• Buradasın

    Dünyanın En Büyük ve En Dayanıklı Kapıları ve Giriş-Çıkış Sistemleri

    youtube.com/watch?v=dzXC2mZ-lpQ

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu belgesel, dünyanın en büyük ve en dayanıklı giriş-çıkış sistemlerini incelemektedir. Videoda operatörler, uçuş görevlileri, pilotlar ve çeşitli uzmanlar yer almaktadır.
    • Video, günlük hayatta kullandığımız basit kapılardan başlayarak, Kennedy Uzay Merkezi'ndeki devasa kapılar, Oley şirketinin kurşun geçirmez kapıları, uçak hava kabinleri, jet köprüleri, fırlatma koltukları, turnikeler, döner kapılar ve biyomedikal laboratuvarlarındaki güvenlik sistemleri gibi farklı giriş-çıkış sistemlerini kronolojik olarak inceliyor.
    • Belgesel ayrıca Cleveland Federal Rezerv Bankası'ndaki robotlarla çalışan nakit kasası sistemi, yaratıcı ev mühendisliğindeki gizli kapılar ve Sarah Winchester'ın evi gibi ilginç giriş ve çıkış sistemlerini de ele alıyor. Her bir sistemin özellikleri, dayanma kapasiteleri, çalışma prensipleri ve kullanım alanları detaylı olarak gösteriliyor.
    00:28Giriş ve Çıkışların Önemi
    • Günde yüzlerce giriş çıkış yapıyoruz, ancak nereye gidersek gidelim pek fazla düşünmeden yerlerden geçiyoruz.
    • Girişler bazen basit olabilir, diğerleri ise uzman ekipler tarafından çalıştırılan devasa, güçlü ve gösterişli olabilir.
    01:32Kennedy Uzay Merkezindeki Büyük Kapılar
    • Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nde, 1965'te aya götüren Saturn V roketini korumak için inşa edilen araç binasının kapıları bulunuyor.
    • Bu kapılar 139 metre yüksekliğinde, Özgürlük Anıtı'ndan ve sütun tabanından üçte bir daha uzun.
    • Araç İçtima Binası 52 kat uzunluğunda, dört hangar bölümüne (hay beyler) ayrılmış ve her bölümün kendine ait dev bir kapısı var.
    03:01Kapıların Teknik Özellikleri
    • Dört yatay kapının genişliği eşittir, boyları 45 metredir ve yedi adet dikey kapının boyu 139 metredir.
    • Bir yatay kapıları açmak yaklaşık 10 dakika, tüm dikey kapıları açmakta yaklaşık 35 dakika sürüyor.
    • Her kapı seti 888 ton ağırlığında, organik çelikten meydana geliyor ve oluklu alüminyumla kaplılar.
    03:52Kapıların Kontrolü ve Bakımı
    • Kapılar bilgisayar kontrollü değil, eski usul düğmeye basma teknolojisine dayalı ve kontrol paneli 150 metre yukarıda bulunuyor.
    • Kapıların inşa edilmesinde 20 senelik dayanma süresi ve en fazla 5000 açılıp kapanma tahmin edilmişti, fakat büyük bir tamir gerektirmeden 40 sene dayandılar.
    • 2003'te NASA 6 senelik yenileme yaptı ve her bir panel üzerinde çalışırken teknisyenler bazen üzerine biniyorlar.
    05:16Kapıların Kullanımı
    • İş harekete geldiği zaman kapılar etkileyici bir manzara sunuyor, dev bir uzay mekiği baptan çıkıyor ve fırlatma rampasına ilerliyor.
    • Kapılarınızı aşırı koruma istiyorsanız, evinizde uzay mekiği barındırmanıza gerek yok.
    05:51Yüksek Dayanıklı Kapılar
    • Pensilvanya'daki bir şirket 50 senedir ulusal ateşleme tesisindeki radyasyon korumalarından dizilerdeki akustik kapılara kadar yüksek dayanıklı giriş ve çıkışlar üretiyor.
    • Kapıların karşılaşacağı düşmancıl durumlar yangın, mermi veya bomba olabilir ve bir kapının dayanabileceği baskı kontrollü şartlar altında kırarak belirleniyor.
    • Oley'nin en düşük ölçekli kapısı saatte 378 kilometre hızlı rüzgarlara dayanabilir, ancak denemede saatte 395 kilometrelik deneysel rüzgar basıncında yerinde kalmayı başardı.
    07:25Kurşun Geçirmez Kapılar
    • Kurşun geçirmez kapılar farklı bir tür testten geçirirler.
    • Yüksek korumalı kapının sonucunda dışarıda kapının dışarı tarafının girişini görebilirsiniz ve içeride hiç mermi olmadığını görebilirsiniz.
    • Örülmüş cam elyafı yaprakları mermileri durdurmakta çok etkili.
    08:24Kapıların Üretimi
    • Oley teknisyenleri ve müşterileri kapıların işe yaradığını bilebilir ama ortalama bir insan bilmeli, bu yüzden alt dizi ürünleri tipik geleneksel kapılara benziyor.
    • Karbon çelik kapılarının bir numaralı içeriği, esnekliği olan bir kapı katı malzemeden yapılandan çok daha baskı kaldırabilir.
    • Plazma lazeri metal yapraklardan kapılar keser, işçiler menteşe elcik, gözetleme deliği ve kilit için delikler açar.
    09:59Özel Kapılar ve Uçak Kapıları
    • Hükümet kapıları bazen özel montaj prosedürü gerektiriyor, elemanlar güvenlik belgelerine ek olarak gözleri bağlanarak kapının bulunacağı mekana götürülürler.
    • Amerika'da her gün 1,5 milyon insan hava yolculuğu yapıyor ve uçağa binip inerken eşsiz bir giriş çıkış teknolojisinden geçerler.
    • Jet köprüsünden yerde hiç insan olmadığından veya etrafta ekipman olmadığından emin olunur, uçağın güvenliğinden emin olunur ve uçuş görevlileri kapıları açıp herkesi çıkartmadan önce her şeyi kontrol ederler.
    11:32Jet Köprüleri
    • Operasyona giren ilk jet köprüsü 29 Temmuz 1959'da San Francisco Havaalanı'nda bulunuyordu.
    • Jet köprülerini sürmek kolaydır; dört düğme ile yukarı, aşağı ve yanlara hareket ettirilir, manevra kolu ileri-geri hareket ettirilir ve görüntülü kamera operatörün etrafını görmesini sağlar.
    • Dalıslav sahasındaki jet köprüsü her defasında kapıya aynı boyda bir uçak yanaşacağı için her defasında ayarlama yapmak gerekmez.
    12:30Acil Durum Uçak Boşaltımı
    • Ulusal Taşıma Güvenlik Kurulu her on günde bir acil durum uçak boşaltımı yapıldığını söylüyor.
    • Acil durum çıkışında uçuş görevlileri iki tip çıkış açarlar; acil durum koltuğunda oturanlar orta çıkıştan sorumludur.
    • Acil durum kayakları dakikada yetmiş kişi çıkarabilir ve suya iniş durumunda tamamen ayrılabilir, böylece çıkış cankurtaran botu haline gelir.
    14:54Fırlatma Koltukları
    • Fırlatma koltuğu, pilotun kontrolü kaybetmesi, mekanik arıza oluşması veya havadan çarpışma durumunda hızla jetten çıkması için kullanılır.
    • F-18'de pilot elci çeker, üç barut ateşlemesi kubbeyi yukarı uçurur, dört milisaniye sonra koltuğun arkasındaki roket ateşlenir ve pilotu gökyüzüne fırlatır.
    • Fırlatma işlemi sadece iki saniye alır ve pilotu 10-14G ye maruz bırakır, bu bir araba kazasına karışmaktan çok daha güvenlidir.
    17:44Uzay Yürüyüşü
    • Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki astronotlar deneyler ve tamirler yapmak için uzayda yürüyüşe çıkıyorlar.
    • Uzay yürüyüşü için birleşik hava kapanı odası kullanılır; bu bir bölmeyle birbirine bağlanan iki silindirden oluşur.
    • Astronotlar gece ekipman bölgesinde basınç dereceli olarak dünya atmosferinin yüzde otuzuna düşen ortamda uyuyor, mürettebat kısmına girince basınç yüzde yirmi artıyor.
    18:43Kapı Üretimi
    • Amerika'da her sene 56,5 milyon iç kapı üretiliyor ve ortalama bir Amerikan evinde yaklaşık 15 kapı bulunuyor.
    • Kapı üreticileri genellikle elle kapı yaparlar ve müşterilerin Cat programını kullanarak kendi tasarımlarını yaratmasıyla eşsiz kapılar hayata geçirilir.
    • Kapı üretiminde 25-30 kereste parçası kullanılır, bunlar parmak bağlantılarla uzun panellere dönüştürülür ve iç kısmı budaklı çam ve douglas kökleri, dış tabakası ise meşe ve akçaağaç gibi kerestelerden oluşur.
    21:45Kapı Üretimi Süreci
    • İşçiler tokmak kullanarak kapıları elle birleştirir, parçaları sırayla yan yana koyarlar veya önce stil verirler.
    • Çapraz parçalar, raylar ve paneller yerleştirildikten sonra çekiçle ikinci kısım yerine yerleştirilir.
    • Kapıların camı olacaksa çubuklar arasına cam paneller yerleştirilir ve çoğu kapı topuz ve menteşe takılmak üzere hazırlanır.
    22:35Kapı Üretiminin Özellikleri
    • Bazı kapılar tek, bazıları çerçeveli gönderilir ve tüm bu işlem üç ila dört hafta sürer.
    • İşlem boyunca hiç atık olmaz, ro talaşları ve kıymıkları bir zerre panelinde toplanır ve bunlar daha fazla kapıya dönüşür.
    • Şirket en büyük, en geniş veya en güçlü kapıları üretmese de farklı kapıların çeşitliliği ve çokluğu eşsiz kılıyor.
    23:08Döner Kapılar ve Turnikeler
    • Şirket ticari binalar için döner kapılar ve turnikeler üretiyor.
    • Turnikeler 1800'lerin sonlarına doğru geliştirildi ve Pili Vikli market zinciri tarafından çoklu olarak kullanılarak ün kazandı.
    • Turnikeler erken kabul görerek stadyumlardaki ve metrolardaki insanları sıralamaya başladı, biletler daha kolay toplanabiliyordu.
    23:41Turnikelerin Özellikleri
    • Turnike kullanımının iyi tarafı, girişteki insan gücünü kısa bilme şansının olması ve beş ya da altı turnike başına bir bekçi koyabilmek.
    • Modern turnikeler iki boyutta geliyor: bel hizası ya da tam boy ve ikisi de bir defada bir giriş yapılması için kilitli mandala sahip.
    • Chicago ve New York geçiş sistemlerinde kalabalık akışını düzenlemek için Boneden turnikeleri kullanılıyor.
    24:27Döner Kapıların Tarihi ve Özellikleri
    • Turnikelerin büyük kuzeni 19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıktı ve Teofilus 1899'da Amerika'da döner kapı patentini aldı.
    • Döner kapılar o zamanlar hala bugün olduğu kadar etkili bir şekilde tam bir kapanma sağlıyorlardı.
    • Döner kapılar "her zaman açık ve her zaman kapalıdır" deyimine uygun bir baca etkisi yaratıyordu.
    25:11Döner Kapıların Enerji Tasarrufu
    • 2006 çalışmasında MIT, döner kapıların ısıtılmış ya da soğutulmuş havanın sadece sekizde birinin dışarı kaçmasına izin verdiğini buldu.
    • Ortalama olarak döner kapının maliyeti, geleneksel çarpan ya da kayar kapıyla değiştirildiğinde ortalama olarak üçle beş senelik zaman sürecinde sağladığı enerji tasarrufu sayesinde masrafı kurtarıyor.
    • Döner kapının iskeleti ham alüminyumdan çıkarılıp bilgisayar kontrolünde deliniyor ve kesiliyor.
    26:05Döner Kapıların Güvenlik Özellikleri
    • Döner kapılar güvenlik şirketleri için birebir çünkü bilgisayarlı bütün giriş çıkışları görebiliyor ve kontrol edebiliyor.
    • Kapılarda tavan kısmına takılı olan kamera, bölmeyi tarayarak bir kişilik girişten iki kişinin geçip geçmediğini kontrol ediyor.
    • 1942'de Bastın Kokonat kuruldaki yangından beri döner kapılara yeni güvenlik özellikleri eklendi.
    26:46Acil Durum Özellikleri
    • Kanatlara yeterli baskı uygulanırsa kitap gibi katlanarak tam geçiş sağlıyor, bu kitap katlanması acil durum ya da yangın durumlarında binadan hızlı çıkış yapılmasını sağlamaya deniyor.
    • Yeni elektronik döner kapılara güvenlik ray kemeri adı verilen duvar devresi ekleniyor, basıldığında kapının durmasını veya gerektiğinde geri gitmesini sağlıyor.
    • Basit özellikler günlük giriş ve çıkışlarımızı güvenli hale getiriyor, ancak ölümle yaşam arasına gelince daha sıradışı ölçülere ihtiyaç var.
    27:41Biyogüvenlik Laboratuvarları
    • Biyomedikal araştırmanın biyogüvenlik laboratuvarında üçüncü seviye biyogüvenlik demek, üç farklı giriş-çıkışın yapıldığı anlamına geliyor.
    • İkinci derece biyogüvenlik labına girerken normal koruma giysileri giyiliyor ve negatif basınç denen özel bir hava akış sistemi ilk savunma hattını sağlıyor.
    • Özel filtreli boşaltım fanları laboratuvardaki basıncın dışarıdan daha düşük olmasını sağlıyor ve dışarıdaki hava doğal olarak düşük basınçlı bölgeye doğru ilerliyor.
    28:38Biyogüvenlik Seviyeleri
    • Bilim insanları diğer laboratuvarlardan daha yüksek negatif basınçlı bölge sağlayan ileri biyogüvenlik kabinlerinde de çalışıyorlar.
    • Üçüncü derece laboratuvarlarda çiçek hastalığı, tüberküloz ve batı nil humması gibi ciddi hastalıklara yol açan ve havayla bulaşan ama tedavisi bulunan patojenler üzerinde çalışılıyor.
    • Dördüncü derece laboratuvarlarda negatif basınç ortamı var ve bilim insanları biyogüvenlik kabinlerinin altında çalışıyor.
    29:45Dördüncü Derece Laboratuvarlar
    • Dördüncü seviye laboratuvarlardaki zerreler ebola, las ateşi ve şarbon gibi gezegenin en tehlikeli hastalıklarını içeriyor.
    • Dördüncü seviye laboratuvarlardaki ölümcül virüsler hastalığa sebep olabilir, hiçbir tedavileri yoktur ve laboratuvarlar içinde etrafa yayılabilirler.
    • Dördüncü seviye laboratuvara girmek ve çıkmak için bilim insanlarının uzay giysisine benzer giysisiyle havasız odaya girmeleri gerekir.
    30:22Laboratuvar Güvenliği
    • BSL-4'e girmeden önce giysi sağlamlık testi yapılıyor, hava tedarik hattına bağlanıp havayla dolduruluyor.
    • Kuzey Amerika'da BSL-4 laboratuvarı sadece Southwest Vakfı Biyomedikal Araştırmada bulunuyor.
    • Üçüncü derece giysiler dışarı doğru açılırken, dördüncü derece giysiler açılmıyor ve daimi hava kaynağına ihtiyaçları var.
    31:02Laboratuvardan Çıkış
    • Bilim insanları laboratuvardan çıkmadan önce sadece üç ila beş saat çalışıyor ve laboratuvardan çıkmak yirmi dakika alıyor.
    • Laboratuvardan hiçbir şeyi dezenfekte olmadan çıkmıyor, araştırmalar bile laboratuvarda çıkarttıkları bir kağıt buradan çıkamaz.
    • Bilim insanları için çıkmak farklı bir koruma derecesi içeriyor, güçlü ve uzun dezenfekte banyosu kullanılıyor, kullanılan madde evlerde çok yaygın kullanılan lizol.
    31:41Laboratuvar Atık Yönetimi
    • Laboratuvar giriş ve çıkışları sıkı kontrol ediliyor, sıvı atıklar sterilize ediliyor.
    • Duş ve lavabodan geçen sıvılar zemin kata iniyor, 1,90 tonluk işletme tankına aktarılıyor.
    • Tank 121 santigrat derece ile ısıtılıp 2 saat bekletiliyor, sonra soğutuluyor ve bu işlem 7,5 saat sürüyor.
    32:17Laboratuvar Hava Filtrasyonu
    • Laboratuvardan geçen hava BSR 4 labından gelen tüm hava filtrelerden geçiyor.
    • Yüksek randımanlı partikülat hava filtrelerinden virüsler, sporlar ve benzeri şeyler yakalanıyor.
    • Zemin katta "insanlar dışında hiçbir şey canlı çıkamaz" deyimi kullanılıyor.
    32:52Cleveland Federal Rezerv Bankası'nın Nakit Kasası
    • Cleveland Federal Rezerv Bankası'nda nakit kasasından canlı çıkamıyor çünkü asla içeri girmiyorlar.
    • 1997'ye kadar banka çalışanları 3 metre genişliğinde, 1,5 metre kalınlığında ve 100 tonluk ağırlığı olan dev bir kapıdan girip çıkıyorlardı.
    • Kapı 47 tonluk bir menteşeyle dengelenmiş durumda ve taksimatlı olduğu için iki kişi elle hareket ettirebiliyor.
    33:52Modern Nakit Kasası Sistemi
    • 1997'den beri insanlar bu kasaya girmiyor, federal rezerv faaliyetine son vererek yepyeni ve daha verimli bir giriş çıkış sistemine sahip bir kasayı seçtiler.
    • Sadece robotlar giriyor, bu robotlar otomatik kumandalı araçlardır.
    • Robotlar güvenlik kameraları tarafından izlenen iki kapıdan girip çıkarlar ve sensör girişi ile limitler ve kasalarının kurcalanmamış olduğundan emin olmak için tarar.
    35:52Gizli Kapılar
    • Günlük kapı giriş çıkışlarını sıradan geliyorsa, giriş çıkışlarınızı renklendirecek bir yol var: saklı kapılar.
    • Yaratıcı ev mühendisliğinde kitap kapakları ve duvarlar gerçek giriş ve çıkışlar olarak kullanılıyor.
    • Gizli kapılar kasaları ve panik odalarını gizliyor olabilir, panik odaları ev saldırısı durumunda bir saklanma yeridir.
    36:53Gizli Kapıların Kullanım Alanları
    • Bazı gizli kapılar sadece kozmetik amaçlı, örneğin havacılık şirketinin ofisinde uçak kapısı açılıyor ve süpürgeler burada tutuluyor.
    • Gizli kapılar çok iyi yerleştirilmeli ki kimse ne olduğunu anlamamalı.
    • Gizli kapıların içinde gizli olan dikkatli bir mühendislik işi var, gizli kapıların altında saklı olan bir metal iskeleti bulunuyor.
    38:32Gizli Kapıların Tarihi
    • Gizli kapılar ve geçitlerin zengin bir tarihi var, eski Mısır'da gömülü mezarların hazineleri mezar hırsızlarından korunmak için saklanmıştı.
    • Ortaçağ döneminde gizli geçitler kullanılıyordu ve Avrupa'daki kalelerde bulunan gizli geçitler, kralın herhangi bir istila anında gizlice dışarı kaçabilmesi için kullanılıyorlardı.
    • 1920'lerde Spe gizli kapılar yaptırarak vitrinlerini ve içki stoklarını gizlemiş ve arka kapı kaçış yolu yapmışlardı.
    39:35Sarah Winchester'ın Ev Tasarımı
    • Sarah Winchester evini tasarladığında inşaatçılara hiçbir yere çıkmayan pencereler, kapılar ve merdivenler koymalarını söyledi.
    • Bu evde 950 kapı var ve çoğu şaşırtıcı yerlere çıkıyor.
    • Bu proje Sarah'nın ölümüne kadar yani 38 sene sürdü ve garip tasarımındaki amacı hayaletlerin kafasını karıştırmak ve onları kıstırmak.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor