Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Tapicast'in "Savunma Sanayi" serisinin bir bölümü olan bu video, sunucu Cengiz Hoca ile Mücahit adlı bir uzman arasında geçen röportaj formatında hazırlanmıştır.
- Video, füze sistemlerinin ne olduğu, tarihçesi ve sınıflandırılması ile başlayıp, modern savaş ortamlarındaki rolüne değinmektedir. Ardından Türk savunma sanayindeki yerli üretilen füze türleri detaylı şekilde incelenmektedir. Bora Kaan, Tayfun, Som, Somj, Atmaca ve Çakır gibi füzelerin teknik özellikleri, menzilleri ve motor teknolojileri hakkında bilgiler verilmektedir.
- Videoda ayrıca yön bulma sistemleri (GPS, GLONASS, ataletsel navigasyon, barometrik navigasyon ve görüntüsel navigasyon), füze teknolojisi kontrol rejimi anlaşması ve Türk savunma sanayindeki yerlileştirme çalışmaları, özellikle turbojet motorların yerli üretimine geçiş süreci de ele alınmaktadır.
- Füze Sistemleri Hakkında Giriş
- Tapicast'in savunma sanayindeki teknolojileri incelediği yeni bölümünde füze sistemlerinin ne olduğu, günümüzdeki füze teknolojisinin kritik özellikleri ve Türkiye'nin füze teknolojisindeki yerine değinilecek.
- Bu bölümde füzelerle ilgili genel bilgiler, füzenin tanımı, tarihçesi ve sınıflandırılması konuları ele alınacak.
- 00:59Füzenin Tanımı ve Tarihçesi
- Füzeler, günümüz teknolojisinde orduların riske girmeden düşman askerlerini, barınaklarını noktasal olarak vurdukları sistemlerdir ve içinde hiçbir pilot bulunmaz.
- Füzeler çeşitli itki yöntemlerini kullanarak hedefleri vurabilir ve lazer güdümlü roketler gibi kendi yolunu bulabilen, kontrol etmeden hedefleri vurabilen füzeler mevcuttur.
- Füzeler çok eski bir teknolojidir; barutun bulunmasından itibaren Çinlilerin kullandığı havai fişek türü füzeler mevcuttur, ancak modern anlamda kullanılan füzelerin atası İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın kullandığı V1 ve V2 füzeleridir.
- 03:20Füzelerin Gelişimi
- Füzelerin gelişimi motor teknolojisine bağlı olarak hem motor tarafında hem de elektronik alanında gerçekleşmiştir.
- Küresel konumlama sistemleri (GPS ve GLONASS) roketlerin yön bulma sistemlerinde kullanılmaktadır, ancak stratejik sebeplerden dolayı bu sistemler kapatılabildiği için alternatif yön bulma sistemleri geliştirilmiştir.
- Ataletsel navigasyon sisteminde jiroskop ve ivme ölçerlerle roketin hareketi takip edilirken, barometrik navigasyon sistemlerinde yeryüzü şekilleri ve yükseklik bilgisi kullanılır.
- Görüntü işleme teknikleri ile coğrafya dijital haritalara işlenir ve füze giderken bu yeryüzü şekillerini takip ederek yönünü bulabilir.
- 05:46Füzelerin Kullanımı ve Sınıflandırılması
- 1987 tarihli Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi Anlaşması, füze ihraç etmek isteyenlerin maksimum menzil 300 km'yi aşmaması ve taşıyacağı savaş başlığının 500 kg üzeri olmaması gerektiğini belirtmektedir.
- Türkiye 1997 yılında bu anlaşmaya taraf olmuştur; kendisi için 300 km üzeri menzilli füze üretebilirken, ihraç etmeye kalktığında bu sınırlara uymak zorundadır.
- Füzeler itki tipine göre katı-sıvı-hibrit itkili füzeler ve turbojet motoru kullanan füzeler olarak sınıflandırılır, ayrıca güdüm sistemine, taşıyıcı silah başlığına ve menzile göre de farklı ayrımlar yapılabilir.
- 07:59Bora Kaan Füzesi
- Bora Kaan füzesi, hibrit yakıt ve kompozit yakıt kullanan, hem kendimiz için hem de ihracat amaçlı üretilen bir füze olup ağırlığı 2,5 ton, harp başlığı 470 kilogram ve menzili 280 kilometre.
- Füze, menzil 300 kilometreden düşük ve harp başlığı 500 kilogramdan düşük olan füze teknolojisi kontrol rejimine uyuyor ve Endonezya'ya ihraç edildi.
- Füze, Amerika'nın GPS ve Rusya'nın GLONASS küresel konumlandırma sistemlerini kullanıyor, bu sistemler kapatılırsa destekli ataletsel navigasyon sistemini kullanıyor.
- 09:12Tayfun Füzesi
- Tayfun füzesi, resmi olarak açıklanmamış olsa da Sinop'tan 18 Ekim 2022'de iki kez ateşlendi ve 456 saniyede 561 kilometre menzile ulaştı.
- Bu füze, füze rejiminin sınırlarını geçerek etraftaki dost ve düşman ülkelere ciddi bir mesaj oldu ve Yunanistan'da yankıları oldu.
- Bir sonraki hedefte 1000 kilometreler konuşuluyor.
- 09:57Turbojet Motorlu Füzeler
- Uçaktan atılan füzeler arasında turbojet motoru kullanan, 250 kilometre menzilli ve 600 kilogram ağırlığında olan Som füzesi bulunuyor.
- Denizden atılan Atmaca gemisavar füzesi, yaklaşık 200 km menzilli, 750 kilogram ağırlığında ve 220 kilogram harp başlığı taşıyor.
- Çakır füzesi, İHA'lardan kullanılabilmek için geliştirilmiş, 330 kilogram ağırlığında, 150 kilometre menzilli ve daha ucuz bir seyir füzesi.
- 12:34Yerli Motorlar
- Katı yakıtlar tamamen yerli üretiliyordu, ancak turbojet motorlar konusunda zorluklar yaşanıyordu.
- Bora, Atmaca ve Som füzelerinin motorları Fransız TR40 turbojet motorlarıydı, ancak Akdeniz'deki gerilimden dolayı Fransa ambargo uyguladı.
- Kale ARGE, KTJ3200 adlı ilk yerli turbojet motorunu üretti ve şu an seri üretimde, Atmaca ve Som füzelerinde kullanılıyor.
- 13:24Yerli Motor Projeleri
- Çakır projesinde daha hafifleştirilmiş, 1750 newton itki üreten KTC1750 motoru geliştiriliyor ve yakında seyir üretime girecek.
- Arat projesi, 3750 newton turbojet ailesinin en yüksek itkili motoru olup, karadan karaya füze olarak Amerika'nın Tomahawk füzeleri gibi olacak.
- Savunma sanayinde sadece saldırı füzeleri değil, savunma için de füzeye karşı füze kullanılıyor ve Türkiye'de yerli ve milli hava savunma projeleri geliştiriliyor.