Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Tarık Uslu tarafından sunulan "Bilim Öyküleri" serisinin bir bölümüdür. Videoda Thomas Alva Edison'un ampul icadı süreci anlatılmaktadır.
- Video, Edison'un 45 kişilik bir ekiple birlikte ampul icadı için yaptığı binlerce deneme ve başarısızlığı konu alıyor. Edison'un asistanının vazgeçme önerisine rağmen, ceket düğmesinden kopan bir ipliği görünce ampul için pamuk ipliği kullanmayı düşünmesi ve bu sayede 1879 yılında ampulün icadını gerçekleştirmesi anlatılıyor. Video, 1882'de dünyanın elektrikle aydınlatılan ilk mahallesinin açılmasıyla sona eriyor.
- 00:10Edison'un Laboratuvarı ve Ampul Sorunu
- Thomas Alva Edison'un liderliğinde kırk elli adam, koca bir laboratuvarda bilimsel araştırma ve karıştırma seferberliği içinde çalışıyordu.
- Cam ampullerin içindeki hava, elektrik akımının kızdırdığı tellerin yanıp kül olmaması için boşaltılıyordu.
- Ampullerin hangi maddeden yapılacağı önemli bir sorundu; bazı maddeler çok az dayanıyordu, bazıları pahalıya mal oluyordu, bazıları yeterince ışıltısı açamıyordu veya en başından kararıyordu.
- 00:57Deneme Yanılma Süreci
- Doğru maddeyi bulmak için kömürleştirme işleminden geçirilmiş mukavva, mantar, hindistan cevizi kabuğu, at kuyruğu, ağaç dalı ve hatta laboratuvarda bulunan bir kişinin sakalından otuzbeş tel denenmişti.
- Edison başta olmak üzere herkes bu deneme yanılma sürecinden çok yorulmuştu ve bine yakın farklı madde denenmiş ama istenilen sonuç alınamamıştı.
- Edison'un asistanı işten vazgeçmeyi önerirken, Edison "bin ayrı madde denedik ve bin tane yanlış maddenin hangileri olduğunu öğrendik" diyerek motivasyonunu korudu.
- 02:03Pamuk İpliği Çözümü
- 1879 yılının Kasım ayında yorgun mucit Edison, ceketinin düğmelerinden birini kopardığında dikili olduğu yerden bir iplik parçası sarkmaya başladı.
- Edison'un kafasında ampul yanı verdi ve ekibindeki elemanlara pamuk ipliği bulmalarını söyledi.
- Aceleyle getirilen pamuk ipliği, Edison'un talimatıyla küçük parçalara bölündü, özel bir yöntemle kömürleştirildi ve ampulün içine yerleştirildi.
- 03:17Ampulün Başarısı ve Elektrik Şebekesi
- Elektrik akımı verildiğinde kömürleşmiş pamuk ipliği önce kızardı, sonra etrafa tatlı sarı bir ışık vermeye başladı ve saatlerce yanmaya devam etti.
- Kısa süre sonra bir elektrik santrali yapıldı, dokuzyüz binaya elektrik şebekesi kuruldu ve ondörtbin ampul açma kapama anahtarları ile üretilip evlere takıldı.
- 4 Eylül 1882'de Edison'un şalteri kaldırmasıyla dünyanın elektrikle aydınlatılan ilk mahallesi binlerce insanın gözü önünde ışıl ışıl parıldamaya başladı.