Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Aydın'ın ekonomi servisi için hazırlanmış bir televizyon programıdır. Programda sunucu ve Barbaros Bey adlı konuk arasında moda, ekonomi ve toplumsal değişim konuları ele alınmaktadır. Ayrıca Deniz Kavukçuoğlu, Zeynep Fadıllı ve "Çok Sinye" adlı kişiler de programın farklı bölümlerinde yer almaktadır.
- Program, "modanın ekonomi politikası" konusuyla başlayıp, moda, heves ve stil kavramlarının tarihsel gelişimini, Türkiye'deki lüks tüketiminin yükselişini, tekstil endüstrisinin sosyal etkilerini ve terzi kültürüne değinmektedir. Video, Türk moda sanatının tarihsel gelişiminden, aksesuarların önemi ve modern tesettür modasına kadar geniş bir yelpazede konuları kapsamaktadır.
- Programda Osmanlı'daki sınıfsal giyim düzenleri, medyanın moda endüstrisindeki rolü, Türkiye'nin pamuk üretimi tarihi ve doğal elyafların önemi gibi konular da ele alınmaktadır. Ayrıca, Türk malzemelerinin önemine, şapka, çiçek ve düğme gibi aksesuarların evrimine ve günümüzdeki tesettür modasının sorunlarına da değinilmektedir.
- 00:02Fuar Duyurusu
- Fuar 25 Kasım'a kadar Büyükçekmece'deki TUYAP Fuar ve Kongre Merkezinde açık kalıyor.
- 00:41Ekonomi Programı Başlangıcı
- Programda modanın ekonomi politiğinin konuşulacağı belirtiliyor.
- Barbaros Bey programa konuk olarak davet ediliyor.
- Konuk, hızlı düşünme, yazma ve okuma yetenekli olduğu bir önceki söyleşide belirtmiş.
- Programda hızlı konuşulacağı ve izleyicilerin hızlı dinlemesi gerektiği vurgulanıyor.
- 01:13Moda Kavramı ve Tarihi
- Moda, heves ve stil kelimeleri farklı anlamlara sahiptir; moda, insanların cinsel, dinsel, fiziksel, kültürel, ekonomik ve siyasi haberleşme biçimi veren bir sosyal olgudur.
- Moda tarihi, sanayi devrimi öncesi sınıfsal sınırlamalarla ilgiliydi; Osmanlı'da deyyuslar, şerbetçiler, kapıkulları gibi farklı sınıfların belli renk, desen ve formlarda giyimleri vardı.
- 12. yüzyılda bilim, sanat ve felsefenin insan vücuduna odaklanmasıyla parçalı giyime geçiş dönemi başlamıştır.
- 03:30Moda, Heves ve Stil Arasındaki Farklar
- Heves, geçici bir durumdur ve genellikle moda akımlarında görülebilir; örneğin Türkiye'de Şulebaş gibi bir baş bağlama biçimi heves niteliğindedir.
- Stil, üslup olarak kendine has bir şeydir ve sonradan olunmaz; Belgin Doruk ve puantiye elbiseleriyle beyaz kısa eldivenleriyle bir stil oluşturmuştur.
- Stil ve moda birbirini kapsamaz; kayakçının slalom stilini moda ile ilişkilendirmek gerekmez, ancak kostümünün moda ile ilişkili olabilir.
- 05:08Eğilim ve İkonlar
- Eğilim (trend), takip edilen ikonlar tarafından belirlenir; Audrey Hepburn, Brigitte Bardot, Eşref Sinavşar ve Ayten Gökçer gibi isimler ikon olarak kabul edilir.
- İkonlar kendileri olmayı başarmışlardır ve referans oluşturmuşlardır; bunların üstünde kreatörler vardır, örneğin Audrey Hepburn'nün arkasında Hubert de Givenchy vardır.
- Moda ve ideoloji iç içe geçmiştir; Coco Chanel Nazi sempatizanı, Hugo Boss naziler için üniforma tasarlamış, Prada siyah modellerle çalışmamıştır.
- 07:31Moda ve Mimari İlişkisi
- Moda, sadece giysi anlamında değil, yemek, yaşam stili, araba gibi her şeyi kapsar ve temelinde mimari vardır.
- Modanın var olabilmesi için mimari şarttır; kaldırım yüksekliği, merdiven basamakları ergonomiye göre tasarlanmalıdır.
- İnsan vücudu silindirlerden ibaret bir organizma olarak görülür ve modanın dış kısmı, felsefe ve sosyolojinin iç kısmı olarak tanımlanabilir.
- 08:55Demode Olma Korkusu ve Medya
- İnsanlarda demode olma korkusu vardır ve bu korku medya tarafından pompalanır.
- Medya, reklam verenlerle ilişkili olduğu için demode olma korkusunu yayabilir.
- Dergiler, mecmualar ve magazin programlarında muhabir, yapımcı ve figür ilişkisi önemlidir; Türkiye'de bu ilişkide ticaret meselesi vardır.
- 10:21Etnik ve Folklorik Kültür
- Moda keşfedilmesi gereken bir şeydir ve Anadolu'da coğrafik ve sosyolojik olarak büyük zenginlikler vardır.
- Etek üstü pantolon, etek üstü pantolon ve pantolon eteklenen kavramlar farklıdır; etnik ve folklorik kültürde bu gibi giyim biçimleri vardır.
- Tarih boyunca kadınlar bedenlerini değiştirmek için çeşitli yöntemler kullanmıştır; popolarına yastık bağlamaları, yüksek topuklar ve balina kemiklerinden yapılan korseler gibi.
- 12:22Moda ve Lüks Kavramları
- Moda kavramında "mavi yakalı", "beyaz yakalı" gibi sınıfsal yapılar ve iş kadını, iş adamı gibi formatlar bulunmaktadır.
- Lüks ve moda farklı kavramlardır; lüks çok özel ve çok sinirli bir şeydir, moda ise farklıdır.
- Türkiye'de lüks tüketim ciddi bir yükselişte olup, son iki buçuk yılda yüzde dörtyüz artış kaydedilmiştir.
- 16:33Moda Tarihi ve Gelişimi
- Moda konusunun tarihi milattan önce beşbinlere kadar gidebilecek kadar uzundur ve coğrafi, klimatolojik, sosyal ve siyasi faktörler üzerinde şekillenmiştir.
- Modanın yazılı tarihi 1905'te başlamıştır; Fransa'da "Chambre Syndicale de la Couture et de la Création" (Paris'teki dikiş, nakış ve moda tekstil sendikası) kurulmasıyla.
- Moda sendikasının kurulmasıyla marka tescili, çalışma koşulları ve koleksiyon sergileme kuralları gibi düzenlemeler getirilmiştir.
- 21:15Moda ve Toplumsal Yapı
- Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda kadınlar ve erkekler için farklı renkte nüfus kağıdı verilmesi, toplumda cinsel ayrımcılığa yol açmıştır.
- Pantolon aslında erkeklere ait değildir, tarihte ilk önce kadınlar tarafından kullanılmıştır.
- Modanın temelinde hiciv vardır ve insanlar soyunmak için giyinirler, giyinmek için soyunmazlar.
- 23:33Moda ve Giyim Endüstrisi
- Jean, Amerikan kültürünün yayılmasına aracı olmuş bir giysi olup, sol camiada başlangıçta giyilmesine karşı direnç oluşmuştu.
- Kot pantolon, pamuk tarlalarında çalışanların kendi ürettiği pamuğa para ödeyerek giydiği bir üründen başlayıp, zamanla yüksek sosyete tarafından da tercih edilmiş ve KDV'si yüksek bir ürüne dönüşmüştür.
- Kot üretimi Türkiye'de birçok silikosis hastasını taşımış ve ölüme itmiş, bu endüstrinin masum olmadığını göstermektedir.
- 24:58Giyim ve Hijyen
- Kot pantolon, hijyen açısından uygun değildir; içinde çok fazla bakteri barındırır ve yüksek oranda polyester içerir.
- Yırtık pantolon modası, yırtık olmanın empoze edilmiş bir modası olarak görülmektedir.
- Skinny jeans, vücuda oturan, içinde elasten veya likra bulunan bir giyim tarzıdır ve erotizm içerir.
- 26:42Doğal Elyaf ve Pamuk Üretimi
- İnsan vücudu doğal elyafa muhtaçtır ve 2009'un Uluslararası Doğal Elyaf Yılı olarak belirlenmesi önemlidir.
- 1968'de Adana Çırçır'ın kapatılması ve sermayeye ait olan pamuk üretimi ruhsatları, Türkiye'nin pamuk üretimi konusunda dönülmez bir yola gitmesine neden olmuştur.
- Türkiye, 10 yıl önce dünyada pamuk üretiminde beş monopolden biriyken, günümüzde yıllık pamuk rekoltesi 3,6 milyon ton civarında olup, bunun yaklaşık 180 bin tonu kıymetli Ege pamukudur.
- 28:02Polyester ve Sağlık Sorunları
- Türkiye'de gömülen insanlar yüzde yüz pamuklu kefen bezi bulamadıkları için polyester karışımlı kefen bezleriyle gömülmektedir.
- Polyester kefen bezleri nedeniyle mezar yapım süreleri altı aya kadar uzayabilmekte ve cesetler çürümemektedir.
- İnsan vücuduna sindirilemeyen ak katalizörler, emülgatörler, koruyucular, tatlandırıcılar ve kıvamlaştırıcılar gibi maddeler, vücutta sorunlara neden olmaktadır.
- 29:05Moda ve Medya
- İnsanlık büyük bir dönem sinemadan yönetildi, sonra televizyondan, şimdi ise internetten yönetilmektedir.
- Beyoğlu'nda terzilerin çoğunluğu Museviler'den oluşmaktadır ve büyük moda markaları bu bölgede bulunmaktadır.
- 1960 ihtilali ile birlikte Türk ve Ermeni terzileri moda dünyasında öne çıkmaya başlamıştır.
- 31:14Moda ve Erotiklik
- Moda dünyasında erotizm ve pornografi arasındaki fark önemlidir; erotizmle müstehcenlik arasında ince bir çizgi vardır.
- Moda dünyası, özellikle farmatoloji ve kimya monopollerinin insan vücudu üzerinde estetik ve kozmetik oynamayla sağlıksız bir ortama ulaşmıştır.
- Moda dünyasında ölümsüzlük ve ilahi gençlik arayışı, pornografi ve erotizm şeklinde ifade edilmektedir.
- 33:08Modeller ve Moda Dünyası
- Kate Moss, G. Bunchen ve Kazedonya'nın modeli Sara San Pao gibi modeller moda dünyasında önemli yerlerini almışlardır.
- Eski zamanlarda kreatörler (modacılar) mankenleri elbiseleriyle meşhur ederken, günümüzde elbise kalmadığı için vücutlar markaları meşhur etmeye çalışıyor.
- 33:56Yaratıcılık ve Sosyal Yapı
- Sosyal katmanlar arasında yumuşak geçişler koyamazsanız uçurumlar oluşur ve bu yaratıcılığı bitirir.
- Yeni yapılan sosyal konutlar, Türkiye Cumhuriyeti'ndeki ikinci dünya savaşı sonrası ucuz işgücüne konut sağlamak için yapılanların birebir modelidir.
- Batıya taklit etme stratejisi, orijinal olmayan bir yerde taklit etmenin zorluğunu göstermektedir.
- 34:56Moda ve Taklit
- Bazı Türk konfeksiyoncuları Fransız kreasyonlarını taklit edip Paris'e moda fuarına götürdüler, ancak kartela çaldığı için iki yıl premier vizyona giremedi.
- Türk saraciyeciler İtalya'daki aksesuar fuarına gitmek istediler ancak İtalyan konsolosluğu, onların fotoğraf makineleriyle modelleri çaldıklarını söyleyerek vize vermedi.
- Osmanlı'da Tanzimat'la birlikte moda konusunda ciddi yapısal dönüşümler olmaya başlamıştır.
- 36:21Türk Moda Geleneği
- 1930'larda el yapımı bir şapka, yüzde yüz Türk kadifesi, rafyası ve hasırı ile yapılmıştır.
- 1940'larla 50'ler arasında şapkalar artık "Made in France" yazısıyla gelmeye başlamıştır.
- Şapka devrimi yapmış bir ülkedeyiz ve şapka, başın vücudun bir yedisinden bir sekize uzatılarak vücudu daha ince ve albenili göstermenin yolu olmuştur.
- 38:09Moda Sanatı ve Kayıplar
- Ankara'da olgunlaşma hocası çöpten yıllardır arşivlenmiş çiçek dosyalarını kurtarmıştır.
- Devlet tiyatrosu ve operasının kostümleri yer olmadığı gerekçesiyle çöpe atılmıştır.
- Pera'daki düğmeciler, ayakkabıcılar, çantacılar, şapkacılar ve çiçekçiler kaybolmuştur.
- 39:02Moda Eğitiminde Sorunlar
- Türkiye Cumhuriyeti'nde 40'a yakın tasarım okulu vardır.
- Eğitimbilimde insan vücudu ve adalelerini görmeden stilize bir insan vücudu çizilemez.
- Moda atölye geleneğini gerektirir, resim, müzik, tiyatro gibi alanlarda olduğu gibi.
- 40:18Doğal Malzemelerin Önemi
- Sedef düğmeler doğal malzemeden yapılır, ışığı güzel, sıcak soğuk sudan etkilenmez, ütüde erimez ve plastik ve kanserojen değildir.
- Türkiye Cumhuriyeti etobur bir ülkedir, kesilen binlerce hayvandan çıkan boynuz ve toynak gibi malzemeler geri dönüşümde kullanılabilir.
- Sümerbank gibi markalar çıkarmıştık, ancak artık bu tür doğal malzemeler yerini plastiklere bırakmıştır.
- 43:27Moda ve Giyim Tarihi
- Moda, bazılarına göre kendine yakışan, bazılarına göre belli zamanlarda tercih edilenlerdir.
- Moda yaratılanda bir karakter ve benlik katılır; geçmişte giyinme mesleklere göreymiş, ancak zamanla moda yaşantımıza girdi.
- Moda tarihinde açık renkli gömlek, koyu renk takım elbise, rugan ayakkabı, köstekli saat ve yelek gibi giysiler tercih edilmiş.
- 44:46Atatürkçülük ve Moda
- Atatürkçülük, şık, özenli ve bakımlı olmayı küçümseyenler için eleştiri konusu olmuştur.
- Yeni moda için özgün malzemeye ihtiyaç duyulmuş, iplik, mensucat ve bahtı fabrikaları kurulmuştur.
- Bürümcük, sündüz, aba, şile bezi, oblim basma, tübert, canses, atlas ipliği gibi Türk desenleri ve malzemeleriyle giyim sanayiye yol açmıştır.
- 45:36Günümüz Modası ve Tesettür
- Günümüzde şapka ve ceket yerine cübbe, yazma çember yerine rengarenk başörtüsü tercih edilmektedir.
- Türban benzeri giysilerin üreticileri genellikle gayrimüslimler ve özellikle muhtevilerdir.
- İngiliz Tomas bu trençkotu hem rengine kadar tercih edilmektedir.
- 46:33Tesettür Modası Eleştirisi
- Tesettür modası ve defileleri eleştirilmiştir; iman etmiş, örtünmüş herkesin tanıdığı hanımefendilerin değil, mankenlerin giydiği giysiler eleştirilmiştir.
- Para alıp başını örtüp gece partilerine giden kişilerin tesettür yapmadığı belirtilmiştir.
- İslam'a uygun giyimde göğüs hatlarını belirtmeyecek şekilde giyinme, belde kemer olmaması gerektiği vurgulanmıştır.
- 47:56Moda ve Dini Semboller
- Kur'an-ı Kerim'de hiçbir dinin sembol ve işaretlerini taşımayınız emri verilmiştir.
- Bazı kişilerin üzerinde Davud'un yıldızı, boynunda Hıristiyan haçı, Christian Lakro yazan eşarp gibi dini semboller taşıdığı belirtilmiştir.
- Gösteriş ve imrendirme İslam'da büyük günah olarak nitelendirilmiştir.