Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sağlık uzmanı ve eczacı tarafından sunulan, tırnaklardaki değişikliklerin hangi hastalıkları işaret ettiğini anlatan bilgilendirici bir içeriktir.
- Video, tırnakların yapısı ve normal özellikleri hakkında bilgi vererek başlıyor ve ardından tırnaklardaki çeşitli renk ve şekil değişikliklerinin nedenlerini 21 soru-cevap formatında açıklıyor. Beyaz lekeler, dikey ve yatay çizgiler, yeşil tırnaklar, sarı tırnaklar, kaşık tırnak, yumru tırnak, mavi-mor-kırmızı tırnaklar, çukurlar, siyah çizgiler, çatlama ve ayrılma, kalın tırnaklar, paranişi, tırnak kıvrımındaki boşluk oluşumu, bau çizgileri, tırnak çentikleri, yumuşak veya zayıf tırnaklar, tırnak yeme alışkanlığı, yatağından kalkık tırnak, kıymık kanama, tırnak oluğu infraksiyonu ve terinin tırnakları gibi durumlar detaylı olarak ele alınıyor.
- Her bir tırnak sorununun olası sebepleri, tedavi önerileri ve önleyici önlemler sunulurken, tırnak değişikliklerinin önleyici halk sağlığı açısından önemi vurgulanmakta ve bu tür sorunları ilgili uzman doktorlara tedavi amaçlı gitmenin gerekliliği belirtilmektedir.
- 00:22Tırnakların Yapısı ve Normal Görünümü
- Tırnaklar keratin adı verilen sert bir koruyucu proteinden oluşur ve keratin lifli yapıda onsekiz aminoasitten oluşan bir proteindir.
- Sağlıklı tırnaklar genelde beyaz, yarım ay lunula ve devamında pembe renkte olmalıdır.
- Tırnak rengi ve durum değişiklikleri nadiren ciddi hastalığın ilk ipucudur ve her renk farklı bir anlam ifade eder.
- 01:10Tırnaklarda Beyaz Lekeler
- Tırnaklarda beyaz renk değişikliği çoğu hastada en sık karşılaşılan sebep travma kaynaklıdır.
- Travma haricinde mantar enfeksiyonları, siroz, bağırsak hastalıkları, vitamin eksiklikleri (demir, çinko, D vitamini, kalsiyum) de tırnaklarda beyaz renk değişikliği yapabilir.
- 01:54Tırnaklardaki Çizgiler
- Tırnaklardaki dikey çizgilenmeler çoğunlukla yaşlanmaya bağlı olarak gelişir ve çoğu zaman birden fazla tırnakta görülür.
- Genç yaşlarda ve az kişide tırnakta olan dikey çizgilenmeler tırnak kökünde yerleşen ve kitle oluşturan durumlarda görülebilir.
- Moenke'nin çizgileri sadece beyaz paralel çizgi halindedir ve düşük albümün seviyesi karaciğer hastalıkları ve yetersiz beslenme sebepleri arasındadır.
- 03:15Tırnakların Yeşil ve Sarı Olması
- Tırnağın yeşil renkte görülmesinde en sık sebep psidomonos adı verilen bir bakterinin yaptığı tırnak enfeksiyonlarıdır.
- Tırnaktaki sarı renk oluşumunun sebebi mantar enfeksiyonları, sedef hastalığı ve travmaya bağlı tırnak plağının tırnak yatağından ayrışması durumunda yaşanır.
- Çok nadiren bazı akciğer hastalıklarında tüm tırnaklar sarı renkte görülebilir ve lenf hastalıklarında koldan dönen lenf damarları tıkalı olduğunda da sarı tırnak görülebilir.
- 04:30Kaşık Şekli ve Yumru Tırnak
- Tırnakta kaşık şekli en sık demir eksikliği anemisi olanlarda görülür ve kanser, çölyak hastalığı, otoimmün hastalıkları, hipertiroidi durumlarında da bu durum görülür.
- Yumru tırnak (çomak parmak hastalığı) solunum hastalıkları, bronşiyal kanser, tüberküloz, kalp yetmezliği, sindirim hastalıkları, akciğer hastalıkları, kalp deliği ve kronik alkolizmde görülür.
- Tırnak plağı ile tırnak kıvrımı arasındaki açı yüzseksen dereceden fazla olduğu durumda çomak parmak hastalığından söz edilebilir.
- 06:18Tırnakların Mavi, Mor ve Kırmızı Olması
- Tırnaklardaki kırmızı renk değişikliğinin en sık sebebi travmalardır; tırnak yüzeyine yakın yerde olan kanama odakları parlak kırmızı renkte görünürken, daha derinde görünen kanama odakları morumsu lekeler şeklinde görülür.
- Kronik böbrek hastalarının tırnaklarının yüzde yirmi ile yüzde altmışını kaplayan pembe, kırmızı ve kahverengi bant şeklinde görüldüğü gösterilmiştir.
- 07:04Tırnaklarda Çukurlar
- Tırnak planında gözlenen nokta şeklindeki minik çukurcuklar sıklıkla sedef hastalığında ve alopesi ariatada (saçkıran hastalığı) görülür.
- Sedef hastalığında tırnaktaki düzensiz yerleşimli noktamsı çukurcuklara sarımsı lekeler, küçük kırmızı-siyah renkli çizgilenmeler, tırnak kalınlaşması ve tırnakta sertleşme eşlik edebilir.
- Saçkıran hastalığında noktamsı çukurcuklar daha düzenli yerleşim göstermektedir ve sedef hastalığında gözlenen diğer belirtiler çoğu zaman bulunmamaktadır.
- 08:25Tırnak Altında Siyah Çizgi
- Tırnak kökünde veya altında yerleşen bazı benler tırnaklarda kahverengi renk değişikliğine sebep olabilir ve çoğu zaman iyi huylu olan bu benler sabit bir şekilde kalabilmekle birlikte bazen çok yavaş bir şekilde büyüyebilir.
- Melanom adı verilen bir cilt kanseri türü de tırnaklarda bu şekil renk değişikliği ile başlayabilir ve hızlı bir şekilde büyüyebilen, vücutta uzak organlara metastaz yapabilme potansiyeline sahip bir cilt kanseri çeşididir.
- Tırnak kökünde veya altında fark edilen kahverengi-siyah renk değişiklikleri mutlaka bir dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
- 09:41Tırnaklarda Çatlama ve Ayrılma
- Tırnakların çatlaması ve tabakalanma şeklinde ayrılması çoğu zaman tırnakların sağlıksız ve güçsüz olduğu durumlarda görülür.
- Su ile temasın çok fazla olması, çok fazla yumuşatıcı krem kullanılması, gitar çalmak gibi durumlar tırnak uçlarının sürekli travmaya uğradığı durumlardır.
- Çok fazla oje ve aseton kullanımı da tırnak plağını incelterek kolay kırılmalara ve ayrılmalara sebep olabilir.
- 10:29Aşırı Kalın ve Sert Tırnak
- Genellikle el ve ayak tırnaklarının kalın ve sert olduğu durumların çoğunu mantar enfeksiyonları oluşturur.
- Özellikle ayak baş parmağında travmaya bağlı olarak gelişen koç boynuzu tırnak olarak da bilinen tırnak kalınlaşması çoğu zaman mantar enfeksiyonları ile karıştırılabilmekte ve yanlış tedavilere sebep olabilmektedir.
- Şiddetli deri tutulumu olan bazı sedef hastalarının özellikle el tırnaklarında da aşırı kalınlaşma ve sertleşme görülebilir.
- 11:07Tırnakların Etrafındaki Şişlik
- Tırnak etrafındaki derinin bakteriler ve mantarlar tarafından enfekte olmuş paranişi (dolama hastalığı) akut yani ani bir şekilde gelişir.
- Bakteriler tarafından oluşan tablo oldukça ağrılı olan tırnak çevresinde kızarıklık, şişlik ve irinli akıntı söz konusu olabilir.
- Mantarlara bağlı olarak gelişen paranişi tablosu ise genellikle yavaş seyirlidir.
- 11:53Tırnak Sorunları ve Nedenleri
- Sıklıkla yoğun su temasında bulunan kişilerin tırnak kıvrımındaki koruyucu tabakanın zarar görmesi sonucu tırnak kıvrımında boşluk oluşumu, ağrısız ancak ödemli tırnak kıvrımı ve tırnaklarda şekil bozuklukları oluşabilir.
- Bau çizgileri ciddi beslenme yetersizliği, kemoterapi sonrası ve enfeksiyon nedeniyledir.
- Tırnak çentikleri sedef, egzama ve artrit hastalıkları sonucu oluşabilir.
- 12:36Yumuşak ve Zayıf Tırnaklar
- Yumuşak, kırılgan tırnaklar tırnak plakasındaki kuruluktan oluşabilir.
- Oje çıkarıcılarının aşırı kullanılması, eldivensiz sık bulaşık yıkamalar, düşük nemli ortamda yaşamak, kimyasallarla temas ve yaşlanma tırnak sorunlarına yol açabilir.
- Hipotiroidi (tiroidin çok yavaş çalıştığı durumlar) da kırılgan tırnaklara neden olabilir.
- 13:19Çatlak Tırnaklar ve Tedavisi
- Çatlak tırnakları yatıştırmak için süper nemlendirici bir losyonla besleme denenebilir.
- Hyaluronik asit, gliserin veya shea yağı içeren ürünler bu tip kurumaları önleyebilir.
- Yardımcı olmazsa biyotin almayı da deneyebilirsiniz.
- 13:43Gevşek Tırnaklar ve Tırnak Yeme Alışkanlığı
- Tırnaklar gevşekse ve tırnak yatağından ayrılabiliyorsa hipertiroid hastalığından şüphelenebiliriz.
- Tırnak yeme alışkanlığı anksiyete, stres, gerginlik ve obsesif kompulsif bozukluk gibi psikolojik durumlarla ilişkilidir.
- Tırnak yeme tedavisinde bazen psikiyatrik tıp gereklidir ve tırnakların üzerine cilalanmış, acı tat veren bir birleşik sürmek engelleyici olabilir.
- 14:44Diğer Tırnak Sorunları
- Yatağından kalkık tırnak tiroid hastalığı, Graves hastalığı, diğer otoimmün hastalıklar ve psoriasis gibi sebeplerle oluşabilir.
- Kıymık kanama ateşli hastalık, enfekte endokarditiz, mikro emboli veya bahçe işleri sırasında darbe sonucu oluşabilir.
- Tırnak oluğu infraksiyonu iskemik kan akışının zayıflaması veya kesilmesi sonucu dolaşım yetmezliğine bağlı iskemik doku nekrozu sebebiyle gerçekleşir.
- 15:25Tırnak Sorunlarının Önemi
- Terinin tırnakları böbrek, karaciğer ve kalp yetmezliği sonucu oluşabilir.
- Eczacılar tırnaktaki değişiklikleri uyarıcı belirti olarak önleyici halk sağlığı açısından önemsemektedir.
- Bu konularda bilinç oluşması, ilerlemeden konuları ilgili uzman doktorlara tedavi amaçlı gitmeyi sağlayacaktır.