• Buradasın

    Tıp Dünyası: Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Fadime Gülücü ile Röportaj

    youtube.com/watch?v=xUJwjWwaMOc

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Tıp Dünyası" adlı televizyon programında, göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Fadime Gülücü ile gerçekleştirilen kapsamlı bir röportaj sunulmaktadır. Dr. Gülücü, Adana Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu olup, Malatya Tıp Fakültesi'nde göğüs hastalıkları uzmanlığı eğitimini tamamlamış ve şu anda Kuzey Kıbrıs'taki Kolan Hastanesi'nde görev yapmaktadır.
    • Program, solunum sisteminin yapısı ve işlevi ile başlayıp, öksürük, nefes darlığı, sigara zararları, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOA), astım ve tüberküloz gibi göğüs hastalıklarını detaylı şekilde ele almaktadır. Video boyunca, hastalıkların sebepleri, belirtileri, tıbbi yaklaşımları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgiler verilmektedir.
    • Programda ayrıca kış aylarında görülen solunum yolu hastalıkları, antibiyotik kullanımının gerekliliği ve verem (tüberküloz) hastalığı hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır. BCG aşısı, PPD testi ve tüberkülozun tarama yöntemleri gibi konular da ele alınmakta, kişisel hijyen, çevre hijyeni ve vücut direncini artırmak için alınabilecek önlemler hakkında tavsiyeler verilmektedir.
    00:17Program Tanıtımı
    • Tıp dünyası programı bir hafta aradan sonra tekrar yayınlanıyor ve bu akşam göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Fadime Gülücü konuk olarak yer alıyor.
    • Program, hastaların sıklıkla soruğu olan "bir kez mi yayınlanacak" sorusuna cevaben, konuklarla yapılan programlar arada boşluk bulunduğunda paket olarak tekrar yayınlanıyor.
    • Bu akşam sigara, verem hastalığı, astım, alerjik astım, nefes darlığı ve bronşit gibi göğüs hastalıkları konuları ele alınacak.
    02:33Dr. Fadime Gülücü'nün Tanıtımı
    • Dr. Fadime Gülücü, Adana Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu olup, uzmanlık eğitimini Malatya Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'nda tamamlamıştır.
    • Türkiye'de çalışmışlığından sonra eşiyle evlenerek Kıbrıs'a yerleşmiş ve Burhanlıoğlu Devlet Hastanesi'nde görev yapmıştır.
    • Şu anda Kolan Hastanesi'nde göz hastalıkları uzmanı olarak görevini sürdürmektedir.
    07:28Solunum Sistemi ve Göğüs Hastalıkları
    • Göğüs hastalıkları uzmanları solunum sistemi hastalıkları ile uğraşır ve solunum sistemi, vücutta tüm hücrelerin işlevlerini yerine getirebilmesi için oksijene ihtiyaç duyulmasını ve karbondioksitin dışarı atılmasını sağlayan bir sistemdir.
    • Solunum sistemi akciğerler ve hava yollarından oluşur; hava yolları ağaç dalları gibi gittikçe incelen, küçülen dallar şeklinde akciğer dokusunun içerisindeki hava keselerine ayrılır.
    • Hava keselerinin etrafı damarlarla sarılıdır ve yaklaşık 75 metrekarelik bir alanı kaplar; burada oksijen-karbondioksit değişimi gerçekleşir ve bu işlemin gerçekleşmesinde herhangi bir aksaklık söz konusu ise göğüs hastalıkları uzmanının alanına girer.
    10:41Solunum Sistemindeki Sorunlar
    • Alınan nefesin temiz olması çok önemlidir; çevre kirliliği, hava kirliliği, solunan havadaki toksik gazlar veya meslek gruplarında solunabilir partiküllere maruziyet sorunlara yol açabilir.
    • Yüksek rakımda karşılaşılabilecek sorunlar ve dalgıçlıkta karşılaşılabilecek sorunlar da göğüs hastalıkları uzmanının alanına girer.
    • Solunum sistemindeki tüm sorunlar, burundan en küçücük akciğerdeki keseye kadar giden yoldaki tüm dallar, bronşlar, bronşioller ve hava yollarında meydana gelen sorunlar göğüs hastalıkları uzmanının ilgilendiği alanın içindedir.
    11:14Göğüs Hastalıkları Alanı
    • Göğüs hastalıkları alanında hava yollarının görevi havayı iletmektir ve bu yollar üzerindeki sorunlar ilgi alanına girer.
    • Hava keselerinde ve akciğer dokusunun içerisindeki patolojiler de bu alanın kapsamına dahildir.
    • Akciğerin işlevini yerine getirmesi için göğüs kafesindeki fonksiyonların ve bunu idare eden merkezi sinir sisteminin normal olması gerekir.
    12:06Çevre ve Sigara Sorunları
    • Çevrede nefes alınan havanın kalitesi çok önemlidir, ancak Türkiye'de egzoz emisyon kontrolleri yetersiz uygulanmaktadır.
    • Kapalı ortamda sigara içmeme yasağı da yeterince uygulanmamaktadır.
    • Yasaların doğru uygulanmaması, toksik emisyonlar ve sigara içmeme yasağı gibi konularda sorunlara yol açmaktadır.
    15:12Öksürük Tanımlama ve Sorgulama
    • Göğüs hastalıkları uzmanları öksürük muayenesinde öksürüğün başlama zamanı, şiddeti ve eşlik eden şikayetleri sorgular.
    • Öksürük akut (üç haftayı geçmeyen) veya kronik (üç haftayı geçen) olarak ayrılır ve bu süre sebepleri belirler.
    • Öksürüğün şekli ve balgamın varlığı, miktarı ve rengi enfeksiyonun viral veya bakteriyel olduğunu ayırt etmede yardımcı olur.
    17:27Akut Öksürük Sebepleri
    • Akut öksürükler genellikle enfeksiyon kaynaklıdır, ayrıca toksik gaz inhalasyonu, aşırı kirli havaya maruziyet veya kronik hastalıkların akut atakları da olabilir.
    • Akut öksürükler pulmoner emboli (akciğere pıhtı atması), akciğer travması, böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği veya karaciğer yetmezliğine bağlı akut akciğer ödemi gibi durumlarda görülebilir.
    • Akut öksürüklerde ateşi varsa veya gribal enfeksiyon bulguları mevcutsa enfeksiyon kökenli öksürük düşünülür.
    20:41Kronik Öksürük Sebepleri
    • Kronik öksürüklerde en sık görülen sebepler sigara kullanımı, reflü hastalığı (geniz akıntısı), varyan astım ve alerjik kökenli öksürüktür.
    • Kronik öksürüklerde hastaların öksürüğü üç haftayı geçtiyse doktora başvurması gerekir.
    • Reflü hastalığında özofagus ile mide arasındaki siliklerin gevşemesiyle asit yukarıya kaçarak öksürük yapabilir.
    23:35Reflüye Bağlı Öksürük
    • Reflüye bağlı öksürük kuru ve iritan bir tarzda olup balgam eşlik etmez ve hasta mide ile ilgili şikayet yapmaz.
    • Reflü ilerledikçe farinks bölgesine kadar mide içeriği gelince, göğüste yanma hissi ve boğazda kaşınma hissi gibi reflü semptomları ortaya çıkar.
    • Daha ileri aşamalarda mide içeriği akciğere aspirasyon edilir ve bu durumda balgam eşlik eden öksürük ve hatta akciğer enfeksiyonu oluşabilir.
    25:39Çocuklarda Reflü ve Alerjik Astım Yanlış Tanısı
    • Çocukluk döneminde fizyolojik reflü vardır ve anne sütü yerine mama kullanımı veya yanlış beslenme şekilleri reflüyü abartabilir.
    • Reflüye bağlı hırıltılı solunum, alerjik astım gibi bulgular verebilir ve hastalar cortizol içeren ilaçlarla tedavi edilir.
    • Alerjik astım düşünülen hastalarda reflü tedavisi yapıldığında şikayetler azalır ve steroid kullanımına gerek kalmaz.
    30:23Nefes Darlığı
    • Nefes alma fonksiyonu normalde farkına varmadan gerçekleşir, farkına vardığımızda nefes darlığı vardır diye kabul ederiz.
    • Acile başvuran hastalarda hayati risk taşıyan nefes darlığı etiyolojileri olduğunda hızlı bir şekilde ön tanıyı oluşturup müdahale etmek gerekir.
    • Nefes darlığına sebep olacak durumlar kronik seyirli olabilir veya akut başlayabilir ve hastanın ek şikayetleri sebep için yol gösterici olabilir.
    33:00Nefes Darlığının Değerlendirilmesi
    • Nefes darlığına başvuran hastalarda vital bulgular, oksijen satürasyonu ve solunum pozisyonu önemlidir.
    • Hastanın oturuşu, duruşu, muayenesi ve vital bulguları nefes darlığının sebebi için çok önemlidir.
    • Nefes darlığına bağlı sorunlar akciğer, kalp, böbrek gibi organlara ve sistemin hepsine yönelebilir.
    35:44Nefes Darlığı ve Göğüs Hastalıkları
    • Göğüs hastalıkları, birçok hastalık için akciğerde bulgular gösterebilecek bir disiplindir.
    • Nefes darlığı, nefes alırken sezilen hırıltı, zorlanma veya öksürük refleksi gibi belirtilerle ortaya çıkan bir sorundur.
    • 31 Mayıs Sigarasız Günü olarak bilinen tarihte, göğüs hastalıkları disiplini sigarayla en fazla mücadele eden dallardan biridir.
    36:55Sigara ve Göğüs Hastalıkları İlişkisi
    • Sigara içen bir göğüs hastalıkları uzmanı olmaması önemlidir çünkü sigara yüksek bağımlılık yapıcı etkisi vardır.
    • Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), sigara kullanımıyla ilişkili önemli bir hastalık olup, doktorlar sigara kullanmayı bırakmaları gerektiğini vurgulamaktadır.
    • Sigara içen bir kişi, 18 yaşından başlayarak 30-35 yıl boyunca sigara içmiş ve sonradan akciğer hastalığıyla mücadele etmek zorunda kalmıştır.
    39:56Sigara Kullanmanın Tehlikeleri
    • Dünya Sağlık Örgütü'ne göre sigara içmek bir hastalıktır ve hastalık kodu vardır.
    • Sigara içicilerin yaklaşık %70-80'i sigarayı bırakmak istese de sadece %5-10'u bu amaca ulaşabilmektedir.
    • Sigara dumanında 4.000 yabancı vücuda zararlı madde ve 70 kanserojen madde tespit edilmiştir.
    42:50Sigara Kullanmasının Çocuklara Etkileri
    • Hamilelik döneminde veya emzirme sırasında sigara içen anneler, çocuklarına zarar vermektedir.
    • Sigara içen bir erkeğin çocuğu doğuştan kanserojen mutasyonlarla doğabilir ve lösemi riski 13 kat artabilir.
    • Sigara içen bir kişinin, çocuklarının beş yıl içinde sigara içmeye başlaması riski artmaktadır.
    45:38Sigara Kullanmasının Genel Etkileri
    • Sigara içen kişilerin üçte biri kanser, üçte biri kalp hastalığı, üçte birine de bir şey olmayabilir ancak çocuklarına kötü bir miras bırakacaktır.
    • Sigara içen bir kişinin kanser riskini artırması, diğer faktörlerle birleştiğinde kansere sebebiyet verebilir.
    • Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), hava yollarında toksik gazların solunmasına bağlı olarak oluşan inflamasyona ve hava akım kısıtlanmasına neden olan, progresif ve ömür boyu süren bir hastalıktır.
    47:45Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
    • KOAH'nın en önemli sebebi yüzde doksan sigara, ancak tarım işçileri, maden ocaklarında çalışanlar ve kirli havada çalışan diğer meslek grupları için mesleki maruziyet de hastalığa neden olabilir.
    • KOAH'da temel mekanizma hava yollarında hava akımının kısıtlanmasıdır; yabancı partiküller vücudun savunma sistemini uyarır ve sürekli maruziyet sonucu hava yolları şişer, sekresyon artar ve hava yolları daralır.
    • Hastalığın hava yolları dışında akciğerin parankimide de etkisi vardır; hava keseleri şişer, elastikiyeti bozulur ve akciğerde ölü boşluk oluşur (hiperinflasyon), bu da temiz hava alım alanını azaltır.
    50:56Astım Hastalığı
    • Astım, alerjik polenlerin olduğu dönemlerde görülen, dıştan alınan havanın içindeki partiküllerle oluşan bir havayolu darlığı hastalığıdır.
    • Astım, reversibel (geriye dönebilen) bir havayolu darlığı hastalığıdır ve alerjik olup olmamasına göre farklılık gösterir; çocuklarda alerjik astım daha yaygındır.
    • Alerjik astımı tetikleyen faktörler arasında polenler, küf mantarı, kedi ve köpek tüyü, hamam böceği, ev tozu akarları bulunurken, alerjen vasıflı olmayan tetikleyiciler de (çevre kirliliği, soğuk hava, rüzgar, duygusal durum değişiklikleri, kahkaha, hıçkırık, kahvaltı kokusu, parfüm kokusu) hastalığı tetikleyebilir.
    53:10Astım Hastalığının Özellikleri ve Tedavisi
    • Astım genetik paterni yüksek olan bir hastalık olup, hem genetik hem çevresel faktörlerin etkisiyle gelişir.
    • Çocuklarda astım genellikle ergenlik döneminde sessiz bir döneme girer, ancak bu durum hastalığın tamamen sona erdiğini göstermez.
    • Astım ömür boyu süren, ancak ömür boyu ilaç kullanmak zorunda kalmayan ve öldürücü olmayan bir hastalıktır; hastalar spor yapabilir, şarkı söyleyebilir ve normal yaşantılarını sürdürebilirler.
    • Astım tedavisi üç bileşenlidir: korunma yöntemleri, ilaç tedavisi ve hastaya hastalıkla mücadele etmeyi öğretme.
    57:07Kış Aylarında Görülen Hastalıklar
    • Kış aylarında zatürreler, bronşitler ve gripler gibi hastalıklar daha sık görülür.
    • Grip viral bir hastalıktır ve antibiyotik kullanımı gereksiz olmakla birlikte zararlıdır; çünkü antibiyotik kullanımının sonucunda flora bozulur ve ikinci bir enfeksiyona sebep olabilir.
    • Gereksiz antibiyotik kullanımının antibiyotik direnci oluşturmasına neden olduğu için, artık reçetesiz antibiyotik alınması engellenmektedir.
    59:43Bronşit ve Antibiyotik Kullanımı
    • Bronşit, gripten sonra gelişen bir hastalıktır ve genellikle üst solunum yolu enfeksiyonunun ilerlemiş formudur.
    • Bronşitlerin %90'ı viral olup antibiyotik kullanmaya gerek yoktur, ancak %60-80'inde antibiyotik kullanılmaktadır.
    • Bronşit hastaları genellikle doktora antibiyotik almak için gelirler çünkü ikinci bir enfeksiyon yaşadıklarını düşünürler.
    1:00:47Bronşit Tedavisi ve Zorluklar
    • Bronşit hastaları gürültülü nefes alır, ateşli olur, göğüs baskısı hissi ve nefes almada zorlanır, bu nedenle doktorlar antibiyotik kullanıp kullanmamak konusunda tereddüt edebilir.
    • Erişkinlerde (diyabet, tansiyon gibi) altta hastalıklar nedeniyle bronşit zatürreye dönüşebilir, bu nedenle antibiyotik kullanımı daha sık olabilir.
    • Çocuklarda, özellikle bebeklerde antibiyotik vermemeye çalışılır, ancak ağır grip sonrası gelişen bronşitlerde zorlanılabilir.
    1:02:41Bronşiolit ve Tedavi Yaklaşımı
    • Bronşiolit, bronşitten farklı bir durumdur ve hiçbir zaman antibiyotik kullanılmaz çünkü tamamen viral bir hastalıktır.
    • Bronşiolitler genellikle kış aylarında görülür, ateşsiz olabilir veya ateşli olabilir.
    • Bronşit tedavisinde en önemli silah günlük takiptir, hastalık seyri gözlemlenerek virütik ve mikrobik enfeksiyonlar ayırt edilebilir.
    1:05:24Doktorun Rolü ve Deneyim
    • Doktorun rolü sadece bilgi vermek değil, her hastaya göre, her duruma göre ayrı düşünmek ve gözlem yapmaktır.
    • Deneyim ve gözlem doktorunun karar verme sürecinde çok önemlidir, çünkü her hastalık farklı bir duruma sahiptir.
    • Doktor muayenesi çok önemlidir, özellikle sessiz ve durgun duran hastaların durumu fark edilmesi için.
    1:09:46Verem Hastalığı
    • Verem (tüberküloz) önemli bir hastalıktır ve ülkenin verem durumu hakkında bilgi edinmek için pipidi taramaları yapılır.
    • Pipidi testi, verem hastalığını tespit etmek için kullanılan bir testtir.
    1:10:01Veremin Tarihi ve Özellikleri
    • Verem, insanlık tarihi kadar eski, bulaşıcı ve öldürücü bir hastalıktır.
    • 1940'larda ilaçları bulundu, o zamandan önce yüksek öldürücü salgınlar yaratırken, şimdi de ciddi salgınlar yapan ve öldürücü olabilen bir hastalıktır.
    • Dünya nüfusunun üçte biri veremle tanışmış durumda olup, bu durum hastalık anlamına gelmez.
    1:10:52Veremin Dünya Genişindeki Yaygınlığı
    • Veremle tanışma durumu daha çok sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan ülkelerde görülür ve nüfusun yaklaşık yarısı Güneydoğu Asya ve Afrika ülkelerinde yer alır.
    • Ölümlerin yarıdan fazlası da bu ülkelerde gerçekleşmektedir.
    • Dünya Sağlık Örgütü, veremli hasta görülme sıklığının binde bir'den az olan ülkelerde aşı zorunlu değildir.
    1:11:27Veremin Türkiye'deki Durumu
    • Türkiye, veremin aşı zorunlu olmadığı ülke grubunda yer almaktadır.
    • Türkiye turistik bir ülkeyken, sanayisi gelişmiş bir ülke olmadığı için göçler yaşanmamaktadır.
    • Gelişmiş ülkelerde genellikle düşük gelirli ülkelerden göçler olduğu için veremle mücadeleleri zayıf kalmaktadır.
    1:12:02Veremin Tanı ve Tedavisi
    • Veremin tanısında Mikrobacterium tuberculosis basilinin kültüründen üretilen bir protein kullanılır ve ciltte cilt içerisine verilerek gecikmiş tip alerjik reaksiyonun ölçülmesi sağlanır.
    • Pozitif değerler: aşılıysa 15 mm'nin üstü, aşısız ise 10 mm'nin üstü, BCG aşısı baskılanmış olan kişilerde ise 5 mm'nin üstü kabul edilir.
    • Tüberküloz kendine münhasır bir hastalıktır, basille karşılaşan herkes hasta olmaz; dünya nüfusunun üçte biri basille karşılaşmış olmasına rağmen, bu kişilerin sadece yüzde onu hastalığa dönüşür.
    1:13:48Veremin Korunma Yöntemleri
    • Tüberkülozdan korunma için iki yöntem vardır: BCG aşısı ve ilacla profilaksi.
    • BCG aşısı, ağır hastalık olan kanla yayılan tüberküloz ve menenjit tüberkülozu hastalığının ortaya çıkmasını engellemek için kullanılır ve koruyuculuk oranı ülkelere göre değişkenlik gösterir.
    • İlacla profilaksi, tüberkülozdan korunma için daha etkili bir yöntem olup, korunma oranı yüzde doksanlara yakındır.
    1:15:15BCG Aşısının Yan Etkileri ve Değerlendirmesi
    • BCG aşısında doğal olarak yan tesirler olabilir; yerinde kızarıklık, şişme, çukurlaşma, akıntı ve böcekler gibi durumlar normal olarak görülür.
    • Tüberkülozun olması çok doğal bir durumdur ve çocuk hekimleri arasında BCG aşısı konusunda tartışmalar yaşanmaktadır.
    • Bazı çocuk hekimleri, BCG aşısının yapılması yerine PPD ile tarama yapılması ve pozitif olanlara profilaksi tedavisi verilmesini tercih etmektedir.
    1:17:41Veremin Korunma Stratejileri
    • PPD testi, kişiden kişiye değişen endurasyona göre okunur ve uygulama şekli yanlış pozitiflikler ve yanlış negatiflikler yaratabilir.
    • Tüberküloz, öldürücü ve tedavisi zor olan bir hastalıktır; tedavisi çok sayıda ilaçla ve uzun süreli olmakla birlikte, korunma konusunda yapılması gerekenlerin maksimum düzeyde yapılması önemlidir.
    • Tüberkülozun erken tespiti ve erken tedaviye başlanması, korunma stratejilerinden daha önemlidir.
    1:21:12Tüberküloz ve Pnömoni
    • Tüberküloz, solunum yolu enfeksiyonudur ve öksürük, balgam yakınması, iştahsızlık, kilo kaybı ve gece terlemeleri gibi semptomlarla görülür.
    • Pnömoni daha gürültülü ve akut seyrederken, tüberküloz daha sinsi ve yavaş seyreder.
    • Uzun süren öksürük, balgam ve iştahsızlık gibi semptomlar eşlik ediyorsa, hastaneye başvurmak gerekir.
    1:22:15Kişisel ve Çevre Hijyeni
    • El temizliği ve öksürürken dikkat etmek önemlidir, özellikle grip mevsiminde kişisel ve çevre hijyene dikkat edilmelidir.
    • Konuşma, hapşırmayla yüzlerce, öksürmeyle milyonlarca mikrobik parçacık etrafımıza yayılır.
    • Grip hastalığından dolayı hapşırmadan ve öksürmeden kaçınmak, kullandığımız peçeteleri atmak ve çevre hijyenesine dikkat etmek önemlidir.
    1:23:33Hastalık Korunma Önerileri
    • Hastalıklarda vücut direncimizi artıracak önlemler almalıyız.
    • Hastalanan kişi evinde kalmalı ve kalabalık ortamlara çıkmamalıdır.
    • Programda göğüs hastalıklarına dair bilgiler verilmiş ve izleyicilere kendilerini ve çevreyi korumaları önerilmiştir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor