Buradasın

Neuralink ve Beyin-Bilgisayar Arayüzü Teknolojisi Üzerine Bilimsel Bir Sohbet

youtube.com/watch?v=UsTvbUwhX8E

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

"Açık Ekran" adlı televizyon programında Dr. Bülent Mali, Kozan Demircan ve Dr. Kerem Dündar gibi nörobilim ve teknoloji uzmanları, Elon Musk'ın Neuralink projesi ve beyin-bilgisayar arayüzü teknolojisi hakkında kapsamlı bir sohbet gerçekleştiriyor.
Program, Neuralink'in ne olduğu, nasıl çalıştığı ve günümüzdeki durumu ile başlayıp, bu teknolojinin gelecekte sağlık alanında (Parkinson, Alzheimer, felç gibi kronik hastalıklar) ve günlük hayatta potansiyel uygulamalarına odaklanıyor. Konuşmacılar, teknolojinin hem faydalarını hem de etik sorunları, manipülasyon endişeleri ve toplumsal etkilerini detaylı şekilde tartışıyor.
Sohbet, teknolojinin 10-30 yıl içinde nasıl gelişebileceği, "telepatik internet" gibi kavramlar ve dijital dönüşümün insan merkezli olması gerektiği konularını da ele alıyor. Konuşmacılar arasında Bülent Hoca (Türkler Vakfı kurucusu), Kozan Hoca (dijital dönüşüm uzmanı) ve Kerem Hoca (biyofizik uzmanı hekim) bulunmaktadır.

00:07Neuralink Projesi Tanıtımı: Programda Elon Musk'ın ses getiren projesi Neuralink ele alınacak ve konuklar nöroloji uzmanı Dr. Bülent Mali, dijital dönüşüm mimarı Kozan Demircan ve nörobilim uzmanı Dr. Kerem Dündar.
Dijital dönüşüm günümüzde hayatımızda yadsınamaz bir gerçek haline gelmiş ve pandemi sürecinde daha fazla vurgu kazanmıştır.
Neuralink projesi, beyne yerleştirilecek 4 milimetre boyutundaki bir çipten bahsediyor ve bu çiple zihin bilgisayarlarla yakınlaştırılarak görme, duyma sorunları, Alzheimer, Parkinson, felç, ağrılar, nöbetler ve depresyon gibi hastalıklara çare olabileceği iddia ediliyor.
03:26Neuralink'in Çalışma Prensibi: Neuralink şirketinin geliştirilen çipleri beyin-bilgisayar arayüzleri olup, alıcı ve verici olarak çalışabiliyor.
Proje, bir madalyon formunda ve bozuk para büyüklüğünde olup, beyin kabuğuna yerleştirilen 3-4 tane tel demeti ile beyindeki elektrik sinyallerini kablosuz bağlantı ile bilgisayarlara gönderiyor.
Bu teknoloji sayesinde düşüncelerimiz yoluyla robotlara komut verebileceğimiz, örneğin bir robot kola su koymasını söyleyebileceğimiz bir sistem oluşturuyor.
06:06Neuralink'in Geçmişi ve Mevcut Durumu: Neuralink'in kökeni uzun yıllardır yapılan çalışmaların devamı olup, 2012 yılında Brezilya'da iki farenin beynine takılan aletlerle birbirlerinin bıyıklarını kullanarak labirentlerinde peyniri buldukları deney yapılmış.
2014 yılında Hindistan'da bir kullanıcı kafasına yerleştirilen elektro mıknatıs ile Fransa'daki bir arkadaşının beynine "Merhaba telefon" sinyali göndermiş, bu da telepatik internet olarak adlandırılan bir gelişmeydi.
2006 yılında Brown Üniversitesi ve Duke Üniversitesi'nin öncülük ettiği projede, boynunun aşağısı felç olan hastalar robot kolları düşünceleriyle kontrol edebiliyorlardı.
08:39Neuralink'in Mevcut Sınırları: Şu anda Neuralink teknolojisi düşünceleri okumuyor, her beynin kendi düşünce kodlama dili var ve alet size özel olarak beyninizi taramak ve sinyallerin dilini öğrenmek zorunda.
Bu tarama işlemi minimum 40 dakika alıyor ve su koymak, takla atmak, yürümek gibi basit hareketler için tekrar tekrar yapılması gerekiyor.
Şu anda ilkel ve pratik olmayan bir teknoloji olan Neuralink, felçli hastaların robot kolları düşünceleriyle kontrol ederek yıllar sonra ilk kez kendilerini su bardağı koyup ağzına götürmelerine imkan sağlamış.
09:36Neuralink Teknolojisi ve Yapay Zeka: Neuralink teknolojisi yapay zeka desteği olmadan geliştirilemez çünkü sinyaller kesilmesi durumunda robot kolları kontrol etmede sorun yaşanabilir.
Elon Musk, bu teknolojinin felçli hastalar için kullanılabilirliğini belirtmiştir.
Neuralink için özel bir robot yapıştırılmış, bu robot dakikada 92 tel kafaya dikebiliyor.
10:37Neuralink'in Kullanım Alanları: Neuralink'in telleri beyin kabuğuna yerleştirilir ve vücutta alerjik reaksiyona veya enfeksiyona yol açmayacak şekilde üretilmiştir.
İleride lazer ışınlarıyla kafatasında küçük delikler açarak ameliyat gereksinimini azaltacaklar.
İlk aşamada felçli insanlar için kullanılacak, daha sonra Alzheimer, demans, Parkinson gibi hastalıklarda beyinde kopan bağlantıları mikro çiplerle değiştirmek mümkün olacak.
12:19Gelecekteki Riskler ve Olası Gelişmeler: İnsanların düşünce komutlarıyla bilgisayarları kontrol edebileceği dönem daha uzun yıllar uzaktır.
Bu teknoloji geliştiğinde insanların düşüncelerini okuma da mümkün olabilir, bu da özel hayatın gizliliğinden sorunlar doğurabilir.
Yakında insanların beyinlerindeki depolama alanlarıyla bilgi ve veri kaçakçılığı yapabilecekleri bir siberpunk dönemine giriş yapılabilir.
14:40Tıp Açısından Değerlendirme: Beyne yerleştirilen çipin beyin kabuğuna yerleştirilmesi, beyin kabuğunda epilepsi gibi sorunlara yol açma riski taşıyor.
Beyindeki güler hücrelerin yabancı maddeye nasıl tepki vereceği önemli bir soru.
Yapılan çalışmaların çoğu hareketle ilgili olmasına rağmen, sosyal ve duygusal bölgelerin de etkilenmesi konusunda endişeler var.
20:25Teknolojinin İnsanı Etkisi: Konuşmacı, teknolojinin insan beynindeki yüz milyar çarpı onbin bağlantıyı okuyabilme potansiyeline sahip olabileceğini ve bu durumun insanı robotlaşmaya götüreceğini belirtiyor.
Teknolojinin gelişimiyle insanın düşünme, duygusal bağlantı kurma ve yaratıcılık gibi yeteneklerini kaybedebileceği endişesi dile getiriliyor.
Konuşmacı, teknolojiyi korkutucu bulmayan biri olduğunu ancak doğanın teknolojiye karşı çıkması (ağaçların kesilmesi, çeşmelerin kaybolması) konusunda endişe duyduğunu ifade ediyor.
22:21Neuralink ve Zihinsel Engeller: Konuşmacı, Neuralink teknolojisinin zihinsel engellilere, üstün zekalılara ve Parkinson hastalarına nasıl yardımcı olabileceğini sorguluyor.
Teknolojinin öğrenme güçlüğü olanları destekleyebileceğini, ancak duygular, sosyal ilişkiler ve yaratıcılık gibi alanlarda potansiyel riskler taşıdığını düşünüyor.
Parkinson hastalığı gibi bazı hastalıklarda dopamin eksikliğini gidererek yardımcı olabileceği, ancak duygusal alanlarda risk taşıdığı endişesi dile getiriliyor.
24:07Teknolojinin Tıpta Kullanımı: Neuralink'in Alzheimer, demans ve fronto temporal demans gibi zihinsel hastalıklarda yardımcı olabileceği düşünülüyor.
Teknolojinin motor sistemde (hareket) destek sağlayabileceğini, ancak sosyal ve duygusal sistemde insan beyninin gelişimini yavaşlatabileceği endişesi dile getiriliyor.
Konuşmacı, teknolojinin iç organları yönetebilme potansiyeline sahip olabileceğini ve bu durumun insanın kendini yönetme yeteneğini azaltabileceği korkusunu ifade ediyor.
27:03Teknolojinin Güvenilirliği: Konuşmacı, teknolojinin kötüye kullanılabilir olduğunu ancak bu durumun teknolojinin kendisi değil, kötü niyetli insanların kullanım şekliyle ilgili olduğunu vurguluyor.
Her teknolojinin kötüye kullanılabilir olduğunu, bıçak gibi basit araçların bile kötü amaçlarla kullanılabilmesi gibi olduğunu belirtiyor.
İnsanların daha insan olması için gelişmelerin yaşanması gerektiğini ve bu gelişmelerin teknolojinin kötüye kullanılma endişesini gidermesi gerektiğini savunuyor.
28:53Neuralink ve Teknolojik Gelişme: Teknolojinin gelişimi genellikle daha küçük, daha kullanışlı ve insan dostu olma yönünde ilerler.
Neuralink teknolojisi, 16 kanallı elektrodlarla beynin istenilen yerlerine, sadece kortikal değil derin beyin bölgelerine de yerleştirilebilecek bir sistemdir.
Elon Musk'ın yaptığı şey bilimsel bir devrim değil, bilimin geldiği noktada pazarlama ile buluşması olarak değerlendirilebilir.
29:57Neuralink'in Teknik Özellikleri: Elon Musk'ın yaptığı şey elektrotları küçültmek ve onları beyin korteksine yerleştirmektir.
Korteks, görme, işitme, dokunma ve motor refleksleri ile ilgili bölgeleri içerirken, duygular beynin iç bölgelerindedir.
Elektrotlar korteksteki uyarıları alıp dekode edebilir, ancak tüm kortikal aktiviteyi gözlemlemek gerekir çünkü beyin bütüncül çalışır.
31:06Teknolojinin Uygulamaları ve Sınırları: Motorla ilgili hastalıklar (Parkinson gibi) kortikal değil, bazal ganglion hastalıklarıdır ve bu teknolojiyle kolay çözülemeyeceklerdir.
Derin beyin bölgelerinde duygularla ilgili uygulamalar daha kolay yapılabilir çünkü beynin alt bölgeleri uyarıya daha yatkındır.
Korteksin bir haritası var ve bu haritaya göre yürümeniz gerekirken, derin beyin bölgeleri daha hormonal çalıştığı için orayı stimüle etmek yeterlidir.
32:23Elon Musk ve Bilimsel Gelişim: Elon Musk dünyanın dördüncü en zengini olup, bu teknolojinin çok ciddi bir ticari tarafı vardır.
Neuralink'in başlangıçta sekiz akademisyen ortaklığıyla başladı, ancak şimdi sadece iki akademisyen kaldığı belirtiliyor.
Elon Musk'ın bilimsel ifadeler yerine pazarlamacıca ifadeler kullanması, bilimin gelişmesinde pazarlamacıların önemini vurgulamıştır.
33:40Manipülasyon Endişeleri: İnsanlar zaten sürekli manipüle edilen canlılar olup, bu teknolojiyle daha fazla manipüle edilemeyeceklerdir.
Bu cihazlar FDA onayıyla devreye alınıyor ve bu alanın dördüncü cihazı olabilir.
İnsan beyninin bant genişliği problemi var çünkü insan çok düşünen bir canlıdır ve bu teknolojinin sadece konuşmaya kısıtlanması paradokstur.
35:51Gelecek Beklentileri: Konuşmadan, dinlemeden, yazmadan ve okumadan iletişim kurabilme potansiyeli daha büyük paylaşımlar sağlayabilir.
Teknolojinin gelişmesi kısıtlanarak kontrol altında tutulamaz, aksine kullanıcıların bilinçlendirilmesi gerekir.
Neuralink, hastaları iyileştirecek kısa vadeli bir çözüm olabilir, ancak uzun vadede amacı insanın beynini daha da güçlü kılmak ve beyni farklı yapıların içerisine koymak olabilir.
38:00Brain Computer Interface Teknolojisi: Brain computer interface teknolojisi, hastalıklara iyilik yapmak gibi kısa vadeli bir misyon yerine, daha geniş bir vizyonla geliştirilmelidir.
Bu teknoloji bir tedavi yöntemi değil, bir platformdur ve çeşitli amaçlarla kullanılabilir: cep telefonu yapmak, hastalık tedavi etmek, oyun oynamak veya alışveriş yapmak gibi.
Bu teknoloji uzun vadede sağlıkla alakalı değil, en az para sağlıktan kazanılacaktır; gelecekte arabalar, uçaklar ve alışverişler bu teknolojiyle kullanılabilir.
39:25Elon Musk ve Donanım Geliştirme: Yazılım bilmenin öneminden bahsedilirken, donanıma olan yaklaşımın da önemine vurgu yapılmaktadır.
Elon Musk'ın füzeleri basitleştirmesi ve pilli arabaları optimize etmesi, medikal cihazların daha kullanışlı hale getirilmesi için örnek teşkil etmektedir.
Elon Musk'ın bilim insanı ve iş insanı olarak takdir edildiği, hayal gücüyle çalıştığı ve Atatürk'ü iyi anladığı belirtilmektedir.
41:01İnsan Kaynağının Önemi: Dünyanın dar uzaya bakması gerektiği, insanları uzaya götürecek teknolojilerin geliştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Elon Musk'ın bir tanıtımında "bizden para istemiyoruz, en önemli şey insan kaynağı" diyerek dünyada bir ilk yaratması belirtilmektedir.
İnsan kaynaklarının önemine vurgu yapılarak, para bir yerlerde varken, çalışan ve düşünen insanlar için iş yaratılması gerektiği ifade edilmektedir.
42:16Tıbbi Bakış Açısı: Konuşmacı, hekim ve işletme mezunu olmasından dolayı farklı bir bakış açısıyla konuya yaklaştığını belirtmektedir.
Tıbbi bakış açısında, teknolojinin sadece Parkinson gibi hastalıklara odaklanmadığını, tüm korteksi ele alabileceğini vurgulamaktadır.
Elon Musk'ın teknolojinin içinde herkesin yer olduğunu, doktorlardan veterinerlere kadar herkesin katkısı gerektiğini vurguladığını ifade etmektedir.
44:34Neuralink'in Geleceği ve İş Modelleri: Elon Musk'un Neuralink'in medikal tarafta ilerleyeceğini ve Parkinson ve Alzheimer'ın daha ileriki aşamada yapılacağını belirttiği vurgulanıyor.
Konuşmacı, Neuralink'in iş modelleriyle ilgili yurt dışından sorular almaya ve saat beceriler bağlamında bu teknolojinin işe nasıl dökülebileceği konusunda projeler göndermeye başladığını belirtiyor.
Türkiye'nin bu konuda çok geride olduğu ancak işin geleceğine bakıldığında dijital dönüşümde insanın merkezi olduğu vurgulanıyor.
46:16Dijital Dönüşümde İnsan Merkezi: Dijital dönüşümde insan kaynakları çok önemli, insan-makine entegrasyonu fabrika örneğiyle açıklanıyor.
Türkiye'de fabrika sahiplerinin kameraya İngiliz anahtarı atması ve kaptana gıcık olan çarkçıbaşının yakıt deposunu açması gibi örnekler veriliyor.
Dijital dönüşüm yapacak olan insanların yaşça müsait olmayan ve teknolojiden anlamadığı için direniş gösterdiği bir dönem yaşanıyor.
48:18Beceri Açığı ve Dijital Dönüşüm: Sosyal beceriler, iş yapma becerileri, duygusal empati gibi becerilerin LinkedIn ve Birleşmiş Milletler'de 2019 ve 2020 yılında en çok istenen beceriler olduğu belirtiliyor.
Becerilerin elinizi taşın altına koyup öğrenmeniz gereken şeyler olduğu, sert becerilerin ise iş modeli ile ilgili olduğu vurgulanıyor.
2013 yılında Tokyo'da Kyoto Üniversitesi'nin iPhone telefonuna prizma takarak kafaya oturtulan bir aparat yaparak duygu durumlarını inceleyip reyting vermeye başladığı anlatılıyor.
50:56Neuralink'in Geleceği ve Bilinç Felsefesi: Neuralink'in geleceği, bilinç felsefesi bağlamında açıklanıyor ve beynin kara kutusunu açıp kişisel hayatın bariyerlerini ortadan kaldırmaya başladığımız belirtiliyor.
Oxford Üniversitesi felsefe profesörü Nick Bostrom'un bu teknolojilerin sonunda "singleton" denilen tek bir otorite etrafında toplanan süper merkezi bir yapıya dönüşebileceğine dair uyarıda bulunduğu söyleniyor.
Elon Musk'ın insanların kendinden daha zeki bir varlık geliştirilmesinin imkansız olduğunu, ancak insan kadar zeki yapay zeka geliştirildiğinde kısa sürede insan zekasını her açıdan geçeceği görüşü aktarılıyor.
53:49Teknoloji ve Ekonomik Sorunlar: Endonezya'da su basıyor ve orada yirmi milyondan fazla insan yaşıyor, bu sorunları çözmede teknoloji gereklidir.
Ekonomik sıkıntılar teknoloji geliştirmeyi engelleyebilir ve bu durum Amerika Birleşik Devletleri'ni de etkileyebilir.
Süper zekanın insanları yok etmemesi için süper zekanın insan durumunu anlaması gerekmektedir.
54:39İnsan Evrimi ve Teknolojik Tehditler: Homo sapiens türü 195 bin yıl önce ağır bir açlık döneminde evrim geçirmiş ve bencil çıkarlar nedeniyle doğayı karıştırmıştır.
İnsanlar antroposan denilen altıncı toplu soy tükeniş çağını başlattı ve teknoloji yeni bir jeolojik devir olarak kabul ediliyor.
Süper zeka için de insanlar gibi iyi veya kötü olabilir, Elon Musk'ın fikrine göre insan zekasını süper zekaya dönüştürebilir.
56:25Neuralink ve Duygusal Teknoloji: Yakın gelecekte beynin duygularını ve düşüncelerini okuma teknolojisi geliştirilebilir.
Asimov'un romanlarında psikotari denilen teknoloji insanların seçimlerini yönlendirebilir.
Neuralink'le ilgili vizyon, insanların telepatik olarak düşüncelerini paylaşabilmesi ve benlik kavramının değişmesi olabilir.
57:42Gaia Sistemi ve Sıvı Benlik: Asimov'un romanlarındaki Gaia, telepatik bir gezegen olup, insanların evrene bağlı olduğu ve ortak yararlar için özel hayatlarından vazgeçtiği bir sistemdir.
Neuralink'in aşın insan dönemini açabileceği düşünülüyor, bu dönemde insanlar farklı cinsel kimliklerle deneyimler yaşayabilir.
Bu teknolojinin zihinsel, süreç ve ekonomik olarak büyük faydaları olabilir, ancak önümüzdeki 20-30 yıl boyunca ekonomik gerçekler insanları yönetecek.
1:01:03Nöropazarlama ve Öğrenme: Nöropazarlama konusunda kaygılar var, çünkü nöro kelimesi geçtiği zaman beyin ve hukuk gibi alanlara da etki edebilir.
Nöro teknolojileri öğrenmeye katkı sağlayabilir ve üstün zekalılar öğrenme konusunda daha güçlü olabilir.
Bu teknolojiler öğrenmeyi artırabilir ve insanlar daha iyi öğrendiklerinde daha iyi bir gelecek için çalışabilirler.
1:02:50Beyin Donanımı ve Teknoloji: Konuşmacı, çocukların öğrenme yöntemlerini tespit ederek doğru uyaranlarla buluşturmak gibi teknolojik gelişmelerin potansiyelini ele alıyor.
Beynimizin bir donanım ihtiyacı olup olmadığı konusunda henüz kesin bilgi yoktur.
Günümüzde analitik düşünmek ve sayısal zekaya sahip olmak övülen özelliklerdir, ancak bu başarı ölçütlerinin gelecekte değişebileceği düşünülüyor.
1:04:19Teknolojinin İnsanı Değiştiremez: Konuşmacı, insanın değişkenliğine inanarak teknolojinin tüm imkanlarını insanın kendini keşfinde zaman sahibi olmak için kullanacağını değerlendiriyor.
Harari'nin son kitabında insan neslini "gerekliler" ve "gereksizler" olarak ikiye ayırdığı belirtiliyor, ancak bu kavram "daha akıllılar" veya "daha aptallar" olarak değil, "keşfetme arzusu olanlar" ve "olmayanlar" olarak değerlendirilmeli.
İnsanın alametifarikası tutum bazında çok değişmediği ve bu bir şeyin bir makina veya yazılım tarafından bozulamayacağı vurgulanıyor.
1:05:22Toplum 5.0 ve Teknolojik Gelişmeler: Japon başbakanı "Endüstri 4.0" kavramını kullanırken, toplumun bu teknolojik gelişmelere uyum sağlama ihtiyacı vurgulanıyor.
Günümüzde bilgi toplumunda süper zeki insanlar toplumuna geçiş yapacağız, ancak bu bilgiyi evolüte etme ve kaosu yönetme şansımız yok.
Donanım ve yazılımların eklenmesinin "Toplum 5.0" yolculuğunda bir anlamı olabileceği belirtiliyor.
1:06:49İnsanın Gerçek Değeri: Konuşmacı, Neuralink gibi teknolojilerin değil, insanların insanlığa katkıda bulunma kapasitesinin önemli olduğunu vurguluyor.
Türkiye'de öğretmenlere "Beyin Akademi" adı altında eğitim vererek beyin nasıl çalışır ve nasıl çalışacak konusunu anlatıyor.
Ebeveynlere de "Yaratıcı Ebeveyn" adı altında çocuklarının özelliklerini bozmasınlar diye eğitim veriyor.
1:08:54Neuralink'in Gelecekteki Etkisi: Neuralink'in gelecekte eğitmenleri, öğreticileri eğitme ve dijital teknolojilerle veliler, öğretmenler ve öğrencilerin neler yapabilecekleri konusunda avantaj sağlayacağı belirtiliyor.
Neuralink sayesinde insan beyinlerinin birbiriyle internetten daha hızlı iletişim kuracağı ve network zekası kurabileceği düşünülüyor.
Bu teknoloji, dijital üst akıl oluşturarak toplumsal düzeni değiştirecek ve insanlar arasında güven ağı kurulmasını sağlayabilir.
1:12:34Teknolojinin Toplumsal Etkileri: Neuralink'in üst akıllı bir dijital diktatörlük veya uzlaşı kültürüne dayalı özgürlükçü bir dünya düzenine dönüşüştürüleceği konusunda karar vermemiz gerekiyor.
Vakit daralıyor ve sadece 20 yılımız kaldığı belirtilerek, bu konuda karar vermemiz gerektiği vurgulanıyor.

Neuralink ve Beyin-Bilgisayar Arayüzü Teknolojisi Üzerine Bilimsel Bir Sohbet

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir