Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan CNC makine programlama eğitimidir. Eğitmen, Kaan Bey adında bir kişiyle birlikte CNC makine programlama konusunda detaylı bilgiler vermektedir.
- Video, CNC makine programlamasının temel konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. Program yapısı, takım haritaları, koordinat sistemi, G kodları, M kodları, takım çağırma komutları ve yaklaşma mesafesi gibi teknik konular anlatılmaktadır. Ayrıca makine takımının sıfır noktası ayarlama, C ve H ekseni kullanımı, döndürme işlemleri, parçanın yakalanması ve atılması gibi pratik uygulamalar da gösterilmektedir.
- Eğitim içeriğinde torna makinesi programlaması, matkap kullanımı, çevrim ayarları, head bir-main ve head iki-sub spindle arasındaki senkronizasyon kodları (M100-M199 aralığındaki kodlar) gibi teknik detaylar adım adım açıklanmaktadır. Video, CNC makine kullanmak isteyenler için temel programlama bilgilerini içermekte ve özellikle makine programlama konusunda temel bilgi sahibi olanlar için faydalı olabilecek teknik bir içeriktir.
- CNC Programlama Giriş
- Main taraf için örnek program gösteriliyor ve programların başına yeni bir "O" kodu verilmesi gerektiği belirtiliyor.
- Her programın başındaki "O" kodu, parçanın adı, çapı ve programın yapıldığı tarihle birlikte girilmelidir.
- Programların başında her zaman "O" kodu ile başlaması gerekiyor.
- 01:15Yaklaşma Mesafesi ve Takım Haritası
- Yaklaşma mesafesi, kullanılan çubuğun kalıbından iki milimetre fazla olmalıdır (örneğin 6'lık çubuk için 8 milimetre).
- Takım haritası, hangi takımların numaralandığı ve hangi takımların nerede olduğu bilgisini içerir.
- Main tarafı genellikle 10 ile başlar ve 22, 24, 26 şeklinde devam ederken, sub tarafı 1 ile başlar ve 6 ile devam eder.
- 03:42Takım Kodları ve Eksenler
- Takımlar programa "T" ile numaralandırılır (örneğin T7.7, T1.1, T10.10).
- "P" kodu ile hangi eksenin hareket edeceği belirtilir (P11 main spindle, P12 canlı takım).
- Tornada'da G95 kodu devir başına ilerleme verirken, frezede G94 kodu dakikada ilerleme verir.
- 06:00Takım Çağrısı ve Kesme İşlemi
- Takımı çağırmak için önce X ekseninin 132 değerinde olduğundan emin olunmalı, böylece takım parçanın üzerine doğru hareket eder.
- Yaklaşma mesafesi ile takım parçaya iner ve kesme işlemi yapılır.
- Programın başında çubuk kontrolü yapılır ve çubuğun bitip bitmediği kontrol edilir.
- 08:02Çevrim ve Program Akışı
- M1 ve M100 kodları, çevrimin başladığı yerdir ve seri üretimde parçanın programın sonundan bu satıra atlar.
- M99 kodu, alt program sonlandırma ve P ile belirtilen Mblok'a koşulsuz atlama yapar.
- Her çevrimden sonra main tarafının pensi açılıp geri çekilir ve parça sıfırlanır.
- 10:25Sıfırlama İşlemi
- Takım sıfırlanırken çubuğu kesme takımına bağlayıp kestiririz.
- Çubuk kesiliyken ve takım parçaya dayalıyken main tarafındaki pense açılır ve Z ekseninin sıfırı ayarlanır.
- Sıfırlama işlemi MDI kodları ile de yapılabilir veya program çalıştırılarak yapılabilir.
- 13:01Makine Takımlarının Sıfır Ayarı
- Her takımın sıfır noktası, parçanın en uç, en keskin noktasına denk gelir; torna ve canlı takımlarda da aynı şekilde ayarlanır.
- Sıfır ayarı yaparken, çubuk uzatılarak X ekseniyle dayanır ve offset alınırken "X 6" gibi belirtilir.
- Z ekseni ayarlanırken, frezenin orta noktasının uç noktasına denk gelmesi için yarıçap değeri (örneğin 4 mm freze için Z 2) belirtilir.
- 16:30Program Yazımı ve Sıfır Kontrolü
- Programın başında açıklama yazılabilir, makina bunları görmez, sadece kullanıcı için bilgilendirme amaçlıdır.
- Y ekseni sıfırla indirilmeden önce X ekseni mutlaka geri çekilmelidir, aksi takdirde takım veya çubuk kırılabilir.
- Sıfır ayarının doğruluğunu kontrol etmek için, Y sıfıra getirildikten sonra gözle ortaya gelip gelmediği incelenir.
- 18:52Torna ve Freze Programı Örneği
- Alın silme işlemi her zaman gerekli değildir, takım genellikle kestiğinde kendiliğinden yapar.
- Torna programından freze programına geçiş yaparken, motoru durdurmak gereksizdir ve makineyi yorabilir.
- Freze programında, C eksenini etkinleştirmek için M14 komutu kullanılır ve programın sonunda M15 ile kapatılır.
- 24:05Program Yazımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Torna ve freze programları arasında geçiş yaparken, G94 komutu kullanılır ve önceki takımda G95 yazılması gerekir.
- Program yazarken boşluk değerlerine dikkat edilmelidir, yanlış değer vermek takımın kırılmasına neden olabilir.
- Hız değerleri programlara göre değişir, torna programlarında düşük hızlar (50-100 mm/dk) kullanılırken, freze programlarında daha yüksek hızlar (800 mm/dk) kullanılabilir.
- 26:15Freze İşlemleri ve Eksen Kullanımı
- C ekseni kullanılarak 90, 180 ve 270 derece döndürme işlemlerinin yapıldığı bir işlem gösteriliyor.
- Y ekseni üzerinde de kaydırma işlemleri yapılabiliyor.
- Dört ağızlı, helis olmayan bir matkap oluşturulmuş, helisel bir matkap için Z11'e kadar çekip H eksenini kullanmak gerekecektir.
- 27:18Eksenler ve Freze Parametreleri
- C ve H eksenleri arasındaki fark, torna yaparken Z ve W eksenleri arasındaki benzerliğiyle açıklanıyor.
- Helisel bir adım için 11,30 milimetrede 20 derece çeviri yapılabilir, ancak bu örnekte helisel olmayan bir işlem yapılmış.
- Freze devri genellikle 3000 devirin üstüne çıkmıyor, canlı takımlarda çok ses çıkarır ve bilyaları yorar.
- 29:18Kayr Otomatiğin Kesme Kısmı
- Kayr otomatında kesme kısmı, head 1 (main spindle) ve head 2 (subs spindle) olarak iki farklı program dosyası içeriyor.
- İki program dosyası arasında senkronizasyon sağlanıyor, head 1'in programı sol tarafta, head 2'nin programı sağ tarafta yer alıyor.
- Yakalama programı, T111 sap tarafının bir tarafının yakalamanın önünde durduğu anlamına geliyor.
- 31:36Program Senkronizasyonu
- M100 ile M199 arasındaki kodlar, iki program arasındaki bağlantıyı sağlayan fonksiyonları içeriyor.
- M127 kodu, karşı taraftaki programda aynı kodu aramak için kullanılıyor.
- İki program beraber çalışıyor ve senkronize ediliyor, bir taraf M127 koduna kadar bekliyor, diğer taraf çağırmasını bekliyor.
- 33:31Yakalama ve Senkronizasyon İşlemi
- M504 kodu, yol 2'nin içindeki hava üfleme işlemi için kullanılıyor, parçaların üst üste binmemesi için hava açılıyor.
- Parçanın boyuna göre Z ekseninin pozisyonu ayarlanıyor, yakalama sırasında tezgah durdurulup pozisyon ayarlanıyor.
- M237 kodu pens kapama, M505 kodu havayı kapatma işlemi için kullanılıyor.
- 36:28Z Ekseni Senkronizasyonu
- Z ekseni senkronizasyonu, M50 kodu ile sağlanıyor, bir tarafta Z değeri ne yazılırsa diğer tarafta da aynı değer uygulanıyor.
- Parça kesildikten sonra 51,40 değeri iptal edilerek iki tarafın Z eksenleri ayrı çalışabiliyor.
- M129 kodu ile programın diğer kısmına geçiliyor.
- 37:27Makine Programı ve Yakalama İşlemi
- Makine programında G komutları kullanılarak spindle'ın hareketi kontrol ediliyor ve 202 numaralı noktaya giderek parça yakalanıyor.
- M18 komutu tezgahın sayacını arttırıyor ve M99P1 komutu programın sonuna geliyor.
- Parçayı yakalamak için makineyi elle handle ile istenen yere getirip positionu açarak o noktayı programda kaydediyoruz.
- 40:19Sap Tarafı İşlemi
- Sap tarafında T77 komutu kullanılarak atma yeri belirleniyor ve X0'a gitmek yakalamanın önüne gitmek anlamına geliyor.
- Parça atma işlemi her parçada tek tek ayarlanıyor ve genellikle değişmez, sadece parça çok uzun olduğunda farklılık gösterebilir.
- Konveyör M500 komutuyla başlatılıyor ve M233 komutu ana iş mili dönüşünü pens açıkken aktif ediyor.
- 44:38Program Ayarları ve İşlem Yapma
- Program başlatmadan önce iki tarafın da pensinin kapalı olması gerekiyor, program başladığında önce pense açma işlemi yapılıyor.
- Tek takım yerine iki takım kullanmak için T101 komutu eklenmesi gerekiyor.
- İşlem yapmak için (örneğin delik açmak) T3 komutu kullanılıyor ve G83 komutu ile ilerleme verilerek delik açılıyor.
- 49:08Takımların Sıfır Alma İşlemi
- Parçayı tutturduktan sonra takımın ucunu parçanın ucuna değdirerek sıfır alınır.
- Matkapın ucunu jelatinden parçaya değdirerek "Z major" alınır.
- Parçayı yakalarken belirlenen yer daha sonra değiştirilemez, aksi takdirde sıfır değeri kaybolur.
- 50:17Offset Değişiklikleri
- Parçayı daha içerden yakaladığınızda, offset'e eksi değer verilerek spindle'a yaklaşması sağlanır.
- Parçayı daha dışarıya çektiğinizde, offset'e artı değer verilerek spindle'a uzaklaştırılır.
- Konuşmacı, takımların nasıl çalıştığına dair bir örnek program yapacağını ve bunu paylaşacağını belirtiyor.
- 51:51Torna İşlemi
- Parçanın arkasına diş çekmek için kat teller ve yuvarlak karakterler kullanılır.
- Torna işlemi yaparken torna ucunu yavaş yavaş değdirerek sıfır alınır.
- Torna alacağınız yerin ölçüsü, parçanın o halinin dışına değdirilerek alınır.
- 53:42Kullanım Kılavuzu
- Kullanım kılavuzunda bütün kodların açıklaması ve örnekleri bulunmaktadır.
- M kodlarının (M11, M51 gibi) açıklamaları ve örnek programları kılavuzda yer almaktadır.