Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bilimin insan hayatına getirdiği değişimleri ve tarihin yeniden yazılmasına neden olan önemli keşifleri anlatan bir belgesel formatındadır.
- Video, 194 bin yıllık çene kemiği, Göbeklitepe, The Warca Su Şehri, Yonaguni Anıtı, Terracotta Ordusu, Grable M.Ö. 3. yüzyıla ait mumya, Cille Teknesi, İsa'nın mezarı, Neandertal ve Denisovalı melezi, 25 bin yıllık mızrak gibi tarihi yeniden yazabilecek önemli keşifleri kronolojik olarak ele almaktadır. Her keşif için tarih, yer ve bilimsel önemi hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- 00:05Bilimin Önemi ve Tarihi Keşifler
- Bilimin insanlar için tehdit olarak algılandığı orta asırları geride bıraktığımız için şanslıyız, çünkü bilimin insan hayatına getirdiği değişiklikler sayesinde daha uzun, sağlıklı ve kolay bir ömür yaşama fırsatımız var.
- Teknoloji, fizik, biyoloji, astronomi ve birçok başka bilim dalında emek veren insanlar sayesinde günümüzde yüzyıllar önce hayal edemeyeceğimiz imkanlara sahibiz.
- Bu videoda tarihi yeniden yazabilecek önemli keşifleri derledik.
- 00:41194.000 yıllık Çene Kemiği
- Geçtiğimiz yıl bilim adamları İsrail'de bugüne kadar Afrika dışında bulunan en eski fosile ulaştılar; 194.000 yıllık bir çene kemiği ve diş kalıntısı.
- Bilim dünyası, Homo sapiens olarak adlandırılan türün atasının 300.000 yıl önce Afrika'da ortaya çıktığını kabul ederken, keşfedilen fosil bu türün dünyaya yayılma sürecine ilişkin yeni bir tarih veriyor.
- Tel Aviv Üniversitesi'nin 10 yıllık araştırma sonucunda, fosilleşmiş dişlerin modern insanlara göre daha büyük olduğu ve binlerce yıl içerisinde yeme alışkanlıklarının değişmesi ile dişlerin küçüldüğü belirtildi.
- 01:35Göbeklitepe
- Göbeklitepe, tarihin yeniden yazılmasına neden olan ve belki de dünyanın gelmiş geçmiş en önemli arkeolojik keşfi Şanlıurfa'da yer alıyor.
- UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Göbeklitepe'de insanlık tarihinin bilinen ilk tapınakları bulunuyor.
- 10.000 yıl önce henüz yerleşik hayata geçmemiş olan avcı toplumlar böylesi görkemli tapınakları nasıl yaptı? Göbeklitepe işte bu ezberi bozuyor.
- Göbeklitepe'de yaşayan insanlar yerleşik hayata geçmeden önce ileri düzeyde mühendislik zekasına sahipti ve heykelleri işleyecek bir estetik anlayışları vardı.
- 02:59The Warca Su Şehri
- The Warca Su Şehri, Hindistan Lord Krishna Antik Kenti bir zamanlar sadece bir efsane olarak düşünülmüştü.
- 2000 yılında keşfedilen kalıntılar, eski Hint masalı olarak bilinen bu efsanenin gerçek olduğunu gösterdi.
- Hikaye, Lord Krishna'nın altın, gümüş ve çeşitli değerli metallerden yapılmış 70.000 saraydan oluşan ihtişamlı bir şehri olduğunun iddia edilmesi ile başlıyor.
- Her ne kadar o sarayların tamamına ulaşılmasa da Kep Körfezi'nde bu şehre dair birçok kalıntısı bulundu.
- 03:34Jonaguni Anıtı
- Dalgıçlar, çekiç balıklarını gözlemlemek üzere Japonya kıyılarında araştırma yürütürken denizin dibinde yer alan ve daha sonra Japonya'nın Atlantis olarak adlandırılacak devasa bir yapı buldular.
- Jonaguni Anıtı bulunduğundan bu yana hala incelenen ve sırrı çözülmeye çalışılan bir yapı.
- Kirtaşı ve kumtaşından oluşan bu gizemli anıtın uzunluğu 150 metre, genişliği 40 metre, yüksekliği ise 27 metre.
- Raycous Üniversitesi'nden Prof. Masaaki Kimura yapının insan eliyle inşa edildiğini düşünürken, jeolog Robert Shekos bu devasa yapının tamamen doğal bir oluşum olduğuna inanıyor.
- 04:38Terracotta Ordusu
- Terracotta askerleri ve atları 20. yüzyılın en büyük arkeolojik keşiflerinden biridir.
- Çin İmparatoru Qin Shi Huang'ın mezarının 15 km doğusunda yer alan yeraltı mezarında çalışmalar devam etmektedir.
- 13 yaşında olan Qin Shi Huang bu anıt mezarı 11 senede yaptırmıştır.
- 1974 yılında bir grup köylünün bir kuyu açmak için toprağı kazdıklarında buldukları taşlar arkeologların hemen dikkatini çekti; gerçek boyutlarda olan askerleri ve atları savaş formatında sıralanmış halde bulunmuşlardır.
- Bu askerlerin hepsinin birbirinden farklı oluşudur.
- 05:24Grable Adamı
- Grable M.Ö. 3. yüzyıla ait Grable Adamı şu ana kadar bulunmuş en sağlam mumya.
- Bir kulağından diğer kulağına kadar kesilmiş boynu, alnındaki yara ve kırık bacağıyla ceset.
- Araştırmacılara göre iyi bir hasat için tanrılar kurban edilmiş olabilir.
- Üzerinde hiçbir giysi bulunmaması, öldürülmeden önce soyularak idam ya da kurban edildiğinin bir başka kanıtı olarak görülüyor.
- Yapılan mide analizleri, kurbağanın son yemeğini tespit edilmesine yarayan ipuçları da veriyor.
- 06:15Cille Teknesi
- Cille Gölü, İsa Mesibinin su üzerinde yürümesi, fırtınalı dalgaları yatıştırması, binlerce kişiyi az bir balıkla mucizevi şekilde doyurması ve hastaları iyileştirmesi gibi mucizelerine sahne olduğu rivayet edilen bir yer.
- 1985'te kurak bir yaz sonucu su seviyesinin düşmesi ile çamuruna batmış şekilde bulunan tekne, karbon tarihlemeye göre M.Ö. veya M.S. 1. yüzyıla ait.
- Teknenin gövdesi 2000 yıl boyunca oldukça iyi şekilde korunmuş.
- Teknenin uzunluğu 8,19 metre, genişliği ile 2,29 metre.
- Bu teknede önce kabuk yöntemi kullanılarak 12 farklı tür ağaçtan yapılmış, bunun bir sebebi o zamanlar tahtanın zor bulunması olabilir, daha büyük olasılıkla sahibinin fakir olması.
- Tekne İnegöl'de batmadan önce bir çok defa tamir edilmiş.
- İnsanın yaşadığı dönemde Celile Gölü'nde nasıl bir yaşam olduğunu gözümüzde canlandırma fırsatı sunduğu için bir hazine olarak görülüyor.
- 07:28İsa'nın Mezarı
- Arkeologlar tarafından Kudüs'te antik çağda yaşayan insanların İsa'nın kalıntılarına ait olduklarına inandıkları bir mezar ortaya çıkarıldı.
- Efsaneye göre Roma İmparatorluğu'ndan Konstantin'in annesi Helena, M.S. 4. yüzyılda Kudüs'e gitti ve mezarın yerini bulmak için kazıların yapılmasını emretti.
- Helena, İsa'nın mezarını belirledikten sonra buraya bir tapınak yaptırdı.
- Kayıtlar 1555'e kadar mezarın hasar gördüğünü gösteriyor, daha sonra mezarın korunması için üzerine mermer kaplama yapılmış daha sonrada bu kaplama örtü mühürlenmiştir.
- Arkeologlardan oluşan bir ekip bu yıl koruma çalışması yapmak, bu yer hakkında daha fazla bilgi edinmek için mezarı açtılar.
- Arkeologlar, efsaneye göre İsa'nın çarmıha gerildikten sonra yerleştirildiği kalkerden yapılma ölü yatağını buldu.
- Burada yapılacak olan kazılar önümüzdeki yıllarda mezara ve efsanelere daha fazla ışık tutabilir.
- 08:26Neandertal ve Denisovalı Melezi
- Denisovalılar, Neandertaller ile beraber şu anda yaşayan modern insanların en yakın soyu tükenmiş akrabaları olma özelliğini taşıyor.
- Araştırmacılar, annenin batı Avrupa'da yaşayan Neandertaller, daha önce Denisova mağarasında yaşamış bir Neanderthal bireyden genetik olarak daha yakın olduğunu belirledi.
- Bu durum, Neanderthallerin ortadan kaybolmadan onbinlerce yıl önce batı ve doğu Avrasya arasında göç ettiklerini gösteriyor.
- Genom analizleri, Deniz Ovalı Babanında aile ağacında en az bir Neandertal atası olduğunu ortaya çıkardı.
- 09:0525.000 yıllık Mızrak
- Yaklaşık 25.000 yıl önce şu anki Polonya'da yaşayan buzul çağı avcıları dev bir mamuta mızrak fırlatarak vurmuştu.
- Bu yıl bulunan mamutun kaburgasına gömülmüş olarak bulunan mızrağın keşfi büyük bir ortaya koydu.
- Avrupa'daki buzul çağı, insanların dev canlıları avlamak için kullandıklarına dair ilk kanıt.
- Önceden araştırmacılar atalarımızın mamutları tuzaklarla öldürüp öldürmediğini merak ediyordu; örneğin mamutları çukurlara ya da uçurumlara doğru kovalamak bu tuzaklardan olabilirdi.
- Ya da belki de buzul çağı avcıları avlanması kolay olan ve hasta mamutları hedef alıyordu.