Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Yıldırımların Efendisi" olarak bilinen Nikola Tesla'nın hayatını ve bilimsel buluşlarını anlatan eğitici bir belgesel formatındadır. 9 Temmuz 1856'da Hırvatistan'ın Smijna köyünde doğan Tesla, yedi ana dil biliyor ve bilime olan merakıyla öne çıkan bir bilim insanıdır.
- Video, Tesla'nın eğitim hayatı, Budapeşte'deki telgraf ofisindeki ilk işi, Edison'un Paris laboratuvarında çalışması ve alternatif akım fikrini keşfetmesiyle başlayıp, Amerika'ya gelişinden ölümüne kadar olan süreci kronolojik olarak anlatmaktadır. Tesla'nın floresan ampul, neon lamba, röntgen ışınları, kablosuz elektrik, Tesla bobini gibi önemli buluşları ve Edison ile olan rekabeti detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca Tesla'nın Philadelphia deneyi, görünmezlik projesi, radar ve kozmik ışınları keşfetmesi, 700 patent sahibi olması, Nobel Ödülü'nü reddetmesi ve 86 yaşında beş parasız bir otel odasında ölmesi gibi önemli olaylar da anlatılmaktadır. Tesla'nın sınırsız enerji, robotlar, radyo, hidroelektrik santral ve doğu felsefesinden öğrendiklerini kendi bilgileriyle harmanlaması gibi öncü çalışmaları da videoda yer almaktadır.
- 00:14Nikola Tesla'nın Hayatı ve Eğitim
- Nikola Tesla, 7 Temmuz 1856'da Hırvatistan'ın Smijna köyünde doğmuştur, ancak kendisini Sırp olarak tanımlamıştır.
- Gençlik yıllarında bilime olan merakı başlamış ve çok üst düzey makaleleri okumuştur, bilinen dilleri yetersiz gelince Sankritçeyi de öğrenmiştir.
- Üniversite yıllarında Sırpça, Çekçe, Macarca, Almanca, İngilizce, Fransızca ve İtalyancayı çok iyi konuşabiliyordu.
- 01:17Alternatif Akım Keşfi
- 26 yaşındayken Budapeşte'ye taşınmış ve telgraf ofisinde şef elektrikçi olarak çalışmıştır.
- Doğru akım sisteminin sınırlılıklarını fark eden Tesla, her yere elektrik ulaştırmak için sürekli araştırmış ve günde sadece iki saat uyuyarak çalışmıştır.
- Bir gün parkta arkadaşının yanında otururken alternatif akım fikri aklına gelmiş ve toprağın üzerinde şemasını çizmiştir.
- 02:54Tesla'nın Bilimsel Vizyonu
- Günümüzde kullandığımız neredeyse her şeyin temelinde dönen manyetik alanı bulunan alternatif akım şeması, Tesla'nın parkta çizdiği şekildi.
- Ampulün bile bulunmadığı dönemde Tesla tüm dünyayı aydınlatmayı hedeflemiş, ancak Avrupa'da bu keşfin değerini anlayan bir kişi bulamamıştır.
- Tesla, elektrikten anladığımızın çok daha fazlasını 1900'lü yılların başlarında biliyordu ve "işıldayan enerji" adını verdiği elektrik, en büyük keşfiydi.
- 03:50Amerika'ya Yolculuk
- İlk işinden ayrıldıktan sonra 1882 yılında bir aile dostunun yardımıyla Edison şirketlerinin Paris laboratuvarında iş bulmuştur.
- Alternatif akım motorunun kaba bir prototipini kafasında geliştirmiş ve patentini alarak Amerika'ya doğru yola çıkmıştır.
- Amerika'ya Edison'un yanına gittiğinde, Edison'un arkadaşı Charles Bud Keller'dan aldığı tavsiye mektubunda "iki muhteşem insan tanıyorum ve sen bunlardan birisin, diğeri de bu genç adam" denilmişti.
- 05:10Edison ile Çalışma
- Edison, Tesla'nın alternatif akım ve diğer projelerini tatmin etmemiş, bunların işe yaramaz fikirler olduğunu söylemiştir.
- Tesla, Edison'a verilen işi söylenenden çok kısa bir zamanda tamamlayarak Mennopark'ta (New Jersey) çalışmaya başlamıştır.
- New York 1870'li yılların sonlarında sadece Edison'un akkor telli ampulü ve doğru akım güç istasyonu ile elektrikle tanışmıştır.
- 06:29Edison ile Tesla'nın Ayrılışı
- Edison elektriğin aktarılması konusunda doğru akım üzerine kurulu bir sistem geliştirmeye çalışırken, Tesla alternatif akım ve transformatörlerle ilgili fikirlerini Edison'a açmıştır.
- Edison, Tesla'nın fikirlerini meydan okuma olarak algılayarak ona bir sorun çözmesi için iş vermiş ve sorunu çözmesi halinde yüklü bir miktar para ödülü vaat etmiştir.
- Tesla sorunu çözmesine rağmen Edison parayı vermemiş ve "sen hiç Amerika rüyası hayali nedir bilmiyor musun?" diyerek dalga geçince Tesla işten ayrılmıştır.
- 08:07Tesla'nın Finansal Zorlukları
- Edison ve Tesla'nın yıldızları bir daha asla barışmamış, birçok sermayedar Edison'u desteklemiş ve Tesla maddi imkansızlıklar içinde kalmıştır.
- Tesla'nın edison'un yanından ayrıldığını duyan bir yatırım grubu, ondan ark lambası yapmasını ister ancak Tesla bunu kabul etmiş ancak karşılığında sadece değersiz hisse senetleri almıştır.
- Tesla, para kazanmak için her türlü işi yaparken, bir gün Western Union telgraf company adına çukur kazıcılığı yaparken hayatının en güzel haberini almıştır.
- 09:21Alternatif Akım Başarısı
- Çukur kazdığı firmanın sahibi, Tesla'nın alternatif akım motor projesine yatırım yapmak istediğini bildirmiş ve bu destek Tesla'nın hayatını değiştirmiştir.
- Tesla, adını kendi verdiği AC (alternatif akım) motor ve alternatör (alternatif elektrik akımı sağlayan jeneratör) projeleri üreten bir şirket kurmuş ve birçok patent almıştır.
- Westinghouse elektrik kampanyası sahibi George Westinghouse ile yapılan anlaşma ile Tesla, patent hakkı için peşin para ödemesi ve satacağı her kW elektrik için 2,50 dolar almıştır.
- 10:24Akım Savaşı
- Bu anlaşma, Edison ve Tesla arasında başlayan bir akım savaşının başlangıcı olmuştur.
- Birçok alanda Tesla'nın AC'si Edison'un DC'sine karşı üstünlük kazanmıştır.
- Tesla her geçen gün yüksek frekans üzerinde düşünmeye başlamış, bu düşünceleri elektrikle ilgili yeni olanakların yolunu açmış ve radyo dalgaları hakkında önemli bir temel oluşturmuştur.
- 10:53Tesla'nın Elektrik Felsefesi
- Tesla için yüksek frekans elektriği ampullerin daha parlak olması ve daha etkili nakledilmesi açısından önemlidir.
- Tesla, elektriği kendi bedeninden geçirdiği bir deney yaparak, yüksek frekans elektriğin tehlikesiz olduğunu kanıtlamıştır.
- Edison'un DC sistemindeki kablolar her gün birkaç kişinin çarpılmasına ve ölümüne yol açarken, Tesla daha parlak ve tehlikesiz ampuller tasarlamıştır.
- 11:37Tesla'nın Bilimsel Katkıları
- Tesla paranın esiri olmamış, keşiflerini insanlığın yararına sunmuş ve birçok buluşun patentini almamıştır.
- 1890'ların başında floresan ampul kullanmaya başlamış, neon lambalar yapmış ve yüksek frekans sayesinde ilk röntgen ışını filmlerini almıştır.
- Kablosuz elektrik iletimi, ilk hız göstergesi ve Tesla bobini sayesinde şimşek ve deprem oluşturma gibi birçok buluşu vardır.
- 12:51Chicago Fuarı ve Alternatif Akım
- Tesla bu buluşları yaparken Edison kendi şirketinin kontrolünü kaybetmiş ve General Electric Company ile birleşmek zorunda kalmıştır.
- 1893'te Chicago'da açılan aydınlatma ihalesini Tesla'yı destekleyen Westinghouse Cooperation kazanmıştır.
- Chicago fuarı dünya tarihinin ilk aydınlatma fuarı olup, tamamen alternatif akım kullanılarak aydınlatılmış ve sonrasında Amerika'nın %80'i Tesla'nın alternatif akımını tercih etmiştir.
- 14:21Tesla'nın Sınırsız Enerji Hayali
- Tesla'nın en büyük hayali elektrik dalgalarını atmosfere iletmekti ve fosil yakıtların kullanılmasını barbarca bir uygulama olarak görüyordu.
- 1891 yılında elektriği kablo kullanmadan ileterek ampulleri yakmayı başarmış, 1899'da ise 40 km uzaklıktan 200 ampulü ve bir elektrik motorunu çalıştırabilmiştir.
- 2007'de dünyanın ünlü üniversitelerinden birinde bilim adamları Tesla'nın 117 yıl önce yaptığı deneyi birkaç metre mesafede bile başaramamışlardır.
- 16:34Robotik ve Radyo
- Tesla, 1898'de New York'ta bir havuzda radyo kontrollü bir oyuncak tekneyi yüzdürerek robotik bilimin atası olmuştur.
- Radyoyu icat eden olarak Marconi tanınmasına rağmen, aslında Tesla daha önce radyo bulunmuş ve patenti almıştır.
- Tesla, Marconi'nin 17 adet patentini kullandığını bilir ve ona izin vermiştir, ancak 1909'da Marconi'nin patenti iptal edilerek Tesla'ya verilmiştir.
- 18:46Hidroelektrik Santral ve Felsefi Çalışmalar
- Tesla, Niagara şelalesinden elektrik üretme hayalini kurmuş ve 1896'da şelaleden üretilen elektriği 40 km uzaklıktaki Bufalo şehrine ulaştırmıştır.
- Tesla, Hint kültürünün temel düşüncelerini oluşturan Veda öğretisini okumak için Sankritçe öğrenmiştir.
- Maddenin enerji olduğu konusunda çalışmalar yapmış ve yayınladığı makaleler Albert Einstein tarafından 10 yıl sonra matematiğe dökülerek ispatlanmıştır.
- 20:43Uzay İletişimi
- Tesla, radyo astronomiyi bilmesine rağmen Mars ve Venüs'ten radyo dalgası ile şifreli bir mesaj aldığı iddiasında bulunmuştur.
- Teslana göre mesajın içeriği "bir, iki, üç" şeklinde basit bir sayı dizisiydi.
- 21:26Tesla'nın Philadelphia Deneyi
- Tesla'nın başarıları Amerikan hükümetinin dikkatini çekmiş ve onun güçlü kitle imha silahları üretebilecek bir beyne sahip olduğunu anlamışlardı.
- Tesla kendini insanlığa ve bilime adamış, hiçbir maddi düşüncesi olmayan bir bilim adamıydı ve silah üretme amacı yoktu.
- Amerikan gizli servislerinin baskısı altında Tesla, Macar asıllı matematikçi John Numan ile ortaklaşa görünmezlik projesi üzerinde çalışmaya başladılar.
- 22:51Tesla'nın Harp Projesi
- Tesla, dünyanın rezonansıyla titreşen bir buhar osilatörü icat etti ve bu titreşim frekansının bilim adamları tarafından onaylanması Tesla'nın hesaplamalarından elli yıl sonra gerçekleşti.
- Tesla'nın osilatörü sayesinde çok yüksek gerilimler elde etti ve bir keresinde bir mahallede depreme yol açtı, ayrıca bazı evlerdeki eşyaların havalandığı bir durum oluştu.
- Tesla'nın icat ettiği osilatör, tam kapasite ile çalıştırılsa dünyayı ortadan ikiye bölebilirdi ve bu osilatör harp teknolojisinin atası sayılmaktadır.
- 23:56Tesla'nın Diğer Buluşları
- 1935 yılında radarı bulan kişi olarak Robert A. Watson-Watt gösterilse de, 18 yıl öncesinde radar Tesla tarafından keşfedilmiştir.
- Tesla, uzakta bulunan cisimlerin üzerine kozmik ışınlardan oluşan dalga darbeleri yolluyordu ve kozmik ışınları da keşfeden kişi Tesla'ydı.
- Tesla, yüzlerce patenti olmasına rağmen maddi sıkıntılar çekmiş, kazandığı her kuruşu laboratuvarına yatırmış ve amacı insanlara sınırsız enerji sağlamaktı.
- 25:13Tesla'nın Son Yılları ve Mistik Olay
- Tesla'nın hayatı 86 yaşında beş parasız şekilde bir otel odasında son buldu.
- Ölmeden önce röportajında, uzun yıllar boyunca güvercin beslediğini ve bir dişi güvercinin kendisine ölüyor olduğunu hissettirdiğini anlattı.
- Tesla, bu güvercinin gözlerinden çıkan parlak bir ışık gördüğünü belirtti.
- 26:02Tesla'nın Diğer Bilgileri
- Tesla, ders kitaplarında adı çok az geçerken, Amerika'ya ilk geldiği zamanlarda çalıştığı Edison'la ayrıldıktan sonra yıldızı hiç barışmamıştır.
- Edison ölüm döşeğindeyken Tesla'yı yanına çağırmış, ancak Tesla "vaktimi boş laflar dinleyerek geçireceğime insanlık adına gerekli icatları bularak geçiririm" diyerek yanına gitmemiştir.
- Tesla, uzayda dünya dışı varlık olabileceği konusuna aşırı derecede ilgilenmiş ve 1899 yılının Mart ayında uzaya ses dalgası göndermiştir.
- 27:05Tesla'nın Başarıları ve Ölümü
- Tesla, kendisine ait olan 700 patentle en çok patent sahibi kişi olarak dünya tarihine geçmiştir.
- Nobel ödülünü reddetmiş dünyadaki tek kişidir.
- 700 adet patent sahibi olan ve birçok buluşa imza atan Tesla, milyarder olması gerekirken meteliksiz bir şekilde 86 yaşında 7 Ocak 1943'te New York'ta bir otel odasında ölü bulunmuştur.