Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Prof. Dr. Şener Üşümezsoy (Şener Hoca) ve bir sunucu arasında geçen bilgilendirici bir röportaj formatındadır. Prof. Dr. Üşümezsoy, deprem fayları konusunda uzman bir akademisyendir.
- Video, Türkiye'nin farklı bölgelerindeki fay sistemleri ve deprem risklerini detaylı şekilde ele almaktadır. İçerik, Kahramanmaraş depremi sonrası fay haritalarının yeniden değerlendirilmesi, Doğu Anadolu fayı, Marmara Bölgesi'ndeki faylar ve İstanbul'daki beklenen deprem riski gibi konuları kapsamaktadır. Konuşmacı, haritalar ve görsel veriler kullanarak fayların derinlikleri, uzunlukları ve oluşturdukları deprem büyüklükleri arasındaki ilişkileri açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca Marmara Denizi'ndeki fayların gerçek yapısı, Kumburgaz Çukuru ve Tekirdağ Çukuru arasındaki farklar, geçmişte yaşanan depremlerin etkileri ve gelecekteki deprem tahminleri ele alınmaktadır. Konuşmacı, "kolon model" olarak adlandırılan deprem tahminlerinin gerçek durumla farklılıklarını vurgulayarak, farklı jeologların modellerini karşılaştırmakta ve deprem riskinin nasıl değerlendirildiğini açıklamaktadır.
- Deprem Tartışması ve Fay Haritaları
- Prof. Dr. Şener Üşümezsoy ile İstanbul depremi ve beklenen İstanbul depremi hakkında konuşulacak.
- Kahramanmaraş'taki deprem, tüm fay haritalarının geçersiz olduğunu gösterdi.
- Mevcut fay haritalarında Doğu Anadolu fayı Sivrice'den çıkıp, Gölbasi, Osmaniye, Karataş ve Kıbrıs'a doğru düz bir çizgiyle gösteriliyordu.
- 01:42Doğru Fay Haritası
- Konuşmacı, 2000 yılından beri kitaplarında fayın Pötürge'den Gölbasi'ne, Erkene, Pazarca ve Amik Ovası'ndan güneye doğru, Kıbrıs'a ve Ölü Deniz'e gittiğini belirttiğini söylüyor.
- Son deprem, fayın doğrudan Adana'nın içinden geçmediğini ve bu modelin yanlış olduğunu kanıtladı.
- Konuşmacı, Maraş'ta iki farklı fay hatının olduğunu ve birinin kuzeyden, diğerinin güneyden geldiğini belirtiyor.
- 04:35Deprem Olayları ve Fay Hareketleri
- Deprem sırasında 100 saniye içinde üç farklı yerde deprem oldu: Gölbasi'nin üstünde, Pazarcık ve İspanya.
- Doğu Anadolu fayı doğrudan güneye dönüp, Özdeniz fayına ve Kıbrıs'a gidiyor.
- Elbistan'daki kırılma, Doğanşehir'e, Akçadağlı'ya ve sonra Ovacık payına doğru ilerledi.
- 06:47Arap Plakası ve Deprem Etkileri
- Son depremde Arap plakası kuzeye doğru geldi ve Ölü Deniz boyunca, Suriye'deki Altınöz, Hama ve Humus'a kadar ilerledi.
- Arap plakası doğuya giderken 7-8 metrelik atımlar oluştu ve Elbistan plakası batıya doğru hareket etti.
- Göksun'da sürekli deprem olmaya devam edecek ve beklenen diğer depremler İskenderun ve Adana Körfezi'nde olacak.
- 07:39Fay Haritalarının Yanlılığı
- Mevcut fay haritalarında, Doğu Anadolu fayı doğrudan Türkiye'den Kıbrıs'a gidiyor gibi gösteriliyor.
- Konuşmacı, fayların doğrudan çizilmesinin yanlış olduğunu ve arazide fay izlerini takip etmeden cetvelle çizildiğini belirtiyor.
- Meta'nın yeni fay haritasında, fayın Kıbrıs'a gittiği ve dümdüz bir çizgiyle gösterildiği görülüyor.
- 10:33Türkiye'deki Fay Sistemleri
- Konuşmacı, konferanslarında ve Yeniçağ Televizyonu'nda yaptığı programlarda Adana, Maraş ve İskenderun'un fay sistemi riskini anlatmaktadır.
- Doğu Anadolu fayı sistemi, Amik Ovası üzerinden gelip Elbistan ve Göksü'ye doğru ilerlemektedir.
- Ölüdeniz fayı, Kıbrıs fayı ile birleşerek Amerika Ovası'nın ortasından yukarı doğru gidiyor.
- 12:11Fay Kırılmaları ve Deprem Etkileri
- Konuşmacı, duvardaki haritada Elazığ ve Elbistan depremlerinin fay sistemlerini göstermektedir.
- Fay kırılmaları uydudan alınan fotoğraflar ve arazi incelemeleriyle tespit edilmektedir.
- Yayladağ'daki arazi incelemeleri detaylı olarak yapılmış ve Hatay'da da öğrencisi çalışmıştır.
- 13:12Fay Sistemlerinin Detayları
- Fay sisteminde Pazarköy, Amanos ve Hatay bölgesinden geçen bir kolu bulunmakta, ancak Antakya'nın içinden geçen kolu kırılmamıştır.
- Samandağ'da 5-10 dakikalık deprem, Maraş ve Göksun'da depremler, Çelikan'dan Gölbaşı, Pazarcık, İskenderiye ve Nurdağı'na kadar ilerlemektedir.
- Elbistan'dan gelen fayda, Elbistan'da 7.5, Göksun'da 7.3, Malatya'da 7.1 lik depremler yaratmıştır.
- 16:42İstanbul ve Marmara Bölgesi Fayları
- Marmara Bölgesi'nde tüm Kandilli ve AFAD tarafından kullanılan harita, fay sistemlerini göstermektedir.
- Doğu Anadolu fayı, Osmaniye'nin içine, Karataş ve İskenderiye'yi geçerek İskenderun Körfezi'ne ulaşmaktadır.
- 2020'de Elazığ'da yaşanan depremler arasında stres artışı olmasına rağmen, bu fay sistemi Osmaniye'yi etkilemektedir.
- 18:14Marmara Bölgesi Fay Modelleri
- Marmara Bölgesi'nde faylar üzerine kurulan "kolon" modelleri bulunmaktadır.
- 1999'dan sonra boşlukta kırılacak tek bir fay olduğu söylenmiştir.
- Marmara Bölgesi'nde Adalar fayı, Silivri'nin kuzey kenarındaki fay ve Tekirdağ kuzey kenarı fayı bulunmaktadır.
- 20:05Marmara Denizi Fay Modelleri
- Marmara Denizi'nde farklı fay modelleri geliştirilmiş, ancak bazıları "çöpe atılmış" olarak nitelendirilmiş.
- Şengör, Leplon ve Saymaz'ın bir seferlik kırılacak sekizlik deprem olacak diye Cumhuriyet'te yayınladıkları fay hattı, Roland Armjo tarafından eleştirilmiş ve "çöpe atılmış".
- Araloca'nın modelinde kuzeyden giden bir fay ve güneyden giden bir fay olduğu belirtilmiş.
- 21:31Deprem Tahminleri ve Eleştiriler
- Toplum korkutucu deprem tahminleri yapılmış, bunlar "palavralar" olarak nitelendirilmiş.
- "Onbeş büyük kıyamet boydan boya fay kırılacak" ve "İstanbul'dan Bolu'ya kadar iki ay, iki sene içinde veya on yıl mutlaka olacak" gibi tahminler yapılmış.
- Bazı depremci, 1590 depremlerini inceleyerek sekizlik deprem olamayacağını, sayı bilmediklerini ve çizgisel bakış açılarını eleştirmiş.
- 23:29Fay Yapısının Gerçekleri
- Oxford'dan Don McKenzie, 1970'li yıllarda "İstanbul'da sekizlik deprem olsaydı ne Bizans, ne Konstantinopol, ne de İstanbul kalmazdı" demiş.
- Sekizlik depremler olduğu yerlerde tüm antik yerlerin üzeri toprakla örtülmüş olduğu belirtilmiş.
- Roland Armijo, boydan boya giden tek parça fay sistemi olmadığını, fayların parça parça olduğunu ve hepsinin yüzey altında olmadığını iddia etmiş.
- 25:01Fay Kırılmaları ve Deprem Güçlülüğü
- Şiangör, Hürriyet gazetesinde kapakta "Naci Görür ve Tekne ve Sellektörü yedivirgülyetmişlik deprem bekliyor" yazısı çıkmış.
- 1999'da denizaltı gemisiyle yapılan araştırmalarda dördüncü fayın kırıldığı ortaya çıkmış, 100 kilometrede 60 kilometre kırılmış, 40 kilometre kalmış.
- Naci Görür, 40 kilometrelik kesimde iki parça fay olduğunu ve tek parça olmadığı için boydan boya deprem olamayacağını belirtmiş.
- 26:36Doğru Fay Yapısı
- Prof. Dr. Şener Şumezsoy, İstanbul depremi hakkında üretilen yanlış fay modellerini eleştirmiş.
- İlk kitabında 1999'da çıkan kitabında, Tekirdağ'a, Silivri ve Kumburgaz'a giden fay hatının korkutucu olduğunu belirtmiş.
- Marmara Denizi'nin açılırken çalışmış, artık aktif olmayan bir fay olduğu ve Marmara Denizi'nin böyle çekilmiş, açılmış olduğu açıklanmış.
- 30:31Fay Yapısı ve Deprem Potansiyeli
- Kırılmayan tek fay, Kumburgaz çukurundaki faydir; 2017'de hem yeraltı fayı hem de normal fayla kırılan bölgedir.
- 50 kilometrelik, 10 km derinlikteki bir fay 500 metrekare alana 500 km² etki eder ve 6,5 büyüklüğünde deprem yapabilir.
- Kumburgaz'daki fay sığ bir fay olup, Kuzey Anadolu fayının devamı değil ve güneydeki kolunda değildir.
- 32:18Fay Yapısının İncelenmesi
- 150 kilometrelik fayda 25 kilometrede 35 kilometrelik fay varken, 20-25 kilometrede fay yoktur.
- Gönüllü çalışmasından sonra yapılan iki çalışmada deniz tabanı indirildi ve Tekirdağ'daki fay ile Kumburgaz'daki fayın farklı olduğu ortaya çıktı.
- Fay yapısında bir "burun" var ve farklı yönlerde giden fay izleri görülür, bu da farklı faylar olduğunu gösterir.
- 33:15Fay İzi ve Deprem Potansiyeli
- Fay yapısı, kafası kesilmiş bir zürafaya benzetilebilir; kafa bir yöne, beden başka bir yöne gitmiş gibi görünüyor.
- Kumburgaz çukurunda 4 metreden 10 kilometrelik, 8 kilometrelik atım var ve 2000 tane deprem olmuş.
- Kumburgaz çukurunda 6,5 büyüklüğünde deprem bekleniyor.
- 35:01Fay Yapısının Detayları
- Kumburgaz çukuru ve Kumburgaz sırtı, orta sırtta bir fay izi yoktur.
- Eğer aynı fay olsaydı, ortadan kesilmiş bir kaplumbağa gibi bir tarafı bir tarafa, diğer tarafı diğer tarafa gitmiş olmalıydı.
- Maraş depreminde Israel'deki yolun bir tarafı 8 metre öbür tarafa doğru gitmiş, ancak burada böyle bir atım izi yoktur.
- 36:20Fayların Karşılaştırılması
- Avcılar'dan yukarıya, Avcılar sırtına, Çekmece gölü'nden sonra aşağıya inen fay ile Büyükçekmece'deki fay arasında bağlantı yoktur.
- Yeşilköy'den Gaziköy'e kadar 110 km'lik fay yoktur, sadece 50 km'lik bir fay vardır.
- Denizin içindeki büyük ve küçük Çekmece boğazında fay yapısı farklıdır.
- 37:33Fay Etkileri ve Depremler
- Tekirdağ-Ereğli'de 1912 ve 1966 depremleri olan fayda, 1912'den beri 100 yıl geçti.
- Bu fay üzerinde klip var ve sürekli enerji boşalıyor, bu yüzden enerji birikmiyor.
- Kuzeydeki kenar ölü fay olup, aktivite olduğu yer Tekirdağ çukuru ve Marmara adası yükseltisidir.
- 40:36Deprem Fayları ve Derinlikler
- Kitap, 2017 depremden sonra yazılmış ve 2021'e kadar gelişen fay uzunlukları incelenmiştir.
- Elbistan'daki depremde pay genişliği 40 kilometre, 15 saniyede kırıldı ve 20 kilometre derinlikte düşey olarak 10 metre aşağı çöktü.
- Derinlik, deprem büyüklüğünü etkiler; yüksek derinlikteki faylar daha büyük depremler oluşturur.
- 41:55Marmara Denizi Depremi Özellikleri
- Marmara Denizi'ndeki faylar sığ derinlikte (150-300 metre) yer alırken, Güneydeki fay 7,70, Kuzeydeki fay ise 7,03 büyüklüğünde depremler oluşturmuştur.
- Derinlik sığ olması, deprem şiddeti artmaz; aksine, yırtılan yüzey daha az olur.
- Yamamoto ve arkadaşları Marmara Denizi'ne SMOKRAM (deniz dibindeki sismik kayıtlar) yerleştirmişlerdir.
- 43:21Sismojelik Kabuk ve Deprem Riski
- Sismojelik kabuk, depremin yaptığı kabuk derinliği; derinlik arttıkça büyük bir yırtılma ve deprem oluşur.
- Kumburgaz Çukuru'nda derinlik 10 kilometreye kadar indiği için, aynı uzunlukta faylar daha küçük depremler oluşturur.
- 50 kilometrelik bir fay 20 kilometre derinlikte 7,0 deprem yaparken, 10 kilometre derinlikte en fazla 6,5 deprem yapar.
- 47:11Deprem Modellemeleri ve Risk Değerlendirmeleri
- Rothschild, Kolomb'dan gelen jeolog ve Aykut Barkan'ın arkadaşı, 1999 İzmit depremi öncesi kırılacak yeri işaret etmişti.
- 2017 depremden sonra "büyük deprem tetikleyecek" iddiaları yapıldı, ancak Rothschild bu iddiaları "hikaye" olarak nitelendirdi.
- Rothschild'a göre önümüzdeki yıllarda 6,5 büyüklüğünde deprem olma riski %1-2 civarındadır.
- 49:15Marmara Depremi Hikayesi
- Marmara depremi konusunda "hadis" gibi tekrarlanan iddialar vardır, ancak bunlar doğrulanmamıştır.
- Bazı araştırmalar 30 yıl içinde 7,40 büyüklüğünde deprem olma riskini %67 olarak belirtmiş, ancak bu iddialar doğrulanmamıştır.
- Rothschild, depremin adalar payından Yalova, Çınarcık ve Bozburun payına doğru gideceğini, kuzey kenardaki fayın ise "ölü fay" olduğunu belirtmiştir.
- 51:29Deprem Fayları ve Model Değişiklikleri
- Roland Armijo'nun paylar modelini değiştirdiği belirtiliyor, payların deprem yaratan paylar olmadığı anlatılıyor.
- Türkiye'de 7'den büyük deprem olmayacak ve fayların 50 kmlik bir fayın iki parçası olduğu açıklamaları yapıldığı belirtiliyor.
- Yurt dışından yayınlanmış makalelerin Türkiye için önem verilmediği, ancak Türkiye'den yayınlar yurt dışı için önemlendiği eleştiriliyor.
- 53:32Marmara Bölgesindeki Deprem Riskleri
- Marmara bölgesinde üç fay olduğu ve bu fayların kırılmasıyla büyük depremlerin olabileceği belirtiliyor.
- Çınar Çukuru, Tekirdağ ve Adalar'da 7 üzeri deprem riskinin 30 yıl içinde %65 olduğu söyleniyor.
- 1912 ve 1894'teki depremlerin fayların kırıldığı belirtiliyor, 1894 depreminin 7.20-7.30 büyüklüğünde olduğu tahmin ediliyor.
- 58:21Fay Derinliği ve Deprem Büyüklüğü
- Fay derinliği, deprem büyüklüğünü belirleyen payın altındaki tabaka olarak tanımlanıyor.
- Arap plakası altında esnek bir tabakanın olduğu ve 500 yılda 10 metre atımı sağladığı belirtiliyor.
- Fayların yüzeyde enerjisini boşaltan kesimler olduğu ve bunların da hesaplanmasının önemli olduğu vurgulanıyor.
- 59:01Fay Derinliğinin Önemi
- Fay derinliği depremin şiddetine büyük etki eder; 25 km derinlikteki faylar 10 km derinlikteki faylara göre daha şiddetli depremler yaratır.
- Sığ faylar daha uzun yer yırtar ve Kumburgaz Çukurundaki fay 10 km derinlikte olduğundan depremi yarıya indirir.
- Marmara Denizi'nde jeodezik derinlik ölçümleri yapıldığında, kuzey kenarda sığ derinlikler tespit edilmiş ve orada büyük depremlerin yaşanamayacağı belirtilmiştir.
- 1:01:35Fay Uzunluğu ve Deprem Şiddeti
- Yalova-Çınarcık fayı ve Kumburgaz-Silivri-Tekirdağ fayı birbirine paralel gelen iki faydır.
- Daha uzun faylar daha küçük depremler yaratabilir; 25 km'lik bir fay yarattığı depremi, 50 km'lik bir fay daha büyük bir depremle yaratabilir.
- 2005'te Atalanta gemisi ve Victor denizaltısı ile Marmara Denizi'nde Silivri-Tekirdağ fayları incelendiğinde, 110 km'lik bir fayın 7,5-7,40 lik deprem yapabileceği korkusu vardı.
- 1:02:34Kumburgaz Fayının Durumu
- 1912'de Kumburgaz fayı 60 km'lik bir bölümünde kırılmış ve 1999'da 50 km'lik bir bölümünde kırılmıştır.
- MAM (Marmara Araştırma Merkezi) ve ARM (Avrupa Araştırma Merkezi) çalışmaları sonucunda, fayın uzunluğu 50 km civarında olduğu tespit edilmiştir.
- Yamamoto ve diğerleri 10 yıl boyunca Marmara Denizi'nde çalışarak fayın derinliğini ölçtüler ve psikolojik kayıtlarla depremin şiddeti yarıya indi.
- 1:04:03Deprem Şiddetleri ve Enerji
- 7,5 lik deprem, 7,7 lik deprem, 7,2 lik deprem gibi farklı şiddetlerde depremler yaşanabilir.
- Depremlerin şiddeti arttıkça enerjiye büyük artış olur; 7'den 7,8'e çıkmak için 16-17 kat daha fazla enerji gereklidir.
- Marmara Denizi'nde 110 km'lik bir fay kırılması yerine, 70 km veya 60 km'lik fayların 7,2 veya 7,5 lik depremler yaratabileceği belirtilmiştir.
- 1:06:03İstanbul ve Deprem Enerjisi
- İstanbul'da enerji birikimi kalmamış, 1999'da kırılan Kumburgaz fayının kırılmamış kısmı sadece 35-40 km civarında.
- Marmara Denizi'nde 1999'da, 1989'da ve 1999 Ağustos'ta depremler yaşandı, kalan küçük parçalar da gelecekte deprem yapabilir.
- Kumburgaz fayının karaya olan uzaklığı yaklaşık 20 km'dir ve depremin şiddeti sadece faya olan mesafeden değil, üzerine kurulan yapıların kayalardan da etkilenebilir.
- 1:08:30İsrail Depremi ve Etkileri
- İsrail'deki deprem, Altınöz'deki zeytin bahçesinin aşağı doğru kaymasına sebep oldu ve fosfatlı killer yüzünden kaygan bir zemin oluştu.
- Antakya'da defne yağından ve sap zeytinden kimyasal sodyum kullanmadan sabun yapılıyor, bu nedenle sodyum, potasyum zengin kayalar su alıp şişip kayıp gidiyor.
- Heyelanlar İstanbul'a etki edebilir ve 6,5'luk deprem, dengede durmayan heyelanları üzerinde ağır yüklü binaların kaymasına sebep olabilir.
- 1:09:41Yarımada Deprem Riski
- Yarımada'nın yakın zamanda deprem olma ihtimali %1-2 civarında, beş- on yıl içinde deprem olma ihtimali düşük.
- Fayların iki tipi vardır: iki tarafında yapışkanlar olan ve beş metre altında kitlenmiş düzlem üzerinde olanlar, bu fayların kenarlarında beşlik depremler oluyor.
- Yırtılmış aralarında boşlukta az atılmış yerler var, örneğin İsrail ile Pazarcık arasında depremler enerji dolu ve artışlar olur.
- 1:12:11Ege Bölgesi Deprem Riski
- Ege'de Acıpayam pivot noktasından başlayarak Batı Anadolu saat yönünde dönmekte ve bu açılamada Gediz, Menderes ve Küçük Menderes vadileri oluşmuştur.
- Midilli'de 1920'de 6,30'luk, Bodrum'da 2017'de 6,70'luk, Sisam'da 2020'de İzmir'deki deprem olmuştur.
- İzmir'de aktif bir kuzey-güneye gidişi yanlı fay yoktur, depremler batıya doğru gidişi olan normal faylarla ilişkilidir.
- 1:14:31Ege Bölgesindeki Faylar
- Batı Anadolu'nun saatin tersi dönmesiyle oluşan depremler yanaltı depremlerdir ve kıyıda acadetion zone (transfer zonaları) vardır.
- Fethiye Körfezi'ne gelen Rodos ve Girit'in güneyinden gelenler sıkıştırmalı baylar, Akdeniz kuzeye doğru sıkıştırır.
- İzmir'de Pamukkale, Buharkent ve Gediz'de görülen depremler normal faylardır, yalıtımlı faylar yoktur.
- 1:16:49İzmir ve Aydın'daki Deprem Riski
- İzmir'de 1688'de kırılan Narlıdere fayının hemen yanındaki Buca'da faylar kırılıyor ve normal faylar olarak değerlendiriliyor.
- Midilli, Körfez ve Çeşme'de depremler olabilir, özellikle 2020'de kırılan Narlıdere fayının yanındaki bölgeler riskli.
- Aydın'da 1955'te Söke'de kırılan fay vardır ve 1650-1645-1710-1717 yıllarında Aydın fay üzerinde depremler olmuştur.
- 1:19:05Deprem Fayları ve Etkileri
- Kuşadası'nda 14 dakikalık bir deprem gerçekleşti ve bu haftalarda Ayvacık, 2021'de de benzer depremler meydana geldi.
- İzmir'in Buca ve Narlıdere'den kuzeye doğru giden bir fay sistemi var ve tüm depremler bu fay üzerinde oluyor.
- Kuzeye doğru giden yalıtımlı faylar değil, normal fayların artçıları veya kırılması sonucu depremler oluşuyor.
- 1:20:06Yunanistan ve Anadolu'daki Deprem Hareketleri
- Aydın, Sisam, İkiz, Mik, Santinos, Almos, Eva ve Larisa'da derin depremler meydana geliyor.
- İzmir'de Anadolu saat tersi yönde, Yunanistan'da saat yönünde dönmeler gerçekleşiyor.
- Bu dönme nedeniyle Fethiye'de yeraltını sıkıştırma depremi bekleniyor ve batı Anadolu'da Yunanistan ile bağlantılı depremler oluyor.
- 1:21:23Sisam ve Menderes Vadisi Fayları
- Sisam'daki fay kırıldıktan sonra etkisi Körfez Şeye ve Küçük Menderes Vadisi'ne doğru giden faylar oluşuyor.
- Meryem Ana hattı ve Efes'in yanındaki faylar, Gümüldü fayı ve Bayraklı Dede fayı gibi fay sistemi var.
- Bu faylar 1800-1955, 1894, 1945, 1955, 1965 ve 1970 yıllarında kırılmış.
- 1:22:27Gediz Vadisi ve Segmental Kırılma
- Gediz Vadisi'de dövme nedeniyle vadi genişleyerek bir yapı oluşuyor.
- Aydın'da faylar bloklar halinde olduğu için segment segment kırılıyor.
- Amanoslarda da segment segment kırılma olduğu için Adana'daki Osmanie, İskenderun ve Samandağ havzaları bu segmentler halinde kırılmayla bağlantılı oluyor.
- 1:23:04İzmir ve Güney Marmara Deprem Riski
- İzmir'de deprem olursa, payın uzunluğu 6,7 büyüklüğünde deprem yapabilir ancak bataklıklı zeminlerde kötü etki yapar.
- Güney Marmara'da 1555'te bir deprem olmuş ve Kapıdağ Yarımadası önündeki fay hattı var.
- Güney Marmara'daki faylar kısa olduğu için 7'ye çıkmayan depremler oluşuyor.