk modülü Unity oldu, bu modül istasyonun Rus ve Amerikan kısmını birbirine bağlayan ve tüm mürettebatın yemek yediği modüldür.
- 01:35İstasyonun Gelişimi
- 2000 yılında Rus tarafının ikinci modülü olan Zvezda fırlatıldı ve Zarya modülü ile kenetlendi, bu modül istasyonun ilk aşamalarında kullanılan yaşam destek sistemini sağladı.
- Zvezda modülünün fırlatılması ile istasyon mürettebatlı görevlere hazır hale gelmişti.
- Zvezda modülünün ardından Amerikan tarafına istasyonun iskelet yapısının ilk parçası eklendi, bu parça kontrol düzeneklerine, elektrik kablolarını ve iletişim ekipmanlarını içeriyor.
- 02:01İstasyonun Gelişimi ve Uzay Mekiği Görevleri
- İlk iskelet parçasından sonra istasyona ömrü boyunca elektrik sağlayacak sekiz devasa güneş panelinden ilk ikisi ekleniyor.
- 2001 yılı içerisinde istasyonun Amerikan kısmına bilimsel deneylerin gerçekleşeceği Destiny modülü ve istasyonda yapılacak uzay yürüyüşlerinde astronotlar tarafından kullanılacak hava kilidi modülü Quest eklendi.
- 2002 yılı boyunca Amerika istasyonu iskelet yapısını birleştirmeye devam ederken, aynı zamanda modüllerin dışına gelecek deneylerin yerleşeceği platformları monte etti.
- 02:52Uzay Mekiği Görevlerinin Durdurulması ve Devamı
- 2003 yılında Kolombiya mekiği ve içerisindeki yedi astronotun feci bir şekilde kaybedilmesinden dolayı Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yapılan uzay mekiği görevleri neredeyse dört yıl boyunca gerçekleştirilemedi.
- 2006 yılında yani aradan geçen dört yılın sonunda uzay mekiğinin yeniden faal olması ile istasyonun iskelet kısmına ait kalan parçalar ve iki adet güneş paneli daha istasyona eklendi.
- 2007 yılında Unity modülünde bulunan iki adet güneş paneli geçici konumlarından yani Unity modülünden çıkarılıp iskelet yapısına eklendi, bununla birlikte iskelet yapısına iki adet daha güneş paneli eklenerek toplamda dört adet güneş paneli iskelet yapısına monte edilmiş oldu.
- 03:30İstasyonun Gelişimi ve Önemli Modüller
- Bunun ardından Amerikan kısmının en önemli modüllerinden biri olan Harmony modülü istasyona eklendi, Harmony modülü Amerika, Avrupa ve Japonya'nın laboratuvar modüllerini birbirine bağlayan, aynı zamanda elektrik gücü ve elektronik veri sağlayan modüldür.
- İstasyon mürettebatından dört kişinin uyku kabinleri Harmony modülünde yer almaktadır.
- 2008 yılında istasyonun bir diğer katılımcısı olan Avrupa Uzay Ajansı'nın laboratuvarı olan Columbus modülü ve Japonya'nın üç parçadan oluşan bilim modülü eklendi, bunlara ek olarak astronotların uzay yürüyüşünde kullandıkları ekipmanları taşıyan Dexter eklentisi istasyona monte edildi.
- 04:09İstasyonun Gelişimi ve Son Modüller
- 2009 yılında istasyon iskelet yapısında bulunması planlanan sekiz adet devasa güneş panelinden son iki tanesi eklenerek güneş panelleri tamamlandı ve Rus bölümünde yer alan Rus uzay araçları için başka bir kenetlenme noktası olan PSK modülü istasyona kenetlendi.
- 2010 yılında Amerikan kısmının son modüllerinden biri olan ve istasyonda o büyüleyici fotoğrafların çekildiğini gördüğümüz Crew Dragon'ın bağlı olduğu Trquiety modülü istasyonu eklendi, Trquiety modülü Amerikan kısmı için çevresel kontrol sistemleri, yaşam destek sistemleri, bir tuvalet ve egzersiz ekipmanları içeriyor.
- Bu modüllere ek olarak hem depolama hem de Rus araçları için bir kenetlenme noktası görevi gören Rasp modülü de istasyonun Rus kısmına eklendi.
- 04:58İstasyonun Gelişimi ve Son Modüller
- 2010 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu'na eklenen modüller ile istasyonun inşaat sürecinin yüzde seksenbeş'i tamamlanmış oldu.
- 2011 yılında uzay mekiğinin emekliye ayrılmasına çok azıcık bir zaman kalmıştı, bu yüzden daha önceki uçuşlarda mekiğin kargo bölmesinde bulunan depolama modülü modifiye edilip Leonardo modülüne dönüştürüldü ve istasyonu Amerikan kısmına eklendi.
- Leonardo modülü istasyonda yedek parçaların, bazı malzemelerin ve atıkların depolanması için kullanıldı.
- 05:26İstasyonun Gelişimi ve Son Modüller
- 2011 yılında gerçekleşen son uzay mekiği görevinden sonra uzay mekiği hizmetten çekildi ve bir daha hiç kullanılmadı.
- Bu büyük modüllerin ardından Amerikan kısmına ait deneysel şişirilebilir modül, kenetlenme noktaları, hava kilidi, istasyon için ek güneş panelleri gibi ufak parçalar SpaceX'in Dragon 1 ve Dragon 2 uzay araçları ile istasyona getirildi.
- Rus kısmına ise Rusya'nın bilimsel çalışmalarını yapacağı ve üzerinde Avrupa Uzay Ajansı'na ait robotik kolun bulunduğu Navco modülü ve üzerinde altı farklı kenetlenme noktası bulunan Precial modülü istasyona eklendi.
- 06:00Uluslararası Uzay İstasyonu'nun Geleceği
- Tüm insanlığı uzayda ortak bir paydada birleştiren yüzelli milyar dolarlık bu mega yapı, türlü krizilere rağmen varlığını günümüze kadar sürdürmeyi başardı.
- Uluslararası Uzay İstasyonu'nun artık sonunun gelmesinin sebebi hem istasyonun eskimesi hem de istasyonun paydaşlarına oldukça yüksek bir maliyeti olması.
- 2031 yılında atmosfere sokularak ömrünü tamamlayacak Uluslararası Uzay İstasyonu yerine özel şirketler tarafından kontrol edilecek yeni ticari uzay istasyonlarına bırakacak.