• Buradasın

    Profesör Dr. Şener ile Marmara Denizi Depremi Hakkında Bilimsel Röportaj

    youtube.com/watch?v=0LyLHq5xNX0

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Profesör Dr. Şener ile yapılan bir röportajdır. Profesör Dr. Şener, "ezber bozan bilimsel açıklamalarıyla gündem yarattı" olarak tanıtılır ve özellikle beklenen İstanbul depremi ile ilgili bilimsel görüşlerini paylaşmaktadır.
    • Röportajda Profesör Dr. Şener, Marmara Denizi'nde beklenen deprem büyüklüğünün 7'den 6,80'lik veya 6,5'e düşmesi sürecini detaylı şekilde anlatmaktadır. Video, deprem faylarının yapısı, kırılma mekanizması, "as parti" kavramı ve kaskat deprem mekanizması gibi teknik konuları günlük hayattan örneklerle açıklamaktadır.
    • Profesör Dr. Şener, Naci Şengör, Armijo, Lepis, Rothstein gibi deprem uzmanlarının görüşlerini eleştirerek kendi bilimsel bulgularını paylaşmakta ve deprem tahminlerinin ekonomik ve imar düzeni açısından nasıl manipüle edilebileceği konusunda eleştirel bir bakış açısı sunmaktadır. Ayrıca Kıbrıs riskinin Adana ve Antakya bölgelerini nasıl etkileyeceği ve 17 Ağustos depremi ile 2023 depremi örneği üzerinden kırılma mekanizması gösterilmektedir.
    Deprem Teorisi ve Bilimsel Yaklaşım
    • Konuşmacı, depremlerin fay düzleminde makaslama kuvveti normal kuvveti yendiği zaman gerçekleştiğini belirtiyor.
    • Marmara Denizi'nde 6,5'lük bir deprem olabileceğini, ancak deniz sığ olduğu için 7'den büyük deprem olamayacağını, en fazla 6,80'lik deprem olabileceğini söylüyor.
    • 30 yıl içinde iki tane 7,40'luk veya üç tane 7 üzeri deprem olacak lafının çöpe atıldığını, ancak birçok kişinin bunu devam ettirdiğini belirtiyor.
    00:52Profesör Şener'in Bilimsel Yaklaşımı
    • Profesör Şener, "ezber bozan bilimsel açıklamalarıyla gündem yarattı" ve özellikle beklenen olası İstanbul depremi ile ilgili açıklamaları dikkat çekiyor.
    • Şener, 20 yıldır İstanbul depremi konusunda bilimsel açıklamalar yapıyor ve bu konuda tek başına göğüs gerdiğini belirtiyor.
    • Bilimsel açıklama, bilim dünyasının ortak görüşlerinden ortaya çıkmış açıklama iken, "ezber bozan" bilimsel açıklamalardan farklı bir anlayış olarak tanımlanıyor.
    02:21Şener'in Bilimsel Yaklaşımı ve Karşı Çıkmaları
    • Şener, Lepişon ve Şengör'ün görüşlerine karşı çıkıyor çünkü arazide çalışarak fayların nasıl birbirine geçtiğini ve fayı oluşturan kuvvetlerin kaya içinde izlenebildiğini biliyor.
    • Şener, sezgici anlayış ve Poperci anlayışa karşı çıkıyor, eski çalışmalara bakmadan fikir atım ileriye atıyor ve bu fikirlerin daha sonra bilimsel çalışmalar tarafından çürütülebileceğini belirtiyor.
    • 1999 depreminden önce Barkan'ın modelini çürüttüğünü, Marmara Denizi'nde faylar var denilmesine karşı çıktığını ve Aykut'un modelini yerden yere vurduğunu söylüyor.
    03:49Lepişon'un Modeli ve Eleştirileri
    • Lepişon bir gece farklı düşündüğünü, Marmara'da kuzey kenardan adalar payından geçen fay olmadığını, çukurdan tam ortadan boydan boya 180 kilometre giden bir fay olduğunu iddia ettiğini belirtiyor.
    • Şener, çukurdan dümdüz giden bir fay olmadığını, Yalova-Çınarcık'tan güneye doğru giden bir fay ve Düzce'ye doğru giden bir kol olduğunu söylüyor.
    • Lepişon'un açıklamasına cevap olarak "büyük kıyamet Bolu'dan başlayacak, Gelibolu'na kadar gidecek" veya "küçük kıyamet İstanbul'dan başlayacak, Gelibolu'na gidecek" gibi açıklamalar yapıldığını belirtiyor.
    05:31Bilimsel Eleştiriler ve Sonuçlar
    • Lepişon'un proje alarak gemi, deniz jeolojisi yaptığını, arazi görmemiş olduğunu ve makalelerden makale ağırlıklı çalıştığını belirtiyor.
    • Nicolas Umbresey, 1509 depreminin Lepişon'un söylediği gibi 180-170 kilometre fay ve 7,80-8,10 lik bir deprem tarihte olmamış olduğunu, İstanbul'daki yapıların bu deprem olsaydı yok olacağını belirtiyor.
    • Umbresey, Fatih'in surlarının depremle değil, Fatih topları tarafından yıkıldığını ve 1509'da Türkiye'de büyük deprem İstanbul'u fetheden Türklerden intikam alma anlamında değil olduğunu söylüyor.
    08:04GPS Kayıtları ve Deprem Tahminleri
    • Robert Re-Mit, Marmara Denizi'nde boydan boya ortadan giden fayın derinliğinin 7 kilometreden daha derin olmadığını ve orada da olacak en büyük depremin 7'lik olduğunu belirtiyor.
    • 2017'de Sinir depreminden sonra yapılan konuşmada, Marmara Denizi'nin çevresindeki GPS'leri izlediğini ve deniz sığ olduğu için 7'den büyük deprem olamayacağını, en fazla 6,80'lik deprem olabileceğini söylüyor.
    • Şener, fayların dümdüz çizilmesinin arazide fay görmemiş olmayla çizilebileceğini ve Cumhuriyet Bilim Teklifi'nin de dümdüz bir fay çizdiğini belirtiyor.
    09:33Model Değişiklikleri ve Eleştiriler
    • Roland Armijo'nun gemiye bilimsel kaptan olarak getirildiğini, Lepişon'un gemide çalışmadığını ve Avrupa Birliği'nden parayı alıp çalışma yapmadığını belirtiyor.
    • Armijo'nun dümdüz giden modeli saçma bulduğunu, Lepişon'un ise Cumhuriyet'te üç parça bir şerit metrenin kırılması gibi kırarak birbirinden bir kibrit çöpünün üç parça kırılmışı diyerek model getirdiğini söylüyor.
    • Armijo'nun modeli, adalardan geçen, orta sırttan, Silivri'den, Tekirdağ'dan, Siri Çukurunun içinden, Marmara'nın önünden geçen fay hattı modelini benimsediğini ve kendi modeliymiş gibi sunmaya başladığını belirtiyor.
    10:45Marmara Denizi Fay Modeli ve Deprem Tahminleri
    • Naci Şengör, Armijo çalışmasından sonra Marmara Denizi'nde 7,70'lik deprem olacağını söylemiş, ancak fay üç parça olduğu ortaya çıkınca en fazla 7'lik deprem olacağı belirtilmiştir.
    • 1912'de Marmara Denizi'nde 60 km fay kırılmış, 1994'te ise Yalova Çınarcık kıyısındaki pay kırılmıştır.
    • Kumburgaz Çukurundaki fay, 50 km uzunluğunda olup 6,5 büyüklüğünde deprem yapabilirken, Tekirdağ Silivri Çukurundaki fay 20 km derinliğinde olup 7,0 büyüklüğünde deprem yapabilir.
    14:37Bilimsel Çalışmalar ve Deprem Tahminleri
    • Lepişon 90 yaşına gelmiş ve Habertürk'e 7,60'lık bir sefere kırılacak söylem yapmış, ancak bu tamamen çöpe atılmış bir söylemdir.
    • Uluslararası deprem uzmanları (MIT'den Rap Lager, Cambridge'den Dan McKenzie, Roştein) Marmara Denizi'nde 7,60-10,60'lık depremin olması mümkün olmadığını belirtmişlerdir.
    • Armijo, Lepişon'un söylediği depremin geçmişte olmuş ne de gelecekte olacağını, çünkü öyle bir fay olmadığını belirtmiştir.
    16:32Bilimsel Çalışmaların Eleştirisi
    • Bilimsel kişiler, Lepişon'un beynine düşünmeye başlamış ve onun tezini 76 olarak kabul etmişlerdir.
    • Bilimsel çalışmalarda verileri alıp var olan paradigmayı çürütmek yerine, yanlış olduğunu söyleyenler dışlanmıştır.
    • Deprem sonrası binaların yeniden kuvvetlendirilmesi konusunda da bilimsel çalışmalar yerine ekonomik çıkarlar öne çıkmıştır.
    20:23Marmara Denizi Fayının Yapısı
    • Marmara Denizi'ndeki fay, Yalova Çınarcık'tan geliyor ve Körfez'den Bandırma'ya doğru giden bir kol ile Sivri Çukurdan başlayıp Saroz'dan Yunanistan'a kadar giden bir koldan oluşmaktadır.
    • Bu iki kol birleştirilerek Adana'dan Kıbrıs'a kadar giden bir fay çizilmiş ve Doğu Anadolu Fayı olarak adlandırılmıştır.
    • Adana'yı yıkacak olabilecek fay, Amanos Dağları'nın kenarındaki düşey faylardır, bu faylar tren yolu gibi giden faydalar değildir.
    21:39Kıbrıs Riski ve Adana'nın Etkilenmesi
    • Kıbrıs riski iki yerde hatalı yapılmaktadır: Kıbrıs'ın güneyinden geçen ve Antakya bölgesini etkileyen kesim ile kuzeyinde Kreen Burun ve Kardos kesiminden çıkan, Karataş payına gelen ve kuzeye doğru giden, ancak aktivitesi zayıf olan fay.
    • Kıbrıs'taki kuzeydeki fay, Kıbrıs'ı Adana etkileyecek bir kesim içermemektedir.
    • Güneydeki Kıbrıs kesimi Antakya ve İskenderun bölgelerini etkilemektedir.
    22:35Fay Kırılma Mekanizması
    • Faylar, ceketlerdeki düğmeler gibi stres yoğunluğu olan yerlerde kırılır; hareket kitlenmiş olan yerde iki tarafa doğru fay hareket edemediği için düğme düğmelenmiş kalır.
    • Son depremde Pazarköy'de başlayan as parti doğuya doğru Gölbaşı'nda ikinci odak yaptı, sonra Nurdağ ve İsmail'e dört-beş metrelik atım yaptı, güneye dönünce Kırıkhan'da bir kırılma yaptı.
    • Depremde sıkıştırma ve makaslama gücü vardır; zayıf olan düğüm yırtılır, bu yırtılma hızıyla diğer düğümleri de yırtar ve bu duruma kaskat deprem denir.
    24:2117 Ağustos Depremi ve Kırılma Süreci
    • 17 Ağustos depreminde Gölcük'te altı metrelik atım büyüklüğünde bir düğme vardı, önünde Sabancı'da üç metrelik, Karadere'de ve Düzce'de de düğmeler vardı.
    • Sapanca kırıldığında Gölcük kırdı, arada onbeş saniye bekledi, sonra Akyazı'dan Karadere'ye doğru kırdı, sonra Çınarcık'ta onbeş santim atım oldu ve Düzce bir ay sonra kırıldı.
    • Kırılmalar birbirine paralel bağlanmış bombalar gibi çalışır; her patlayan bomba diğerini patlatır, hepsi birden patlamaz ve etkileri yan anlatımlarda görülür.
    25:30Deprem Etki Alanı ve Faylar Arasındaki İlişki
    • İspanya'daki bombanın etkisi Osmaniye'de çok kuvvetliydi, aşağıya doğru geldiği zaman Kırıkhan'daki Amanos şehirden Antakya'yı kırıyordu.
    • Pazarköy'den gelen deprem Halep'teki yıkılmayı yaptı, Pazarcık'tan gelen deprem Antep'e doğru ve diğeri yukarı doğru giderken, ilk depremde Maraş etkilenmemişti.
    • Depremler fay düzleminde olur ve makaslama kuvveti normal kuvveti yendiği zaman deprem olur; makaslama kuvveti sıkıştırır ve sürtünme de ona yardım eder.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor