Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir kişinin babasının mimarlık kariyeri ve Büyükada'nın mimari mirasını anlattığı bir röportaj formatındadır. Konuşmacı, babasının mimar olduğunu ve Büyükada'da dört ortakla birlikte dört ev inşa ettiğini paylaşmaktadır.
- Video, konuşmacının Büyükada'daki çocukluk anılarından başlayarak, babasının mimari çalışmaları, dönemin önemli mimarları ve inşaat kalfaları hakkında bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, 1930'lar ve 1940'lardan günümüze kadar Adana Adaları'nın mimari ve sosyal değişimleri ele alınmaktadır.
- Konuşmacı, Erzurumlu Ziya Paşa'nın köşkü gibi eski binaların yıkılıp apartmanlara dönüştürülmesi, adaların bahçelerinin değişimi, otellerin apartmanlara dönüştürülmesi ve tarım alanlarının azalması gibi değişimleri anlatmaktadır. Ayrıca babasının kazandığı yarışmaları ve Mesaya Danışmanlık'taki çalışmalarını da paylaşmaktadır.
- 00:05İstanbul'da İlk Adaya Gidiş
- Konuşmacı, İstanbul'da ilk adaya gidişini anlatıyor ve vapurun burnundan çıkan beyaz köpüklü dalgayı seyrettiğini, bu dalgadan bir şeyler olacağını beklediğini belirtiyor.
- Cihangir'de yaşayan konuşmacı, babasının 1939 veya 1940'larda köy enstitüleri müsabakasını kazandığını ve bu parayla Büyükada'da dört ortaktan bir arsa aldıklarını anlatıyor.
- Dört ev, nizamda taş evler olarak adlandırılıyor ve kırmızı taştan (ada taşından) ve tahtadan yapılmış şale tipi evler olarak adanın simgesi gibiydi.
- 01:09Ev Sahipleri ve Mimarlık
- Ev sahipleri arasında Ahsen Bey (babasının ortağı, profesör ve güzel sanatlar hocası), Hüsnü Arslan (Karaköy Eczanesi'nin sahibi Erzurumlu) ve Necati (İstiklal Eczanesi'nin sahibi) bulunuyor.
- Ahsen Bey ve babası İstanbul'da yaşıyordu ancak adada ev istemişler, Ahsen Bey çok kalmadı ve Kumburga civarlarını geliştirdi, babası ise adada kaldı.
- Konuşmacı 18 yaşına kadar adada yaşadı ve babası Anadolu'da gördüğü belirli bir mimariden esinlenerek hafriyat'tan çıkan taştan ve ağaçtan yapılmış kagir tipte evler inşa etti.
- 02:21Babanın Mimarlık Kariyeri
- Babanın meşhur mimar Abdurrahman Hancı'nın öğrencisi olduğu ve Abdurrahman Hancı'nın evini yaptığı belirtiliyor.
- Babanın Madende bir iki ev, Heybeliada'da Selami Bey'in evini ve Keteeköy'de Salih Hanım'ın evini yaptığı anlatılıyor.
- Konuşmacının evlerinden biri yakın bir arkadaşına verilmiş, ikinci ev ise Hüsnü Arslan'ın kızları tarafından kullanılıyor.
- 03:39O Devrin Mimarisi
- O devirde bir romantizm ve geleneksel Anadolu mimarisi araştırma var, ancak detay ve insan konforu zayıf.
- O devirde en büyük isim yapmış mimar Sedat Hakkı Bey, İstanbul'da cephesi güzel binalar, Dolmabahçe Sarayı ve güzel apartmanlar inşa etmiş.
- 1880'lerden 1910'lara kadar yapılan binalarda süs cephe ve gösteri var ancak inşaat kalitesi çok kötü, kullanılan malzeme kötü ve sağlamlık resmi kalitesinde değil.
- 05:12Cumhuriyet Dönemi Mimarisi
- 1930'larda Türkiye'nin her yöresinde yapılan yeni binalara bakıldığında, 1930'ların başında Avrupa'nın orta hatta ilk kalitesine erişildiği görülüyor.
- Cumhuriyet devrinde Türkiye'de özellikle ilk devirlerinde, devrim zamanlarında kesin yapılmış bir mimarisi ve romantizmi var.
- 1960'ların sonuna kadar Türkiye'nin zenginleri ve aydınları adalarda oturmaya çalışmışlar, 1960'larda ise güney keşfedilmeye başlanmış.
- 06:29Adaların Durumu
- Adalar halka açık olmaya mecbur, halk düzgün bir yapılaşmayı ve çevreyi görüp esinlenebilir.
- Adalar bir mücevher gibi bir tarafı güzel, diğer tarafı bakımsız ve kontolsüz gelişme şekliyle hep yasaklı.
- Yasaklı olunca gecekondu oluyor, kontrollü gelişme olmuyor.
- 07:31Mimarların Yetiştiği Sınıf
- Şahap Bey ve Abdurrahman Hancı, Turgut Cansever Anadolu Kulübü'nün müsabakasını kazanıp Anadolu Kulübü modern binayı onlar yaptılar.
- Cihat Fındıkoğlu, Beyoğlu'ndaki evde büro gibi evin arka odaları kullananlar da orada çalıştı ve değerli, yetenekli, hisli bir mimar olarak çıktı.
- Büyükada'da Hristo Kalfa adında en başarılı inşaatçı vardı ve en kaliteli inşaatları da Hristo Kalfa yaptı.
- 09:06İnşaat Kalfaları
- Devrim mimarlarından inşaatı bilen, inşaatın sağlamlığını, davranış tarzını ve malzemenin en iyi bilen Ahsen Bey'di.
- Ahsen Bey, Koço Alfa'nın yetiştirmesi olan ve yeni vefat eden, adanın en yaşlı adamı olan biriyle çalışıyordu.
- Hristo Kalfa'nın yanında insanlar yetişti, marangoz, fayans, sıva gibi alanlarda farklı kişiler yetişti ve Hristo Kalfa orkestra şefi gibi her şeyi bilirdi.
- 11:20Evlerin Konforu
- O devrin yetiştirdiği mimara evi daha çok bir form, bir şekil olarak görüyordu, insanın rahat etmesi için.
- Evin cephesi ve balkon keyifli, güzel yerlerde rahat ediliyordu, ancak yatak odaları ve mutfağa gelince konfor eksikliği vardı.
- O devirde yapılan banyolarda insanın konforu ve rahatlığı çok daha az düşünülüyordu, ancak doğal malzeme gayet güzel şekilde kullanılmıştı.
- 12:32Malzeme Kullanımı ve Eski Köşkler
- Konuşmacının 70 yaşında babasının yaptığı evde doğramalar hala orijinal, doğrama çamdan yapılır.
- Hristo Kalfa'nın yaptığı evde kereste Romanya'dan gelmiş ve dinlendirilmesi gerekiyordu, bu kadar dayanabilmesi mucize.
- 1960'ların ortasına kadar eski köşkler yıkılıp yerine apartman yapılması oldu, sonra eski köşkler dokunulmazlık kazandı ve yakmaya başladılar.
- 14:45Adaların Tarihi Binaları ve Değişimi
- Erzurumlu Ziya Paşa'nın köşkü şimdi kalitesiz bir apartmana dönüşmüş, yaldızlı köşk ve sırça köşk gibi güzel binalar yakılıp imha edilmiş.
- 1950'lerde bazı kişiler ahşap köşkü alıp yepyeni yapmış, onarıp kullanmış.
- Konuşmacının çocukluğunda adada apartman yoktu, sadece küçük evler, fakirlerin evleri ve büyük evler vardı.
- 16:22Adaların Mimari ve Doğal Özellikleri
- Büyük evler bölünüp apartman olması ekonomik olarak daha enteresan gelmeye başlamış.
- Herkes bahçesine kendi kişiliğini, kültürünü ve çevresinin kültürünü getirmeye çalışmış, birbirlerinden esinlenerek ada mimarisi oluşmuş.
- Konuşmacının çocukluğunda adalarda narenciye ağacı yoktu, mimoza ve begonvil vardı; şimdi narenciye ağacı çok artmış.
- 17:14Adaların Turizm ve Ekonomik Yapısı
- Adalar daha eğlenceli olmuş, eğlenceyi seven insanlar adaya gelmeye başlamış.
- Adalarda daha çok otel vardı, ancak zamanla hepsi apartman olmuş.
- Nizamda Haydar Bey'in bahçesinde çiçek ve sebze yetiştiriliyordu, şimdi orada birkaç apartman yapılmış ve golf arabası ile dolaşılıyor.
- 18:54Adaların Tarım ve Malzeme Üretimi
- Adada tarım vardı, ancak bunların çoğu kalmamış.
- Konuşmacının zamanında tuğla üretilmiş ve değirmen yıkıntı halindeydi.
- Kireç söndürme (kireç kuyusu) olayı 1970'lere kadar devam etmiş, Anadolu'da daha da uzun süre sürmüş.
- 19:57Babanın Mimarlık Kariyeri
- Konuşmacının babası ekip olarak çok başarılı olmuş, hastane müsabakalarını kazanmış.
- Köy enstitüleri mimar yarışmalarını kazanmış ve birkaç köy enstitüsü yapmış.
- İstanbul'da Başak Sigorta Binası, Ankara'da şehirlerarası otobüs terminali gibi projeleri kazanmış.