Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Biyografi Ansiklopedisi" serisinin bir bölümü olup, son Osmanlı halifesi Abdülmecid Efendi'nin hayatını anlatan bir belgesel formatındadır.
- Video, Abdülmecid Efendi'nin 1868'de İstanbul'da doğumundan başlayarak, eğitim hayatı, sanatla olan ilgisi, veliaht ilanı, saltanatının kaldırılması ve halifelik dönemi, Kurtuluş Savaşı dönemindeki tutumu ve sürgün hayatı hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, Abdülmecid Efendi'nin dört evlilik yaptığı, bir kızı ve bir oğlu olduğu, 1944'te Paris'te vefat ettiği ve cenazesinin Medine'de Baki mezarlığına defnedildiği bilgisi de paylaşılmaktadır.
- 00:05Abdülmecid Efendi'nin Doğumu ve Ailesi
- Abdülmecid Efendi veya İkinci Abdülmecid, 29 Mayıs 1868'de İstanbul'da doğmuştur.
- Sultan Abdülaziz'in ortanca oğludur ve annesi Hayrani Dil Kadınefendidir.
- Osmanlı Hanedanının tek ressam üyesidir.
- 00:33Halifelik Dönemi
- 4 Temmuz 1918'de amcasının oğlu Mehmet Vahdettin'in tahta çıkması üzerine Osmanlı tahtının veliahtı olmuştur.
- 19 Kasım 1922'de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından halife seçilmiş, böylece 116. İslam halifesi olmuştur.
- 3 Mart 1924'te mecliste kabul edilen kanunla halifeliği sona ermiştir.
- 01:08Eğitim ve Sanat Hayatı
- 1876'da babasının tahttan indirilmesi üzerine Sultan Abdülhamit'in gözetiminde Yıldız Sarayı'nda şehzade mektebinde iyi bir eğitim almıştır.
- Tarihe ve edebiyata meraklı, Arapça, Farsça, Fransızca ve Almanca öğrenmiştir.
- Osman Hamdi Bey ve Salvator Valeri gibi önemli ressamlardan resim dersleri almıştır.
- 01:43Sivil ve Sosyal Faaliyetleri
- İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra ailesiyle beraber dışa kapalı yaşamını bırakarak ülkede kurulan pek çok sivil ve sosyal kuruma destek vermiştir.
- Ermeni Kadınlar Birliği'nin baş destekçisi ve Hilali Ahmer Cemiyeti'nin fahri başkanı olmuştur.
- Türk resim sanatının öncü isimlerinden olan Abdülmecid Efendi, 1909'da kurulan Osmanlı Ressamlar Cemiyeti'ne fahri başkanlık yapmıştır.
- 02:34Siyasi Rolü
- 1918'de Sultan Vahdettin'in tahta geçmesiyle şehzade Abdülmecid veliaht ilan edilmiştir.
- Birinci Dünya Savaşı sonunda İstanbul işgal altında bulunduğu sırada Padişaha Damat Ferit Paşa hükümetini eleştirmiştir.
- Anadolu Kuvayi Milliye hareketi 1920 Temmuz'unda Abdülmecid'i Ankara'ya davet ettiğinde olumlu yanıt vermemiştir.
- 03:52Saltanatın Kaldırılması ve Halifelik
- Kurtuluş Savaşı'nın zaferle sonuçlanması üzerine toplanacak barış konferansı için hem Ankara hem de İstanbul hükümetlerinin davet edilmeleri ile başlayan ihtilaf üzerine 1 Kasım 1922'de kabul edilen kanunla saltanatı kaldırılmıştır.
- 17 Kasım'da vatanı terk eden Vahdettin'in ölümüyle Türkiye Büyük Millet Meclisi hilafet makamının boşaldığına hükmetmiştir.
- 19 Kasım 1922 günü yapılan seçime katılan 162 mebustan 148'in oyuyla Abdülmecid Efendi halife seçilmiş, meclisin kararının bildirilmesiyle yeni halife İslam alemine beyanname neşretmiştir.
- 04:55Hilafetin Kaldırılması ve Sürgün Hayatı
- 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edilince halifelik konusu tekrar gündeme gelmiştir.
- Halifenin ödeneğinin arttırılması talebi ve yabancı siyasi konukları kabul etmek için izin istemesi Türk hükümeti ile halife arasında gerilim yaratmıştır.
- 53 arkadaşıyla birlikte verilen bir önerge ile halifeliğin kaldırılması istenmiş, 431 sayılı kanunla hilafet kaldırılmış ve hanedan üyeleri yurt dışına çıkarılmıştır.
- 05:50Vefatı ve Mirası
- 1924'te Fransa'ya geçen Abdülmecid Efendi, ömrünün geri kalanını burada tamamlamıştır.
- 23 Ağustos 1944'te Paris'te kalp krizinden vefat etmiştir.
- Cenazesi Türkiye'ye kabul edilmedi, Paris Büyük Camii'nde on yıl bekletildikten sonra Medine'de Baki Mezarlığı'na defnedilmiştir.
- Abdülmecid Efendi dört evlilik yapmış, bir kızı ve bir oğlu olmuştur.