Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Yaşar Süngü tarafından sunulan, IPCC'nin "Değişen İklimde Okyanuslar ve Kriosfer" isimli özel raporunu anlatan bir bilgilendirme içeriğidir. Videoda Dr. Yeliz Yılmaz ve Dr. Noyan Yılmaz gibi uzmanların değerlendirmeleri de yer almaktadır.
- Video, IPCC'nin 36 farklı ülkeden 104 uzmanın 7000 bilimsel çalışmayı inceleyerek hazırladığı raporu detaylı şekilde ele alıyor. Rapor, deniz seviyesinin yükselmesi, buzulların erimesi, okyanusların ısınması ve oksijen kaybı gibi iklim değişikliğinin okyanuslar üzerindeki etkilerini anlatıyor. Ayrıca Türkiye'nin iklim değişikliğine karşı durumu ve fosil yakıt kullanımını azaltmanın önemi vurgulanıyor.
- 00:14IPCC Raporu ve İçeriği
- IPCC tarafından geçen ay kamuoyuna açıklandı "Değişen İklimde Okyanuslar ve Kriosfer" isimli özel rapor, 36 farklı ülkeden 104 uzmanın 7000 bilimsel çalışmayı inceleyerek hazırlanmıştır.
- IPCC, Birleşmiş Milletler veya Dünya Meteoroloji Örgütü'ne üye ülkeler tarafından hükümetlere yol göstermek amacıyla kurulmuş, Türkiye'nin de içinde olduğu 195 üye ülke tarafından belirlenmiş bağımsız süreçlere göre çalışmalarını sürdürüyor.
- Rapor, deniz seviyesinin hızla yükseldiğini ve emisyonlar azaltılmazsa 2100 yılı itibariyle geçen yıla göre 10 kat hızlı yükseleceğini belirtiyor.
- 01:08İklim Değişikliğinin Etkileri
- Buzullar kütlelerin üçte birinden fazlasını kaybedecek, bu durum insanların tatlı suya erişimini olumsuz etkileyecek ve içme suyu gelecekte ciddi bir sorun haline gelecek.
- Grönland ve Antarktika buz tabakası yılda 400 milyar tondan fazla suyu okyanusa bırakmak suretiyle eriyor.
- Deniz suyu oksijen kaybına uğrayıp daha asidik hale gelirken, denizde yaşanan sıcaklık dalgaları iki kat daha sıklaştı, sıcaklaştı ve iki kat daha uzun sürüyor.
- 01:41Deniz Seviyesi ve Canlılar
- Deniz seviyeleri, insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının sonucu olarak şu ana kadar 16 santimetre yükseldi ve yükselmeye devam ediyor.
- Emisyonların bu hızla artması, 2100 itibariyle deniz seviyesinde 84 santimetrelik bir yükselme anlamına geliyor ve bazı ada ülkelerinin yaşanamaz hale gelmesi kuvvetle muhtemel.
- Deniz canlıları yaşam alanlarını yılda 5 kilometre gibi bir hızla değiştirirken, okyanusların ısınması ve aşırı avlanmada balık türlerini azalttı.
- 02:16Okyanusların Durumu
- 2050'ye gelene kadar okyanusların üst tabakasının %80'inde oksijen kaybı meydana gelecek, bu da tüm dünyada okyanuslarda yaşayan hayvanların %15 azalmasına ve balık avlama potansiyelinin %24 düşmesine yol açabilir.
- Denizdeki sıcaklık dalgaları şimdiden büyük ölçekli mercan ölümlerine yol açıyor, hızlı emisyon azaltımında bile tüm ılık su mercanlarında belirgin bir kayıp yaşanacak ve hatta bazı yerlerde soyları tükenecek.
- Kabuklu deniz canlıları ve midyelerde tehdit altında, insanoglu şu anda yılda 11 milyar ton karbon salınmasına sebep oluyor.
- 03:10Türkiye ve İklim Değişikliği
- İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü'nde doktorasını tamamlayan ve şu an Oslo Üniversitesi'nde araştırmacı olarak çalışan Dr. Yeliz Yılmaz'a göre, Türkiye'nin kıyı kesimleri yükselen su seviyeleri nedeniyle risk altındayken, iç ve dağlık kesimleri ise azalma eğiliminde olan kar örtüsü nedeniyle iklim değişikliğinin etkileriyle yüzleşebilir.
- Yarı kurak bölgelerdeki tarımsal sulama uygulamaları için su temininde problemler yaşanabilir.
- Bu kötüye giden tabloyu değiştirmenin yolu fosil yakıt kullanımını durdurmak, emisyonları hızla azaltmak, az tüketmek ve sürdürülebilir kalkınma modellerini uygulamaktan geçiyor.
- 03:57Denizlerin Durumu ve Gelecek
- İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü'nden Dr. Noyan Yılmaz'a göre, iklim değişikliğine sanayileşme ve yapılaşma baskısı da eklenince bu alanların özelliklerini yitirmesi başka birçok soruna davetiye çıkarıyor.
- Marmara Denizi başta olmak üzere denizlerimizde oksijen hızla azalıyor, ısınma ayrıca istilacı türlerin yayılımını hızlandırıyor.
- İklim değişikliğini sınırlamak için fosil yakıtların kullanımını azaltmayı değil, bir adım ötesine geçerek iklimdeki bozulmayı yavaşlatmak için ne gibi önlemler almamız gerektiğini konuşuyor olmamız lazım.