Buradasın
Prof. Dr. Türker Kılıç ile Bilim ve Akademi Üzerine Röportaj
youtube.com/watch?v=CGW9RVj4P9sYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Hürriyet'in "Bizle" programında sunucu Fulya Soy Baş ve gazeteci Mert'in beyin cerrahı, Dünya Sanat ve Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Türker Kılıç ile yaptığı bir röportajdır. Prof. Kılıç aynı zamanda Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi kurucu dekanıdır.
- Röportajda Prof. Kılıç'ın akademiye seçilme süreci, bilim insanlarının evrensel olma ihtiyacı, merakın önemi ve soru sorma becerisinin geliştirilmesi gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca yeni matematik, zeka kavramları, yapay zeka ve robotlar hakkında bilimsel görüşler paylaşılmaktadır.
- Röportajda Prof. Kılıç'ın biyografisi, aşk anlayışı ve "Sağlık ve Yaşam" adlı kitabından bahsedilmektedir. Konuk, zekanın organizmadan bağımsız bir süreç olduğunu ve 2015'ten beri elde edilen 36 bin nöron arasındaki bağlantıların matematiksel modellemesinin yeni bir bilimsel devrimi temsil ettiğini vurgulamaktadır.
- 00:05Prof. Dr. Türker Kılıç'ın Tanıtımı
- Fulya Soy Baş, Hürriyet Bizimle programında beyin cerrahı ve bilim insanı Prof. Dr. Türker Kılıç'ı konuk olarak sunuyor.
- Prof. Dr. Türker Kılıç, 1960'da kurulan dünyanın en önemli akademilerinden biri olan Dünya Sanat ve Bilim Akademisi'ne seçilen 730 bilim insanından biri.
- Prof. Dr. Türker Kılıç'ın CV'si çok kapsamlı olup, kendi kitabı ve biyografisinin anlatıldığı kitaplar bulunmaktadır.
- 01:27Dünya Sanat ve Bilim Akademisi'ne Seçilme Süreci
- Prof. Dr. Türker Kılıç'ın akademiye seçilme süreci 2018'de başlamış, 2015'te Avrupa Bilim Sanat Akademisi'ne seçilmiş ve 2018'de bu akademi onu Dünya Sanat Bilim Akademisi'ne önermiş.
- Akademi'ye girmek için akredite edilmiş bir kurum tarafından önerilmek gerekiyor ve bu süreçte 7-10 arasında değişen eski üyelerden oluşan bir grup mülakat yapıyor.
- Prof. Dr. Türker Kılıç, 2021'de 14 Aralık'ta toplanan komiteler tarafından 11 kişiden biri olarak akademiye kabul edilmiş.
- 03:51Dünya Sanat Bilim Akademisi'nin Tarihi ve Amacı
- Akademi'nin fikir babalığını Albert Einstein ve felsefeci Bertrand Russell yapmış, fikir 1955'te ortaya çıkmış.
- Akademi'nin kurulma sebebi, 1945'te Birleşmiş Milletler'in kurulması ve atom bombasının Hiroşima ve Nagazaki'ye yol açtığı yıkım.
- Akademi, bilimin ve teknolojinin insanlığın ve yaşamın iyiliği ve güzelliği için kullanılması konusunda çaba sarf ediyor ve sadece bilimin geliştirilmesi değil, bilimin iyilik için kullanılmasını da amaçlıyor.
- 05:30Türkiye'den Akademiye Seçilen Bilim İnsanları
- Akademi'nin kurulmasından 62 yıl sonra, Türkiye'den sekiz bilim insanı tüm bilim alanlarından bugüne kadar kabul edilmiş durumda.
- Beyin cerrahisi açısından Türkiye'den bu akademiye hiç kimse kabul edilmemiş, Prof. Dr. Türker Kılıç'ın bu alanda ilk beyin cerrahı olması önemli bir başarı.
- Prof. Dr. Türker Kılıç, bu akademiye kabul edilmesinin hem Türkiye'ye hem de dünya bilimine katkı sağlayabilme imkanı sağlayacağını umuyor.
- 06:51Türkiye'nin Bilimsel Durumu ve Evrensel Bilim
- Bilim insanının vatanı evrensel olmalı, yerli olmak şövenliği beraberinde getiriyor.
- Prof. Dr. Türker Kılıç, yurt dışında uzun yıllar kalmış olsa da, Türkiye'nin kendine has zenginliklerinin yüzyıllar boyunca biriktiğini ve bu coğrafyanın uygarlık beşiği olduğunu belirtiyor.
- Newton, Bacon, Descartes biliminin günümüzde geldiği neoliberal ekonomik kültür tüm dünyayı etkileyen bir şey olup, bu durum bazı ülkelerde hakikat sonrası dönem olarak adlandırılan kültürel sığlık dönemine yol açıyor.
- 10:09Bilimsel Soru Sorabilme İklimi
- Türkiye'deki bilim insanlarının görece yetmezliğine ait duygu her yerde var ve bu ekonomik sistemin getirdiği bir soru.
- Bu sistem insanları, bilim insanları da dahil olmak üzere "nasıl daha iyi ve güzel bir dünya yaratabiliriz" sorusunu sorabilmekten uzakta tutuyor.
- Bilim insanının esas görevi cevap vermek değil, soru sormak.
- 12:22Soru Sorma Yeteneği ve Merak
- Konuşmacı, uygarlık bulutunun coğrafyaya yoğunlaşmasını sağlamak için en doğru zamanda en doğru soruyu sorabilen öğrenci yetiştirmenin gerekliliğini vurguluyor.
- Tıp fakültesinde kurucu dekan olarak görev yapan konuşmacı, öğrencilerinin sadece sorulan soruya cevap bulmakla kalmayıp, düşünemediği soruları sorabilmesi gerektiğini belirtiyor.
- Merak, zihni örümcek ağı gibi düşündüğümüzde, bu ağın iplikçiğinin maddesi olarak tanımlanıyor.
- 13:48Korona Dönemi Deneyimi
- Konuşmacı, 2020 Mart ayında koronaya yakalandığını ve PCR testi yapıldığını, o dönemde standartların henüz oturmadığını anlatıyor.
- Korona döneminde kendini izole ederek "Sağlık ve Yaşamdalık" kitabını yazabildiğini, bu kitabı uzun süredir yazmayı düşündüğünü belirtiyor.
- Korona döneminde yeni normalin gelmediğini, insanların yaşamın kendileri için değil, yaşam için olduğunu anladıklarını ifade ediyor.
- 16:11Korona'nın Dünyaya Etkileri
- Korona, insanların zihnini esnettiğini, farklılığı anladığını ve güvenilen ekonomik modellerin yıkıldığını, kurumların işlevsiz kaldığını gösteriyor.
- İnsanlık tarihinde ilk defa sıfır savaş olduğunu, bulaşmadan korkulduğu için savaşın durduğunu belirtiyor.
- Korona'nın en önemli öğrettiği şeyin her şeyin içinde bulunduğu aile anlamlı olması ve yaşam insan için değil, insan yaşam için ilkesinin test edilmiş olması olduğunu vurguluyor.
- 18:42Gençlere Yönelik Tavsiyeler
- Konuşmacı, gençlere karşı iflah olmaz bir iyimserlik olduğunu ve gençlerin anne babalarının vazgeçtiğini düşündüğünü belirtiyor.
- Bilim insanlarının araştırdıkları konumun onlara sunduğu zihin evreninde yaşadıklarını, bilimin Türkiye'ye veya başka bir yere ait olmadığını vurguluyor.
- Bağlantısallık çağında öğrencilerin zihin coğrafyasına erken dönemde entegre olabildiğini, bu coğrafyanın topraktan koptuğunu ve yeni bir zihin coğrafyası oluşturduğunu anlatıyor.
- 21:34Bilim ve Eğitim Hakkında Görüşler
- Konuşmacı, öğrencilerinin merak konularında dünyanın neresinde en iyi çalışmalar yapıldığına göre orada zaman geçirmeleri gerektiğini savunuyor.
- Bilimin temelinin enstitüleşme ve doktora olduğunu, öğrencilerin dünya bilimine pasaportunu almış olarak kendi ülkesine dönebileceklerini belirtiyor.
- Türkiye'nin zengin vahasında yaşayan ve büyüyen çocuklarının mecbur kalmadıkça başka ülkede yerleşmek istemeyeceğini düşünüyor.
- 24:21Biyografi Projesi
- Konuşmacı, 2018 sonlarında Mert adlı bir öğrencisinden biyografi projesi teklif aldığını anlatıyor.
- Mert, konuşmacının günümüz öğrencilerine benzer bir hayat algoritması sunan biri olduğunu ve bu algoritmayı hata yaparak izleyip belirli bir yere gelmiş birinin biyografisinden öğreneceklerin farklı olduğunu belirtiyor.
- Konuşmacı, biyografi yazmanın zevkli olduğunu fark ederek 2012 yılına kadar Mert'in, sonrasında ise kendisinin kitabı tamamlayacağını kararlaştırıyor.
- 27:50Aşk Klasörü
- Konuşmacı, eşine Çiğdem Hanım'ı anlamak için bir aşk klasörü oluşturduğunu belirtiyor.
- Hacettepe'de psikiyatristlerden aşık olmanın nasıl anlaşıldığı ve bir başkasına aşık olmayacağının güvencesi konusunda bilgi topladığını anlatıyor.
- Konuşmacı, aşkın bir deney tüpü gibi olduğunu, sevgi ve emeğin yeterli olmadığını, gönülün de gerekli olduğunu ve bu gönülün Türk coğrafyasının ürettiği özel bir sözcük olduğunu düşünüyor.
- 33:11Yapay Zeka ve Yeni Düzen
- Konuşmacı, yapay zeka ve robotların yeni bir dünya anlayışına doğru gittiğimiz araçlardan biri olduğunu belirtiyor.
- Endüstri devrimi esnasında insan emeğinin makine gücüyle aktarılması dönemi yaşanmışken, şimdi insan zihninin yapay zekayla genişletilmesi sürecini yaşadığımızı söylüyor.
- Elon Musk'ın biyolojik enformasyon işleme sistemi olan beynin oluşturduğu yaşam içerisindeki enformasyon ağı ile ilgili çalışmaları, normal kişilerde belli fonksiyonların arttırılması için kullanılması yönünde olduğunu anlatıyor.
- 36:29Bilgi İşleme Sistemleri ve Zeka
- Bilgi işleme sistemleri, biyolojik bir yapı olan yüz milyar nöronun yüz trilyon bağlantısıyla oluşturduğu sistemdir.
- Yaşam, bu bilgi işleme sisteminden çok daha büyük bir sistemdir ve bilginin nasıl yaratıldığı ve işlendiği yaşam açısından önemsizdir.
- Zeka, içinde bulunduğu organizmadan bağımsız bir süreçtir ve yaşamın kendisine aittir.
- 38:06Yeni Matematik ve Beyin Modellemesi
- 2012'de beyni simüle etmek için bilgisayar donanımının henüz oluşmamış olması kaygı kaynağıydı.
- 2015'e gelindiğinde, insan beyninin modellemesini yapabilecek bir bilgisayarın öngörülebilir gelecekte bile bulunmayacağı anlaşıldı.
- İnsan beyni bir bilgisayar gibi değil, zihin üretme yolunda bir enformasyon matematiğine ihtiyaç duyulan bir modellemede çalışıyor.
- 39:09Yaşamdaşlık ve Yeni Bilimsel Devrim
- Yaşam, iç içe geçmiş enformasyon sistemlerinin bütünüdür ve bu sistem bize yaşamdaş olmayı öğrenme imkanı sunabilir.
- Kültürel değişimler yüzyıllar alabilir ve önemli olan bunun matematiğinin olmasıdır.
- 2015'ten beri elde edilen matematik, 36 bin nöronun birbiriyle bağlantılandırıldığının matematiksel modellemesi olarak ikonik bir yeni bilimsel devrimi temsil etmektedir.