Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Bahattin Apak'ın sunuculuğunu yaptığı ve Burcu Turan'ın ana kumanda masasında görev yaptığı "İslam ve Toplum" adlı bir radyo programıdır. Programda Osman Hoca olarak hitap edilen bir İslam alimi de yer almaktadır.
- Program, "Şiirlerle Menkıbeler" bölümünde İmam Rabbani'nin nasihatlerini okuyarak başlıyor ve ardından "Sorun Söyleyelim" bölümünde dinleyicilerin çeşitli İslam konularındaki sorularına Osman Hoca cevap veriyor. Program, zekat, kurban, namaz, iftar saatleri, abdest alma, taharet, seferdeyken namaz kılma, yaşlıların bakımı, küslük günahı, hayvanların serbest bırakılması ve tesettür gibi konuları ele alıyor.
- Programda ayrıca nimetlerin kıymetini bilmenin önemi, saadetin iki başlı olduğu (dünya saadeti ve ahiret saadeti) ve mutluluğun sırrı gibi dini konular da işlenmektedir. Din alimi, İmam Rabbani ve Hüseyin Hilmi Efendi gibi büyüklerin örneklerini vererek dini görevlerin sadece dış görünüşle değil, iç ahlakla da gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
- 00:17Program Tanıtımı
- Bahattin Apak ve Burcu Turan'ın sunduğu "İslam ve Toplum" programında şiirlerle menkıbeler ve "Sorun Söyleyelim" bölümü yer alıyor.
- Dinleyiciler programla iletişime geçmek için 212 454 56 46 kırkaltı numarasını arayabilir.
- 00:52Peygamber Efendimize Uymak
- İmami Rabbani'nin nasihatinde, her iş ve amelde Resulullah'a tam ve kesin uymak saadetiyle şereflendirilmesi gerektiği belirtiliyor.
- Allah'a tabi olmanın ufak bir zerresi hem ahiret ve dünya lezzetlerinden üstündür.
- Resulullah'a uyarak yapılan ibadetler, ona uymaksızın yapılan ibadetlerden kat kat üstündür.
- 03:32İslam'a Uymanın Önemi
- İslamiyet'e uymayan bir iş için sevap ecir verilmez, sadece dünyadan bir iki menfaat hasıl olabilir.
- Her işi İslam'a uyduranlar, mücevherciler gibidir ve çok çalışmayıp yorulmadığı halde kazançları herkesten daha fazladır.
- Bir iş İslamiyet'e uygunsa Allah'ın kıymetine sahip olur, beğenmezse hakir ve kıymetsizdir.
- 05:01Din Alimlerinin Sözleri
- İslam alimlerinden İbrahim Havvas Kudüse sur buyuruyorlar ki, bir Müslüman Allah'ın emir ve yasaklarına ne kadar dikkat edip tatbik ediyorsa, Allah da onu o derece aziz eder.
- Allah, bu kişinin diğer Müslümanların kalbine de sevgisini verir.
- 05:32Din Soruları
- Bir dinleyici, zekat yerine tavsa verip veremeyeceğini, kardeşine zekat verip veremeyeceğini ve kurban yerine kitap alıp alamayacağını soruyor.
- Meclisinde hattı tam kabileye karşı sıkıcı durumlar olduğu zaman arkasının önünde önüne geçip gitmek zorunda kaldıklarını ve bunun günah olup olmadığını soruyor.
- Doğduklarında ailenin din kursa bilgisi olmadığı, Kuran okunmadığı ve kardeşlerinin kulağına ezan okunmadığı için günaha girip girmediklerini soruyor.
- 07:34Yurt Dışından Sorular
- Avusturya'dan arayan bir dinleyici, iftar açarken güneşli görünüyordu ama hala kızıllık vardı, iftar açmalı mıydı diye soruyor.
- Muharrem ayında zekat verip Ramazan ayında kalanını verip veremeyeceklerini soruyor.
- Yurt dışından Türkiye'ye izine gittiklerinde abdest almanın zorluğunu ve bu durumda abdest alıp alamayacaklarını soruyor.
- Babasının yoğun bakımda olduğunu ve Türkiye'de bakacak kimse olmadığı için yaşlılar bakımevine vermenin mahsur olup olmadığını soruyor.
- 10:14Bir kişinin sorunları ve endişeleri
- Konuşmacı, bir çarşaflı bayanla arkadaşlık kurduğunu ancak onun maddiyata dayandığını ve sorunları paylaşmak istediğinde dinlemek istemediğini belirtiyor.
- Bir imamla sohbet kurduğunu ancak o kişinin kitabından okuduğu sorulara zıt cevap verdiği için terk ettiğini anlatıyor.
- İki tavşanı olduğunu, küçük tavşanın kendini koruyamayacağını bile bile sokağa bıraktığını ve şimdi vicdan azabından kurtulamadığını ifade ediyor.
- 11:34Tesettür ve fitne konusundaki endişeler
- İmam Gazali'nin kitabında tesettürün fitneye sebep olacağını okuduğunu ve fitneden korunmak için bayanların örtüldüğünü belirtiyor.
- Tesettürlü olmasına rağmen korunamadıklarını ve çeneyi örtemediklerini, bu durumun fitneye düşmelerine neden olup olmadığını sorguluyor.
- Zemin katta yaşadığı için şahit olduğu olayların psikolojisini bozduğunu, tesettürlü bir üniversiteli genç kızın penceresinin önünde fuhuş yaptığını anlatıyor.
- 12:48Din eğitimi ve istişare konusundaki zorluklar
- Din öğrenirken kırk yara araştırmamız gerektiğini, istişare yapamadığımızı ve Peygamber Efendimiz zamanında Hz. Ali'nin üzüntülü gittiğinde Peygamber Efendimizin yüzünü görmediğini hatırlatıyor.
- Din kardeşlerinin olmadığını, özel olarak ulaşmalarının imkansız olduğunu ve zaman sürelerini bile yazdan öğrenmiş olduklarını belirtiyor.
- Zamanlarının din adamlarının çaresiz durumda olduğunu ve istişare yapacak kimse olmadığını ifade ediyor.
- 14:06Nimetin kıymetini bilmek
- Nimetin içinde olanların düşünüp şükretmesi gerektiğini, birinin yanarken diğerinin şımarık olduğunu vurguluyor.
- Amerika'dan gelen Enver abilerin, Türkiye'de Ehli Sünnet Müslüman bulup ziyaret etmek için üçyüz kilometre gittiğini anlatıyor.
- Birbirimizin kıymetini bilmeyip gıybet, dedikodu ve suizan yaptığımızı, kendi hata ve kusurlarına bakmadığımızı belirtiyor.
- 15:45Nimetin kıymetini bilmenin önemi
- Namazdan sonra konuşmaların arkasında Sure-i İbrahim'in yedinci ayetinin nakledildiğini, "Verdiğim nimetlere şükrederseniz arttırırım, şükretmezseniz elinizden alır, acı azap ederim" buyurulduğunu hatırlatıyor.
- Nimetin kadir ve kıymetini bilmezse Allah'ın vermesini bilen, almasını da bilir, diye vurguluyor.
- Camide görevli, imam veya müezzin olmanın büyük bir nimet olduğunu ancak bu nimetin kadir ve kıymetini bilmek gerektiğini belirtiyor.
- 17:10İman ve dini görevin önemi
- Ehli Sünnet alimlerin kitaplarını okudukça en büyük belanın Allah'ın iman alması olduğunu, ancak farkında bile olmayan birinin camiye gittiğini ve Müslüman geçindiğini anlatıyor.
- Ahir zamanda camide bin kişi olacak ama içinde bir imamla olmayacak bir durum olacağını belirtiyor.
- Dini anlatma görevi verilen kişinin oturup "Ben bunlardan birisi miyim değil miyim" diye düşünmesi gerektiğini vurguluyor.
- 19:18Hayatın geçiciliği ve imanın uygulanması
- İblis'in iki yüz bin sene ibadet etmiş olmasına rağmen sonunda ölmüş olduğunu, insanın ömrünün sonsuzun yanında çok kısa olduğunu hatırlatıyor.
- Doğmak ölümün habercisi olduğunu, kum saatinin çalışmaya başladığını ve ömrün tıkır tıkır gitmeye başladığını anlatıyor.
- İman nimetini, Ehl-i Sünnet itikadını ve beş vakit namaz kılmayı nasip etmiş Allah'a şükretmek gerektiğini, İslam ahlakı kitabını okuyarak huyumuzu ve ahlakımızı güzel bu kitaptakilere benzetmeye çalışmalıyız diyor.
- 22:42Saadet İki Başlıdır
- Dünyadaki insanlar mesud olmak ister ancak saadetin neden ibaret olduğu bilinmediği için pek az kişi mesuddur.
- Saadet yalnız dünya saadetinden ibaret değildir, asıl saadet ahiret saadetini elde etmektir.
- Ahiret saadeti için Allah'ın kanunlarına ve emirlerine, Kur'an-ı Kerim'e ve Peygamber Efendimizin sözlerine itaat etmek gerekir.
- 23:29Ahiret ve Dünya Saadeti
- Allah, ahiretin nihayetsiz ve ebedi olduğunu bildirirken, dünya hayatı sayılı günlerden ibarettir.
- Saadet iki başlı demektir: biri ahiret saadeti, öteki de dünya saadeti.
- Akıl ve izan sahibi insanlar, ahiret hayatının dünya hayatıyla mukayese edilemeyecek kadar önemli olduğunu anlayabilir.
- 24:05Ahiret Saadeti Unutulmuş
- Ahiret saadetine dair Kur'an-ı Kerim, Peygamber Efendimizin sözleri ve din alimlerinin binlerce kitabı vardır.
- Günümüzde bunları okuyan, söyleyen ve dinleyen az insan kalmıştır.
- Ahiret saadeti adeta unutulmuş, sanki böyle bir şey yokmuş gibi bir gaflet içinde bulunmaktayız.
- 24:47Mutluluğun Sırrı
- Bir tüccarın oğlu, mutluluğun sırrını öğrenmek için bilgilisi birine gönderilmiştir.
- Bilgilisi, delikanlıya iki saat boyunca kaşığın içindeki iki damla yağı dökmemesi için bir kaşık tutmasını söylemiştir.
- Delikanlı ilk kez kaşığa bakarak iki damla yağı dökmemiş, ikinci kez ise etraftaki güzelliklere bakarak kaşığa bakmamış ve iki damla yağı dökmüştür.
- 26:57Mutluluğun Gerçek Sırrı
- Bilgilisi, mutluluğun sırrının dünyanın bütün harikalarını görerek Allah'ın büyüklüğünü idrak etmektir demiştir.
- İki damla yağdan biri sağlık, diğeri dostluklardır.
- Sağlık yerinde olmazsa başka şeyleri görmemiz mümkün değildir, dostluklar ise bizi ayakta tutan hakiki dostlardır.
- 27:58Gerçek Mutluluğun Şartları
- Sevmekten sonra acımak gelir, seven ve acıyan herkese, her şeye iyilikle bakar, kötülük düşünmez.
- İyileri iyi oldukları için sever, kötülere ise kötü oldukları için acır ve onların da iyi olmaları için çırpınır.
- Peygamber Efendimiz, İslam'ın hulasası ve saadetin sırrı olarak Allah'ı, emirlerini büyük bilmek, bunlara saygılı olmak ve yarattıklarına acımak, merhamet etmek buyurmuştur.
- 28:52Zekat ve Kurban Borcu Hakkında Sorular
- Bir dinleyici, kardeşinin düğününde zekat verip veremeyeceğini sormuştur.
- Zekat, hem fakirken hem de borçluyken verilebilir, ancak kişi zenginleşirse artık zekat verilemez.
- Kurban borcu için altın devri yapılabilir ve bedeli ödeme kaydı şartıyla geri çevrilmez.
- 30:38Kurban Borcu Hesaplama
- Kurban borcu hesaplaması için memleketine göre ortalama fiyat belirlenmelidir.
- İstanbul'da ortalama 700-850 TL civarında, Anadolu'da ise 300-400 TL civarında olabilir.
- Kaç sene kesmediyse o kadar devrini yaparak, o seneden itibaren hayvan fiyatlarını öğrenerek hesaplanabilir.
- 31:48Namaz Vakti ve Özel Durumlar
- Namaz kılarken kıble tarafında zor durumda kalındığında, iki kişinin arasından yan yan geçmek suretiyle vaziyeti kurtarılabilir.
- Doğduğumuzda ezan duyulmamışsa, yapacak bir şey yoktur, bundan sonra öğrendikten sonra kendi çocuklarına ve torunlarına bunları uygulattırmaya çalışılmalıdır.
- Yurt dışından gelen bir dinleyici, Avusturya'da iftar ederken güneşin patlamış gibi göründüğünü belirtmiştir.
- 32:43Kuzey Bölgelerde Namaz Vakti
- Kuzeye doğru gidildikçe, Almanya, Fransa ve İngiltere'nin kuzey kısımlarında Mayıs'tan itibaren yassı vaktinin belli olup olmaması meselesi başlar.
- Norveç gibi en kuzey bölgelerde güneş batmaz, üç ay gündüz, üç ay gece olur.
- Bu bölgelerde oruç saatte başlar ve saatte bitirilir, namaz vakti ise kendilerine yakın olan yerin güneye doğru inmesiyle belirlenir.
- 34:53Zekat Verme Zamanı
- Zekat, Muharrem ayında verilmesi gereken halde Ramazan ayında erken verilebilir.
- Erken verilen zekat caizdir, Muharrem gelince hesaba bakılıp ilave veya eksik olanlar tamamlanacaktır.
- 35:29Taharet ve Namaz Hakkında Bilgiler
- Taharetlenmek farzdır ve abdest, gusül, necasetten taharet namazın farzlarından biridir.
- Farzla haram çakıştığında (örneğin avret yerini başkasına göstermek haramken taharetlenmek farz olduğunda), haram işlememek için farz tehir edilir.
- Haram işleme tehlikesi söz konusuysa teyemmüm yapılabilir ve seferdeyken Hanefi mezhebinde Arafat'ta öğleyle ikindi, Müzdelife'de akşamla yatsı birleştirilebilirken, diğer üç mezhepte seferdeyken öğleyle ikindi, akşamla yatsı cem edilebilir.
- 37:43Dinleyici Soruları
- Yaşlı bir kişinin Türkiye'ye gitmesi ve bakıcı tutulması mahsur değildir.
- Bir hoca geçiren kadınla tanışan kişi, onun kitaplarda bildirilerine uymadığını görünce gitmemek küslükle ilgili değildir.
- Ev tavşanı dışarıda yaşayamayacağını biliyorsa ve kendi kontrolündeyken yemini vermezse, suyunu vermezse o zaman hak olur, aksi halde hayvan tabiatta yaşamakla yaratılmıştır.
- 39:28Tesettür ve İman Hakkında
- Tesettür emirdir ve fitne olmaz; fitne herkesin yapmadığı bir kıyafeti yapmaktır.
- Tesettürde eşarp, uzun parsi ve kalın çorap gibi setler vardır, absürt kıyafetler fitne sebebiyet verir.
- İnsanlar Allah'tan samimiyetle talep ederse, Allah onları kimselere ihsan eder ve ummadıkları şekilde sebepler devreye girer.