Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye'nin sekizinci Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın hayatını ve siyasi kariyerini anlatan biyografik bir belgeseldir. 13 Ekim 1927'de Malatya'da doğan Özal'ın eğitim hayatı, iş hayatı ve siyasi yükselişi kronolojik olarak anlatılmaktadır.
- Video, Özal'ın elektrik mühendisliği eğitimi, Amerika'daki deneyimleri, Devlet Planlama Teşkilatı'ndaki görevleri ve siyasete adım atmasıyla başlar. Ardından 1983'te Anavatan Partisi'ni kurması, 1983 ve 1987 seçimlerinde tek başına iktidar olması, serbest piyasa düzenini getirmesi ve dış politikada yaptığı değişiklikler anlatılır. Son bölümde ise 1993'te 66 yaşında vefat etmesi ve Topkapı'da defnedilmesi ile Özal'ın samimi ve güçlü iletişim kurma özelliği vurgulanır.
- 00:32Turgut Özal'ın Hayatı ve Eğitim Hayatı
- Türkiye'nin sekizinci cumhurbaşkanı Turgut Özal, 13 Ekim 1927'de Malatya'da dünyaya geldi.
- Babasının memuriyeti nedeniyle Anadolu'nun pek çok şehrinde eğitim gördü ve 1950 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.
- 1952'de Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderildi ve elektrik enerjisi ve mühendislik ekonomisi konusunda eğitim gördü.
- 01:13Özal'ın Kariyeri ve Siyasete Giriş
- Yurda döndükten sonra Elektrik Etüt İdaresinde çalışmaya başladı ve 1959'da Ankara Ordonat Okulu'nda yedek subay olarak askerliğini yaptı.
- 1965'te Devlet Planlama Teşkilatı'nın kuruluşunda çalıştıktan sonra 1967'de DPT Müsteşarı oldu ve Dünya Bankası'ndan teklif aldı.
- 1973'te Türkiye'ye döndü ve özel sektörde yöneticilik yaptı, 1977 seçimlerinde MSP'den İzmir milletvekili adayı olarak siyasete adım attı.
- 02:35Ekonomik Döneme Giriş
- 1970'li yılların sonlarında Türkiye terör, ekonomik sıkıntılar ve siyasi çalkantılarla uğraşıyordu.
- Başbakan Süleyman Demirel'in 43. hükümet döneminde başbakanlık müsteşarlığı görevine getirildi ve Türkiye'yi ekonomik bataktan kurtarmak amacıyla ünlü 24 Ocak kararlarını hazırladı.
- 12 Eylül 1980 askeri müdahalesi sonrasında kurulan Bülent Ecevit hükümetinde ekonominin dümeninde yer aldı ve popülaritesi artarak hem Türkiye'de hem de dünyada tanınır oldu.
- 03:46Anavatan Partisi ve Başbakanlık Dönemi
- Kafasında enerjik planlar olan Özal, 20 Mayıs 1983'te Anavatan Partisi'ni kurdu ve orta direk kavramını kullanarak orta sınıfı temsil eden bir iktisadi program geliştirdi.
- 1983 genel seçimlerinde 400 sandalyeli meclise 211 milletvekili ile girerek tek başına iktidar oldu ve 45. hükümetin başbakanı olarak Türkiye'yi büyük değişikliklere hazırladı.
- Serbest piyasa düzenini getirerek özel sektörün önünü açtı ve ekonomide ihtilal yapıldı manşetleri atılıyordu.
- 04:38Cumhurbaşkanlığı Dönemi
- 1987 yılında yapılan referandumla 12 Eylül darbesinde siyasi yasak getirilen liderler aktif siyasete geri dönebildi.
- 1987 genel seçimlerinde bir önceki seçime göre oy kaybı yaşayan ANAP yine tek başına iktidar oldu ve Başbakan Özal, kabinesi ile belirledikleri programı uygulamaya devam etti.
- 18 Haziran 1988'de Ankara'da yapılan ANAP 2. Olağan Kongresi'nde kürsüde konuşmasını yaparken Kartal Demirağ'ın silahlı saldırısı sebebiyle yaralandı, kısa bir tedaviden sonra konuşmasına devam etti.
- 05:43Dış Politika ve Cumhurbaşkanlığı
- Özal'ın başbakanlığında çok yönlü bir dış politika uygulandı ve Türkiye'nin uluslararası camiadaki prestiji önceki yıllara göre çok arttı.
- Komşu Yunanistan'la sıcak ilişkiler kuruldu, Bulgaristan'la yapılan anlaşma sonucu orada zor şartlarda yaşayan 350 bin Türk Türkiye'ye geldi.
- 1989'da mecliste 263 oyla üçüncü turda seçimi kazanıp Türkiye'nin sekizinci cumhurbaşkanı oldu, o tarihte bu göreve gelen ilk sivil cumhurbaşkanı olarak ülke tarihine imzasını attı.
- 07:29Özal'ın Kişiliği ve Vefatı
- Özal'ın başarılarının sırrı samimi ve güçlü iletişim kurma özelliğinden kaynaklanıyordu, çözüm odaklı yapısı her zaman ön plandaydı.
- Devletin en tepesinde yer almasına karşın protokolde eski katı kuralları yıktı, renkli ve samimi bir hava oluşturdu.
- 5 günlük Orta Asya gezisinden döndükten sonra Ankara'da kalp krizi geçirerek 17 Nisan 1993'te 66 yaşında hayata veda etti ve Topkapı'da bulunan anıt mezara defnedildi.