Buradasın
Yenidoğan Bebek Sağlığı ve Anne Sütü Üzerine Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=sdP55ZT_uV4Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bengütürk TV'de yayınlanan bu sağlık programında, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalında öğretim üyesi Dr. Begüm Atasay ile yenidoğan bebek sağlığı konusu ele alınmaktadır. Ayrıca Kocaeli Üniversitesi Hastanesi Başhekimi ve Türkiye Bilimleri Akademisi Başkan Yardımcısı olan bir genel cerrah da programda yer almaktadır.
- Video, yenidoğan dönemi (yaşamın ilk dört haftası) ve prematüre bebeklerin durumu, yenidoğan bebeklerde karşılaşılan sağlık sorunları (sarılık, enfeksiyonlar, göbek fıtığı), nadir görülen konjenital malformasyonlar ve genetik hastalıklar hakkında bilgiler içermektedir. Ayrıca meme kanseri tedavisi sonrası emzirme, kanserden korunma önerileri ve tarama programları da ele alınmaktadır.
- Programda anne sütünün önemi, yenidoğan bebeklerde yapılan yanlış uygulamalar (aşırı giydirme, aşırı ilaç kullanımı, tuza sarma, rutin testlerin ötelenmesi) ve gıda takviyelerinin kullanımı gibi konular da detaylı olarak anlatılmaktadır. Anne sağlığı ve bebek sağlığının toplum sağlığının temelleri olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:13Yenidoğan Dönemi ve Konuk Tanıtımı
- Bengütürk TV'de yeni doğan bebek sağlığı konusu ele alınacak.
- Konuk, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı'nda öğretim üyesi Dr. Begüm Atasay.
- Dr. Atasay, 1996 yılında çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı olmuş, ikinci ihtisası neonatoloji (yeni doğan bebeklerin sağlığı) alanında.
- 02:01Yenidoğan Dönemi ve Prematüre Bebekler
- Yenidoğan dönemi yaşamın ilk dört haftası veya ilk ayını kapsar ve bu dönemde bebekler hastalığa ve ölüme en yakın, en riskli ve en kırılgan durumdadır.
- Prematüre bebekler, gebelik 25. hafta ile 37. hafta arasında tamamlanmış, 37 haftadan önce doğan bebeklerdir.
- Prematüre bebekler arasında 25 hafta 600 gram ile 36 hafta 3 kilo arasında değişen ağırlıklar olabilir.
- 04:19Prematüre Bebeklerin Bakımı ve Riskleri
- Dr. Atasay, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde 25 senedir çalışmakta ve çok küçük ve hasta bebeklerin sağlıkla taburcu olduğunu belirtiyor.
- Dünyada ve Türkiye'de yenidoğan sağlığı, neonatoloji ve prematüre bebeklerin bakım koşulları çok ileri seviyede.
- Prematüre bebeklerin riskleri, ne kadar erken doğarsa o kadar fazladır çünkü organları ve sistemleri olgunlaşmamıştır.
- 07:49Yenidoğan Bebek Gelişimi ve Anne-Bebek İlişkisi
- Zamanında doğan, iyi anne sağlığı ve sağlıklı gebelik sonucu doğan bebekler büyük ölçüde sağlıklıdır.
- Hastaneden evlerine gitmeden bebeğin sağlıklılığını gösterecek ulusal tarama programları (topuk kanı, işitme testi) yapılır.
- Anne sütü bir sağlık garantisi olup, bebeğin anneden ayırmadan beslenmesi ve anne sütüyle beslenmesi sağlık için en önemli faktördür.
- 11:11Anne Ruh Sağlığı ve Baba Rolü
- Anne doğduğunda taçlanması, iyi destek alması ve özgüveninin yerine gelmesi önemlidir.
- Lohusalık dönemi olumsuz destek alındığında depresyonlara neden olabilir ve anne-bebek ilişkisini bozabilir.
- Anne hastaysa veya kaybedildiyse bebeğin yaşama olasılığı düşer, bu nedenle sağlıklı anne, sağlıklı bebek prensibi önemlidir.
- 12:55Yenidoğan Döneminde Önemli Sağlık Önerileri
- Emme-emzirme ilişkisinin kurulması çok önemlidir; bebeğin ihtiyaçlarını karşılayacak sütün oluşması ve bebeğin bunu emmeyi becermesi gerekir.
- Anne sütü çok teşvik edilir, ancak ilişki sorunlu olduğunda bebekler susuz ve gıdasız kalabilmektedir.
- Yenidoğan döneminde kilo kayıpları, dışkı ve idrar miktarı gibi parametreler takip edilmelidir.
- 14:00Yenidoğan Bebek Sarılığı ve Enfeksiyonlar
- Yenidoğan bebek sarılığı en sık karşılaşılan sorunlardan biridir ve hastaneden çıkarken topuktan sarılık değerine bakılarak kontrol planı belirlenir.
- Yenidoğan bebekler enfeksiyonlara çok açık olup, ilk dört hafta hastalıklara en yakın oldukları dönemdir.
- Kış mevsiminde enfeksiyon riski artar ve el temizliği, anne sütü gibi önlemler alınmalıdır.
- 15:55Yenidoğan Döneminde Enfeksiyon Hastalıkları
- Bebeklerde doğum kanalından alınan, gebelikle ilişkili enfeksiyonlar ve evine taburcu olduktan sonra kazanılan enfeksiyonlar olabilir.
- Kış mevsiminde üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları en çok görülür ve bu enfeksiyonlar büyük çocuklardaki gibi nezle-grip gibi geçmez, hızlı bir şekilde akciğer enfeksiyonuna dönüşür.
- Göbek düşene kadar bebeklerin göbekleri takip edilmeli, kuru ve temiz tutulmalıdır çünkü göbek enfeksiyon girişidir.
- 16:56Anne Sütü ve Bebek Sağlığı
- Anne sütü, annenin bağışıklık hafızasını bebeğe aktarır ve adeta bir aşı gibidir, enfeksiyonlardan korur.
- Anne koynunda olması ve annenin bağışıklığının bebeğe aktarılması (flora) enfeksiyonlardan korur.
- Özellikle kardeşi olan, kreşe veya okula giden çocukları olan ailelerde yenidoğanlar kış mevsimi solunum yolu enfeksiyonlarıyla karşılaşabilir.
- 17:43Göbek Fıtığı ve Kasık Fıtıkları
- Göbek fıtığı ve kasık fıtıkları özellikle prematüre bebeklerin sorunudur.
- Prematürelerin kas ve kanal gelişimleri iyi olmadığı için göbek düştükten sonra göbek güdüğü dışarı çıkabilir, ancak bir hafta içinde içine geri döner.
- Fıtık daha küçük bebeklerin problemidir, prematürelerin özellikle kasık fıtıkları ve göbek fıtıkları olabilir.
- 18:39Nadir Görülen Hastalıklar
- Yenidoğan biliminde enfeksiyon, sarılık, prematürelik ve doğumsal hastalıklar (konjenital malformasyonlar, genetik hastalıklar) önemli sorunlardır.
- Organların gelişmemesi veya yanlış gelişmesiyle ilgili kalp defektleri, mide-bağırsak sistemi sorunları ve kalıtımsal hastalıklar görülebilir.
- Türkiye'de akraba evliliği nedeniyle metabolik hastalıklar (besinlerin işlenmesinde sorun olan enzim eksikliği ile giden hastalıklar) ve nörolojik hastalıklar nadir görülebilir.
- 19:57Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi
- Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde prematürler, cerrahi hastalar ve hayata tutunması zor bebekler bulunur.
- Bu ünitede hemşireler, çeşitli branşlardan doktorlar, cerrahlar ve kardiyologlar büyük bir ekip çalışmasıyla çalışır.
- Küçük bebekler için onbeş-yirmi kişi, bilgilerini ve deneyimlerini gece gündüz kullanarak iyileştirip ailenin kucağına vermeyi amaçlar.
- 21:30Multidisipliner Bakım ve Koordinasyon
- Yenidoğan birimi multidisipliner ve işbirliğine dayalı bir sistemdir, kalp, böbrek veya nörolojik sorunları saptayabilecek nitelikli bilgi ve acil koordinasyon gerektirir.
- Üniversitenin olanakları çok üst düzeydir ve Türkiye'nin dört bir yanından hastalar kabul edilir.
- Acil durumlarda diğer tıp merkezlerinden veya hastanelerden yönlendirme uzun olabilir, ancak Ankara Üniversitesi Hastanesi'nde doğum yapanlar da bu merkeze yönlendirilebilir.
- 23:18Yenidoğan Sağlığı ve Transfer Sistemi
- En güzel transfer, anne karnında bir bebeğin hastalığını anlayıp, anne ile birlikte en iyi bakılacağı merkeze gönderilmesidir.
- Merkez Türkiye'nin her yerinden ve yurt dışından hasta kabul ediyor, 112 acil sistemiyle 24 saat koordinasyon sağlanıyor.
- Merkez aile merkezli olup, yoğun bakım bebeğe olsa bile anne-babayı içinde tutmak, kanguru bakımı yapmak ve emzirmek önemlidir.
- 27:47Pandemi Sürecinde Yenidoğan Sağlığı
- Pandemi sağlık sistemindeki ezberleri bozdu, sağlık bakanlığı ve Türk Neonatoloji Derneği dinamik bir şekilde bilimsel verileri toplayarak regülasyonlar önerdi.
- Ünitelerde COVID pozitif annelerden doğan bebekler için ayrı, izole bölümler oluşturuldu.
- Hem hasta olan hem hasta olma potansiyeli olan bebekler anneden en kısa süre ayrı tutularak özel koşullarda bakıldı.
- 30:50Kanser Hakkında Bilgiler
- Kanser, vücuttaki bir hücre grubunun aşırı ve kontrolsüz çoğalması olarak tanımlanır, zamanında müdahale edilmezse ölümle sonuçlanabilir.
- Son 50 yıl içinde kanser tanısındaki olanaklar arttı, erken tanıma imkanı sağlandı ve tedavi modaliteleri gelişti.
- Akıllı kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve radyoterapi olanakları gelişiyor, ancak asıl önem korunma ve koruyucu imkanların oluşturulmasıdır.
- 34:40Meme Kanseri ve Anne Olma
- Meme kanseri geçiren hanımların özellikle ilk iki yıl içerisinde tekrar hamile kalmaları önerilmiyor.
- Kanser tedavilerini düzenli takip etmeleri ve gebe kalmamaları önemlidir.
- Gebe kalacakları zaman, tedavilerini yöneten ekiplerle istişare etmeleri gerekir.
- 36:01Embriyo Bankaları ve Kanser Tedavisi
- Embriyo bankaları, meme kanseri tedavisinden sonra tekrar çocuk sahibi olabilecek kadınlar için yumurtaların ve embriyoların saklanması için oluşturulmaktadır.
- Meme kanseri tedavisinden sonra ilk iki yıl içerisinde çocuk sahibi olmak istenmemekte, ilk beş yıla kadar tedbirli olmak gerektiği belirtilmektedir.
- Beş yıldan sonra anne olunabileceği ve çocuk emzirilebileceği ifade edilmektedir.
- 37:09Kanserden Korunma Önerileri
- Kanserlerin büyük bir kısmı erken dönemde yakalandığında tedavi şansı yüksek olduğu için tarama programlarına katılmak önemlidir.
- Görsel ve yazılı basında zaman zaman yanlış yönlendirmeler yapıldığı ve gerçek olmayan reçeteler sunulduğu belirtilmektedir.
- Sağlıklı olabilmek için işlenmemiş gıdalardan kaçınmak, şekerli içeceklerden ve hayvansal gıdalardan uzak durmak, kaliteli uyku oluşturmak ve egzersiz yapmak önerilmektedir.
- 39:47Tarama Programları ve Sağlık Bilinci
- Her kitlenin kanser olmadığının altı çizilerek, vatandaşların tarama programlarına katılmaları istenmektedir.
- Sağlık Bakanlığı'nın KETEM organizasyonları ve tarama amaçlı fırsatçı tarama yöntemleri ile meme kanseri, kalın bağırsak kanseri, rahim ağzı kanseri ve prostat kanseri testleri ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
- Koruyucu tedavi, koruyucu beslenme ve yaşam tarzı yöntemlerini kullanarak sağlıklı yaşamayı sağlama tavsiyesi verilmektedir.
- 41:27Emzirmenin Faydaları
- Emzirme meme kanseri riskini azaltan bir faktördür ve sadece bebeğe değil anne sağlığı açısından da önemlidir.
- Emzirme doğum sonrası vücudun düzene girmesi ve hormonal dengesinin oluşması için gerekli olan bir süreçtir.
- İlk altı ay yalnız anne sütü verilmesi önerilmektedir çünkü ileri dönem hastalıklarının temelleri erken bebeklik döneminde atılmaktadır.
- 43:31Bebeklerle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
- Bebeklere şekerli su vermek doğru değildir, anne sütünün gelmesi, erken sütün ve olgun sütün alınması gerekir.
- Anne sütünün yetersiz olduğunu düşünerek anne sütü dışında bazı şeylerin verilmesi yanlıştır.
- Özel durumlar dışında inek sütünün bir yaştan önce verilmesi ve üç aylık çocuğa çorba verilmesi gibi erken ek besin verilmesi hataları yapılmaktadır.
- 44:45Yenidoğan Bebeklerde Yanlış Uygulamalar
- Yenidoğan bebeklerin hijyenik ele alınması önemlidir, ancak aşırı giydirilmesi ve üşümeleri endişesi nedeniyle aşırı korunması yanlıştır.
- Bebeklerde çok ilaç kullanımı tercih edilmemelidir.
- Eski yıllarda bebekleri tuza sarmak gibi uygulamalar da yanlış olup, rutin testlerin ötelenmesi veya yapılmaması bebek sarılığına yol açabilir.
- 46:04Yenidoğan Bebeklerde Gıda Takviyeleri
- Yenidoğan bebeğin tüm ihtiyacı anne sütünde bulunmaktadır; anne sütü altın sıvı bir aşıdır ve besin olarak karbonhidrat, protein, yağ içeriği dışında büyüme faktörleri, canlı hücreler ve kök hücre içerir.
- Anne sütü alan bebeğin sadece D vitamini takviyesi gereklidir, bu da kemik gelişimi, bağışıklık sistemi ve nörolojik gelişim açısından önemlidir.
- Dört aydan itibaren demir takviyesi de yapılmalıdır ve bu takviye bir yaşına kadar devam etmelidir.
- 47:52Anne ve Bebek Sağlığı
- Anne sağlığı ve bebek sağlığı toplum sağlığının temelleridir.
- Bebek sağlığıyla ilgili bilgilere sahip olmak, doğru yerden bilgi edinmek ve bebeğiyle ilişki kurmak önemlidir.
- İlk altı ay boyunca yalnız anne sütü verilmesi bebek sağlığının garantisi olup, anne sütü alan bebekler enfeksiyonlardan korunur, düzgün büyür, iyi gelişir ve zekası iyi olur.