Buradasın
Trigeminal Nevralji Hastalığı Hakkında Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=9XxPPx3H9uIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Kadın Hayatı" programında beyin ve sinir cerrahisi uzmanı Profesör Doktor Kayaklı ile yapılan bu röportajda, trigeminal nevralji (delirten hastalık) hakkında kapsamlı bilgiler sunulmaktadır.
- Videoda trigeminal nevralji hastalığının ne olduğu, belirtileri, sebepleri ve tedavi yöntemleri detaylı olarak anlatılmaktadır. Profesör, hastalığın kadınlarda iki kat daha sık görüldüğünü, genellikle 40-50 yaşlardan sonra ortaya çıktığını ve Türkiye'de her yıl 3.200 kişiyi mağdur ettiğini belirtmektedir. Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, cerrahi tedavi (mikrovasküler dekompresyon ameliyatı, sinir yakılması, gama knife ışın tedavisi) ve girişimsel tedavi yöntemleri ele alınmaktadır.
- Röportajda ayrıca hastalığın evreleri, yan etkileri, tedavi sonrası iyileşme süreci ve başarı oranları hakkında bilgiler verilmektedir. Profesör, son bir buçuk yılda 130 civarında hastaya baktığını, bunların 9'unu ameliyat ettiğini ve geri kalanını ilaçla tedavi ettiğini paylaşmakta, ameliyat sonrası başarı oranlarının %97,60'a kadar çıkabileceğini vurgulamaktadır.
- 00:10Trigeminal Nevralji Hastalığı
- Diş ağrısı hayatı çekilmez kıldığı bilinirken, trigeminal nevralji hastalığı ağrılar nedeniyle insanı intihara kadar sürükleyebiliyor.
- Trigeminal nevralji, yüzün bir yarısında çok şiddetli ağrı ve uyuşmanın olduğu, özellikle kadınlarda iki kat daha fazla görülen bir hastalık.
- Türkiye'de her yıl 3.200 kişiyi mağdur eden bu hastalık, sebebi ve tedavisi hakkında bilgi verilecek.
- 00:59Hastalığın Yaygınlığı ve Belirtileri
- Türkiye'de yüzbin kişide kadınlarda 3, erkeklerde 3; İstanbul'da 18 milyonluk nüfusta 3.500 kişi bu hastalığa sahip.
- Hastalar bıçak saplanıyor, şimşek çakıyor gibi dayanılmaz ağrılar hissediyor, ağzını açamıyor, yemek yiyemiyor ve dişini fırçalayamıyor.
- Hastalığın sebebi bilinmiyor ve çaresi olmadığı düşünülse de, sebebi geçen yüzyıldan bu yana biliniyor ve tedavisi var.
- 02:44Hastalığın Sebebi
- Hastalığın sebebi hastanın kendi damarı, içinden kanın geçtiği damar yüzün sinirine her kalp atışında vuruyor.
- Damar şişiyor ve yanında paralel gitmesi gereken beslediği siniri basıyor, sinir ise iyi pişmiş makarna kıvamında sarı, ince, uzun bir yapı.
- Damar sinire biniyor ve sinirin kılıfına aşındığında, damar sinirin içindeki elektrik tellerine çarpıyor ve kısa devre meydana geliyor.
- 04:28Hastalığın Etkileri
- Kısa devre nedeniyle ağrıyı ileten sinirin girdiği kapıdan bilgi beyine gidiyor, bu nedenle yüzüne dokunduğunuzda veya su değdiğinde ağrı hissediliyor.
- Hastalar gece uyuyamıyor çünkü gece de ağrılar devam ediyor, on kilo, altı kilo zayıflayan hastalar var.
- Hastalığın çaresi var, ilacı var, ameliyatı var ve ağrıları sıfır oluyor.
- 05:36Diş Ağrısından Farkı
- Trigeminal nevralji, diş ağrısından farklı olarak yüzün hislerini, ağrılarını beyne ileten sinir olduğu için felç yapmıyor.
- Trigeminal sinir üç dallı bir sinir: bir ucu gözde, diğer ucu burnun kenarında, üçüncü ucu da üçüncü alt çenede.
- Diş ağrısı gibi hissedilse de, hastalık dişte değil, sinirin beynin hemen sinirin girdiği noktada sinire bası yaptığı noktada meydana geliyor.
- 08:00Hastalığın Özellikleri
- Hastalığın kadınlarda iki kat fazla görülmesinin sebebi belli değil, ne hormonlar ne kadın genleri etkili.
- Japonya'da, Avrupa'da ve Türkiye'de kadınlarda fazla görülüyor ancak sebep belli değil.
- Hastalığın birden bire çıkıp çıkmadığı veya çocukta da görülüp görülmediği belirtilmemiş.
- 08:29Trigeminal Nevralji'nin Yaş ve Risk Faktörleri
- Trigeminal nevralji çocukluk çağından itibaren çok nadir görülebilir, genellikle 40-50 yaşlardan sonra ortaya çıkar.
- Hastalığın gelişmesi için damarın aynı noktaya uzun süre basması ve sinirde zedelenme oluşması gerekir, bu da zamana bağlıdır.
- 20'li yaşlarda da az da olsa hastalarda görülebilir, ancak genellikle 50-60'tan sonra damar sertliği oluştuğunda ve uzun süre geçtiğinde ortaya çıkar.
- 09:16Hastalığın Risk ve Korunma Durumu
- Hastalığın kaçınılması gereken durumları yoktur çünkü damar ve sinir komşuluğu doğuştan gelir ve sonradan değişmez.
- Herkesin risk altında olduğu söylenemez, ancak hastalığın olma ihtimali vardır.
- Hastalığın en düşük rakamı yüzbinde üçyüz binde altıdır, bu nedenle çok sık bir hastalık değildir.
- 10:34Hastalığın Genetik Özellikleri ve Tedavi Alanları
- Trigeminal nevralji genetik değildir.
- Hastalığın tedavisi algoloji (ağrı bilimi), nöroloji, beyin cerrahisi ve diş hekimliği gibi üç ana bilim dalı tarafından yapılır.
- Beyin cerrahları ilaç tedavisi ve gerektiğinde ameliyat yapabilirken, algologlar ameliyat yapmaz ve sadece sinir yakma tedavisi uygulayabilir.
- 11:45Tedavi Yaklaşımları ve Deneyimler
- Son bir buçuk yılda 130 civarında hasta olan doktor, sadece 9 tanesini ameliyat etmiş, geri kalanını ilaçla tedavi etmiştir.
- Doktor toplamda dört cins ilaç kullanmış ve hastaların ağrılarını ilaç dozunu, zamanını ve şeklini iyi ayarlayarak iyileştirmiştir.
- Hastalara güvendiği, inandığı ve tecrübeli bir doktora emanet olmaları önerilmektedir.
- 13:37Ameliyat Gerekliliği ve Görüntüleme Yöntemleri
- Her trigeminal nevralji ameliyat gerektirmez, çoğu ilaçla iyi olur, ancak dozu ve şekli iyi ayarlanmalıdır.
- Hastalığın görüntülenmesi zordur, röntgen, film ve MR gibi görüntüleme yöntemleri ameliyatta görülenleri tam olarak gösteremez.
- Hastalığın tanısı hastanın anlattığı ağrının şekli ve tipiyle yapılır, bu ağrıya benzeyen başka ağrı yoktur.
- 16:04Hastalığın Evreleri ve İlaç Tedavisi
- Hastalık ufak seğirmeler, sızlamalar, burun kenarında iğnelenme ve karıncalanma ile başlar.
- Hastalığın tedavisinde epilepsi ilaçları kullanılır, bu ilaçlar beynin aşırı elektrik salgılayan hücrelerini bastırarak ağrıyı keser.
- İlaçların yan etkileri vardır, karaciğere ve böbreğe zarar verebilir, ayrıca sodyum seviyesini düşürerek koma durumuna neden olabilir.
- 18:28Ağrı Tedavisi Yöntemleri
- Ağrı tedavisinde dört farklı ilaç bulunmakta ve bunların kombinasyonları ile dozları ayarlanarak çözüm bulunabilmektedir.
- İlk aşama ilaç tedavisi olup, ilaçla ağrı kesilemezse veya yan etkiler çıkarsa ameliyat cerrahi tercih edilmektedir.
- Ameliyat yapılamayan hastalarda sinire gamma knife ışın tedavisi uygulanabilir.
- 19:35Ameliyat Detayları
- Ameliyat sırasında baş parmağın birinci boğumu kadar küçük bir kemik açılarak sinir üzerinde işlem yapılır.
- Beyincik çökmüşse, beynin suyu boşaltılıp tekrar yerine konulur.
- Ameliyat sırasında sinir dokunulmaz, sadece kötü damar uzaklaştırılır.
- 20:27Alternatif Tedavi Yöntemleri
- Ameliyat yapılamayan hastalarda iğne ile sinir yakılabilir, ancak bu yöntem hoş bir durum değildir.
- Gama ışını kanserde kullanılan radyasyon sinire uygulanabilir ve iyi sonuçlar alınabilir.
- Sinir çok yakıldığında yüzde tamamen hissiz olabilir, az yakıldığında ise tekrarlanabilir.
- 21:49Ameliyatın Yan Etkileri
- Cerrahinin yan etkileri ve tehlikeleri vardır, ancak tecrübeli cerrahlarda bu riskler çok azdır.
- En sık görülen komplikasyon beynin boşaltılan suyunun yaradan dışarı sızmasıdır.
- Ameliyat sonrası hasta iki-üç gün hastanede kalır, ilk gün yoğun bakımda, ikinci gün serviste kalır.
- 23:06Girişimsel Tedavi Yöntemleri
- Girişimsel tedavi yöntemleri arasında balon kompresyon, termokoagülasyon, alkol enjeksiyonu ve gliserol enjeksiyonu bulunmaktadır.
- Bu yöntemlerin hedefi sinirdir ve siniri ezmek, yakmak veya sıkıştırmaktır.
- Bu yöntemler geçicidir ve genellikle tekrarlanır, örneğin AREF'te beş yıllık iyileşme oranı yüzde ellisekizdir.
- 25:28Mikrovasküler Dekompresyon
- Mikrovasküler dekompresyon, damarı mikroskop vasıtasıyla sinir üzerindeki basıyı kaldırmak için yapılan bir ameliyattır.
- Ameliyat genel anestezi altında yapılır ve esas ameliyat onbeş-yirmi dakika sürer.
- Toplam ameliyat süresi dört-beş saat olup, hasta iki-üç gün hastanede kalır.
- 27:12Hastalığın Etkileri ve Tedavi
- Hastalık tedavi edilmezse hasta yüzüne dakikada beş-altı kere bıçak saplanıyor veya şimşek çakıyor gibi acı hisseder.
- Hastalar delirmez, ancak acı dayanılmaz hale geldiğinde intihar etme riski vardır.
- Akupunktur palyatif (geçici) bir tedavidir ve ağrı algısını değiştirir, ancak damar ve sinir ilişkisi devam ettiği sürece etkisi sınırlıdır.
- 29:57Trigeminal Nevralji Tedavisi ve Başarı Oranları
- Trigeminal nevralji hastalarında siniri ezen yapılar arasında yüzde altmış tek bir atardamar, yüzde otuz ikinci toplardamar ve yüzde on araknoid zar bulunmaktadır.
- Çinli bir cerrahın 19 vakalık serisinde siniri ezen hiçbir damar bulunmamış, sadece araknoid zarın siniri ezdiği tespit edilmiş ve ameliyat sonrası tüm hastalar iyileşmiştir.
- Fransız cerrahların 2018'de yayınladığı sonuçlara göre trigeminal nevralji cerrahi başarı oranı yüzde 88'dir, Japon Mizobishi'nin 2018'de yayınladığı sonuçlara göre ise yüzde 97,60'dır.
- 31:39Tedavi Tekrarları ve Uluslararası Yaklaşım
- Trigeminal nevralji tedavisinde yüzde 10-3 oranında tekrarlar olabilir, bu durumda ikinci kez ameliyat olunabilir veya ilaç tedavisi yeterli olabilir.
- Türkiye'de beyin cerrahisi konusunda Amerika'nın yaklaşık on yıl gerisinde olmasına rağmen Avrupa'nın önündeyiz ve tedavi yaklaşımları arasında büyük fark yoktur.
- Amerika'nın farkı araştırmaya büyük yer ayırması ve ilk araştırma sonuçlarını kendileri uygulamasıdır, ancak Türkiye'de de yurtdışındaki bilgilere sahip olup bunları uygulamaktayız.
- 33:09Son Mesajlar
- Trigeminal nevralji korkunç bir hastalık olsa da yılgınlığa düşmemek ve ümitsizliğe kapılmamak gerekir çünkü çaresi vardır.
- İlaçsız ameliyat olanlar için ağrısız yaşamak mümkündür.
- Her hastanın ameliyat edilmesi gerekmez, ilaçla da pekala iyi olabilecek hastalar vardır.