Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "İslam ve Toplum" adlı radyo programı, Mustafa Toköz tarafından sunulmakta ve ana kumanda masasında İsmail Sert görev yapmaktadır. Programda Osman Ünlü Hoca gibi din alimleri de yer almaktadır.
- Program, şiirlerle menkıbeler, ilahi dinleme, günlük sohbet ve "Hayatın Roman" adlı bölümlerden oluşmaktadır. İçerikte namazın önemi, İslam ahlakının değerleri, dert ve belanın Allah'ın sevdiği kullarına verdiği nimet olduğu, kalpten geçen kötü düşüncelerin günah olup olmadığı gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca dinleyicilerden gelen sorular yanıtlanmakta ve dini şarkılar sunulmaktadır.
- Programda Mehmet Köseoğlu adlı bir öğretmenin nişanlısı Nazlı ile lades oyunu oynamak için hazırladığı şaka hikayesi de paylaşılmaktadır. Ayrıca bir kadının danayı süt almak için kullanması ve bunun sonucunda yaşanan olaylar da anlatılmaktadır.
- 00:22Program Tanıtımı
- Mustafa Toköz programı sunuyor ve ana kumanda masasında İsmail Sert görev yapıyor.
- Programda şiirlerle menkıbeler, ilahi, günlük sohbet, hayatın romanı ve Osman Ünlü ile soru-cevap olacak.
- 00:54Namaz Hakkında Hadisler
- Namaz dinin direğidir ve dosdoğru iki rekat namaz kılan kişinin küçük günahlarından kalmaz.
- Namaz şartlarına uyarak kılınırsa kıyamette nur ve burhan olur, şartlarına riayet edilmezse nur ve burhan olmaz.
- Farz namazları bile bile terk eden imanını kaybeder.
- 03:00Namazın Önemi
- Peygamberimiz üç şeyi geciktirmemeyi tavsiye etmiştir: namaz vakti gelince kıl, dengini bulunca evlendir kızı hemen.
- İlk vaktinde namazı kılan müslümanlardan Allah olur, geciktirip sonunda kılsa da bağışlanır.
- Namaz dinin direği ve temel taşıdır, şartlarına uyarak kılınmazsa dinini yıkmış olur.
- 04:32"Illallah" Şarkısı
- "Illallah" diyenler kalbine tevhid nurunu saçar ve Allah onları fazl ile yapar.
- "Illallah" diyenler cennetin kapısını açar ve günahlarını tevbe eder.
- "Illallah" diyenler kanatlı murad habi uçar ve Allah'ın batın içinde Hakk'ı bilenlerdir.
- 11:50Lisan-ı Hal
- Sohbetin başlığı "Muteber olan lisan-ı haldir" olarak belirlenmiştir.
- Allahü Teala hiç kimseyi amir, tüccar veya patron olarak yaratmadı, bunlar birer sıfattır.
- Bu sıfatlara sahip olanlar büyükleri tanıyıp bu yolun kıymetini bildiği halde, bunları dine hizmette kullanmazlarsa vebal altında kalırlar.
- 12:26İslamiyet'i Sevdirmek
- Allahü Teala bize İmam-ı Rabbani gibi vazifesi İslamiyet'i bildirmek olan mübarek zatları tanıttı ve sevdirdi.
- İslamiyet'i sevdirmek için önce kendimizi sevdirmemiz, insanların bizi sevebilmeleri için de Allahü Teala'nın bizi sevmesi lazımdır.
- Allahü Teala bir hadis-i kudside "Nefsine düşman ol, çünkü nefsin bana düşmandır" buyurmuştur.
- 13:24Nefsi Sevmemek
- Allahü Teala'nın bizi sevmesi için nefsimizi sevmeyeceğiz, kendimizi, ibadetimizi ve işlerimizi beğenmeyeceğiz.
- Kendimizden iğrenip hep nefsimizle hesaplaşmalıyız, o zaman insanlar elde olmadan bizi sevmeye başlar.
- Sevimli ve mübarek olan ruhtur, nefsimiz inledikçe ruhun halleri yani güzel ahlak ortaya çıkar.
- 13:53Müslümanların Özellikleri
- Müslüman yanına gideyim de istifade edeyim, o mutlaka bana güzel şeyler söyler, bana dua eder diye hasreti çekilen, yanına sokulmak ihtiyacı duyulan kimsedir.
- İnsanların bizden kaçmasının sebeplerinden biri de iş icabı verilen mevki, makam ve sıfatları mıdır?
- Makbul olan o mevkiler makamlar değildir, bunlar yüzünden insan aczini unutup başkalarına tepeden bakmamalı, yanına yaklaşılmaz biri olmamalıdır.
- 14:42Lisan-ı Hal'in Önemi
- Müslüman hasreti çekilen insan demektir, herkes bizim için bir görsek bir dinlesek demeli.
- Lisan-ı hal, lisan-ı kalden entaktır denmektedir, yani hal ile örnek olmak, dil ile konuşmaktan daha güzel bildirir, daha tesirlidir.
- Bir müslüman hiç konuşmasa, yalnız alışverişiyle, giyilmesiyle, namaz kılmasıyla, davranışlarıyla örnek olarak İslamiyet'i yayabilir.
- 15:37Lisan-ı Hal'in Tesiri
- Ticaretle uğraşan mübarek bir zat, dinden uzak yaşayan bir kimseyle ticari ortaklık kurmaya çalışırken, o mübarek zatın sevdikleri "bununla iş yapılmaz" diye ikaz ederler.
- Mübarek zat "eğer bu kansa biz su olmalıyız, kan kanlı temizlenmez, suyla temizlenir" diyerek ortaklık yapar.
- O kötü kimse gerçekten de sözünde durmaz, şirketi zarara uğratır, mübarek zat ortaklığı bitirir fakat o kimseyi mahkemeye vermez.
- 16:32İslamiyet'in Gerçek Yüzü
- O kötü kimse bir müddet sonra gelir ve mübarek zata "eğer ben sizin yerinizde olsaydım, siz de benim yerimde olsaydınız ben sizi mahkemeye verirdim ve zararımı fazlasıyla alırdım" der.
- Mübarek zatın davranışından ötürü o kimse onu ve güzel ahlakını sevmeye başlar, İslamiyet'i sevmeye başlar.
- Bu işte lisan-ı hal böyle tesirlidir, su kanı yıkadı ve o kimse mertliği, dürüstlüğü, Müslümanlığı gördü ve hayran oldu.
- 17:41Hayatım
- Mehmet Köseoğlu, Ünal Bolat senaryo: İslam Gemici.
- Şahin Erzurumlu, Amasya'ya bağlı Suluova ilçesinden öğretmen olarak vazifeli ve öğretmenlik yapmaktan çok mesut.
- Her gün saf temiz yavrularına bir şeyler öğretmek için çırpınıyor, yanlış ve zararlı bilgilerle kafalarını doldurmamaları için bütün gücünü harcıyor.
- 19:47Evlilik ve Lades Oyunu
- Konuşmacı, ailesinin tavsiyesiyle dükkan komşusu olan kayınpederinin kızını nişanlanmış.
- O zamanlar evleri köydeydi, sabah Suluova'ya geliyor, akşam köye dönüyorlardı.
- Kayınvalidenin davetinde akşam yemeğinde tavuğun lades kemiğini alıp nişanlısıyla lades tutuşmuşlar.
- 20:56Lades Oyunu İçin Plan
- Nişanlısı, lades oyununda orijinal bir şekilde aldatmasını istemiş.
- Konuşmacı günlerce esaslı bir formül bulup oyuna başlamak için kafa yormuş.
- Dükkanı sattıktan sonra nişanlıyla eskisi gibi görüşemiyorlardı.
- 21:32Lades Oyunu İçin Hazırlık
- Konuşmacı, kayınpederin olmadığı bir zamana denk getirmek istemiş çünkü kayınpeder kalp hastasıydı.
- Cuma günü camiye gittiğinde, kayınpederin dönmeden planını uygulamak istemiş.
- Tamirhanede bıçak süsü vererek hazırladığı aleti kazağının beline yerleştirmiş, yırtık yerin altına kırmızı kumaş boyasına batırılmış pamuk koymuş.
- 22:15Lades Oyununun Uygulanması
- Konuşmacı, kayınpederin dönmeden eve gitmiş ve senaryosunu uygulamaya başlamış.
- Eve varınca nişanlısına "beni bıçakladılar" demiş.
- Nişanlısı telaşlanmış, polise haber vermek istemiş.
- 23:22Yanlış Anlama ve Sonuç
- Konuşmacı, lades oyunu oynadığını açıklamış.
- Kayınpederin yanlış anlaması durumu daha da içinden çıkılmaz hale getirecekti.
- Kırığın oğulları, Suluova'daki bir ailenin lakabıydı ve dükkanlarını onlara satmışlardı.
- 24:11Pişmanlık ve Ders
- Telaştan sonra durum sakinleşmiş, ancak konuşmacı lades'i yine yapamamış.
- Olayı öğrenenlerden çok utanmış ve hala pişman.
- Şakanın da bir ölçüsü olmalı diye düşünüyor.
- 28:16Dinleyicinin Sorunu ve Allah'ın Cezası
- Bir dinleyici, ikinci eşinin kendisine maddi ve manevi zulüm yaptığını, kredi çektiğini ve terk ettiğini, sonra paraya ihtiyacı olduğu için geri döndüğünü anlatıyor.
- Dinleyici, Allah'ın bu kişiye ceza vermediğini düşünerek kötü düşünceler beslediğini belirtiyor.
- Ehl-i sünnet talimleri ve kitaplarda en büyük belanın Allah'ın bir kulundan iman nimetini geri alması olduğu vurgulanıyor.
- 29:51Kur'an-ı Kerim'deki Bela ve Nimet Ayeti
- Kur'an-ı Kerim'de Allah'ın kafirlere mal, mülk, evlat ve sıhhat verdiğini, ancak bunların kendilerine iyilik edildiğini zannetmediklerini belirtiyor.
- Allah'ın nimetlerini ve belalarını insanlara dağıttığını, böylece insanları kendisine yaklaştırdığını anlatıyor.
- İmam-ı Rabbani'nin "Eğer dünyada dert ve bela olmasaydı, dünyanın tatlı tuzu olmazdı" sözü aktarılıyor.
- 31:17Dert ve Belanın Nimet Olması
- İmam-ı Rabbani'nin "Derdi bela kemendi mahbubes" sözü, Allah'ın sevdiği kullarının boynuna dert ve bela kemendi takarak kendisine çektiğini anlatıyor.
- Dert ve bela geldikçe insanlar Allah'ı zikrettiğinde, Allah'ın ahiretteki nimetlerini ve derecelerini arttırdığı belirtiliyor.
- İmam-ı Rabbani'nin "Dışı acı şeylerle kaplanmış şeker misali" benzetmesiyle, acı zehirli şeylerle kaplanmış ama içi tatlı nimetlerin, dışı şekerle kaplanmış ama içi zehir olan şeylerin farkı anlatılıyor.
- 32:16Neticenin Önemi
- Din büyüklerinin "Netice mühim" sözü aktarılıyor, neticeye göre hüküm verildiği belirtiliyor.
- Zulüm yapan kişinin zahirde keyif aldığını düşünse de, her gün ateşi ve azabı arttığı, ancak bunu görecek göz veya hakikatleri dinleyecek kulak kalmadığı vurgulanıyor.
- Kur'an-ı Kerim'de Allah'ın Peygamber Efendimiz'e hitaben "Onların sana baktığını, seni gördüğünü zannedersin" sözü aktarılıyor.
- 33:39Evlilik ve Sorumluluk
- Dinleyicinin çektiği sıkıntıların onu Allah'a yaklaştırdığı ve başlangıçta hata ve kusurlar olmuşsa Allah'ın günahlarını affedeceği belirtiliyor.
- Evlenirken kişinin dinini araştırmaması ve sonra feryat etmesi eleştiriliyor.
- Evliliğin farz veya vacip olmadığı, evlenmeden önce iyi araştırılması gerektiği vurgulanıyor.
- 36:01Nefsin Esiri Olmak ve Suç Tek Taraflı Değil
- Nefsin esiri olan birine kapılıp gönlünü vermenin yanlışlığı anlatılıyor.
- İnsanların "bugün sever, yarın döver" olduğu, Allah'a güvenmenin gerektiği belirtiliyor.
- Suçun tek taraflı olmadığı, her iki tarafın da sorumluluğu olduğu vurgulanıyor.
- 38:53Dana Hikayesi ve Ders
- Hayvanlar yavrusunun memesinden tutmadığı müddetçe süt vermez, ancak insan emmeye başlayınca hayvan sütünü bırakır.
- Bir kadın dana sütünü almak için onu bağlayıp emzirir, ancak şeytan dananın ipini çözer ve dana kovaya çarparak sütü devirir.
- Kadın danayı kovalarken uçurumdan düşer, inek de kadına boynuzlu saldırır ve kadının kayınpederi ineği vurur.
- 40:26Ders ve Öğüt
- Şeytan sadece ipi çözmüş olsa da, insanlar suçu ona yükleyeceklerini düşünür.
- İnsanlar şikayet ederken önce kendilerini sorgulamalı ve başlarına gelen olayların nedenini araştırmalıdır.
- Hayır ve şer Allah'ın takdiri ve yaratmasıyla olduğuna göre, zarar veren kişiye karşı şikayet etmek yerine önce kendimizi düzeltmeliyiz.
- 41:44Kötü Düşünceler ve Günah
- İnsanın istemeden içinde gelen kötü düşünceler günah olarak yazılmaz, bu Muhammed aleyhisselam'ın ümmeti için bir ihsan-ı ilahidir.
- Kalbinden geçen kötü düşünceleri söylemedikçe veya uygun hareket yapmadıkça günah yazılmaz, ancak samimi olarak söyleyemese bile sevap verilir.
- Harem-i Şerif (Kabe-i Muazzama) ve etrafında belli bir sınırın içerisine girildiğinde kalpten geçen kötü düşünceler de günah olarak kayda geçer.
- 42:48Beddua ve Kalp Kırma
- Başkası hakkında kötü düşünmek beddua olarak kabul edilmez, ancak gönlü kırılmışsa ve karşı taraf beddua layıksa gider.
- Mü'minin kalbini kırmak Kabe'yi yetmiş defa yıkmaktan daha büyük günahtır.
- Kalbini kıran kişinin aklı başına gelir, helallaşır ve tövbe ederse gelmekte olan bela ondan geri çevrilir.