Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Emre adlı bir sunucunun Ortaya Karışık TV kanalında sunduğu bilgilendirici bir içeriktir. Sunucu, güneş sistemi hakkında detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, güneş sisteminin tanımı ve oluşum teorileriyle başlayıp, gezegenleri ve uyduları sırayla incelemektedir. Karasal gezegenler (Merkür, Venüs, Dünya, Mars) ve gaz yapılı gezegenler (Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün) hakkında fiziksel özellikleri, yörüngeleri, sıcaklıkları ve diğer önemli bilgiler sunulmaktadır.
- Videoda ayrıca Uranüs'ün 27 uydusu, Neptün'ün 13 uydusu ve Plüton'un cüce gezegen sınıfına konulması gibi güncel bilgiler de paylaşılmaktadır. Plüton'un gezegen sınıfından çıkarılması ve cüce gezegen sınıfına konulması gibi önemli değişiklikler de detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- 00:12Güneş Sistemi ve Gezegenler
- Güneş sistemi, güneş'in çekim kuvveti etkisiyle gezegenler, uyduları, kuyruklu yıldızlar ve meteorların güneş etrafında birikmesiyle oluşan gökcisimleri topluluğudur.
- Güneş sisteminin oluşumu ile ilgili en çok bilinen teori, 1796'da Simon Laplace tarafından ortaya atılan nebula teorisidir ve bu teoride güneş sisteminin 4,59 milyar yıl önce dev moleküler bulutun çökmesiyle oluştuğu ileri sürülmektedir.
- Güneş sisteminde bulunan gezegenler ve diğer gök cisimleri çekim kuvvetinin etkisiyle güneş etrafında ve belli bir yörünge üzerinde dönmektedirler.
- 01:09Güneş Sistemindeki Gezegenler
- Güneş sisteminde bulunan gezegenler güneş'e olan uzaklıklarına göre sırayla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür.
- Plüton dış merkezli bir yörüngeye sahip olduğu için gezegen olup olmadığı konusunda uzun tartışmalar yaşanmış ve 24 Ağustos 2006 yılında Uluslararası Gökbilim Birliği Plüton'un gezegen sınıfından çıkartılarak cüce gezegen sınıfına konulduğunu açıklamıştır.
- Dokuz gezegen ile birlikte onların da bilinen 166 uydusu güneş sistemine dahildir.
- 01:47Güneşimizin Özellikleri
- Güneşimizin çapı 1,40 milyon kilometre, 5 milyar yaşında olduğu tahmin edilen ısı, ışık ve enerji kaynağıdır ve yapısının tamamına yakını hidrojen ve helyum gazından oluşmaktadır.
- Güneş'in hacmi dünyanın hacminden 1,30 milyar kat daha fazladır ve kütlesi itibariyle dünya'nın 332.000 katıdır.
- Güneş kendi ekseni etrafında 70.000 km hızla döner ve bir turunu 25 günde tamamlar, saniyede 600 milyon ton hidrojen helyuma dönüşmektedir.
- 03:06Güneş Sistemindeki Gezegenlerin Türleri
- Güneş sistemindeki gezegenler karasal ve gaz yapılı gezegenler olmak üzere ikiye ayrılırlar.
- Karasal gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars'tır; kütleleri küçük, dönüş hızları yüksek, ortalama yoğunlukları 5,50 gram santimetreküp dolaylarındadır.
- Gaz yapılı gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton'dur.
- 03:28Merkür Gezegeni
- Merkür gezegeni uydusu olmayan iki gezegenden biridir ve güneş'e 58 milyon kilometre uzaklık ile en yakın gezegendir.
- Yarıçapı 2.439 kilometredir, çekim gücü dünya'nın çekim gücünün üçte biri kadardır ve yüzey sıcaklığı 450 derecenin üzerine çıkabilirken, gece güneş ışığını almayan diğer tarafı -172 dereceye kadar düşebilmektedir.
- Merkür kendi ekseni etrafında dönüşünü 58 günde, güneş etrafında dönüşünü de 88 günde tamamlamaktadır ve yörünge üzerindeki dönüş hızı yaklaşık olarak 35 km saattir.
- 04:38Venüs Gezegeni
- Venüs gezegeni (Çobanyıldızı) 108,40 milyon kilometre ile güneş'e en yakın ikinci gezegendir ve dünya'ya en yakın olduğu mesafe 38 milyon kilometredir.
- 6.050 km'lik yarıçapı olan bu gezegen neredeyse dünya ile aynı boyutlardadır ve güneş çevresindeki dönüşünü 225 günde tamamlarken, diğer gezegenlerin tersi yönünde dönmektedir.
- Venüs'ün atmosfer basıncı dünya'daki atmosfer basıncının 90 katıdır ve sera etkisi sonucu bu gezegenin ekvatordaki sıcaklığı 500 derece C'nin üzerine çıkabilmektedir.
- 06:12Dünya Gezegeni
- Dünya gezegenimiz (eski adı Arz) 149 milyon kilometre ile güneş'e en yakın üçüncü gezegendir ve tek doğal uydusu bulunan Dünya'nın çapı 12,75 km'dir.
- Güneş etrafındaki dönüşünü 365 gün, 5 saat, 48 dakikada ve 46 saniyede tamamlarken, kendi ekseni etrafında dönüşünü ise 23 saat 56 dakika 4 saniyede tamamlamaktadır.
- Dünya kutuplardan basık, ekvatordan şişkin bir yapıya sahiptir (geoit) ve ortalama yüzey sıcaklığı 15 derecedir; atmosferinde azot ve oksijen olmak üzere iki temel gaz bulunmaktadır.
- 07:51Mars Gezegeni
- Mars gezegeni (Merih, As) güneş'e 208 milyon kilometre ile dördüncü sıradaki gezegendir ve 3.377 kilometre yarıçapı bulunan bu gezegen, dünyanın çekim kuvvetinin %40'ı kadar bir çekim kuvvetine sahiptir.
- Kendi ekseni etrafında 24 saat 37 dakikada dönen Mars gezegeni, güneş etrafındaki dönüşünü ise 687 günde tamamlamaktadır.
- Mars'ın eksen eğikliği 24 derecedir, bu yönüyle dünya ile benzerlik gösterir ve yüzeyinde eski dere yataklarına benzeyen şekiller bulunmuştur.
- 09:28Gaz Yapılı Gezegenler
- Gaz yapılı gezegenler Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton'dur.
- Jüpiter (Erendis) 71.550 kilometrelik yarıçapı ile güneş sisteminin en büyük gezegeni olma özelliği taşımaktadır ve kütlesi dünyanın kütlesinden yaklaşık 310 kat daha fazladır.
- Satürn 1,40 milyar km uzaklığı ile altıncı sıradaki gezegendir, yarıçapı 60.398 kg ve güneş çevresindeki dönüşünü 29,40 yılda, kendi ekseni etrafında dönüşünü ise 10 saatte tamamlamaktadır.
- 11:32Uranüs Gezegeni
- Uranüs, Güneş'e 2,80 milyar kilometre uzaklıkta yedinci sıradaki gezegen olarak 13 Mart 1781'de William Herschel tarafından keşfedilmiştir.
- Uranüs'ün yoğunluğu ortalama 1,27 gram/santim olarak, Dünya'nın yüz kat daha büyüktür.
- Güneş çevresinde 84 yılda dönerken kendi ekseni etrafında 11 saatte dönmektedir.
- Yüzey sıcaklığı, atmosferi çok oranda hidrojen, helyum ve metan gazı içermektedir.
- Uranüs'ün 27 uydusu vardır ve en önemlileri Ariel, Miranda, Umbriel, Titania ve Oberon'dur.
- Dünya'ya en yakın olduğunda 4.288 milyon kilometre uzaklıktadır.
- 12:28Neptün Gezegeni
- Neptün, Dünya'ya ve Güneş'e çok uzak olduğu için kesin bilgiler elde edilememiştir.
- Yarıçapı yaklaşık olarak 25.000 km, etrafındaki dönüşünü ise 164 yılda tamamlamaktadır.
- Yoğunluğu yaklaşık 1,64 gram/santimetreküptür ve yüzey sıcaklığı etyum metan gazları içermektedir.
- Bilinen 13 uydusu vardır ancak bunların en önemlileri Triton, Talassa ve Despina'dır.
- 12:56Plüton Gezegeni
- Plüton, Güneş'ten 6 milyar km uzaklığı ile dokuzuncu sıradaki gezegendir.
- Yarıçapı yaklaşık 4.000 km'dir ve Güneş çevresinde 250 yılda bir tur dönerken buz bulunmaktadır.
- Bazı kaynaklarda Plüton'un Neptün'ün uydusu olduğu söylenmektedir.
- Plüton, Dış Merkezlerarası Gökbilim Birliği tarafından cüce gezegen sınıfına konulmuştur.