• Buradasın

    Denizlerdeki Plastik Kirliliği ve İnsan Sağlığı Üzerine Bilgilendirici Sunum

    youtube.com/watch?v=f-jEBA3AtMs

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir konuşmacının denizlerdeki plastik kirliliği ve bunun insan sağlığı üzerindeki etkileri hakkında bilgilendirici bir sunumunu içermektedir.
    • Sunum, Norveç'te karaya vuran bir balinanın midesinde bulunan plastik torbalarla başlayıp, denizlerdeki plastik kirliliğinin yaygınlığını ve etkilerini ele alıyor. İlk bölümde mikroplastiklerin doğada uzun yıllar boyunca çözülmediği, mikroplastiklere dönüştüğü ve deniz hayvanlarının sindirim sistemlerini tıkadığı anlatılırken, ikinci bölümde mikroplastik kirliliğinin su döngüsü içindeki yaygınlığı ve insan vücudundaki mikroplastiklerin sağlık üzerindeki olası etkileri açıklanıyor.
    • Video, plastik kullanımının azaltılması için bireysel çabaların önemini vurgulayarak, herkesin küçük değişikliklerle dünyayı değiştirebileceğini belirterek sona ermektedir.
    00:14Balinaların Plastik Kirliliği
    • 2017 yılında Norveç'in Bergen kentine 11 km uzaklıktaki Sotra adası kıyılarına vurulmuş bir balina, midesinden 30 civarında farklı ülkede üretilmiş plastik torbalar çıktı.
    • Balinanın midesi yüzlerce plastik parça ve hazır yiyecek ambalajlarıyla doluydu, en ufak bir yiyecek kırıntısına rastlanmadı.
    • Balina, plastik torbaları yiyecek sanarak yutmuş, sindirilemeyen plastikler sindirim sistemini tıkamış ve açlıktan çektiği acılar yüzünden yüzlerce mil öteye yüzerek Norveç kıyılarında karaya vurmuştu.
    01:46Diğer Balina Olayları ve Ekolojik Sanat Çalışması
    • 2016 yılında Almanya'da 10'dan fazla balina karaya vurmuş, midelerinde plastik kovadan araba parçalarına kadar çeşitli plastik objeler bulunmuştu.
    • İngiltere'de 2022 yılında plastik atıklardan yapılmış 10 metre uzunluğunda bir balina heykeli sergilenmiş, bu heykelin yapılması için kullanılan plastik atık miktarı bir saniyede denizlere dökülen plastik miktarına eşitti.
    • Plastik kirliliği sadece balinaların değil, 600'den fazla deniz türü ve 280'den fazla deniz hayvanı için de olumsuz etkileri vardır.
    03:34Plastik Kirliliğinin Genişliği
    • 2015 yılında Avustralyalı ve İngiliz bilim adamları tarafından yapılan bir çalışmada, denizden beslenen kuşların %90'ının kursaklarında plastik parçaları olduğu ortaya çıkmıştır.
    • Bir konuşmanın sonunda Avrupa'da 190 bin plastik torba tüketiliyor, bu miktar 3 milyon torbaya çıkıyor ve çoğu geri dönüşüme tabi tutulmadığı için çöplüklerde ve denizlerde birikiyor.
    • Plastikler doğada kolay kolay çözülmüyor, bazılarının çözülmesi 10 yıl, bazılarının ise yüzyıllar alabiliyor.
    05:28Plastiklerin Doğada Kalma Süresi
    • Plastik torbaların ömrü 20 saniye, pipetlerin ömrü 200 sene, plastik şişenin ve bebek bezinin ömrü ise 450 sene.
    • Denizde yüzen plastik şişeler, dalgaların, tuzun, güneş ışınlarının ve diğer kimyasalların etkisiyle aşınıyor, parçalanıyor ve mikroplastiklere dönüşüyor.
    • Mikroplastikler hiçbir yere gitmiyor, insanlık yeryüzünden silinse bile arkamızda bıraktığımız plastik dağlar bizden sonra da devam edecek.
    06:47Mikroplastiklerin Beslenme Zinciri
    • Mikroplastikler denizlerdeki besin piramidinin en altında yer alan planktonlar tarafından yiyorlar.
    • Planktonlar yedikten sonra küçük balıklar (hamsi, sardalya gibi) bu plastikleri yiyor, bazen küçük balıklar plastik parçalarını plankton sanarak da yiyebiliyorlar.
    • Mikroplastikler çevrelerindeki toksik maddeleri kendilerine mıknatıs gibi çekme özelliğine sahip, tek bir mikroplastik parçacığın içinde bulunduğu ortamın su veya hava milyon katı kadar toksik madde birikebiliyor.
    08:28Mikro Lifler ve Kişisel Bakım Ürünleri
    • Mikro lifler, polyester, poliamid ve akrilik gibi sentetik plastik bazlı maddelerin parçaları olup, çapı bazen 3 mikrona kadar düşebiliyor.
    • 2016 yılında bir polar ceket çamaşır makinesinde yıkanınca tek seferde 250 bin mikro lifin koptuğu saptanmış, bu mikro lifler kanalizasyondan geçerek atık su arıtma tesislerine gidiyor.
    • Mikroplastikler ayrıca kişisel bakım ürünlerinden (şampuanlar, yüz temizleme jeli, makyaj malzemeleri, diş macunu) de geliyor, üreticiler doğal malzemeden daha ucuz olduğu için mikroplastikleri kullanıyorlar.
    11:18Su Döngüsü ve Mikroplastik Kirliliği
    • Yeraltı suyu, nehir, göl, deniz, okyanus, yerüstü suları, atmosferdeki su, biyolojik su ve diğer canlıların bedenlerindeki su bir bütün olarak sürekli bir döngü halinde.
    • Bir yerde yaşanan kirlenme başka bir yere de etkiliyor; geçen sene beş kıtada incelenen şebeke sularının %83'ünde mikroplastik kirliliği bulundu.
    • Türkiye'de satılan 11 dünya su devine ait 259 şişe incelenmiş ve içlerindeki suyun %93'ünün mikroplastik kirliliği ile kirlenmiş olduğu ortaya çıkmış, bu kirlilik şebekedekilerin iki katı.
    13:00Bedenlerimizdeki Mikroplastik Kirliliği
    • Bedenlerimizin %60'ı sudan oluşuyor ve su sürekli dönüyor, bu nedenle bedenlerimizdeki su da su döngüsünün bir parçası.
    • Yapılan araştırmalara göre yediklerimizle vücudumuza aldığımız mikroplastiklerin %99'u vücuttan atılıyor ama %1'i kalıyor vücut dokularında.
    • 2014'te yapılan bir çalışma, kabuklu deniz hayvanı yiyen insanların senede vücutlarına 11.000 mikroplastik parça aldığı, çiftlik midyesi yediğimizde ise ortalama 178 mikroplastik parçası aldığımızı ortaya koymuş.
    14:37Mikroplastiklerin Vücut Üzerindeki Etkileri
    • Paris'te 2015 yılında yapılan bir araştırmada atmosferdeki mikroplastik kirliliğinin şehre yılda 3-3,5 mikropsi ve mikro lifin yağdığı, evlerin içinde bile bu durumun çok fazla değişmediği ortaya çıkmış.
    • Mikroplastiklerin vücudumuzu nasıl etkilediği konusunda yapılmış çok fazla araştırma yok ama var olanların sonuçları henüz tam belli olmuş değil.
    • Tekstil işçilerinin maruz kaldığı mikrolifler (poliamid, akrilik, polyester gibi maddelerin mikro lifleri) bu insanların akciğerlerin en ücra köşelerine kadar gidebiliyor ve bu zehirler üreme sistemi bozuklukları, kanser ve mutasyon gibi vakalar yaşanabiliyor.
    17:20Plastik Kirliliğinin Geleceği ve Çözüm Önerileri
    • İnsanlık plastik yiyip, içip, giyiyor ve her şeyi plastik ambalajların içine koyuyor, kat kat sarıyor, içimiz dışımız plastik olmuş bir şekilde yaşıyoruz.
    • 2050 yılına geldiğimizde toplam plastik üretimimiz ve tüketimimiz 33 milyar tonu aşacak, şu ana kadar kullandığımız plastik miktarının tam dört katı olacak.
    • Birleşmiş Milletler "Temiz Denizler" adlı küresel ölçekte bir kampanya başlattı, Amerika Birleşik Devletleri 2015 yılında kişisel bakım ürünlerinde bulunan mikroplastiklerin kullanımını tamamen yasakladı, Avrupa Birliği ise 2019 yılı için plastik torba kullanımda %50'lik bir azalmayı zorunlu hale getirdi.
    19:32Türkiye'deki Durum ve Çözüm Önerileri
    • Türkiye'de ortalama bir vatandaş senede 312 plastik poşet kullanıyor ve plastik ambalajların geri dönüşüme tabi tutulma oranı sadece %26, yani dörtte bir.
    • Bir birey bile değiştirebilir; yanında bez torba taşıyarak ve markete gittiğinde plastik torba kullanmayı keserek 312 tane plastik torba denizlerde son bulmaktan kurtulmuş olacak.
    • Sadece bir insan bile bir pet şişede su alacağını, yanında matarasını taşısa denizlerimiz daha temiz kalacak ve daha az hastalanacağız.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor