Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Osmanlı mimarisi, diplomatik anlayışı ve günümüzdeki Türkiye'nin uluslararası ilişkileri hakkında yaptığı sunum ile İsmail Mansur Özdemir'in Etiyopya'da yapılacak cami inşaatı hakkındaki görüşlerini içeren bir içeriktir.
- Video, Osmanlı'nın sınır ötesindeki mimari eserlerinin kültürel uygunluğunu ve diplomatik anlayışının insan ve tevhid odaklılığını ele alıyor. İkinci bölümde ise Etiyopya'daki iç çatışmalar sonrası Addis Ababa'da yapılacak caminin stratejik önemi, Osmanlı-Habeşistan ilişkilerinin simgesi olması ve yerel mimari korunarak emperyalist etki yaratmayacak bir mimari model sunulması gerektiği vurgulanıyor.
- Videoda ayrıca Türkiye'nin Etiyopya'daki varlığının stratejik önemi ve bu caminin multidisipliner bir çalışma ile fonksiyonel bir külliye olarak tasarlanması gerektiği belirtiliyor. Osmanlı'nın mirasının günümüzdeki Türkiye'nin kamu diplomasisi ve sivil toplum kuruluşlarının uluslararası faaliyetlerine yansıması da ele alınıyor.
- Osmanlı Mimarisi ve Diplomasi
- Osmanlı tipi diplomasi ve çalışma modeli insan ve tevhid odaklılığı öne çıkar, hiçbir toprağın tarihi ve milli müktesebatını örselemeyen bu anlayış insanlık tarihinin en zarif modeli olarak temayüz eder.
- Osmanlı Devleti, kendisi ile açık hilafet bağı içinde olan coğrafyalarda bile emperyalist görünüm içinde olmamış, kültür ve mimari anlayışın sürdürülmesinde tahakküm kir bir üslup tercih edilmemiştir.
- Osmanlı mimarisinin sınır ötesindeki yansımalarında, bir geçiş mimarisi ile bölgedeki mimari karakteri asla incitmediği görülür.
- 00:54Mimarinin Coğrafi ve Kültürel Bağlantısı
- Mimari tip bir coğrafyanın kendi ontolojik serüveninden doğar ve mamul mutlaka o bölgenin materyal ve kültürel aklının bir mahsulüdür.
- Mimaride gelişme, aynı kültürdeki gelişme gibi iletişim, etkileşim ve gönüllü bir süreç olarak kendiliğinden ortaya çıkarsa makuliyet olur.
- Osmanlı'nın Anadolu dışındaki coğrafyalardaki mimari eserleri bulunduğu bölgenin rengine sahip olmuştur, özellikle dini mimari çok özgün ve bölgeye özgü karakterler taşır.
- 02:20Osmanlı'nın Afrika ve Asya'daki Diplomatik Yaklaşımı
- Afrika ve Asya'da Osmanlı döneminden kalan pek çok mimari eseri görme imkanı olan konuşmacı, Osmanlı'nın asla bir emperyalist görünüm içinde hareket etmediğini vurgulamaktadır.
- Osmanlı, dünyanın en uzak coğrafyalarına gönderdiği diplomat, asker, bilim adamı ve görevlileri asla bir emperyalist anlayış içinde hareket etmemişlerdir.
- Arar, Güney Afrika, Kuzey Afrika-Japonya hattı, Ustuva, Fizan, Açı, Morro ve onlarca yere gönderdiği kadroları bulundukları bölgelere adeta vakf olunmuşlardır.
- 02:59Osmanlı'nın Diplomatik Kadrosu
- Bölgeye hizmet anlayışı ile giden bu insan kaynağının vasıflarındaki çeşitlilik, kompleks niteliksel yapı, teknik katkı ile davet irşad nosyonunun birlikte seyretmesine imkan sağlamıştır.
- Asker olmak yanında mimar, alim, mualli, sanatkar, tabip, tasavvuf erbabı gibi çoklu özelliklere sahip bu insan tipinin bölgelerde yapısal bir etkileşim ve bölge ile bütünleşme amacıyla gözü arkada bireyler olmaması ve yüksek adanmışlık bu odaklanmanın derinliğini ve yüksek gücünün bir ifadesidir.
- Hem alp eren olma vasfının bir kompleks ürünü olan örgü, beraberinde güçlü ve velut bir dil yanında özgün bir istihsale de imkan bırakmıştır.
- 03:54Osmanlı'nın Mirası
- Osmanlı siyasal, kültürel ve dinsel bir emperyalist güç değildir, yüksek siyaset ancak çok nitelikli insan aklının ve kaynağının ortaya koyabileceği bir mesaidir.
- Özellikle sınır ötesi çalışmalar, diplomasi ve farklı kültürler içinde var olma becerisi bir ilmi, zihinsel derinliği, adanmışlık ve özveriyi zorunlu kılar.
- Osmanlı Devleti bulunduğu hiçbir bölgede siyasal, kültürel bir emperyalist güç olarak konumlanmamıştır, Batı dünyasının ağır travmatik tutumlar içinde hareket ettiği dönemlerde de kardeş coğrafyalarda makul ve eşit bir paydaşlık içinde zerafetle hareket ederek ortak medeniyet inşası için gayret etmiştir.
- 04:54Osmanlı'nın Afrika'daki Etkisi
- Batının en ağır sömürge dönemlerinde sömürgecilere karşı direniş ruhunu İslam ve Osmanlı beslemiştir.
- Köleciliğin insan onur ve haysiyetini örselediği dönemlerde Osmanlı mekteplerinde eğitim gören Afrikalı ve Asyalılar sömürge karşıtı mücadelenin temelini oluşturmuşlardır.
- Bugün tüm Afrika'da bu güçlü altyapının izleri rahatlıkla bulunabilir.
- 05:25Türkiye'nin Afrika ve Asya'daki Rolü
- Afrika, Asya ve tüm dünyada son dönemde artan Türkiye ilgisi tartışmasız çok değerlidir, Türkiye Cumhuriyeti ilgili tüm kurum ve kuruluşları ile tarihi müktesebatına uygun küresel roller üstlenmek arzusundadır.
- Kamu diplomasi faaliyetleri çerçevesinde dünyadaki tüm mazlum halklara din ve ırk gözetmeksizin yardım sunmaktadır.
- Kamu diplomasisi faaliyetleri, kalkınma yardımları ve insani yardımlar düzleminde dünyada açık ara öndedir.
- 05:57Türk Sivil Toplum Kuruluşlarının Katkıları
- Bu faaliyetlerin gerçekleşmesi sürecinde devlet kurumları yanında Türk sivil toplum kuruluşlarının çok önemli çalışmaları bulunmaktadır.
- Türkiye'nin kalkınma yardımları ve insani yardımlar konusunda dünya birincisi olmasında Türk sivil toplum kuruluşlarının belirgin düzeyde katkısı bulunmaktadır.
- Dünyada artan düzeyde gerilim, savaş, çatışma, iç savaş ve afetler çerçevesinde büyük bir yardım hareketliliğinden bahsedilebilir, Türk devleti ve milleti de dünyada artan düzeyde bu insani yardım ihtiyacına duyarsız kalmamıştır.
- 06:57Türk Sivil Toplum Kuruluşlarının Uluslararası Atağı
- Türkiye'nin kamu diplomasi konusundaki uluslararası atağı, sivil toplum kuruluşlarının da uluslararasılaşmasına motor olmuştur.
- Türk diplomasisi destekleyici mekanizmalarla toplumun küresel düzeydeki yardım arzusuna kayıtsız kalmamış ve dünyanın pek çok ihtiyaç sahibi ülkesi ile karşılıklı ikili anlaşmalar imza altına alınmıştır.
- Türk sivil toplum kuruluşları ülkelerinin dış misyonları ile istişare süreçler yönetme gayreti içindedir.
- 07:36Osmanlı Mirası ve Günümüz
- Tarihin eski dönemlerinde beri bulunduğumuz coğrafyalardaki varlığımız ve varoluş referansımız sadece bugüne bağlı değildir, sınır ötesinde yaptığımız her çalışma referansını tarihsel arka plandan almaktadır.
- Yukarıda uzun uzun anlattığımız cihan penah temsil, bugün yapılan çalışmaların en temel referans noktasıdır.
- Bugün kamu ya da sivil olarak yurt dışında ürettiğimiz çalışmalar kendi özgün tarihsel referansından uzak kalamaz.
- 08:28Afrika'da Cami Mimarisi
- Yakın zamanda bir Afrika ülkesinde yapılan cami çok büyük bir memnuniyet yarattı, cami olması ve ihtiyaç sahibi bir ülkede yapılmasını çok büyük bir anlamı olduğu aşikar.
- Herhangi bir şekilde anlam ve değerine yönelik bir sorun asla gözükmüyor, fakat yapılan caminin Osmanlı dönemi bir İstanbul camisi'nin mimarisi ile yapılması ise tartışması yapılacak bir konudur.
- Her coğrafya kendi kültür, tarih ve duygusal ilkesinin hülasası olarak bir mimari var eder, özellikle camiler bu türden geleneksel formun ifade edildiği en uygun yerlerdir.
- 09:18Yerel Mimariye Uygunluk
- Bir Afrika ülkesindeki caminin mümkünse o coğrafyanın mimari karakterine uygun yapılması, oradaki iklim, malzeme ve ihtiyaçları gözetmesi gerekirdi.
- Hediye olarak yapılan mimari yardımlarda da bu durum değişmemelidir, Osmanlı camileri dikkatle incelendiğinde bulunduğu bölgenin mimari karakterini sürdürme eğiliminde olmuştur.
- Mimarinin matematiği ve teknolojisi açısından yapılacak statik katkılarda mimari form içerisinde hissettirmeden yerelleştirilmiştir.
- 09:52Modern Mimari Uygulamaları
- Bugün camide olsa yapılan yardım ve kalkınma desteklerinin mutlaka yerelliye zarar vermeden yapılması gereklidir, mahalli olanı değerli kılmak önemlidir.
- Makul bir şekilde geçiş mimarisi ya da eklettik mimari bir arayışın olması muhatap uygun gördüğü takdirde olabilir, yoksa bugün olmasa bile yarın bu türden bir yapı müdahale veya emperyalist bir çaba olarak ele alınabilir.
- Ekvator hattında ağır çöl sıcakları altında yaşanan bir bölgede yüksek pencereli ve güneş ışıklarını olduğu gibi camiye alan bir mimari zaten fonksiyonel olarak kullanışsız olur.
- 10:32Diplomasi ve Mimarlık
- Diplomasi ve kamu diplomasisi ince zeka, yüksek siyaset ve derinlikli bir bakışı zorunlu kılar.
- Bizi emperyalist ülkelerden ayıran ve insanların gönlüne yüzyıllarca süren bir aşk ve muhabbeti koyan ecdadımızın zarafet ve ince, sofistike, muvahhid nazarıdır.
- Yurt dışında STK'larımız ya da devletimiz tarafından yapılan mimari uygulamalarda mutlaka yerellik göz önüne alınmalı, Türkiye'den alınıp taşınan bir mimarinin uzun vadede fonksiyon sorunları yanında tartışma konusu olacağı gerçeği göz önünde tutulmalıdır.
- 11:40Etiyopya'daki Türk Camisi
- Etiyopya'daki Türk camisi ortak bir formun ürünü olmalıdır.
- Yakın zamanda Etiyopya'nın başkenti Akli Sababa'da Etiyopya Meşihatı'nın da büyük isteğiyle bir Türk camisi'nin yapılacağı kamuoyuna duyuruldu.
- Uzunca bir gayretin sonucunda ortaya çıkan bu haber oldukça sevindiricidir.
- 12:01Etiyopya'daki Cami Projesi ve Önemi
- Son günlerde iç çatışmalar ve yüzlerce Müslüman'ın vefatıyla sonuçlanan olaylar Etiyopya Müslümanlarını üzmüştür.
- Addis Ababa'da yapılacak cami, Etiyopya Müslümanları için büyük bir moral kaynağıdır ve iki ülke halkı açısından büyük anlamlar taşımaktadır.
- Harar, Habeşistan-Osmanlı-Afrika ilişkilerinde önemli bir değer taşır ve Osmanlı Habeşistan tarihinin canlı bir sahnesi gibidir.
- 13:11Cami Projesinin Mimari Özellikleri
- Türkiye'den mezun olan meslek erbabı, iki kültürün karakterine vakıf insanlar olarak fonksiyonel ve özgün bir geçiş mimarisine ulaşabilirler.
- Türk ve Etiyopyalı mimarların ortak gayretiyle ortaya çıkacak mimari model, Etiyopya kültürünün karakteri yanında makul Türk dokunuşları ile iki toplumun kardeşliğinin bir timsali olabilir.
- Addis Ababa'nın ortasına emperyal bir etki yaratacak bir İstanbul tipi cami mimarisinin konulmaması gerekmektedir.
- 14:21Projenin Stratejik Önemi
- Türkiye'nin Etiyopya'daki varlığından rahatsız olan küresel ve mahalli yapılar, Türkiye'yi Afrika'da örselemeye yönelik her fırsatı değerlendirmektedir.
- Addis Ababa'da fonksiyonel bir cami çok stratejik anlamlar taşımaktadır ve kendi öz kaynakları ile yapılması mümkün olmayan bu mimarinin bir işlev ve sanat harikası olması büyük bir kazanım sağlayacaktır.
- Mimari olgunlaşma sürecinde mutlaka multidisipliner bir çalışma yapılmalıdır ve bu yazı devlet kurumları ve sivil toplum kuruluşları için dönüşüm ve sofistike odaklanma yaratması arzulmaktadır.