Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Çağan Çelik tarafından sunulan Raspberry Pi 5'in detaylı teknik incelemesini içeren bir teknoloji tanıtım içeriğidir. Sunucu, Raspberry Pi 5'in donanım ve yazılım özelliklerini Raspberry Pi 4 ile karşılaştırmalı olarak ele alıyor.
- Video, Raspberry Pi 5'in BCM2712 yongası, işlemci mimarisi, ekran kartı, bellek özellikleri ve fiziksel bağlantı noktalarını kapsamlı şekilde inceliyor. ARM72'den ARM76'ya yükseltme, işlemci frekansının 1.8 GHz'den 2.4 GHz'e çıkışı, ekran kartının performans artışı ve donanım destekli 4K video çözme gibi önemli gelişmeler detaylı olarak anlatılıyor.
- Ayrıca videoda Raspberry Pi 5'in PCI Express 20 x 1 yuvası, USB bağlantı noktaları, HDMI bağlantıları, Ethernet yuvası, GPIO pinleri, dahili RTC ve güç gereksinimleri gibi fiziksel özellikleri de inceleniyor. İki model arasındaki karşılaştırmalı performans testleri, disk hızı testleri ve soğutma çözümleri hakkında da bilgiler paylaşılıyor.
- Raspberry Pi 5 Tanıtımı
- Cagan Çelik, Raspberry Pi 5'in donanım ve yazılım özelliklerini detaylı inceleyecek ve Raspberry Pi 4 ile kıyaslayacak.
- Raspberry Pi 5 yakın zamanda duyurulmuş ve Ekim sonu itibariyle 4 ve 8 GB'lık modelleri markette bulunabilir.
- İnceleme için 8 GB'lık model kullanılıyor ve gelecekte bu kartla ilgili proje ve rehber videoları paylaşılacak.
- 00:27Broadcom BCM2712 Yongası Özellikleri
- Raspberry Pi 5'in en büyük güncellemesi Broadcom BCM2712 yongası, Raspberry Pi 4'teki BCM2711'in üzerine çok şey koyuyor.
- İşlemci ARM72 mimarisinden ARM76'ya yükseltilmiş, çekirdek sayısı 4'te kalmış fakat çalışma frekansı 600 MHz arttırılarak 1.80 GHz'den 2.40 GHz'e çıkmış.
- Yonga TSMC'nin 16 nanometre moduyla üretilmiş, bu eski bir node olsa da Raspberry Pi'nin yüksek performanslı bilgisayar olma arayışında olmadığı için maliyet kaynaklı tercih edilmiş.
- 01:40Ekran Kartı Performansı
- Ekran kartı VideoCore V3'e dönüşmüş ve 400 MHz'lik bir frekans artışıyla artık 1 GHz'de çalışıyor.
- Ekran kartının 3D performansı test edildiğinde, 600x380 çözünürlükte Raspberry Pi 4 184 FPS verirken Pi 5 yaklaşık 850 FPS verdi.
- Çözünürlük 3840x2050 artırıldığında Pi 4 -5 FPS verirken Pi 5 25 FPS aldı, işlemcide olduğu kadar ekran kartında da devrimsel bir performans artışı yaşanmış.
- 03:01Diğer Donanım Gelişmeleri
- Donanım destekli 4K 60 kare/saniye H.265 videoları çözümleme desteği gelmiş, bu da büyük 4K film arşivlerini oynatıcı veya Plex sunucusu olarak kullanmayı düşünenler için önemli.
- Ekran kartı her iki HDMI yuvasından da aynı anda 4K 60 kare/saniye HDR görüntü çıkışı verebiliyor.
- Bellek hızı Raspberry Pi 4'teki 3200 MHz LPDDR4'ten 4266 MHz LPDDR4X'e güncellenmiş.
- 04:07Hafıza Kartı Desteği
- Raspberry Pi 5, SDR104 olarak da bilinen bir desteğe sahip, bu da UHS-1 olarak sınıflandırılan yüksek okuma ve yazma hızlarına sahip hafıza kartlarını desteklemesi anlamına geliyor.
- Raspberry Pi PCI Express yuvasına sahip olup M.2 SSD'leri takıp sistem disk olarak kullanmaya imkan veriyor.
- Testlerde UHS-1 ve A2 destekli SanDisk Extreme Pro 256 GB kartı Raspberry Pi 4 ve 5'e takılıp test edildiğinde, Pi 5'teki tüm değerler Pi 4'ten yüksek çıktı.
- 05:12Karşılaştırmalı Performans Testleri
- Iconcwd adlı kullanıcı Raspberry Pi'lar için bir performans test paketi hazırlamış, bu paket internet, işlemci, bellek ve disk testlerini içeriyor.
- Tek çekirdekli işlemci testinde Raspberry Pi 4 3 saniye 15 saniyede hesaplarken Pi 5 sadece 14 saniyede hesaplıyor.
- Çok çekirdekli testte Pi 4 12 saniye 91 saniyeye sonucunu verirken, Pi 5 6 saniye 50 saniyeye düşürüyor, bellek testinde Pi 4 732 MB/s sonucunu verirken Pi 5 7959 MB/s ile tozu dumana katıyor.
- 06:21Sıcaklık ve Soğutma
- Raspberry Pi 5 yük altında Raspberry Pi 4'e göre yaklaşık 12-13 derece daha sıcak çalışıyor.
- Raspberry Pi 5 için özel bir fanlı soğutucu duyurulmuş ve bu soğutucu çerçevesinde geliştirildiği belirtiliyor.
- Soğutucuda 30 blower tipi bir fan kullanılmış, fan devri otomatik değişen ve sessiz çalışan bir soğutucu olup sadece işlemci değil, işlemci çevresindeki birçok yongayı da soğutuyor.
- 07:34Raspberry Pi 5'in PCI Express Özellikleri
- Raspberry Pi 5'in PCI Express 20 x 1 yuvası, M.2 head'e bağlanarak 2230 form faktöründe NVMe SSD'ler takılabilen en iyi kullanım alanlarından biridir.
- PCI Express 20 x 1 yaklaşık 500 MB bant genişliği sunarken, modern SSD'ler gen4 x4 destekleyip 7000 MB/s hızlara ulaşabilir ancak bu hızlara Raspberry Pi 5'te ulaşmak imkansızdır.
- PCI Express yuvası ile ilgili gayri resmi olarak PCI Express 30 x 4 sürümlerinin çalışabildiği bilgisi mevcuttur.
- 08:26Raspberry Pi 5'in Giriş-Çıkış Yuvaları
- Raspberry Pi 5'te 3.5 kompozit jack yuvası çıkarılmış, yerine boyutları küçültülen CSI ve DSI yuvaları konulmuştur.
- Görüntü çıkışları çift micro HDMI şeklinde ve HDMI 2.0 b standardına uygun, eş zamanlı olarak 4K 60p HDR sinyal sunabilmektedir.
- USB yuvalarından iki tanesi USB 3 sürümü, diğer ikisi USB 2 sürümü olup her ikisi de 5 gigabit/s hızda ve eş zamanlı olarak 5 gigabit/s sunabilmektedir.
- 09:33Raspberry Pi 5'in Ağ ve Güç Özellikleri
- Kablosuz internet desteği WiFi 5 ve Bluetooth 5 desteği korunmuş, kablosuz ağ çözümü parazitten korunmak için metal muhafaza altında saklanmaktadır.
- USB yuvaları, ethernet yuvası, kamera ve ekran yuvaları, GPIO pinleri ve diğer veri alışverişi yapılan bileşenler RP1 adında özel geliştirilen güney köprüsü yongası tarafından yönetilmektedir.
- Raspberry Pi 5'in ideal çalışabilmesi için 25 wattlık bir adaptöre ihtiyacı vardır ve PD (Power Delivery) standardını desteklemektedir.
- 10:44Raspberry Pi 5'in Yeni Özellikleri
- Güç konuları Raspberry Pi için özelleştirilen 90-91 yongasına emanet edilmiş, bu voltaj düzenleyici kart üzerindeki elektronik bileşenlere güç sağlıyor ve I2C ile iletişime izin veriyor.
- Dahili RTC (Real Time Clock) ve RTC için bir pil girişi sunulmuş, Raspberry Pi aksesuarları arasında bu yuvaya takılabilen şarj edilebilir bir pil de olacak.
- PCB üzerinde artık kartın kaç GB belleğe sahip olduğu yazıyor, güç tuşu eklenmiş ve UART hata ayıklama yuvası 921.600 baut değerine sahip ve sürekli aktif haldedir.
- 11:52Raspberry Pi 5'in Fiziksel Özellikleri
- Raspberry Pi 4 ile aynı kalan fiziksel ölçüler ve GPIO pinlerinin sayısı ve yerleşimi, GPIO pinleri 3.3 volt lojik uyumludur.
- Raspberry Pi 5'in üretim kalitesi Raspberry Pi 4'e göre daha iyidir, alt kısmı lehim noktaları çıkıntısız ve pürüzsüzdür.
- Raspberry Pi 5 hakkında daha fazla bilgi ve aksesuarlarla yapılan testler zaman içinde paylaşılacaktır.