Buradasın
CERN ve Büyük Hadron Çarpıştırıcısı Hakkında Bilgilendirici Video
youtube.com/watch?v=9YXBggZ1mskYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, CERN ve Büyük Hadron Çarpıştırıcısı hakkında bilgilendirici bir anlatım sunmaktadır. Video, Higgs bozonunun keşfi ve CERN'in kuruluş hikayesini anlatarak başlıyor.
- Video, CERN'in 1950'lerden beri bilim dünyasına hizmet ettiğini, 12 ülkeden başlayarak 21 ülkeye genişlediğini ve günümüzde 600'den fazla kurumun kullandığı bir merkez olduğunu anlatıyor. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nın yapısı, çalışma prensibi ve Atlas, Alice, CMS gibi dedektörlerin görevleri detaylı şekilde açıklanıyor. Ayrıca, CERN'de yapılan çalışmaların antimadde, kara delikler ve büyük patlama gibi evrenin gizemlerini çözmeye yönelik olduğu ve her yıl 10 binin üzerinde bilim insanının bu merkezde çalıştığı belirtiliyor.
- 00:03Higgs Bozonu ve CERN'in Tarihi
- 4 Temmuz 2012'de Higgs bozonu keşfedildiğinde, Albert Einstein hayatta olsaydı mutlu olurdu çünkü Peter Higgs ve arkadaşları 40 yıldan fazla önce bu gizemli parçacığı teorik olarak öne sürmüşlerdi.
- 21. yüzyılda bilim insanları bu iddiayı kanıtladıklarında, evrenin nasıl işlediğine dair yepyeni bir pencere açmışlardı.
- Bu bulgu, teleskop veya mikroskop kullanarak değil, dünyanın dört bir yanındaki parçacık çarpıştırıcılarında yıllardır yürütülen çalışmalardan, özellikle CERN'deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan (LHC) elde edilmiştir.
- 01:25CERN'in Kuruluşu ve Gelişimi
- CERN, 1950'lerden beri bilim dünyasına hizmet veren, 1949 yılında Louis de Broglie'nin çağrısıyla Cenevre'de kurulmuş bir kuruluşdur.
- Kurucu on iki ülkeden (Belçika, Danimarka, Fransa, Batı Almanya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Norveç, İsveç, İsviçre, ABD ve Yugoslavya) oluşan CERN, 2014 yılında İsrail, Polonya ve Finlandiya gibi ülkelerin katılımıyla toplam 21 ülkeye ulaşmıştır.
- CERN'ün genel direktörlüğünü 2016 yılından beri tarihteki ilk kadın direktör olan İtalyan fizikçi Fabiola Gianotti yapmaktadır.
- 02:29CERN'in Amacı ve Yapısı
- CERN'ün temel amacı evrenin işleyişini anlamaktır ve bu amaçla atom altı parçacıkların birbirine çarptırıldığı dev bir makine inşa etmek gerektiğine karar verilmiştir.
- 1957 yılında ilk parçacık hızlandırıcısı Syncro Cyclotron inşa edilmiş ve 33 yıl boyunca kullanılmıştır.
- CERN, 2400'den fazla tam zamanlı ve 1500'den fazla yarı zamanlı çalışanla, Türkiye'den üniversitelerin de bulunduğu 600'den fazla kurumun kullanma izni bulunan bir merkezdir.
- 04:03Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC)
- LHC, 27 km uzunluğunda süper iletken mıknatıslar ve hızlandırıcılarla donatılmış, yeryüzünün yüz metre altında bulunan bir çarpıştırıcıdır.
- Protonlar bir uçtan diğer uçtan gönderilen protonlarla çarpışır ve bazen ışık hızının %99,991'sinde birbirine çarparlar.
- Bu çarpışmalardan çıkan parçacıkların çoğu kısa sürede yok olur ancak arkalarında bilim insanlarının takip edebileceği izler bırakırlar.
- 05:07Dedektörler ve Veri Analizi
- Atlas, yaklaşık 45 metre uzunluğunda ve 25 metre yüksekliğinde, Notre Dame Katedralinin yarısı büyüklüğünde ve Eiffel Kulesi'nin ağırlığında olan Higgs bozonunu araştıran bir dedektördür.
- Büyük Hadron Çarpıştırıcısında saniyede 600 milyon parçacık çarpışabilir ve Atlas'tan saniyede 100.000 CD'yi dolduracak veri gelmektedir.
- CERN'deki veri merkezinde, teknisyenler ve araştırmacılar bilgisayarlarda dijital olarak verileri yeniden oluşturarak teorilerini test edebilmektedirler.
- 06:45CERN'in Önemi ve Ziyaret Bilgileri
- CERN'den sadece veri analizi yapılıyor değil, dünya çapında 40'dan fazla ülkede bulunan 170'den fazla bilgisayar merkezi de analizler ve veri depolama için kullanılmaktadır.
- CERN, bilim insanları için önemli bir merkez olmaya devam edecektir.
- Cenevre'ye gidenler turist olarak da CERN'ü ziyaret edebilir ve tarihe birebir tanıklık edebilirler.