Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, mimar Selva Gürdoğan'ın "Cömertliği, Mimarisi" başlıklı bir sunumudur. Selva, 1996'da İTÜ'ye girdiği, Los Angeles'ta okuduğu, Rotterdam ve New York'ta çalıştığı ve 2006'dan beri eşi Gregos Tank ile Karaköy'de "Süper" adı altında mimarlık yapan bir profesyoneldir.
- Sunumda mimarlık mesleğinin cömertlik duygusuyla ilişkisi, İstanbul'daki konut stoğu ve toplumsal eşitsizlik, şehir araştırması, kamusal alan tasarımları ve çocuk dostu kent tasarımı gibi konular ele alınmaktadır. Selva, Superpool, Stüdyo X, Kadir Has Üniversitesi ve çeşitli belediyelerle yaptığı projeleri paylaşarak, mimarlıkta bilgi üretiminin, kamusal alanların yeniden tasarlanmasının ve çocukların kent içindeki yaşamlarının nasıl geliştirilebileceğini anlatmaktadır.
- Sunumda ayrıca Karaköy Talks serisi, İstanbul'daki minibüs ve dolmuş haritası, KITO (TOKİ'nin tersi) kavramı, Şişhane metrosu mekan tasarımı, Halide Edip Adıvar Lisesi yarışması, İstanbul 95 cm projesi ve Maltepe'de gerçekleştirilen sokak dönüşüm projesi gibi çeşitli mimari ve şehir planlama çalışmaları detaylı olarak incelenmektedir.
- 00:24Mimar Selva Gürdoğan'ın Kariyeri
- Selva Gürdoğan, 1996'da İTÜ'ye girdi, 1999'da okumayı bırakmak zorunda kaldı, Los Angeles'ta okudu ve Rotterdam'da, New York'ta çalıştı.
- 2006'dan beri eşi Gregos Tank ile Karaköy'de "Süper" adı altında mimarlık yapıyorlar.
- Sunumun adı "Cömertliği, Mimarisi" olup, 12 yaşında mimar olmak istediğini ve mimarlığın cömert bir meslek olarak hayal ettiğini anlatıyor.
- 02:04Mimarlık Mesleğinin Gerçekleri
- Mimarlık mesleğinin cömertlikle örtüşmeyen gerçekleri de var, özellikle yatırım ve karşılık tartışmaları.
- Mimarlık hem hizmet sektörünün güzel bir alanı hem de cömertlik duygusunu arayan bir meslek.
- Mimarlıkta bilgi üretme, bir araya gelme, hayalleri hayata geçirmek ve kamusal alandaki beraberlikler önemli.
- 04:24İstanbul'a Dönüş ve İlk Projeler
- İstanbul'a geldiklerinde, Gagas Danimarkalı olup Türkiye'de ilk kez yaşıyor ve kendileri de burada mimar olarak bulunmuyorlardı.
- 2006-2007 yıllarında İstanbul'un minibüs ve dolmuş haritası yaparak şehri farklı bir açıdan göstermeye çalıştıklarını belirtiyor.
- Bu harita bir espri olarak yapılmış, Kanyon'da satılmış ve şehri nasıl gösterdiklerimizle ilgili bir provokasyon oluşturmuş.
- 05:52Harita Çalışmaları ve Araştırmalar
- Garanti Galeri (şimdi Salt) ile bir harita kitabı projesi başlattılar ve 2009 senesinde birçok haritalama yaptılar.
- Türkiye'deki eğitim durumlarını gösteren harita, doğu-batı ayrımının sert bir çizgiyle bölünmesini göz açıcı buluyor.
- İstanbul'un semt pazarları, bisiklet yolları ve sokak eğimleri gibi konuları haritalamalarla araştırdılar.
- 08:26Uluslararası Çalışmalar
- İstanbul, 2009-2013 yılları arasında yıldız parlayan bir şehir olarak görülüyordu.
- Google Müzesi ile bir çalışmayı yaptılar.
- Mama adlı projede, New York ve diğer beş şehirdeki gelişimin dengesizliği ve gelir grupları arasındaki uçurumlarla ilgili bir çalışma yaptılar.
- 09:33İstanbul'da Informallik ve Gecekondu Hikayesi
- İstanbul'da informallik veya alt gelir grupları hakkında yurt dışındaki algı genellikle gecekondularla ilişkilendirilir.
- İstanbul'un gecekondu hikayesi 1960-1980'lerde yaşanmış olup, şu anda post-gecekondu veya başka isimlerle anılan bir dönemden geçiyoruz.
- 1980 sonrası İstanbul'un apartmanlaşma dönemi başlamış ve son yirmi senedir sürekli toplu konut deneyimi üretilmiştir.
- 10:16Toplu Konut ve Konut Stoğu
- İstanbul'da artık gecekondu kavramı nostaljik bir konu olup, "TOKI" adı verilen, izinsiz yapılar yerine izinli yapılar üreten bir konut stoğu üretildi.
- Hem alt gelir hem de üst gelir grubuna hizmet eden inşaatlar aynı dili kullanarak kilometrelerce kuleler üretilmiştir.
- Bu kulelerin nasıl bir hayata izin vereceği ve nasıl bir yaşam sunacağı, İstanbul'da yaşam ve eşitsizlik konuları olarak ele alınmıştır.
- 11:14Kriz Anlarında Şehirler
- Herhangi bir ekonomik kriz veya virüs gibi durumlar şehirleri kitleyebilir ve yaşamı bir günün diğerine durdurabilir.
- Kendi kendine bakamayan, besleyemeyen ve yatakhane mantığında kurulmuş yeni yerleşimlerin nasıl tersine çevrilebileceği ve tüketim yerlerinden üretime dönüşebileceği çalışmanın konusu olmuştur.
- Çalışma için "TOKI" kavramı yerine "KITO" (Kendi İçi Üretim) kavramı kullanılmış, alt gelir halkının kendisinin üretebildiği yaraça bir yün yerleşme ve yönetme fikri sunulmuştur.
- 12:28Basit Bir öneri
- Çalışmada tanımsız arsaların çeperlerinde sadece dükkanlar ve üretimhaneler olsa nasıl bir hayat olacağını gösteren basit bir öneri sunulmuştur.
- 17:44Mimarlık ve İletişim
- Mimarlık mesleği iletişim kapasitesini çok geliştirmeyen bir alan olduğundan, şehirle ilgili hayal kurmak ve kamusal alanla ilgili önerilerde bulunmak için herkesin anlayabileceği bir dilde konuşmak gerekiyor.
- Karaköy Talks adlı bir seriyi 2008-2009 yıllarında ofiste düzenleyerek, yurt dışından gelen misafirlerle toplantı yapma ihtiyacı karşılamışlar.
- 19:38Stüdyo X Deneyimi
- Stüdyo X, Columbia Üniversitesi'nin dünyanın farklı yerlerinde kurduğu şehir laboratuvarları olup, İstanbul'daki beş senelik deneyimin yürütücüsü olmuşlar.
- Stüdyo X, bir üniversite için ilginç ve cesur bir deneydi çünkü ders vermek yerine üretime destek olmak ve dinleyenlerden biri konumuna gelmek hedefleniyordu.
- Stüdyo X, Rio, İstanbul, Tokyo gibi büyük şehirlerin birbirleriyle konuşmasını sağlayacak bir ağ oluşturmayı hedeflemişti.
- 21:42Stüdyo X'den Öğrenilenler
- Stüdyo X deneyimi, mimarlıkta kontrol mekanizması kurmak yerine alan açmak ve başkalarının üretimine katkı vermeyi öğretti.
- Stüdyo X, Columbia Üniversitesi'nin dünyaya konuşmak için kalitesini yükseltme fırsatı sağladı ve bu sorumluluğu beraber çalışanlar da üstlendi.
- İstanbul'da yapılan her işin dünyada bir kıymeti olduğunu ve bu kıymeti vermek için kaliteye önem verilmesi gerektiğini vurguladı.
- 24:24Tasarlanmış Mekanlar
- İstanbul'da ilk iş olarak İstiklal Caddesi'ndeki bir binanın giriş katında üç aylığına kütüphane tasarımı yapmışlar.
- İKSİV'nin tasarım bienali için mimari tasarım yapmışlar ve bitmemiş mekanların insanlara yer açtığı fikrini benimsemişler.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin Şişhane metrosu içerisinde yeraltında, hiç güneş ışığı almayan bir mekanda insanların içinde olmaktan zevk duyacakları bir mekan tasarlamışlar.
- 27:48Kamu Kurumlarının Mekan Yönetimi
- Türkiye Tasarım Vakfı gibi kamu kurumları mekanları güzel hayata geçiriyor ancak programlama ve kullanma aşamasındaki özneleri yaratmakta zorlanıyor.
- Mekanları canlı tutabilmek ve programlayabilmek önemli sorular olup, bunlar mimarlıktan uzak değil, emek verilmesi gereken alanlar.
- Konuşmacı, çeşitli kültür kurumlarıyla çalıştıklarını ve İKSİV ile çalışmanın zevkli olduğunu belirtiyor.
- 29:05İKSİV Projesi
- İKSİV ile çalışmanın en zevkli tarafı sponsorların heyecanını ve tasarımcıların rüyalarını gerçekleştirmelerini sağladığı.
- Proje için kullanılan camın üç parçadan oluştuğu ve çift cam teknolojisinin ince işçiliğiyle hayranlık uyandırdığı belirtiliyor.
- İKSİV, özellikle kültür ve sanata erişimi zor olan grupları (engelliler, çocuklar, mülteciler) ağırlamaya çalışıyor.
- 31:15Şişli Halide Edip Adıvar Lisesi Yarışması
- 2019 yılında Şişli'de Halide Edip Adıvar Lisesi yarışması için Kerem Piker ile birlikte çalışılan bir proje.
- İstanbul'daki 20 metre kot farkı olan arsada, beş katlı teraslamalı bir okul projesi geliştirilmiş.
- Jüri, bu projeyle ilgili "bu bizim geleceğimiz böyle bir şey olmalı ama henüz hazır değiliz" diyerek genç tasarımcılara umut vermiş.
- 32:47İstanbul 95 Projesi
- İstanbul 95, Bernard Vander Vakfı, Kadir Has Üniversitesi, Beyoğlu Belediyesi ve diğer belediyelerin bir araya gelerek yürüttüğü uzun süreli bir proje.
- Proje, şehri 95 cm boyundan (üç yaşındaki bir çocuğun boyu) bakarak nelerin değiştirilebileceği sorusunu sorguluyor.
- Beş yaş arası beynin en hızlı geliştiği dönem olduğu ve bu dönemde yaşanan deneyimlerin ömür boyu etkisi olduğu vurgulanıyor.
- 35:37Çocukların Oyun Alanları ve Tasarım Zorlukları
- Proje, oyun parklarından başlayarak üç yaş altı çocuklara yönelik tasarım zorluklarını incelemiş.
- Bu yaş grubu, sürekli değişen ihtiyaçları ve yetenekleriyle tasarımcılar için ilginç bir müşteri olarak görülüyor.
- İstanbul 95 projesi kapsamında ilk yapılan iş, Tesev ve Kadir Has İstanbul Çalışmaları Merkezi tarafından yapılan bir haritalama çalışması.
- 37:56Çocuk ve Gelir Düzeyi Verileri
- Çocuk yoğunluğunun en çok olduğu ve gelir düzeyinin en alt seviyede olduğu bölgeler lacivert renkli olarak gösteriliyor.
- Paris E-5'in altı ve üstü olarak ayrılıp, çocukların en çok olduğu yerlerdeki hizmetlerin dağılımı inceleniyor.
- Belediyelerin karar verme süreçlerini kolaylaştıracak bir araç geliştirilmiş.
- 38:42Park Tasarımı ve Eğitim Süreci
- Sarıyer'de bir park tasarımı, dezavantajlı bir bölgeyle sınırında bir villalar bölgesi içinde gerçekleştirilmiş.
- Belediyedeki park ve bahçeler, mühendisler ve peyzaj mimarlarının öğrenme süreci için araçlar geliştirilmiş.
- Son iki senede üç defa Hollanda, Amsterdam ve Kopenhag'da belediye çalışanlarıyla saha gezileri yapılmış.
- 40:01Eğitim ve Araştırma Çalışmaları
- Sarıyer, Maltepe, Sultanbeyli ve Beyoğlu belediyeleri ile kent mimarlarıyla çalışmalar gerçekleştirilmiş.
- Kadir Has Üniversitesi'nde "Kent ve Çocuk Çalışmaları" yüksek lisans programı açılmış.
- Oyun parkları konusunda tartışmalar var; bazıları oyun parklarının olmaması gerektiğini, diğerleri doğal veya macera parklarının önemlidir diyor.
- 41:46Çocuk Parklarının Önemi
- Sarıyer'deki park tasarımı sırasında çocukların ve annelerinin anlayıp anlayamayacağı konusunda endişeler olmuş.
- Çocuklar oyun anlayışında çok farklı ve oynamak içgüdüsel bir aktivite.
- Parklar sosyalleşme imkanı sağlıyor ve İstanbul'da depresyon konusunda kötü verilere sahip.
- 43:12Ev Ziyaretleri ve Katılım Süreci
- Boğaziçi Üniversitesi tarafından ve belediyeler tarafından uygulanan iki senelik ev ziyaretleri programında, hamilelikten başlayarak anne-babaya destek verilmiş.
- Evden çıkmamış kadınlarla karşılaşılıyor ve bu durumun farkında olunması önemli.
- Çocuk ve ebeveynlerle atölyeler yapılarak ne hayal edildiği ve neye önemli olduğu araştırılmış.
- 44:32Oyun Kurma Deneyimleri
- Oyun kurma (playwork) denilen konuda sahada deneyimler edinilmesi gerekiyor.
- İngiltere'de bu konuda en detaylı eğitimi verilen yerde master programı olarak alınabiliyor.
- İstanbul Belediyesi ile İstanbul Gönüllüleri üzerinden oyun eğitimi verilebileceği konuşuluyor.
- 47:12Parklarda Etkinlikler
- Parklarda masal köşesi olarak konumlanmış kitap okuma etkinlikleri kolay organize edilebiliyor.
- Oyun alanlarının eleştirebilir olması önemli, aksi takdirde anne-babalar gitmekten zorlanıyor.
- Puset teftişi (strolar audit) yaparak ebeveynlerin deneyimlerini paylaşmaları ve belediyenin bu zorlukları anlayabilmesi önemli.
- 49:52Maltepe'de Prova Deneyimi
- Maltepe'de Zümrütevler Meydanı eskiden araçların park ettiği, marketin önünde çöp kovalarının olduğu bir alan.
- Eylül-Ekim aylarında bu alanın geçici ve kolay kullanılabilecek şekilde dönüşümünü test etmek için bir prova deneyimi gerçekleştirilmiş.
- 50:32Mahalle Projelerinin Tepkisi
- Projelerin mahalle tepkisini anlamak için önceden ve sonrasında araç geçişleri, yaya hisleri ve güvenlik sorunları incelendi.
- Üç aylık süreçte minibüs şoförlerinin tepkileri ve esnafın sorunları iletilmesi gibi çeşitli deneyimler yaşadılar.
- Üç ayın sonunda mahallede daha ciddi bir yatırım yapılması konuşuldu.
- 52:18Projelerin Etkileri
- Alan açıldığında insanların kullanımı, çocukların rol oynaması için özel bir şey verilmesi gerekmedi.
- Tasarım araçları yavaşlatmak, şeritlerine girmelerini sağlamak ve dönüşleri kolaylaştırmak için bordür taşları kullanıldı.
- Araçların yavaşlamasıyla ses azaldı ve insanlar daha rahat hissetmeye başladı.
- 54:15Projelerin Gerçekliliği
- Gösterilen fotoğraflar sahnelenmiş değil, gerçek anlamlar.
- Çocukların kendilerini güvende hissetmeleri için bu hareketleri yaptıkları belirtiliyor.
- Projelerin gerçekleştirmesi beş gün sürdü.
- 56:35Projelerin Genişletilmesi
- İstanbul'da son iki senede pilotlanmış farklı çalışmalar gösterildi.
- Gaziantep, Ankara, İzmir ve İstanbul belediyelerinde projelerin yaygınlaştırılması için çaba harcanacak.
- Londra'da ders verildiği ve Civic adlı bir partnerle sosyal girişimcilik ve mimarlığın kesişimi üzerine çalışıldığı belirtildi.