• Buradasın

    Türkiye'de COVID-19 Aşı Kampanyası ve Salgın Yönetimi Üzerine Bilimsel Değerlendirme

    youtube.com/watch?v=yStmRUMDw_A

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, sunucu Begüm Hanım'ın bilim kurulu üyesi Profesör Dr. Ateş Kara ile yaptığı bir röportajdır. Profesör Kara, sağlık alanında uzman bir kişi olarak COVID-19 aşı kampanyası ve Türkiye'deki salgın yönetimi hakkında bilimsel değerlendirmelerde bulunmaktadır.
    • Röportajda, Sinova aşısının etkinlik oranları, Türkiye'nin aşı kampanyasındaki sorunlar, aşı aralıklarının değiştirilmesi ve aşı güvenliği ele alınmaktadır. Ayrıca, Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu'nun sağlık bakanlığına bağlı olması, toplu taşıma yasağı, mutasyonlu virüsler ve PCR testlerinin geçerliliği gibi konular da tartışılmaktadır.
    • Profesör Kara, Türkiye'nin aşı deneyinde kod kırma işleminin etik ve bilimsel açıdan sorunlu olduğunu, küçük sayılarla yapılan çalışmaların güvenilir olmadığını ve aşı aralıklarının iki haftadan dört haftaya çıkarılmasının bilimsel olmayan bir karar olduğunu açıklamaktadır. Ayrıca, temel insan haklarının ihlali olduğunu iddia eden yasakları eleştiriyor ve aşı uygulamasının başlamasıyla birlikte kısıtlamaların azaltılması konusunda endişelerini dile getiriyor.
    00:05Sinova Aşı Etkinliği Oranları ve Türkiye'nin Durumu
    • Endonezya %65,30, Brezilya %78, Türkiye ise %91,25 olarak Sinova aşı koruyuculuğunu açıkladı.
    • Türkiye'nin denek kümesi 12.450 ile 13.000 arasında hedeflenmiş, ancak 1.322 denekte sonuçlar alındıktan sonra kod kırılma işlemi yapıldı.
    • Kod kırma, kime aşı yapıldığı ve kime plasebo uygulandığı şifrelerinin kırılması anlamına gelir.
    01:13İstatistiksel Sorunlar ve Kod Kırma
    • Bilim Kurulu'ndan bir üye, bakanla birlikte toplantıda kod kırma işleminin nasıl hesaplandığını anlattı.
    • 1.322 kişinin içinde aşı uygulanan 29 kişide enfeksiyon görüldüğü sonuç verildi.
    • İstatistikte "küçük sayılar yasası" geçerli olup, küçük sayılarda çalıştığımız zaman sonuçlar güvenilir olmaz.
    04:05Kod Kırmanın Etik ve Bilimsel Etkileri
    • Kod kırıldıktan sonra faz üç çalışması etik olarak durdurulmuştur.
    • Etik olarak, aşı el altında iken uygulanırken bir yandan da bazı insanlara hala aşının etkinliğini test etmek için plasebo veya aşı uygulanması tıp etiğine aykırıdır.
    • Endonezya'daki çalışmada yaklaşık 1.600 kişi, Şili'deki çalışmada 2.300 denek, Brezilya ve Türkiye'de her biri 13.000 denek olmak üzere toplamda 30.000'e yaklaşan bir evre üç çalışması yapılmıştır.
    06:05Aşı Aralıkları ve Siyasal Tercihler
    • Türkiye'nin yaptığı siyasal tercihlerden biri aşı aralıklarını iki hafta yerine dört haftaya çıkarmaktır.
    • Evre üç çalışmaları Çin'den gelecek aşı için iki hafta aralığa göre yapılmıştır.
    • Lojistik ikmal sıkıntısı nedeniyle aşı aralıkları dört haftaya çıkarılmıştır, ancak bu bilimsel değildir.
    08:37Aşı Kampanyasının Siyasi Boyutu
    • Dünya Sağlık Örgütü kaynakları ve Economist'in 9 Ocak'ta çıkan son sayısında "bir çatışmalar ve belirsizlikler ortamına girdik" denilmiştir.
    • İktidar salgını yönetemedi, ekonomi kanıyor ve çok yönlü bir bedel ödenmektedir.
    • İktidar aşı kampanyasını başlatmak dışında zevahiri kurtaracak bir çözüm bulamadığı için bütün gücüyle aşıya sarılmak durumunda kalıyor.
    09:53Aşı Dağıtımındaki Adaletsizlik ve Güvenlik Sorunları
    • Dünya Sağlık Örgütü'nün çaresiz kaldığı ve müdahale edemediği görülüyor.
    • Aşı dağıtımında korkunç bir adaletsizlik var ve halkta aşılara karşı güven büyük ölçüde sarsılmış durumda.
    • Bakan'ın "biyogüvenlik testlerimiz sürüyor, bittiğinde onay vereceğiz" ifadesi kendini ele veren bir itiraf olarak değerlendiriliyor.
    11:07Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu'nun Durumu
    • Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu'nun özel bir kurum olması ve Sağlık Bakanlığı'nın idari vesayeti altında olmaması zorunluluğu var, ancak bu kurum Sağlık Bakanlığı'nın bağlı kurumudur ve idari vesayet altındadır.
    • Amerika'daki FDA gibi değil, ancak Amerika'da hükümet FDA'ya acil kullanım onayı için başvururken, Türkiye'de bakan mecazi aşk kurumdan onay vereceğini söylüyor.
    12:12Toplu Taşıma Yasakları ve İnsan Hakları
    • 65 yaş üstü ve 26 yaş altı kesime getirilen toplu taşıma yasağı tümüyle men edildi ve bu durum insan hakkı ihlali olarak görülüyor.
    • Anayasada 13. maddede seyahat özgürlükleri sağlık gerekçeli olarak sayılmamıştır, bu nedenle anayasada bir boşluk ve unutulmuşluk var.
    • İktidar, 5442 sayılı iller idaresi yasasına ve yer yer umum yasasına dayanarak bu yasakları uyguluyor, ancak bunlar yeterli gerekçeler değil.
    13:48Olağanüstü Hal İlanı Endişesi
    • Salgın nedeniyle olağanüstü hal ilanı yapılırsa, AKP iktidarı Türkiye'yi dümdüz edebilir ve eksik kalan, yarım kalan sorunları da çözebilir.
    • Anayasanın 109. maddesi Cumhurbaşkanı'na tehlikeli salgın hastalıklar gerekçesiyle olağanüstü hal ilanı yapma yetkisi veriyor.
    • Mahkemelere ulaşan bazı örnek olaylarda para cezaları iptal ediliyor ve hukuka aykırı bulunarak verilen idari yargıya başvurular var.
    15:34Aşı Uygulaması ve Kısıtlamalar
    • Aşı uygulamasına başlayan ülkeler eş zamanlı olarak sıkı tedbirlere devam ederken, Türkiye aşı uygulaması başlamadan gevşemekten söz ediyor.
    • Kamuoyunun önünde tanınmış isimlere aşı uygulaması yapıldığına ilişkin haberler ve görüntüler toplumda güven kaybı oluşturuyor.
    • Yabancı uyruklular için serbest dolaşım söz konusu iken, Türkiye'de bazı tanınmış simaların aşı uygulaması yapıldığı belirtiliyor.
    16:29Almanya'nın Durumu ve Mutasyonlar
    • Almanya 16 Aralık'ta başlamış çok sıkı bir kapanmaya ve 10 Ocak'ta bitecek olan bu kapanmayı üç hafta daha uzattı.
    • Virüste başlangıçtaki virüse göre 9.654 mutasyon olduğu uluslararası bir makalede yayınlandı.
    • Bu mutasyonların antikor üretimiyle, bağışık yanıtla, aşı geliştirilmesiyle ve ilaç geliştirilmesiyle doğrudan ilişkisi olabilen ciddi mutasyonlar olduğu rapor edildi.
    18:56PCR Testleri ve Mutasyonlar
    • Olgu sayılarındaki azalma gerçekçi mi yoksa yanıltıcı mı sorusu gündemde tutulmalı.
    • Türkiye'de uygulanan PCR testlerinin virüsteki mutasyona göre güncellenmesi gerekiyor.
    • Türkiye'nin her gün belli oranlarda örnekler alarak virüs epidemiyolojisi çalışması yapması, üretilecek virüslerin RNA dizilimlerinin ortaya konması ve mutasyonların karşılaştırılması zorunluluğu var.
    21:31Aşıya Erişim Kavgası
    • Makalede bir yanda seçkinler, elitler, bir yanda sıradan yurttaşlar arasında aşıya erişim kavgası sürüyor.
    • Sağlıkını koruma ve yaşamda kalabilme tutunma kavgası sürüyor ve sürecek.
    • İktidar, bütün insanların yaşam haklarına saygı duyma bağlamında bilimsel akılcılıkla salgın yönetimi yapmaya ve bütünüyle saydam davranmaya davet ediliyor.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor